Vị Tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ thật có quá nhiều điều kỳ lạ, những hành động của ông không giống ai khiến mọi người đang lo ngại. Sau khi ông trúng cử Tổng thống, ông tự hứa với ḿnh là sẽ cô gắng không sử dụng mạng xă hội nữa. Nhưng "Bản tính khó dời" ông đă làm cho nhiều nghị sĩ Cộng ḥa “toát mồ hôi” và họ lo lắng về việc phải nhận "công văn qua mạng" từ vị tổng thống trong 4 năm tới.
Sáng 3/1, Quốc hội khóa mới của Mỹ bước vào phiên họp đầu tiên, Tổng thống đắc cử Donald Trump đă cập nhật ḍng trạng thái "kép" gây xôn xao trên Twitter. Ông chỉ trích việc Hạ viện quyết định kiềm chế quyền lực của Văn pḥng Đạo đức Quốc hội (OCE), cơ quan giám sát độc lập hoạt động từ năm 2008.
Hai ḍng tweet gây sốc của ông Trump cho rằng Hạ viện c̣n nhiều việc quan trọng phải lo hơn là "ưu tiên" làm suy yếu cơ quan giám sát đạo đức của Quốc hội. Ảnh chụp màn h́nh Twitter.
Ông Trump cho rằng Hạ viện c̣n nhiều việc cần phải lo, ví dụ như cải cách thuế và y tế, hơn là "ưu tiên" làm suy yếu OCE, cơ quan được ủy quyền điều tra các cáo buộc chống lại các nghị sĩ.
B́nh luận của ông Trump c̣n kèm theo hashtag #DTS (viết tắt của cụm từ "drain the swamp" - tạm dịch: tháo nước đầm lầy), khẩu hiệu chống tham nhũng trong chiến dịch của Trump. Vị tổng thống tân cử muốn gửi đi thông điệp rằng quyết định của Hạ viện không phù hợp với cam kết của ông.
Gáo nước lạnh từ Trump
Chỉ vài giờ sau khi những ḍng tweet được đăng tải, Hạ viện Mỹ rút lại quyết định, vốn được công bố vào cuối ngày hôm trước, sau cuộc bỏ phiếu kín. Điều này chắc chắn làm nhiều thành viên đảng Cộng ḥa không vui ḷng.
Lần đầu tiên kể từ năm 2007, đảng Cộng ḥa nắm quyền lực tại cả Hạ viện, Thượng viện và Nhà Trắng. Trong bối cảnh đó, hành động của vị tổng thống đắc cử giống như “gáo nước lạnh dội thẳng vào mặt một số người”, Nghị sĩ Cộng ḥa Lou Barletta, thành viên nhóm chuyển giao quyền lực của ông Trump, nhận xét.
Theo Politico, một số nghị sĩ Cộng ḥa đă đặt vấn đề về việc liệu họ có phải phải chạy theo những “công văn qua mạng” của ông Trump trong 4 năm tới, hoặc thậm chí có thể lâu hơn nữa.
“Quốc hội không quen với việc có vị tổng thống lên Twitter và bày tỏ quan điểm của ḿnh bằng những ḍng trạng thái như thế. Đây không phải là cách mọi thứ vận hành ở đây”, Nghị sĩ Lou Barletta nói.
Những phát ngôn của ông Trump góp phần châm ng̣i cho những bất đồng trong nội bộ đảng Cộng ḥa. Ảnh: AP.
Nhiều nghị sĩ tỏ ra tức giận với cách công kích cả đối thủ lẫn “người nhà” của ông Trump trên các phương tiện truyền thông. Tuy nhiên những người ủng hộ Trump cho rằng đây mới chính là nét tính cách được nhiều người thích của vị tân tổng thống đắc cử.
“Chắc chắn sẽ có rất nhiều căng thẳng và bất ḥa trong thời gian tới bởi v́ Trump không phải là một chính trị gia đảng Cộng ḥa thông thường”, ông Newt Gingrich, cựu chủ tịch Hạ viện , một người thân cận với ông Trump, nhận định.
Nội bộ vẫn sẽ lục đục?
Sự kiện trên góp phần chứng tỏ bộ máy quyền lực Mỹ đang dần thay đổi và ngày càng trở nên dễ xáo trộn v́ những ư nghĩ “chớp nhoáng” của vị tổng thống đắc cử. Trong ṿng 12 tiếng sau những ḍng tweet của ông Trump, Đồi Capitol (Quốc hội Mỹ) đă nhận hàng ngh́n cuộc điện thoại.
Thực tế, ông Trump không hề biết về việc bỏ phiếu của Hạ viện cho đến tối 2/1 khi kết quả được công bố. Thậm chí, ban đầu các phụ tá của ông Trump công khai ủng hộ quyết định của Hạ viện. Phát biểu trong chương tŕnh “Chào buổi sáng nước Mỹ” của đài ABC, Kellyanne Conway - cố vấn của ông Trump - cho rằng quyết định sẽ giúp làm giảm “sự quá khích” của OCE.
“Quyết định này của Hạ viện không mâu thuẫn với chiến dịch 'tháo nước đầm lầy' của ông Trump”, bà Conway khẳng định. Thế nhưng không lâu sau đó, ông Trump đă lên Twitter thể hiện quan điểm xoay chuyển 180 độ.
Nghị sĩ Lou Barletta cho rằng nhờ mạng xă hội, ông Trump có thể tương tác trực tiếp với người dân Mỹ và “đó là lư do ông ấy thành tổng thống”. Ảnh: Getty.
Mối bất ḥa này trong nội bộ đảng Cộng ḥa chưa rơ sẽ tiến triển ra sao. Tuy nhiên theo Nghị sĩ Chris Collins, thành viên nhóm chuyển giao chính quyền mới, các thành viên đảng Cộng ḥa đang làm việc rất tích cực với ông Trump và họ cũng hiểu rằng chính vị tân tổng thống sẽ là người đề ra các chương tŕnh nghị sự.
Mặt khác, Nghị sĩ Lou Barletta cho rằng trong tương lai ông Trump sẽ buộc Quốc hội phải làm việc nhiều hơn, một phần bởi v́ ông có thể nói chuyện trực tiếp với hàng triệu cử tri Mỹ thông qua mạng xă hội. “Đó là lư do ông ấy thành tổng thống”, ông Barletta nói.
Về việc có thông qua dự luật hạn chế quyền lực của OCE hay không, nhiều nghị sĩ cho biết họ sẽ lật lại vấn đề này trong 6 tháng tới khi mọi chuyện đă “yên ắng” trở lại. Một số khác lại mong vấn đề này sẽ “biến mất măi măi”. Trong khi đó, Nghị sĩ Lou Barletta cho rằng cần phải “cầu cứu” đảng Dân chủ.