Châu Á đang là điểm nóng của thế giới bởi những việc mà Trumg Quốc đang tiến hành ở Biển Đông, biển Hoa Đông. Việc nữa hiện Bắc Hàn đang đe dọa an ninh bậc nhất thế giới bởi những vụ thử vũ khí hạt nhânvươn tới Mỹ. Bởi vậy tướng James Mattis đă lên đường sang châu Á.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ thăm Hàn Quốc từ ngày 1-2, sang Nhật ngày 3-2 nhằm củng cố liên minh với hai đồng minh này.
Ngày 1-2, Tướng James Mattis – Tân Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ lên máy bay sang Seoul (Hàn Quốc), bắt đầu chuyến công du châu Á, cũng là chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ khi nhậm chức. Bộ trưởng Matttis là thành viên nội các đầu tiên của chính phủ Tổng thống Donald Trump công du nước ngoài.
Trao đổi với Bộ trưởng Quốc pḥng Hàn Quốc Han Min-koo trước chuyến đi, Tướng Mattis tái khẳng định cam kết của Mỹ bảo vệ an ninh Hàn Quốc và ngăn chặn kẻ thù làm hại Hàn Quốc bằng tất cả năng lực của Mỹ.
Nhiều nhà phân tích cho rằng, tại Hàn Quốc, Tướng Mattis sẽ cập nhật thông tin về các bước đi mới trong thỏa thuận Hàn Quốc cho phép Mỹ lắp đặt hệ thống tên lửa pḥng thủ THAAD. Theo thỏa thuận việc này sẽ được tiến hành trong năm 2017.
Reuters dẫn lời một quan chức quân đội Hàn Quốc cho rằng sẽ không có tuyên bố quan trọng nào giữa hai bên trong chuyến thăm của Tướng Mattis – vốn chỉ như là một chuyến thăm phá băng nghi ngờ giữa hai nước.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ James Mattis (phải) và Tổng thống Mỹ Donald Trump lúc Tướng Mattis tuyên thệ nhậm chức tại Washington ngày 17-1. Ảnh: REUTERS
Tướng Mattis sẽ sang Nhật vào ngày 3-2. Tại Nhật, Tướng Mattis sẽ gặp Bộ trưởng Quốc pḥng Nhật Tomomi Inada. Bộ trưởng Inada luôn khẳng định phía Nhật chịu khoản chi phí ngang bằng với khoản mà Mỹ bỏ ra để duy tŕ liên minh với Nhật. Chi tiêu quốc pḥng của Nhật hiện nằm ở mức 1% GDP.
Reuters nhận định với việc chọn châu Á làm điểm công du nước ngoài đầu tiên, Bộ trưởng Mattis muốn củng cố các cam kết an ninh của Mỹ với các đồng minh quan trọng ở châu Á như Hàn Quốc, Nhật, giữa lúc lo ngại về Triều Tiên và căng thẳng với Trung Quốc gia tăng.
Nhiều quan chức Mỹ cùng đồng t́nh nhận định của Reuters. Theo họ, việc Bộ trưởng Mattis chọn sang châu Á thay v́ sang Iraq và Afghanistan thăm binh sĩ Mỹ rơ ràng là một động thái muốn tái khẳng định quan hệ đồng minh thân thiết với Hàn Quốc và Nhật vốn là nơi đóng quân của gần 80.000 binh sĩ Mỹ. Bên cạnh đó, Tướng Mattis cũng muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của khu vực.
Việc tái khẳng định này rất quan trọng đặc biệt sau khi ông Trump có những phát ngôn gây bối rối về cam kết an ninh của Mỹ với các đồng minh ở châu Á, khi đề nghị Hàn Quốc và Nhật chia sẻ thêm chi phí duy tŕ liên minh với Mỹ.
Bản thân ông Trump đă từng nói chuyện với các lănh đạo Nhật và Hàn Quốc những ngày gần đây, từng gặp Thủ tướng Nhật Shinzo Abe tại Mỹ khi vừa mới đắc cử tổng thống, và sẽ chính thức gặp lại ông Abe với tư cách tổng thống tại Mỹ vào ngày 10-2 tới.
Trong quá tŕnh điều trần trước Thượng viện để được xác nhận chức Bộ trưởng Quốc pḥng, Tướng Mattis cho các phát ngôn của ông Trump là nghiêm trọng, là điều nhất thiết sẽ phải diễn ra.