Mới đây lănh đạo Nga và Mỹ đă có cuộc điện đàm kéo dài cả tiếng đồng hồ. Sau cuộc đàm thoại này, phe Cộng Hoà kêu gọi tân tổng thống tiếp tục lệnh trừng phạt Nga. Toà Bạch Ốc tiết lộ vấn đề này không được hai lănh đạo đề cập trong cuộc nói chuyện.
Một ngày sau cuộc điện đàm kéo dài cả tiếng đồng hồ giữa TT Donald Trump và TT Nga Putin, các nhà lănh đạo Cộng Ḥa tại quốc hội đă chính thức kêu gọi TT Trump không nên xóa bỏ những lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga mà cựu TT Obama đă áp đặt trước đây. Cả phiá điện Kremlin và Ṭa Bạch Ốc đều cho rằng cuộc điện đàm là tích cực.
Lănh tụ khối đa số của Thượng Viện, ông Mitch McConnell, lên tiếng: “Nếu có ǵ th́ đó chính là phải t́m cách gia tăng trừng phạt”.
Ṭa Bạch Ốc cho rằng vấn đề trừng phạt Nga không được bàn tới trong cuộc điện đàm vừa qua.
Ông Trump, người từng lên tiếng ông muốn có mối quan hệ với Nga tốt đẹp hơn, đă chưa tỏ ra rơ ràng về vấn đề này, và phát ngôn nhân của ṭa Bạch Ốc là Sean Spicer, th́ cho rằng chưa có quyết định nào cả về vấn đề này.
Chính phủ của cựu TT Obama đă từng nhiều lần áp đặt trừng phạt Nga. Lần thứ nhất vào năm 2014, khi Nga thôn tính Crimea của Ukraine, và Nga ủng hộ quân ly khai tại miền đông Ukraine. Lần đó, sự trừng phạt nhắm vào các bộ phận chính của nền kinh tế Nga, và các công ty lớn của Nga cũng như những người trong ṿng cận kề của tổng thống Nga.
Trước khi rời nhiệm, ông Obama cũng đă ra lệnh trừng phạt các cơ quan t́nh báo của Nga, đóng cửa 2 cơ quan của họ tại Mỹ và trục xuất 35 nhà ngoại giao mà ông gọi là những nhà t́nh báo đích thật. Những cuộc trừng phạt này diễn ra ngay sau giới t́nh báo Mỹ kết luận Nga quay nhiễu cuộc bầu cử của Mỹ để nhằm giúp đỡ ông Donald Trump.
tt-trump-2
Ông Trump cùng lúc đối phó với quá nhiều vấn đề. Photo courtesy: Time Magazine
Thượng nghị sĩ Cộng Ḥa, ông Rob Portman của tiểu bang Oregon, tuyên bố rằng sẽ là “một lỗi lầm lớn cho chính sách ngoại giao Mỹ” nếu hủy bỏ trừng phạt, “cho đến khi nào lư do của các cuộc trừng phạt này được giải quyết”.
Thượng nghị sĩ Portman là một thành viên của nhóm nghị sĩ lưỡng đảng đă đề nghị gia tăng trừng phạt và đưa ra thành luật.
Thượng nghị sĩ McConnell nói: “Chúng ta sẽ chờ đợi. Tôi hy vọng tổng thống sẽ nghe lời khuyên của chúng ta và sẽ không xóa bỏ trừng phạt đối với Nga.”
Trưởng văn pḥng ṭa Bạch Ốc, ông Reince Priebus, từ chối trả lời vấn đề là liệu vấn đề Nga can thiệp vào cuộc bầu cử có được đưa ra trong cuộc điện đàm hay không? Ông nói “Những ǵ tôi có thể nói với qúy vị là cú gọi có ư nghĩa tích cực”. Hai nhà lănh đạo bàn với nhau chuyện xóa bỏ nhóm IS , và “giải quyết những vấn đề trên thế giới, bao gồm cả Syria.”
Thông cáo báo chí của điện Kremlin nói nhiều vấn đề hơn. Mặc dầu không nói đến chuyện trừng phạt, nhưng thông báo này nói ông Putin và ông Trump đă bàn về tầm quan trọng của chuyện “văn hồi mối quan hệ thương mại và kinh tế có lợi cho song phương giữa giới thương mại của hai nước.”
Điêän Kremlin cũng cho biết hai ông Putin và Trump bàn thảo đặc biệt về các vấn đề quốc tế như cuộc chiến chống khủng bố, xung đột giữa Do Thái và các nước Á Rập, chương tŕnh nguyên tử của Iran và t́nh h́nh trên bán đảo Triều Tiên, cũng như cuộc khủng hoảng tại Ukraine.
Mạc Tư Khoa hoan nghênh những lời hứa của ông Trump để tái xây dựng quan hệ Nga – Mỹ, vốn đă rơi vào mưc xấu nhất từ thời Chiến Tranh Lạnh.
Ông Trump vào hôm thứ bảy cũng đă kư một bản ghi nhớ với nội dung là đánh bại nhóm IS, gồm cả khả năng hợp tác với các liên minh mới và đề nghị hợp tác với Nga là một khả thể.
Sự tiếp cận của Trump đối với Nga đă gây quan ngại đối với các đồng minh tại châu Âu, v́ những đồng minh này quan niệm rằng kiểm soát Nga là nền tảng căn bản cho an ninh của vùng này.