Nội các của Tổng thống Donald Trump phần lớn là các tỷ phú và triệu phú. Nội chiến vẫn đang âm ỉ và dai dẳng trong chính quyền Mỹ. Nhiều người đă dừng cuộc chơi chuyển khỏi guồng máy của ông Trump.
Những "công thần" của Tổng thống Donald Trump từ thời tranh cử đang ở thế đối đầu với các chính khách truyền thống ở các cơ quan liên bang.
Từ Bộ Ngoại giao đến Cơ quan Bảo vệ Môi trường, lằn ranh chia rẽ đă thành h́nh: Các bộ trưởng cùng đội ngũ nhân viên gồm những chính khách Cộng ḥa kỳ cựu do chính tay bộ trưởng chọn ra đang chạy đua để giành lại quyền lực từ tay những cộng sự thân cận của Trump. Trong khi đó, những người đă ở cạnh tổng thống từ thời tranh cử than văn rằng họ đang bị đẩy ra ngoài các cuộc họp và hỏng việc v́ bị ṛ rỉ thông tin.
Trong vài tuần gần đây, nhiều người từng t́nh nguyện làm việc cho ông Trump trong chiến dịch tranh cử đă bỏ ngang công việc mới trong chính quyền. Những người này cho biết họ đă bị hạ gục bởi chính hệ thống mà trước đó, v́ muốn đánh bại nó nên họ mới tham gia chiến dịch tranh cử của Trump.
Tổng thống Trump, vốn đă gặp không ít trở ngại kể từ ngày nhập chức, có thể sẽ phải đau đầu thêm v́ những xung đột bên trong các cơ quan liên bang và sự ra đi của rất nhiều cộng sự trung thành. Ảnh: Getty.
Những chuyện bàn tán sau lưng và ṛ rỉ thông tin càng làm tê liệt thêm các cơ quan liên bang, vốn đă gặp đầy trở ngại v́ quá tŕnh bổ nhiệm chậm, thiếu tổ chức và không có phương hướng hoạt động rơ ràng.
Những cuộc ra đi đột ngột
Poliitco nhận định thiệt hại của cuộc "nội chiến" trong chính quyền này sẽ không nhỏ. Hiện tại, các cộng sự của tổng thống đang ở thế bất lợi.
Rất nhiều người trung thành với ông Trump đă được bổ nhiệm vào các cơ quan liên bang trong quá tŕnh chuyển giao quyền lực để chuẩn bị cho nhiệm kỳ của tổng thống mới. Cũng chính người này đă làm nên "nhóm bị chiếm đóng" sau này.
Tại Bộ Ngoại giao, những người trung thành với Trump đang gặp sức ép từ các quan chức ngoại giao chuyên nghiệp, dù đó là người được bổ nhiệm từ thời cựu tổng thống Barack Obama hay các đảng viên Cộng ḥa thờ ơ với tổng thống.
Julia Haller, một nhân viên làm việc tại Northern Virginia trong chiến dịch tranh cử và về sau trở thành cố vấn cao cấp của Bộ Ngoại giao, đă nghỉ việc. Hai nguồn tin thân cận cho biết Haller rời bộ v́ xung đột các quan chức cấp cao tại đây.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao từ chối b́nh luận về việc này.
Tại Bộ Nông nghiệp, một số cộng sự cũ của tổng thống nói rằng họ bị sốc khi bị điều chuyển đến pḥng ban khác trong bộ. Một người thân cận của tổng thống tại Nhà Trắng đă tức điên lên khi biết chính quyền không được thông báo về quyết định điều chuyển nhân sự này.
"Chiến địa" căng thẳng nhất là Cơ quan Bảo vệ Môi trường. Trong tháng qua, David Schnare và David Kreutzer, 2 nhân viên do Tổng thống Trump bổ nhiệm, đều rời nhiệm sở. Ba nguồn tin thân cận cho biết nguyên nhân là cuộc xung đột với Scott Pruitt, quan chức đứng đầu cơ quan này. Dù vậy, Schnare và Kreutzer đều phủ nhận các nguyên nhân trên.
