VBF-Sau khi chiến tranh Vn kết thúc đă có rất nhiều đứa trẻ VN được đưa lên máy bay Mỹ và trở tới các nước trên TG để t́m người nuôi nấng.Trong số này có Vance McElhinney, sau hơn 40 năm giờ là lúc mà cậu muốn t́m lại cội nguồn của ḿnh nhưng quả thực không dễ dàng.Vance McElhinney, người được đưa tới Bắc Ireland cách đây hơn 40 năm sau chiến tranh Việt Nam, không có ǵ hơn ngoài một tấm ảnh thuở nhỏ làm manh mối."Tôi 41 hoặc 42 tuổi ǵ đó", tờ Belfast Telegraph dẫn lại lời McElhinney cho biết. Anh không biết chính xác tuổi của ḿnh v́ không có giấy khai sinh.
Vance là cái tên do bố mẹ nuôi anh, Cyril và Liz McElhinney, đặt cho. Ông bà McElhinney hồi năm 1975 đă "mở rộng cánh cửa và trái tim" đưa Vance về khi thấy anh ở trại mồ côi. Trong ngôi nhà ở Lurgna, hạt Armagh, Vance được nuôi lớn cùng hai con trai của họ là David và Stephen, những người đến giờ vẫn rất thân thiết với "người anh sẵn có".
Là một trong số 99 trẻ trong chiến dịch không vận sau khi kết thúc chiến tranh Việt Nam năm 1975, Vance đă được đưa sang Bắc Ireland. Sau này, nhiều đứa trẻ đó đă trở về Việt Nam, mang theo những tài liệu để t́m lại những mảnh ghép c̣n thiếu trong cuộc đời bị chia tách của họ. Nhưng Vance vẫn chưa làm được điều như vậy.
Kỷ vật quá khứ duy nhất của anh là một bức ảnh chụp một cậu bé với một chữ M lớn ở phía sau. Trên đó c̣n có nét viết nguệch ngoạc ghi "Van Tan Nguyen", cái tên mà Vance tin rằng mẹ ḿnh đă đặt cho khi anh mới sinh ra.
Mang theo tấm ảnh quư giá này, Vance năm ngoái đă quyết định vượt chặng đường xa hàng ngh́n cây số để đến Việt Nam với mong muốn t́m thấy bố mẹ đẻ và nguồn gốc của ḿnh."Tôi biết đó là một hành tŕnh nghẹt thở, nhưng tôi thấy ḿnh phải thử. Tôi cảm thấy không hoàn toàn là ḿnh khi ở đây", Vance nói.
Theo Vance, anh cần quay về để biết "là người Việt th́ như thế nào", anh cũng muốn t́m kiếm sự kết nối với mảnh đất chôn rau cắt rốn.
Nỗi khắc khoải của Vance dồn nén từ những năm anh lớn lên ở Lurgan, khi bị một số kẻ phân biệt chủng tộc bắt nạt và lăng mạ, bởi trông anh không giống bất kỳ người nào ở khu vực đó. Vance đă có một khoảng thời gian khó khăn, khi vuột mất cơ hội nghề nghiệp đầy hứa hẹn về công tác xă hội, vật lộn để thoát khỏi thói quen bài bạc và hai cuộc hôn nhân tan vỡ. Những lúc đó, kư ức về gia đ́nh ở Việt Nam vẫn luôn ám ảnh anh.
Đồng hành với Vance trong hành tŕnh này có đội ngũ của hăng Below The Radar đặt trụ sở tại Belfast, Bắc Ireland. Họ thực hiện bộ phim tài liệu dành cho chương tŕnh Nơi để gọi là nhà (A Place To Call Home), nằm trong series True North của BBC khu vực Bắc Ireland.
Tuy nhiên, khi gặp gỡ những người hỗ trợ t́m kiếm ở Việt Nam, Vance phải đối diện với một thực tế khắc nghiệt, đó là việc thiếu giấy tờ khiến hy vọng tái hợp gia đ́nh của anh là không thể. Không chỉ vậy, một người hỗ trợ nói rằng có thể cái tên "Van Tan Nguyen" trên tấm ảnh của anh là do một nhân viên trong trại mồ côi đặt cho, chứ không phải tên anh khi sinh ra.
Vance đă tới làng trẻ Quy Nhơn ở B́nh Định, địa điểm được cho là nơi anh được bố mẹ đưa tới khi c̣n nhỏ. Sau khi hỏi thăm, một nhân viên lớn tuổi cho biết bà không nhớ anh và không thể giúp được ǵ.
"Điều đó khiến tôi choáng váng, thực tế bóp nghẹt trái tim tôi", Vance nói.
Dù vậy, trước khi rời trại mồ côi, anh vẫn dành thời gian nói lời cảm ơn các nhân viên đă chăm sóc ḿnh khi c̣n nhỏ.
Trở về Lurgan, ưu tiên hàng đầu của anh hiện giờ là chăm sóc sức khỏe cho người mẹ nuôi bị bệnh neuron vận động, người đă cùng chồng ủng hộ nhiệt thành mong muốn của Vance t́m về Việt Nam, với hy vọng anh t́m được một người họ hàng nào đó. Anh không muốn khao khát t́m hiểu về nguồn gốc của ḿnh ở Việt Nam ảnh hưởng tới quan hệ giữa anh với ông bà, những người anh đă hỏi rất nhiều câu để "thử ḷng".
Hiện Vance đang làm việc tại một cửa hiệu ở Lurgan và viết cuốn sách về cuộc sống của ḿnh. Chuyến đi về quê hương cũng khiến Vance nảy ra nhiều ư tưởng mới. Anh lên kế hoạch học tiếng Việt, v́ trong lần đầu tiên trở về, anh chỉ hiểu các câu chuyện qua tiếng Anh và tiếng Pháp. Anh mong sẽ trở lại Việt Nam một lần nữa vào cuối năm nay và có thể ổn định cuộc sống ở quê hương với dự án kinh doanh về đường ống nước. Tuy nhiên Vance vẫn chưa quyết định về việc đó.
Nh́n bức ảnh cũ quăn góc chụp một cậu bé, là Vance khi c̣n rất nhỏ đang mỉm cười, anh tin rằng ḿnh hẳn có một niềm vui nào đó.
"Bức ảnh có thể ví như chiếc đồng hồ Rolex trị giá đến 20.000 bảng, v́ nó rất quan trọng với tôi", anh nói.