Vấn đề sắc lệnh của Tổng Thống Trump đang nóng hơn bao giờ hết. Nhất là tại Cali, nhiều lãnh đạo của đảng Dân chủ đã đẩy mạnh cuộc chiến chống lại Tổng Thống. Chi phí tiền bạc và nhân sự đang được gấp rút tiến hành để chắc chắn dành thắng lợi.
Các nghị sĩ Dân chủ ở California đang đẩy mạnh cuộc chiến chống lại Tổng thống Trump, đề ra dự luật bảo vệ người nhập cư bất hợp pháp trên toàn tiểu bang, cung cấp tài chánh để trả chi phí luật sư bảo những người di dân lậu đối diện với trục xuất cũng như cản trở nỗ lực ghi danh người Hồi giáo.
Ước tính có khoảng 2,3 triệu người nhập cư bất hợp pháp tại California, và tiểu bang đẩy mạnh các biện pháp chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Trump ký sắc lệnh đàn áp di dân lậu cũng như các thành phố bảo vệ họ trên khắp cả nước.
Vào ngày 31 tháng giêng, thành phố San Francisco khởi kiện Tổng thống, cáo buộc sắc lệnh cắt nguồn ngân sách chính phủ cho các thành phố bảo bọc người nhập cư không giấy là hành động vi hiến. Mỗi năm, San Francisco nhận khoảng 1,2 tỉ Mỹ kim từ liên bang cho các dịch vụ gia cư, sức khoẻ, xã hội và người vô gia cư.
Tại Sacramento, các Thượng nghị sĩ Dân chủ trong Uỷ ban An toàn Công cộng đã bỏ phiếu cấm lực lượng thực thi công lực tiểu bang và địa phương hợp tác với các nhân viên di trú liên bang. “Chúng tôi không muốn nhân viên cảnh sát lơ là khu vực của mình để đi thực thi luật di trú,” Thượng nghị sĩ Kevin de Leon – tác giả biện pháp bảo vệ người nhập cư bất hợp pháp trên toàn tiểu bang – cho biết.
Trong khi đó, thượng nghị sĩ Cộng hoà và các nhóm thực thi công lực cho rằng, dự luật này sẽ khiến việc hợp tác chống tội phạm trở nên khó khăn hơn. “Tôi nghĩ dự luật sẽ gây khó khăn cho nhà chức trách liên bang bắt giữ tội phạm nguy hiểm mà chúng ta muốn trục xuất để giữ cộng đồng an toàn,” Thượng nghị sĩ Cộng hoà Jeff Stone từ Temecula khẳng định chống đối dự luật.
Chỉ vài giờ sau khi dự luật được đề xuất, Uỷ ban Tư pháp Thượng viện tiểu bang đã phê chuẩn hai dự luật khác đối phó với chính sách của ông Trump, trong đó có việc cung cấp số tiền không xác định chi trả phí luật sư bảo vệ những người có nguy cơ bị trục xuất. Tuy nhiên, một số nhà lập pháp lại quan ngại sâu sắc về việc tạo ra một chương trình mới cho người nhập cư trong khi những chương trình hỗ trợ pháp lý hiện tại đang thiếu hụt ngân sách.
Bên cạnh đó, Uỷ ban cũng thông qua một dự luật cấm chính quyền tiểu bang và địa phương hỗ trợ việc ghi danh Hồi giáo, đáp trả tuyên bố “cấm hoàn toàn và toàn diện người Hồi giáo vào Hoa Kỳ,” và sắc lệnh tạm ngưng nhập cảnh từ 7 quốc gia Hồi giáo được Tổng thống Trump ký vào tuần trước.
Hành động của California đối nghịch với các tiểu bang bảo thủ khác. Tại Texas, Thống đốc Cộng hoà Greg Abbott vào hôm thứ ba hướng dẫn các nhà lập pháp tiểu bang đưa ra dự luật phạt các chính quyền địa phương không hợp tác với cơ quan di trú liên bang.
Nhiều thành phố lớn ở California, trong đó có Los Angeles, San Francisco, và Sacramento, đã có chính sách bảo vệ người nhập cư bất hợp pháp, cấm cảnh sát hợp tác với nhân viên di trú. Dự luật SB54 sẽ mở rộng những chính sách này trên toàn tiểu bang, cấm nhân viên cảnh sát và nhân viên cải huấn bắt giữ hay tạm giữ người nào đó chỉ vì họ vi phạm di trú trừ phi có trát bắt giữ từ quan toà.
Các cơ quan thực thi công lực tiểu bang và địa phương không thể hỗ trợ điều tra vi phạm di trú, yêu cầu thông tin về tình trạng di trú của ai đó hoặc cung cấp địa chỉ của người này cho nhân viên di trú. Cơ sở dữ liệu thực thi công lực sẽ giới hạn đối với các cuộc điều tra di trú mặc dù các viên chức cảnh sát vẫn có thể trao đổi về truy tố hay tiền án của ai đó với nhân viên di trú. Dự luật cũng giới hạn hoạt động của lực lượng thực thi di trú tại trường học, toà án và các cơ sở nương thân.
Các nhà Dân chủ cho rằng dự luật cần thiết để bảo vệ những người như ông Victro Alvariez, một công dân Mỹ có bố bị trục xuất chỉ vài giờ sau khi cảnh sát chặn vì chạy xe bể bóng đèn sau khiến gia đình gặp khó khăn.
Dự luận hiện đang được trình lên ủy ban phân bổ ngân sách tiểu bang.