Một cú sốc điện 50.000 volt từ một cái ḱm điện đủ mạnh để làm tê liệt một người, nhưng nó ảnh hưởng như thế nào đến năo?
Nghiên cứu gần đây cho thấy một lường điện cực mạnh phát ra từ một khẩu súng điện có thể làm giảm khả năng ghi nhớ và xử lư thông tin của một người trong khoảng một giờ sau khi bị choáng. Những phát hiện này có thể có ư nghĩa đối với cách xử lư của cảnh sát với những nghi phạm bị tê liệt bởi sung điện, dẫn lời Robert Kane, một trong ba nhà khoa học đang nghiên cứu về vấn đề này.
Khi cảnh sát bắt giữ được nghi phạm, họ đọc quyền Miranda cho những nghi phạm, chỉ ra rằng nghi phạm có quyền giữ im lặng, và bất cứ điều ǵ họ nói có thể và sẽ được sử dụng để chống lại họ tại một ṭa án. Tuy nhiên, hầu hết mọi người không hiểu quyền của ḿnh ngay cả trong trường hợp b́nh thường, Kane, một giáo sư và giám đốc của khoa Tội phạm học và Chương tŕnh nghiên cứu Tư pháp tại Đại học Drexel ở Philadelphia, trong một cuộc nói chuyện với Live Science.
Những người bị sốc bởi súng điện có thể nhận thức ít hơn về quyền của họ nếu họ không thể xử lư các thông tin mà họ đang nói sau khi bị giật, Kane nói.
"Để từ bỏ quyền giữ im lặng, mà sẽ cho phép cảnh sát đặt câu hỏi với bạn trong quá tŕnh thẩm vấn mà không giam giữ, bạn phải hiểu biết và đưa ra sự từ chối hợp lệ," Kane nói. "Bạn phải biết ḿnh đang nói ǵ, những ǵ bạn đang làm và bạn phải hiểu hậu quả khi nói chuyện với cảnh sát."
Nghiên cứu này không đánh giá xem mọi người hiểu quyền lợi của họ như thế nào, mà là kiểm tra chức năng nhận thức của họ và trí nhớ sau khi bị giật. Đây là nghiên cứu đầu tiên về vấn đề này để kiểm tra việc xử lư suy nghĩ của bản thân sau khi họ đă trải qua một cú sốc như vậy, dẫn lời Geoffrey Alpert, một giáo sư về tội phạm học tại Đại học South Carolina, người không tham gia vào nghiên cứu.
"Họ thực sự đi vào vấn đề mà tôi nghĩ là rất ấn tượng," Alpert nói. "Sau khi một cảnh sát dí súng điện vào ai đó, nạn nhân có thể không có khả năng phản biện như chúng ta nghĩ.”
Trong nghiên cứu của ḿnh, Kane và các đồng nghiệp tuyển sinh viên đến Đại học bang Arizona, không bao gồm những người có điều kiện mà dễ chết sau khi bị giật điện, chẳng hạn như cá nhân có tiền sử sử dụng ma túy, nhịp tim quá cao. Tổng cộng, 142 sinh viên đă đồng ư để được tham gia vào thử nghiệm.
Trong một thử nghiệm ngẫu nhiên, các nhà nghiên cứu thử nghiệm các sinh viên trước và sau một trong bốn sự kiện. Một nhóm 37 sinh viên không làm ǵ, 32 người đấm vào bao cát, 35 người bị giật điện và 38 người đấm bao cát sau đó bị giật điện.
Việc đấm bao cát để mô phỏng hoạt động thể chất mà một số kẻ bị t́nh nghi trải qua trước khi bị bắt, chẳng hạn như chạy khỏi cảnh sát, Kane nói. Tuy nhiên, không giống như ở trong chiến đấu thực tế, sinh viên đặt trên một tấm đệm trước khi họ bị giật, do đó họ sẽ không bị ngă khi bị giật, ông nói thêm.
Súng điện hoạt động nhờ quy tắc áp đảo thần kinh, gây ra các cơn co thắt cơ bắp và giảm giá kỹ năng vận động, theo Taser International, công ty chuyên sản xuất súng điện. Trong thực tế, một sinh viên trong nhóm thí nghiệm không đề cập đến chuyện ḿnh bị chấn thương dây chằng và cuối cùng bị trật khớp vai của ḿnh trong một trong các bài kiểm tra, Kane nói. Nhưng đó là tai nạn duy nhất trong nghiên cứu này, ông nói, và học sinh đă có thể trở lại để tiếp tục bài kiểm tra nhận thức tiếp theo.
