Theo Time (Mỹ), đồng rúp liên tục sụt giảm sẽ khiến nước Nga đối mặt với nguy cơ quay về cuộc khủng hoảng năm 1998 và sẽ buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin phải suy nghĩ lại hành động ở Ukraine.
Ổn định luôn là khẩu hiệu trong các nhiệm kỳ tổng thống của ông Vladimir Putin, và trong hơn một thập kỷ qua, ông đă thực hiện điều đó thành công. Kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2000, ông Putin được xem là người đă đưa nước Nga thoát khỏi t́nh trạng hỗn loạn của những năm 1990, thập kỷ có nhiều biến động kinh tế và lên đến đỉnh điểm là cuộc khủng hoảng tài chính năm 1998.
Bảng báo giá mua vào và bán ra các đồng ngoại tệ ở một cửa hàng bán ngoại tệ tại Moscow vào chiều ngày 16/12. Theo đó, giá mua USD tại thời điểm đó là 80 rúp/USD.
Giá dầu cao và những vận may kể từ sau đó đă cho phép ông Putin giữ lời hứa về việc đưa nước Nga phát triển thịnh vượng. Nhưng những diễn biến trong tuần này, đặc biệt là giá đồng rúp lao dốc khủng khiếp đă khiến cho huyền thoại về ông Putin sụp đổ.
Trong hai ngày 15 và 16/12, giá đồng rúp đă giảm tới một phần tư giá trị so với đồng USD, mức giảm mạnh nhất kể từ cuộc khủng khoảng 1998 khi Nga bị vỡ nợ.
(Cập nhật) Ngày thứ ba cứu hộ vụ sập hầm: Các hướng khoan đều gặp khó
Trước đó, Ngân hàng Trung ương Nga đă buộc phải đưa ra biện pháp quyết liệt để tránh nguy cơ sụt giảm tiếp vào đêm ngày 15/12, tăng lăi xuất từ 10,5% lên 17%. Nhưng dường như biện pháp can thiệp này đă diễn ra quá chậm chễ. Đây cũng là đợt tăng lăi xuất mạnh nhất kể từ năm 1998.
Trong khi đó, theo Time, Tổng thống Putin chưa có phát biểu ǵ về t́nh trạng trên. Các phóng viên gọi cho người phát ngôn của ông để hỏi về giá đồng rúp giảm đă được yêu cầu gọi cho Thủ tướng hoặc Nội các.
Đồng rúp rơi tự do dẫn tới nguy cơ khôn lường cho nền kinh tế Nga.
Trên trang web của điện Kremlin, mục được chú ư nhất lại là một lệnh của tổng thống về việc soạn một lịch sử “cơ bản” cho Crimea, khu vực mà Nga mới sáp nhập hồi tháng Ba vừa qua.
Việc sáp nhập Crimea, khiến tỷ lệ ủng hộ ông Putin lên cao kỷ lục. Tuy nhiên, theo ông Lev Gudkov, người đứng đầu trung tâm thăm ḍ dư luận Nga Levada, điều đó sẽ không thể “chống đỡ” ông Putin trong hoàn cảnh hiện nay.
Ông dự đoán rằng, trong thời gian ngắn nữa, sự bất măn sẽ tiến tới tận những người dân nghèo nhất và ít được học hành nhất.
Hôm 16/12, bà Olga Golodets, Phó Thủ tướng phụ trách các vấn đề xă hội thừa nhận: “Kết thúc năm 2014, nước Nga có tổng cộng 15,7 triệu người nghèo. Và trong bối cảnh lạm phát hiện nay, số người nghèo chắc chắn sẽ nhiều hơn nữa, đặc biệt là những gia đ́nh có trẻ em.
Đó là một thực tế rất đáng kinh ngạc với một quốc gia mà tỷ lệ đói nghèo giảm một cách ổn định kể từ khi ông Putin lên nắm quyền. Tuy nhiên, khi Nội các tổ chức một cuộc họp khẩn cấp hôm 16/12 để thảo luận về cuộc khủng hoảng của đồng rúp, các bộ trưởng đă không thể đưa ra bất kỳ biện pháp cụ thể nào nhằm ngăn chặn nền kinh tế khỏi bị ch́m vào một cuộc suy thoái sâu sắc trong năm tới.
Một số chuyên gia đă đề xuất phương án, Nga buộc phải đưa ra các biện pháp kiểm soát vốn, hạn chế ngoại thương để khiến cho việc bán đồng rúp khó khăn hơn. Tuy vậy, nó không những không cứu văn được nền kinh tế, mà c̣n gây tổn hại cho các công ty trong nước.
Hiện nay, một số phương tiện truyền thông Nga đang có xu hướng cho rằng, giá dầu giảm là do âm mưu của Mỹ. Tuy vậy, điện Kremlin dường như cũng thừa nhận rằng, về dài hạn, Nga không thể tiếp tục đối đầu với phương Tây mà không gây tổn hại đến nền kinh tế Nga. Đó là lư do, ông Putin đă có giọng điệu nhẹ nhàng hơn về Ukraine trong thời gian gần đây.
Cũng trong ngày 16/12, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov thậm chí phủ nhận rằng Moscow gặp "khó khăn" trong các cuộc đối thoại với các nhà lănh đạo Ukraine, và người đồng cấp phía Mỹ của ông, Ngoại trưởng John Kerry. Ông khẳng định, Nga đă có "động thái mang tính xây dựng" trong việc giải quyết xung đột Ukraine.
Tuy vậy, dường như điều đó vẫn chưa đủ để thuyết phục Mỹ giảm bớt áp lực lên nền kinh tế Nga. Thay vào đó, theo nhiều nguồn tin đáng tin cậy, Tổng thống Barack Obama dự kiến sẽ kư thêm một dự luật áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với các công ty nhà nước Nga và các doanh nhân Nga.
Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ Time (đặc điểm phân biệt được viết hoa là TIME) là một tạp chí tin tức hàng tuần của Mỹ. Từ "TIME" từng được tạp chí này giải thích là biểu tượng cho ḍng chữ "The International Magazine of Events" (tạm dịch: một tạp chí quốc tế cho các sự kiện).
PHẠM KHÁNH (Lược dịch)