Kể từ khi Trung Quốc bắt đầu tăng tốc mở rộng, bồi lấp các bãi đá, rặng san hô bằng công nghệ nạo vét (hủy diệt) tiên tiến nhất, quần đảo Trường Sa đã trở thành một thử nghiệm ý chí giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và người đồng nhiệm Trung Quốc Tập Cận Bình. Mỹ lo ngại Trung Quốc xây dựng pháo đài để theo đuổi yêu sách lãnh thổ (vô lý, phi pháp) thông qua các phương tiện quân sự.
Tháng trước ông Obama đã lên án Trung Quốc sử dụng sức mạnh cơ bắp và ưu thế nước lớn để đe dọa các nước láng giềng nhỏ hơn nó. The Wall Street Journa bình luận, đừng đánh giá thấp quyết tâm của Tập Cận Bình trong việc đầu tư cho bồi lấp, xây dựng ở Trường Sa. Với Tập Cận BÌnh, việc bồi lấp mở rộng các đảo nhân tạo ở đây là một phần của cái ông Bình gọi là "giấc mơ Trung Quốc".
Sau khi lên nắm quyền vào năm 2012, Tập Cận Bình bắt đầu khởi động vận hành một ủy ban hàng đầu được gọi là tổ công tác bảo vệ lợi ích hàng hải. Dường như cùng lúc, cách tiếp cận thận trọng của Bắc Kinh trong vấn đề Biển Đông bỗng dưng thay đổi. Sự thay đổi này đã được chứng minh bằng quyết định hạ đặt (bất hợp pháp) giàn khoan 981 trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam tháng 5/2014 một cách vô cớ khiến người Việt bị sốc.
Một nhà phân tích Trung Quốc xin giấu tên cho rằng khi nói đến vấn đề lãnh thổ, Tập Cận Bình muốn tiêu chí xây dựng các đảo nhân tạo là phải lớn và nhanh. Tập Cận Bình không thể chấp nhận tình trạng các nước Philippines, Việt Nam, Malaysia và ngay cả đảo Đài Lona cũng có tiền đồn ở Trường Sa, Việt Nam còn có hẳn một số ngôi chùa với các tu sĩ Phật giáo ở đây.
Quyết định khởi kiện đường lưỡi bò Trung Quốc ra Tòa án Quốc tế về Luật Biển của Philippines càng "khiêu khích" Tập Cận Bình. Ông Bình xem đây là một trở ngại cho nhiệm vụ trung tâm trong nhiệm kỳ của mình, đó là biến Trung Quốc thành cường quốc ngang vai phải lứa với Hoa Kỳ, trong đó Trung Nam Hải có thể triển khai sức mạnh quân sự ở những vùng biển lân cận và hơn thế nữa.
Hoạt động bồi lấp, xây đảo nhân tạo bất hợp pháp của Trung Quốc tại đá Xu Bi khi mới bắt đầu.
Do đó Vương Nghị, Ngoại trưởng Trung Quốc đã tỏ ra không khoan nhượng trong vấn đề Biển Đông khi họp báo cùng Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry tại Bắc Kinh cuối tuần trước. Vương Nghị nói rằng quyết tâm bảo vệ (cái gọi là) chủ quyền lãnh thổ là "sắt đá".
Với các đảo nhân tạo đang xây dựng, Trung Quốc muốn biến Biển Đông thành cái ao của mình, đây là một thách thức với ông Obama trong việc duy trì ưu thế quân sự của Mỹ ở Đông Á cũng như độ tin cậy trong cam kết đảm bảo an ninh cho đồng minh và bè bạn của Mỹ.
Cucaisaigon