Nhưng thông tin về việc Phiên quân Hồi giáo IS sử dụng vũ khí hóa học đă được Chính quyền vùng tự trị người Kurd ở miền Bắc Iraq thông báo. Họ nói đă có bằng chứng cho thấy phiến quân IS sử dụng chất khí chlorine (chủ yếu để gây sợ hăi) như vũ khí hóa học.
Ngày 23-1, Nhà nước Hồi giáo đă cho nổ một chiếc xe tải gài bom trên con đường chạy từ Mosul đến biên giới Syria ở miền Bắc Iraq. Trên con đường này các tay súng người Kurd đă bố trí các chốt chặn.
Xe bị trúng đạn trước khi tông vào chốt chặn nên không ai thiệt mạng. Tuy nhiên, hàng chục tay súng người Kurd đă bị nôn ói, chóng mặt, mệt mỏi.
Ngày 14-3 (giờ địa phương), Hội đồng An ninh khu vực người Kurd ở miền Bắc Iraq đă phát thông cáo cho biết sau vụ đánh bom tự sát nêu trên, chính quyền người Kurd đă lấy mẫu đất và quần áo rồi chuyển cho một nước trong liên minh chống Nhà nước Hồi giáo để xét nghiệm.
Quân đội Iraq nă pháo cấp tập vào các tay súng Nhà nước Hồi giáo c̣n cố thủ trong TP Tikrit hôm 14-3. Ảnh: REUTERS
Một pḥng xét nghiệm được Liên minh châu Âu công nhận đă phụ trách phân tích. Kết quả phân tích cho thấy các mẫu có hàm lượng chlorine ở mức sử dụng như vũ khí hóa học.
Thông cáo nhận định sự kiện Nhà nước Hồi giáo sử dụng khí chlorine đă chứng tỏ Nhà nước Hồi giáo bị dồn đến bước đường cùng.
Tuy nhiên, thông tin này chưa được thẩm định độc lập. Người phát ngôn Tổ chức Cấm vũ khí hóa học Peter Sawczak tuyên bố: “Chúng tôi chưa nhận được yêu cầu nào từ phía Iraq để điều tra về sử dụng vũ khí hóa học ở Iraq”.
Nhà Trắng tuyên bố chưa thể khẳng định có trường hợp sử dụng chất độc hóa học chlorine ở Iraq nhưng thông tin này rất đáng lưu ư và cần phải kiểm tra chặt chẽ.
Đây không phải lần đầu Iraq nêu vấn đề Nhà nước Hồi giáo sử dụng khí chlorine.
Tháng 10-2014, chính phủ Iraq thông báo Nhà nước Hồi giáo đă sử dụng các ống khí chlorine trong giao tranh ở Balad và Dhuluiya hồi tháng 9-2014. Tại Kobani ở Syria (giáp Thổ Nhĩ Kỳ), nhiều nhân chứng cho biết Nhà nước Hồi giáo cũng đă sử dụng khí chlorine.
Gần đây nhất, hôm 12-3, kênh truyền h́nh BBC (Anh) đă phát băng video do các sĩ quan Iraq cung cấp cho thấy Nhà nước Hồi giáo sử dụng khí chlorine trong chiến sự ở Tikrit (Iraq).
Trong băng, một toán phá ḿn Iraq đă cho nổ một quả bom tự tạo và một đám mây màu vàng bốc lên. BBC nhận xét đây không phải sự kiện mới mà điểm mới ở đây là lần đầu tiên có bằng chứng quả đúng Nhà nước Hồi giáo sử dụng khí chlorine.
BBC dẫn lời chuyên gia Hamish Bretton-Gordon nhận định Nhà nước Hồi giáo sử dụng khí chlorine trước tiên nhằm mục đích đánh vào tâm lư làm cho người dân và các binh sĩ Iraq sợ hăi.
khí gây ngạt chlorine đă từng được sử dụng trong Chiến tranh thế giới thứ nhất và đă bị cấm sử dụng trong xung đột vũ trang theo Công ước về vũ khí hóa học năm 1997.
Vũ khí có chứa chlorine khi nổ thường phát ra khói màu da cam. Lắp các ống chứa chlorine vào thiết bị gây nổ đặt bên vệ đường là điều rất dễ dàng. Dù vậy, khí chlorine không mạnh và không gây sát thương ngay đối với người hít phải. Tuy nhiên, nếu người hít nhiều th́ phổi sẽ bị đốt cháy.
Theo lời các bác sĩ và nhân chứng, những người hít phải chất chlorine trong các vụ tấn công gần đây ở Iraq đă bộc lộ các triệu chứng như nôn mửa, khó thở.
Đầu tháng 3, Hội đồng Bảo an LHQ đă thông qua nghị quyết lên án sử dụng khí chlorine như vũ khí hóa học trong xung đột ở Syria nhưng nghị quyết không xác định ai là thủ phạm.
Hăng tin Sputnik (Nga) dẫn lời đại tá về hưu Thổ Nhĩ Kỳ Jelaleddin Yavuz, Phó Chủ tịch Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế, ghi nhận bản thân chất chlorine không gây nguy hiểm lớn. Ông giải thích muốn phát tán khí chlorine trong giao tranh th́ cần phải có phương tiện nhưng Nhà nước Hồi giáo hiện thời chỉ có xe tăng và pháo binh chứ không có máy bay để rải chất độc.
HOÀNG DUY/phapluattp