Quan niệm về thương mại của ông Trump đă được nhiều lănh đạo trên thế giới "mổ xẻ". Ư định của ông Trump sau cuộc gặp với thủ tướng Nhật được nhiều lănh đạo đoán ư. 2 người đă có cuộc gặp mang tính chiến lược cho năm 2017.
Một điểm nóng trong ngày hôm nay thứ sáu là chuyến viếng thăm Hoa Kỳ của thủ tướng Nhật Bản, ông Shinzo Abe.
Ông Trump đón ông Abe bằng ṿng tay ôm mà hăng thông tấn AFP gọi là “ṿng tay huynh đệ” (brotherly hug) và những lời chào đón đầy ngưỡng mộ. Cái thái độ này có khác với những lời nhận xét căng thẳng khi ông Trump c̣n là ứng cử viên.
Ông Trump ca ngợi “bàn tay mạnh mẽ” của thượng khách Abe, và “chất xúc tác rất, rất tốt đẹp (very, very good chemistry) của cả hai bên. Ông Trump c̣n đưa vệ binh danh dự của quân đội của ṭa Bạch Ốc ra chào đón trong một pha tŕnh diễn trước công chúng thật đặc biệt để bày tỏ cảm t́nh ngoại giao của ông ta với vị thủ tướng xứ Phù Tang.
Thủ tướng Nhật đến ṭa Bạch Ốc.
Ông Trump bày tỏ ngay sau cuộc họp tại pḥng Bầu Dục: “Khi tôi chào đón ông ta ngay tại xe vào hôm nay, tôi bắt tay, nhưng tôi ôm choàng ông ta bởi v́ đó là cách mà chúng tôi cảm nhận.”
Cả hai nhà lănh đạo ăn trưa cùng nhau tại ṭa Bạch Ốc, trước khi hướng về khu nghỉ mát Mar-a-Lago của ông Trump tại Florida để nói chuyện với nhau nhiều hơn và đánh một trận golf vào ngày thứ bảy. Chính v́ thế, giới báo chí Mỹ gọi là “Golf Summit” (Hội nghị thượng đỉnh sân Golf).
Cách giao tiếp này khiến người ta nhớ lại phong cách của ông nội của thủ tướng Abe, là thủ tướng Nobusuke Kishi, người từng tặng thổng thống Mỹ Dwight Eisenhower, chiếc áo đánh golf.
Thủ tướng Abe tuy ở trên “sân khách” nhưng cũng áp dụng cách ngoại giao hấp dẫn như thế.
Trong dịp này, cả hai bàn đến chuyện ḥa giải hậu chiến. Dịp này, thủ tướng Nhật đang tường tŕnh cá nhân cho tân tổng thống Trump nghe và xóa tan những tranh chấp trước đó.
Mối quan hệ giữa hai bên căng thẳng v́ vấn đề ông Trump đặt ra là quyết tâm pḥng thủ lâu dài của Mỹ đối với Nhật và việc Mỹ rút ra hiệp ước thương mại TPP.
Một vấn đề khác là kế hoạch tăng thuế của Mỹ đối với hàng hoá xuất cảng của Nhật Bản mà điều này sẽ có ảnh hưởng xấu trầm trọng đối với Nhật.
Hiện nay, cán cân thương mại giữa hai nước là mức khiếm ngạch 69 tỷ nghiên về phía Mỹ, trong tổng số giá trị thương mại hàng năm giữa hai nước là khoảng 270 tỷ.
Ông Abe tránh đề cập đến các vấn đề hiệp ước thương mại, mà ca ngợi ông Trump trên mọi lănh vực từ sự thăng tiến chính trị vượt bậc và khả năng đánh golf. Ông Abe khiêm tốn: “Điểm đánh golf của tôi chẳng ngang bằng với ông Donald chút nào cả.”
Dường như cách đối xử ngoại giao của ông Abe tỏ ra có tác dụng tốt. Ông Trump không c̣n ăn nói với Nhật như lúc tranh cử, mà hứa thực thi hiệp định pḥng thủ lâu dài với Nhật, và hợp tác thương mại “tự do, công bằng và hỗ tương với Nhật”.
Ông Trump nói: “Chúng tôi quyết bảo vệ an ninh cho Nhật. Mối thân t́nh giữa hai quốc gia của chúng ta và t́nh bạn giữa hai dân tộc chúng ta đă ăn rất, rất, rất sâu. Chính phủ của tôi quyết tâm đưa mối quan hệ này đến mức sâu hơn.”
TT Trump c̣n hứa giúp Nhật pḥng thủ chống lại Trung Cộng nếu đảo Senkaku/Điếu Ngư bị chiếm.
Trong bản thông cáo chung, cả hai nói: “Họ chống bất cứ hành động đơn phương nào tước đoạt đi sự quản trị đảo Senkaku/Điếu Ngư mà Nhật đang kiểm soát hiện nay.”
Mặc dầu Nhật đang gia tăng quân sự, nhưng hiện vẫn cần đến sự bảo kê của Mỹ.
Nhật cũng đề nghị xây dựng đường xe hỏa tốc hành cho Mỹ từ Trump Tower đến Hoa Thịnh Đốn, mà thời gian di chuyển chỉ mất 1 giờ.
Sáng hôm thứ sáu, Abe nói với các nhà lănh đạo thương mại là chuyện buôn bán giữa hai nước là hai bên cùng chiến thắng, và nêu ra chuyện những đầu tư của Nhật đă tạo ra hàng trăm ngàn việc làm cho người Mỹ.
Những loại xe tiết kiệm của Toyota và Honda được chế tạo tại Mỹ do công nhân Mỹ làm ra. Tổng số đầu tư của Nhật tại Mỹ là 411 tỷ và tạo ra 840 ngàn công việc.
Các nước đang nghiên cứu kết quả gặp gỡ giữa hai nhà lănh đạo Nhật và Mỹ để h́nh dung phần nào quan niệm thật sự của TT Trump là ǵ.