Hàng trăm ngàn người dân Hongkong đă nổ ra cuộc biểu t́nh phản đối chế độ cai trị của lănh đạo cộng sản Trung quốc.Mới đây,để thoát khỏi chế độ cai trị đầy áp đặt lên dân,người dân Hongkong đă phải từ bỏ Hoa tịch thà làm người nước ngoài chứ không khuất phục dưới một chế độ kiềm kẹp áp đặt.
Thà làm người nước ngoài
Cách đây vài tháng, một phụ nữ quốc tịch châu Âu sống ở xứ Cảng Thơm của Trung Quốc 8 năm sinh được một bé trai.
Bà vốn là con của một phụ nữ người Malaysia gốc Hoa nên cậu bé có thể có hộ chiếu Hồng Kông, bởi theo luật quốc tịch của Trung Quốc, con cháu người gốc Hoa sinh ra trên đất Trung Quốc sẽ được mang quốc tịch nước này.
Ngoài ra, không như Trung Quốc cấm một người mang nhiều quốc tịch, luật quốc tịch của Đặc khu hành chính Hồng Kông cho phép song tịch. Nghĩa là cậu bé vừa có thể là người Trung Quốc mang hộ chiếu Hồng Kông, vừa mang quốc tịch châu Âu của mẹ.
Dù mang quốc huy của Trung Quốc, chiếc hộ chiếu màu xanh đen của Hồng Kông được xếp thứ 20 trên thế giới về giá trị, bởi người cầm nó có thể nhập cảnh 154 quốc gia và vùng lănh thổ mà không cần visa (trong khi chiếc hộ chiếu màu đỏ thẫm của Trung Quốc chỉ được 50 địa bàn, xếp thứ 87), theo xếp hạng của Henley & Partners năm 2016.
Tuy vậy, người phụ nữ này quyết định không nhận tấm hộ chiếu Hồng Kông cho con.
Lư do: Bà không muốn Trung Quốc “tuyên bố chủ quyền” lên con ḿnh, bởi “thằng bé sẽ bị kẹt vào điều kiện của Trung Quốc và bị đối xử như một công dân Trung Quốc hơn là công dân châu Âu”.
Sự kiện mới nhất khiến bà không do dự từ bỏ những quyền lợi cho con tại Hồng Kông là việc 5 nhà buôn sách Hồng Kông bị các nhân viên t́nh báo của Bắc Kinh bắt cóc bởi v́ họ bán những cuốn sách viết về đời tư các lănh đạo Trung Quốc.
Một trong số những người bị bắt cóc là ông Lư Bạc (Lee Bo), có hộ chiếu Hồng Kông và Anh. Tuy nhiên, khi chính phủ Anh lên tiếng can thiệp cho công dân của ḿnh, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đă dội một gáo nước lạnh: “Ông ấy (tức Lư Bạc), trước hết và sau cùng, là một công dân Trung Quốc”.
Trong khi đó, một đồng nghiệp của ông Lư cũng bị bắt là ông Lâm Vinh Cơ (Lam Wing Kee) cho biết ông không được phép gặp thân nhân và luật sư trong suốt 8 tháng bị giam cầm ở đại lục.
Bỏ xứ ra đi
Tương tự người phụ nữ châu Âu “quá bất an nếu con tôi trở thành công dân Trung Quốc”, nhiều người ở Cảng Thơm cũng chọn con đường ra đi bởi lo ngại tương lai của đặc khu hành chính này sau vụ đại biểu t́nh kéo dài nhiều tháng hồi năm 2014, nhằm đ̣i quyền lựa chọn lănh đạo của ḿnh, bị thất bại.
Báo The Straits Times (Singapore) dẫn nguồn báo chí Hồng Kông cho hay trong 3 tháng đầu năm 2016, có 56 người từ bỏ hộ chiếu Hồng Kông, tăng gần gấp đôi so với con số trung b́nh 33 người/quư trong ṿng 5 năm qua.
Bà Mary Chan của công ty dịch vụ xuất nhập cảnh Rothe International Canada cho biết, từ sau sự kiện biểu t́nh Chiếm Trung Hoàn năm 2014, mỗi ngày bà nhận được khoảng gấp đôi số yêu cầu tư vấn thủ tục xuất cảnh so với trước đó.
Những công ty tư vấn khác như Paul Bernadou & Co., Luxe Legal Group cũng nh́n nhận có xu hướng như vậy.
Khảo sát mới đây của viện nghiên cứu Civic Exchange ở Hồng Kông cho hay 42% người dân Đặc khu hành chính này muốn chuyển đi sống ở nước khác nếu họ có điều kiện, trong khi 70% nói rằng đời sống ở nơi này ngày càng tồi tệ đi.
Và những bến đỗ mới của người Hồng Kông là Mỹ, Úc và Canada.
Thật ra, những con số mới nhất vẫn c̣n thấp so với thời điểm sau khi xảy ra vụ đàn áp người biểu t́nh ở Thiên An Môn năm 1989, biến cố dẫn đến việc Anh trao trả Hồng Kông cho Trung Quốc năm 1997.
Khi đó, theo số liệu thống kê của Văn pḥng An ninh, năm 1995 có đến 43.100 người Hồng Kông xuất cảnh định cư; trong khi con số năm 2015 chỉ là 7.000 người, tăng nhẹ so với 6.900 người năm 2014.
Lư giải về hiện tượng “tăng chưa đột biến” này, người sáng lập Công ty Paul Bernadou nói rằng do các gia đ́nh phải đắn đo trong việc quyết định ra đi và thời gian chờ hoàn tất các thủ tục xuất cảnh là khá dài.
Ông Chương, 40 tuổi, cho biết ông đă nộp hồ sơ xuất cảnh sang Canada từ tháng 6.2015 và hy vọng có thể ra đi sớm nhất vào năm 2017, với mong muốn tương lai của hai con ông, 6 và 3 tuổi, sẽ tốt đẹp hơn.
Ngoài lo lắng về giáo dục, giá nhà đất tăng cao, an toàn thực phẩm và thành phố quá tải, bất an lớn nhất khiến ông Chương quyết ra đi là nền tự do ở đặc khu hành chính theo mô h́nh “một quốc gia, hai chế độ” này ngày càng bị xói ṃn, mà sự kiện mới nhất là vụ bắt bớ các chủ hiệu sách.
“Sự tự do của người Hồng Kông đang ngày càng bị giảm sút. Khi ai đó lên tiếng, Bắc Kinh nghĩ rằng quyền hành của ḿnh bị thách thức và lập tức ra tay, khiến bạn phải câm miệng”, ông Chương cay đắng nói.
Hồi tháng 4.2014, trước sự kiện Chiếm Trung Hoàn, phóng viên Thanh Niên có dịp tṛ chuyện với chị Hoa, một người Hồng Kông gốc Việt, ra đi từ Hải Pḥng cách đây 30 năm. Hiện sống bằng nghề bán tạp hóa ở khu Vượng Giác (Mong Kok) có nhiều người gốc Việt, chị Hoa cho hay cuộc sống gia đ́nh chị không quá khá giả nhưng ổn định, do điều kiện phúc lợi của Hồng Kông khá tốt.
“Nhưng về sau th́ chưa biết thế nào. Ai cũng lo thời hạn 50 năm sau ngày Anh trao trả kết thúc th́ tương lai Hồng Kông sẽ ra sao”, chị Hoa lo lắng.
Khi được hỏi về sự kềm tỏa của Trung Quốc lên Hồng Kông ngày càng gia tăng, chị trả lời: “Chẳng ai thích bên đại lục cả”.