Australia đang bị giằng xé giữa chủ quyền quốc gia và quyền lợi kinh tế. Ngày 1/9, Đại tá Tom Hanson, Phó Tham mưu trưởng quân đội Mỹ, phát biểu: "Tôi cho rằng người Australia phải đưa ra lựa chọn bởi việc vừa cân bằng quan hệ đồng minh với Mỹ và thắt chặt quan hệ kinh tế với Trung Quốc cùng một lúc là rất khó". Ông nói rằng, Australia phải đưa ra quyết định về việc bên nào sẽ đem lại nhiều lợi ích hơn cho nước này.
Australia chưa thể vạch ra được ranh giới rõ ràng giữa việc bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia với tăng cường quan hệ kinh tế với Trung Quốc.
Ngày 31/8, tờ Australian Financial Review tiết lộ rằng thượng nghị sĩ Công đảng Sam Dastyari từng thể hiện sự ủng hộ đối với lập trường Biển Đông của Trung Quốc, đi ngược lại chính sách của đảng này và chính phủ Australia.
"Biển Đông là vấn đề của riêng Trung Quốc. Trong vấn đề này, Australia cần giữ trung lập và tôn trọng quyết định của Trung Quốc", ông Dastyari tuyên bố trong một cuộc họp báo với truyền thông Trung Quốc diễn ra hôm 17/6.

Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull (thứ hai từ trái) và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường trong chuyến thăm Trung Quốc hồi tháng 4. Ảnh: SMH
Tiết lộ này ngay lập tức làm dấy lên làn sóng chỉ trích mạnh mẽ trong dư luận và chính giới Australia. Một loạt đối thủ chính trị lẫn đồng minh quan trọng của thượng nghị sĩ Dastyari đều lên tiếng chỉ trích và đòi điều tra ông.
Làn sóng chỉ trích thượng nghị sĩ Dastyari càng dữ dội hơn sau khi tờ Fairfax Media tiết lộ Huang Xiangmo, một nhà tài trợ có liên hệ với chính phủ Trung Quốc, từng bỏ ra 1.670 USD trang trải chi phí đi lại vượt định mức phụ cấp cho ông.
Hồ sơ quyền lợi của thượng nghị sĩ Dastyari cho thấy ông thường xuyên nhận các khoản tài trợ và lời mời tới thăm Trung Quốc của các tổ chức Trung Quốc khác nhau.
Ông từng được Huang Xiangmo chi trả 40.000 USD tiền hỗ trợ pháp lý. Gần đây, Huang thường xuyên than phiền rằng các nhà tài trợ Australia gốc Hoa không được "đền đáp xứng đáng" từ các chính trị gia dù đã đóng góp nhiều khoản hỗ trợ tài chính.
Truyền thông Trung Quốc từng dẫn lời ông Dastyari nói rằng "chính phủ Australia cần phải từ bỏ lập trường thù địch đối với Vùng nhận diện phòng không (ADIZ) của Trung Quốc". Hồi đầu năm 2014, Ngoại trưởng Australia Julie Bishop bị người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị chỉ trích vì đã phản đối mạnh mẽ việc Bắc Kinh tuyên bố lập ADIZ trên biển Hoa Đông.
Theo các chuyên gia phân tích, cơn bão chỉ trích nhắm vào ông Dastyari thể hiện những quan ngại, lo lắng trong chính giới Australia liên quan đến tác động của Trung Quốc đối với các chính trị gia nước này.
Mới đây nhất, chính quyền Australia đã ban hành một cẩm nang cảnh báo các nhà lập pháp nước này phải cẩn trọng hơn trong việc cấp phép cho các nhà đầu tư Trung Quốc.
Quyển cẩm nang 205 trang đã được phát cho các thành viên Quốc hội trước ngày nhóm họp từ hôm 30/8.
Quyển cẩm nang này nêu rõ những mối quan ngại của Australia trước tình hình Trung Quốc bành trướng về mặt kinh tế và quân sự ở cả châu Âu và châu Á.
Cẩm nang cũng nêu rõ rằng những động thái bành trướng về mặt quân sự cũng như coi thường luật pháp quốc tế về vấn đề Biển Đông gần đây của Trung Quốc, buộc chính quyền Canberra phải cẩn trọng hơn trong việc ký kết các hiệp định giao thương với Trung Quốc nhằm đảm bảo an ninh quốc gia và khu vực.
Những sự việc trên cho thấy, hiện Canberra vẫn chưa thể vạch ra được ranh giới rõ ràng giữa việc bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia với tăng cường quan hệ kinh tế với Bắc Kinh, trong khi Canberra vẫn được coi là đồng minh thân cận của Mỹ. Sự giằng xé này cũng đã được người Mỹ nhìn ra và nhắc nhở.
Giằng xé
Ngày 1/9, Đại tá Tom Hanson, Phó Tham mưu trưởng quân đội Mỹ, phát biểu: "Tôi cho rằng người Australia phải đưa ra lựa chọn bởi việc vừa cân bằng quan hệ đồng minh với Mỹ và thắt chặt quan hệ kinh tế với Trung Quốc cùng một lúc là rất khó". Ông nói rằng, Australia phải đưa ra quyết định về việc bên nào sẽ đem lại nhiều lợi ích hơn cho nước này.
Australia từng bị Trung Quốc chỉ trích về việc cho các máy bay giám sát bay qua các đảo nhân tạo mà Trung Quốc bồi đắp trái phép ở biển Đông và việc ủng hộ các hoạt động tự do hàng hải của Mỹ ở khu vực này. Tuy nhiên, Úc chưa từng tiến hành các hoạt động tự do hàng hải đơn phương.
Trong khi đó Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất và đồng thời là một nguồn đầu tư nước ngoài lớn của Úc. Theo thống kê của Công ty tư vấn KPMG và ĐH Sydney, năm 2015 Trung Quốc đã chi gần 11,1 tỷ USD để mua lại nhiều tài sản của Úc, trong đó phần lớn là bất động sản.
Vietbf @ sưu tầm.