Tổng thống đắc cử Donald Trump được cho rằng sẽ phải đối mặt với nhiều mối đe doạ hơn so với các lễ nhậm chức của Tổng thống Mỹ đời trước.Theo Thượng nghị sỹ Roy Blunt của đảng Cộng ḥa cho biết.V́ vậy việc đảm bảo an ninh trong ngày ông Trump nhận chức được lên kế hoạch thận trọng và được coi là thách thức lớn nhất trong lịch sử hiện đại nước Mỹ.
Bên cạnh những người phản đối, có một lực lượng không nhỏ ủng hộ ông Trump.
Trăm triệu USD cho công tác an ninh
Không lâu sau chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 8/11/2016, kế hoạch chuẩn bị cho công tác đảm bảo an ninh trong lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử đă được ráo riết chuẩn bị.
Hăng tin New York Times dẫn lời các quan chức cấp cao tham gia lên kế hoạch cho hoạt động đảm bảo an ninh trong lễ nhậm chức của ông Trump cho biết, đảm bảo an ninh cho sự kiện này sẽ là thách thức lớn nhất trong lịch sử hiện đại của nước này.
Ông Trump là vị Tổng thống đắc cử gây nhiều ư kiến trái chiều hiếm hoi trong lịch sử Mỹ. Ngay khi ông giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng, các cuộc biểu t́nh phản đối ông đắc cử Tổng thống lan rộng ở nhiều thành phố trên khắp nước Mỹ.
Trong bài phát biểu chiến thắng, ông Trump kêu gọi người Mỹ cùng đoàn kết lại như một thể thống nhất. Nhưng thực tế trái ngược khi các cuộc biểu t́nh phản đối tân Tổng thống đắc cử vẫn diễn ra nhiều ngày sau đó.
Dự kiến lễ nhậm chức của ông Trump sẽ thu hút hàng triệu người ủng hộ cũng như không ủng hộ ông. Theo dự đoán của ủy ban phụ trách lên kế hoạch cho lễ nhậm chức, có khoảng 2-3 triệu người tham dự sự kiện.
Khi lượng người đông đảo này đổ ra đường, đặc biệt là khi họ vẫn c̣n chia rẽ sâu sắc trong cuộc bầu cử, nguy cơ xung đột giữa các nhóm này là không nhỏ.
Việc tránh các cuộc đụng độ bạo lực giữa những người ủng hộ và phản đối ông Trump, trong khi vẫn cho phép cả hai bên thực hiện các sự kiện, không phải chuyện giản đơn.
Và lo ngại về khả năng một lượng lớn người biểu t́nh sẽ tràn ngập Washington D.C. vào ngày 20/1 cũng không phải vô căn cứ.
Ba chục cơ quan chịu trách nhiệm về an ninh trong lễ nhậm chức tổng thống của ông Trump đă phải xây dựng kế hoạch tỉ mỉ, chi tiết để tránh những khả năng xấu nhất có thể xảy ra. Hơn 3.000 cảnh sát và khoảng 8.000 cảnh vệ quốc gia sẽ làm nhiệm vụ giữ ǵn trật tự đám đông và kiểm soát giao thông ở Washington vào ngày 20/1.
Ngoài ra, khoảng 5.000 quân nhân đang làm nhiệm vụ cũng sẽ được triển khai để đảm bảo an ninh. Lực lượng này sẽ cho phép các cơ quan địa phương có chiến thuật quản lư đám đông tốt hơn để giám sát những người biểu t́nh và các nhóm ủng hộ ông Trump.
Các kế hoạch an ninh không chỉ bao gồm ngày nhậm chức mà c̣n cả một tuần sự kiện ăn mừng chiến thắng của ông Trump, bắt đầu với buổi ḥa nhạc tại National Mall vào ngày 19/1. Và riêng chi phí an ninh cho lễ nhậm chức của ông Trump ước tính sẽ vượt 100 triệu USD.