Cũng tại Cơ quan Bảo vệ Môi trường, những người trung thành với tổng thống đang than phiền họ bị đẩy khỏi các cuộc họp quan trọng.
Không chỉ tranh giành ảnh hưởng, cuộc "nội chiến" trong các ban bệ của chính quyền c̣n do xung đột tư tưởng. Những người từng thân cận tổng thống Trump rất nghi ngờ Pruitt, dù là một người bảo thủ, vẫn đang quá chậm chạp trong việc thực thi các chính sách về môi trường mà ông Trump đă hứa trong thời gian tranh cử. Họ cũng nghi vấn ông Pruitt đang chuẩn bị để tranh cử vào Thượng viện.
Scott Pruitt, quan chức đứng đầu Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ. Ảnh: AFP.
Một nhân viên của Cơ quan Bảo vệ Môi trường bác bỏ tin đồn rằng các cuộc đấu đá đang phủ kín cơ quan này. Nhân viên này cũng nói rằng Schnare và những người chỉ trích ông Pruitt làm việc chậm chạp đă không cân nhắc để quy tŕnh lập pháp vốn kéo dài tại đây.
Tại Bộ Giáo dục, đề tài bàn tán hiện tại là quyết định nghỉ việc của Jerry Ward, người điều hành chiến dịch tranh cử cho Trump tại Alaska. Trước đó, những người ủng hộ ông Trump đă không vui sau khi Bộ trưởng Giáo dục Betsy DeVos bổ nhiệm một đồng minh thân cận với Jeb Bush vào bộ, xét chuyện ông Bush luôn là một người chỉ trích tổng thống quyết liệt.
Lời than phiền từ cả 2 phía
"Anh luôn phải nh́n về phía sau để trông chừng", Politico dẫn lời Sid Bowdidge, một nhân viên trong chiến dịch tranh cử của Trump trước đây và đă nghỉ việc ở Bộ Năng lượng sau khi báo chí đưa tin ông có phát ngôn kỳ thị đạo Hồi trên mạng xă hội. Tin tức này do các đồng nghiệp của Bowdidge làm lộ ra.
Bowdidge cho biết rất nhiều đồng sự cũ của anh ta đang trở thành nạn nhân của tin tức ṛ rỉ ơ cơ quan mới.
Trong khi đó, một cộng sự cũ của ông Trump nói rằng người ta không quan tâm ai từng làm việc cho tổng thống trong quá khứ, họ sa vào "hố sâu" của việc phải thắng được cuộc chiến trong cơ quan. "Những nhân viên lâu năm của Trump là nạn nhân đầu tiên", người này nói.
Những cuộc xung đột trong các cơ quan liên bang đang gây thêm áp lực lên tổng thống trong bối cảnh bên trong Nhà Trắng là cuộc tranh giành ảnh hưởng của con rể tổng thống, ông d Kushner và chiến lược gia trưởng Stephen Bannon. Ảnh: Reuters.
Một vài người khác lại cho rằng các cộng sự của Trump đă mang vào chính quyền những kỳ vọng phi thực tế. V́ thế, những ǵ họ đang trải qua chỉ là thử nghiệm thực tại khó khăn ở Washington. Trong các cuộc gặp riêng tư, một vài bộ trưởng đă than phiền rằng các nhân viên họ được giao xuống không có hoặc có rất ít năng lực trong lĩnh vực chuyên môn.
Những bộ trưởng này cũng muốn có nhiều tự do hơn để định đoạt các vị trí chủ chốt trong bộ của họ.
Mặt khác, một số nhân viên cũ trong chiến dịch đang tự hỏi, rốt cuộc v́ sao họ lại theo ông Trump đến Washington. Một số người bồn chồn đến nỗi họ thường xuyên gọi đến Văn pḥng Nhà Trắng về Nhân sự để hỏi về t́nh trạng công việc. Đó c̣n là những người từng mơ mộng sẽ làm việc ở Cánh Tây của Nhà Trắng rồi "vỡ mộng" khi được thông báo đó là những vị trí khó khăn.
Cuối cùng, họ chấp nhận được phân bổ vào các cơ quan liên bang, vất vả để trụ lại tại đây.