Hầu như hằng tuần, báo chí Trung Quốc đưa tin người Hồi giáo Uighur từ Tân Cương t́m cách vượt biên sang một số nước Đông Nam Á như Thái Lan hay Malaysia để rồi t́m đường tới Thổ Nhĩ Kỳ.
Chính quyền các nước Thái Lan, Malaysia và Thổ Nhĩ Kỳ ước tính đă có hàng trăm, thậm chí hàng ngh́n người Uighur trốn khỏi Trung Quốc bằng con đường này từ vài năm qua.
Chính quyền Trung Quốc khẳng định một số lượng lớn người tị nạn Uighur là những kẻ cực đoan, muốn đi từ Thổ Nhĩ Kỳ tới Syria và Iraq để gia nhập tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) và các nhóm phiến quân khác rồi sau đó quay về nước tấn công khủng bố.
“Trái với mô tả của phương Tây, những người Uighur trốn chạy không vô tội. Họ là những kẻ cực đoan tôn giáo muốn tới tiền tuyến của phong trào thánh chiến Hồi giáo” – xă luận của Trung Quốc Nhật Báo khẳng định hôm 20-1.
Truyền thông Trung Quốc mô tả các đường dây đưa người Uighur ra nước ngoài là “hệ thống tàu điện ngầm”.
Bắc Kinh xác định vụ đâm dao và đánh bom tại nhà ga thành phố Côn Minh hồi tháng 3-2014 khiến 29 người thiệt mạng là hành vi của những kẻ ly khai Tân Cương muốn bỏ trốn ra nước ngoài.
Đáng chú ư là một tháng sau vụ tấn công đó, một đoạn video cực đoan xuất hiện trên mạng, trong đó một người nói tiếng Uighur ca ngợi vụ tấn công và người này khẳng định cuộc tàn sát ở Côn Minh đă “tiêm sự khủng khiếp vào trái tim người Trung Quốc”.
Hiện Trung Quốc lo sợ rằng các nhóm người này sẽ tổ chức “thánh chiến” như kiểu đánh bom cảm tử.
Từ tháng 5-2014, Trung Quốc mở chiến dịch chống khủng bố quy mô lớn tại Tân Cương, bắt giữ hàng trăm người Uighur và xử tử ít nhất 21 người.
Sau hàng loạt vụ tấn công trong năm 2014, chính quyền Tân Cương áp dụng những biện pháp an ninh ngặt nghèo như cấm đàn ông Hồi giáo Uighur để râu rậm, phụ nữ không được đeo mạng che mặt… Mới đây nhà chức trách Tân Cương ra quy định buộc người dân địa phương mua điện thoại và máy vi tính phải đăng kư tên tuổi. WUC và các tổ chức nhân quyền cho rằng làn sóng trấn áp ồ ạt là lư do khiến số người Uighur bỏ trốn tăng vọt.
Tuy nhiên trái ngược với quan điểm của Trung Quốc, các tổ chức nhân quyền và phong trào người Uighur ở nước ngoài, ví dụ như tổ chức Đại hội Uighur thế giới (WUC), khẳng định phần lớn người Uighur trốn khỏi Trung Quốc ra nước ngoài để thoát cảnh áp bức, ḱm kẹp tại Tân Cương chứ chẳng hề có ư định làm khủng bố.
vk
|