Bài toán an ninh hóc búa
Bảo vệ tân Tổng thống cùng hàng ngh́n quan chức và đám đông luôn là ưu tiên hàng đầu và rất được đề cao trong mỗi lễ nhậm chức Tổng thống Mỹ.
Ông Michael Chertoff, Bộ trưởng An ninh nội địa Mỹ dưới thời ông Bush và là người giám sát việc chuẩn bị cho lễ nhậm chức đầu tiên của ông Obama hồi năm 2009 cho rằng mỗi lễ nhậm chức đều nguy hiểm nhưng mỗi lễ nhậm chức lại nguy hiểm theo cách riêng của nó.
Từng có nhiều mối lo ngại trước lễ nhậm chức lần thứ hai của ông Bush vào năm 2005 sau vụ khủng bố 11/9/2001.
Năm 2009, khi ông Obama trở thành tổng thống da màu đầu tiên của Mỹ, ông phải đối mặt với một loạt mối đe dọa phân biệt chủng tộc cũng như lo ngại về âm mưu khủng bố.
Dù vậy, ông Obama không phải đối mặt với nguy cơ có những cuộc biểu t́nh lớn khi ông chính thức vào Nhà Trắng. Đám đông gần hai triệu người năm 2009 chỉ có ít người biểu t́nh và không dẫn đến vụ bắt giữ nào, theo Christopher T. Geldart, quan chức an ninh của Washington D.C.
Tuy nhiên, các đời tổng thống trước không phải đối mặt với khả năng sẽ có nhiều người biểu t́nh phản đối như ông Trump dự kiến phải đối mặt khi chính thức đến Washington vào ngày 20/1 tới.
“Cộng đồng t́nh báo xác định đang có nhiều mối đe dọa tại lễ nhậm chức này hơn bất cứ lễ nhậm chức nào khác và mối đe dọa đến từ nhiều hướng hơn hẳn so với trước kia”, Thượng nghị sỹ Roy Blunt của đảng Cộng ḥa, người đứng đầu ủy ban của Quốc hội Mỹ chịu trách nhiệm lập kế hoạch cho lễ nhậm chức, cho biết.
Năm nay cơ quan Công viên Quốc gia, kiểm soát nhiều đất công tại Washington - từ vỉa hè cho đến công viên National Mall, đă nhận được 23 đơn xin tổ chức sự kiện của cả nhóm chống lẫn ủng hộ ông Trump.
Trong khi đó, ở lễ nhậm chức của những vị tổng thống trước đây, cơ quan này chỉ nhận được một số ít. Mike Litterst, phát ngôn viên của Cơ quan Công viên Quốc gia, cho biết cơ quan này đang "tích cực xem xét" các yêu cầu, với mục tiêu cố gắng sắp xếp để nhiều sự kiện được tổ chức nhất có thể.
Các nhóm được cấp phép sẽ được phân bổ vị trí và thời gian tách bạch để tránh lẫn lộn. Sự kiện lớn nhất được chấp nhận là cuộc diễu hành của phụ nữ ở Washington, với khoảng 200.000 người biểu t́nh chống ông Trump vào ngày 21/1, một ngày sau lễ nhậm chức.
Ông Boris Epshteyn, giám đốc truyền thông cho ủy ban kế hoạch lễ nhậm chức của ông Trump, cho biết họ hoan nghênh việc người dân sử dụng quyền biểu t́nh, "miễn là nó được thực hiện một cách ḥa b́nh và đúng luật, quy tắc và quy định".
"Lễ nhậm chức nào cũng có những mối nguy hiểm, nhưng mỗi lễ lại có những mối lo ngại riêng", Michael Chertoff, cựu bộ trưởng an ninh nội địa Mỹ, nói. "Nhưng tôi chưa từng thấy lễ nhậm chức nào đặt ra nhiều thách thức an ninh hơn lần này", ông Chertoff đưa ra nhận định.