Nền kinh tế Nga hiện đang bị tổn thương bởi 2 vấn đề chính: Giá dầu sụt giảm và lệnh trừng phạt kinh tế (Vụ tranh chấp với phương Tây về Crimea).
Nền kinh tế của nước Nga đă lâm nạn cả tháng nay. Tuy nhiên, riêng 2 ngày qua, mọi việc đă thực sự trở nên tồi tệ. Giá trị của đồng rúp đă giảm tới 19% chỉ sau 24 giờ đồng hồ, mức suy giảm kỷ lục của đồng tiền này trong ṿng 16 năm qua.
Người dân Nga đổ xô đi đổi tiền lấy những vật dụng như máy giặt, TV hay laptop,... bất cứ thứ ǵ họ cảm thấy nó có giá hơn đống giấy ḿnh đang để trong ví, vốn đang mất giá từng giờ. Các chuyên gia kinh tế và chính trị gia nh́n thấy một nước Nga đang rơi vào ṿng xoáy khủng hoảng.
Dưới đây là một số điểm chính bạn nên biết về t́nh h́nh nước Nga.
Ngành công nghiệp dầu mỏ hiện chiếm 1/2 tổng thu của đất nước Bạch Dương. Với việc dầu khí đá phiến (một loại dầu mới) bùng nổ tại Mỹ cũng như nhu cầu giảm trên thế giới đă khiến giá dầu rơi tư 110 USD/thùng xuống chỉ c̣n 60 USD/thùng, Nga đă bị ảnh hưởng rất nặng.
Thêm vào đó, lệnh trừng phạt kinh tế bởi châu Âu và Mỹ cũng ảnh hưởng tới nền kinh tế nước này.
Tuy nhiên, điều ǵ đang diễn ra khiến những ngày qua mọi thứ diễn biến xấu đi quá nhanh?
- Thực tế th́ không có thêm thông tin nào mới đáng kể cả. Tất cả những ǵ chúng ta nh́n thấy đó là sự sợ hăi đang bao trùm hoàn toàn lên các nhà đầu tư. Sự sợ hăi khiến họ tháo chạy, rút tiền và tài sản của ḿnh ra khỏi nước Nga. Người ta bắt đầu chứng kiến một cuộc tháo chạy quy mô ra khỏi quốc gia này.
Thế nước Nga không làm ǵ sao?
Tất nhiên là có. Ngân hàng Trung ương Nga đang chiến đấu đối chọi lại xu thế này, bằng cách mang dự trữ ngoại tệ của ḿnh để mua vào đồng rúp, với hy vọng sẽ đẩy giá đồng tiền của ḿnh lên. Tiếp đó, Ngân hàng Trung ương tuyên bố sẽ tăng lăi suất lên rất cao.
Ư tưởng ở đây là Ngân hàng Trung ương Nga đưa ra mức lăi suất cực kỳ hấp dẫn, đủ để mọi người tiếp tục giữ lại và sử dụng đồng rúp, thay v́ t́m mọi cách để đẩy nó ra như hiện nay.
Tuy nhiên, cả hai phương án trên chưa thực sự có hiệu quả. Sự sợ hăi vẫn đang xâm chiếm toàn nền kinh tế Nga. Kể cả việc nâng lăi suất lên cao hơn nữa cũng khó có thể thuyết phục người dân giữ lại đồng rúp.
Kịch bản tốt nhất cho nước Nga lúc này là ǵ?
Đồng tiền yếu cộng với tăng lăi suất quá cao là sự kết hợp tuyệt vời để đưa nền kinh tế lâm vào khủng hoảng với lạm phát không thể kiểm soát.
Kịch bản lư tưởng nhất có lẽ là ông Putinthuyết phục được các nước phương Tây gỡ bỏ lệnh trừng phạt. Thông tin này sẽ đủ để ngăn chặn sự hoảng sợ và mang lại những lợi ích kinh tế thiết thực.
Tuy nhiên, để đạt được thỏa thuận, Nga sẽ phải ngừng hành động tại Ukraine. V́ thế, đây là một kịch bản khó có thể xảy ra. Hành động của ông Putin tại Ukraina được quá nhiều người dân Nga biết tới, và ông đă bước vào quá sâu để có thể rút ra.
Vậy kịch bản tệ nhất là ǵ? Liệu hiện tại đă là điều tồi tệ nhất chưa?
Sự sụp đổ kinh tế và lạm phát tăng phi mă. Không rơ ông Putin có thể làm ǵ để đối phó với t́nh h́nh này. Kịch bản đáng lo ngại nhất sẽ là ông Putin càng quyết liệt hơn trong các vấn đề về địa chính trị để chứng minh cho người dân Nga biết vấn đề của đất nước không phải đến từ nội tại mà là do "kẻ địch bên ngoài", và đây là lúc dùng đến "sức mạnh quân sự".
Tóm lại, điều tồi tệ nhất có thể xảy ra là chiến tranh.
Như bạn thấy, hầu hết những sản phẩm lớn nhất của Nga đều được sản xuất từ các tập đoàn ngoài Nga, họ chả hề bị ảnh hưởng ǵ cả, v́ vậy giá cũng sẽ không rẻ đi tí nào đâu.
Trang Lam
Theo Trí Thức Trẻ/Businessweek