Sau khi các sinh viên đă bị sốc, các nhà khoa học đă kiểm tra kỹ năng nhận thức của những người tham gia 10 phút sau, một giờ sau, một ngày sau và một tuần sau. "Chúng tôi đă xem xét, mát bao lâu để họ trở lại b́nh thường, giả sử có một sự thay đổi?" Kane nói.
Hậu quả:
Kết quả cho thấy sự thay đổi lớn nhất trong bài kiểm tra Hopkins Verbal, có thể chỉ ra bất cứ điều ǵ từ suy giảm nhận thức nhẹ đến mất trí nhớ toàn diện, Kane nói. Trong quá tŕnh kiểm tra, các sinh viên được đưa cho một danh sách 12 từ trong ba loại: cắm trại, kẹo dẻo, truyện kể, và lửa có thể có chung một loại, ví dụ và sau đó được yêu cầu nhắc lại chúng. Sau 20 phút, những người tham gia được yêu cầu một lần nữa nhớ lại càng nhiều từ trong danh sách càng tốt.
Học sinh bị giật đă làm kém hơn so với nhóm không bị giật điện một cách đáng kể. Nh́n chung, họ mất khoảng năm điểm trong bài kiểm tra 10 phút sau cú sốc, với một số sinh viên th́ điểm đó được coi là b́nh thường và những người dương tính với suy giảm nhận thức nhẹ, Kane nói.
So với những sinh viên đă không bị sốc, các sinh viên bị giật giảm đáng kể chức năng nhận thức, Kane nói. "Nó thực sự ảnh hưởng đến một số người trong nhóm," ông nói. "Một số người bắt đầu khóc. Họ quên hết hoặc cảm thấy quá tải."
Hầu hết sinh viên, nhưng không phải tất cả các sinh viên bị giật, phục hồi một giờ, các nhà nghiên cứu cho biết. Nhưng chưa rơ lư do tại sao việc bị giật lại ảnh hưởng đến hơn một số người nhiều hơn những người khác, nhưng các nhà khoa học dự định sẽ nghiên cứu vấn đề này trong tương lai, Kane nói.
Lợi ích và hạn chế
Súng điện đă cứu hàng trăm ngàn mạng sống bằng cách tạm thời vô hiệu hóa các mối đe dọa tiềm năng, theo Taser International. Tuy nhiên, việc sử dụng các súng điện cũng đă dẫn đến khoảng 400 trường hợp tử vong từ năm 2001 đến năm 2008, theo một nghiên cứu được công bố năm 2013 trên tạp chí Cảnh sát Quaterly.
"Về cơ bản, đó là một công cụ rất tốt nếu được sử dụng đúng cách, nhưng không may, nó hầu hết không được sử dụng đúng" Alpert nói. Ông đă đề cập đến những ǵ ông gọi là "hội chứng cảnh sát lười biếng", khi các nhân viên sử dụng súng điện “quá sớm và quá thường xuyên."
Matthew Hickman, một giáo sư khoa h́nh sự của Đại học Seattle, người không tham gia trong nghiên cứu này, cho biết ông sẽ chọn việc bị giật thay v́ bị xịt hơi cay hoặc bị đánh bằng dùi cui cảnh sát nhưng nói thêm rằng những phát hiện mới đang được báo động.
"Đó là vi phạm khá nghiêm trọng về tự do của chúng ta nên chúng ta phải cực ḱ cảnh giác", Hickman cho biết. "Và chúng ta phải đảm bảo công lư được thực hiện thật công bằng."
"Súng điện là một điều tích cực", Hickman cho biết. "Nhưng chúng ta cần phải cẩn thận, và chúng ta cần phải nh́n vào những vấn đề, như nó có một số tác dụng phụ không mong muốn, giống như việc suy giảm nhận thức."
Nghiên cứu mới này vẫn là nghiên cứu sơ bộ, Kane và các đồng nghiệp của ông vẫn chưa công bố kết quả chính của họ. Tuy nhiên, kết quả cho thấy rằng các nhân viên cảnh sát nên xem xét hậu quả của việc dung súng điện với nghi phạm, chẳng hạn như liệu các cú sốc có thể cản trở khả năng của từng cá nhân để xử lư các thông tin mới và quan trọng, bao gồm cả quyền Miranda, Kane nói.
"Không mất ǵ để đợi, và để cho ai đó hoàn toàn phục hồi sau khi bị sau khi bị giật điện và trước khi cảnh sát bắt đầu hỏi những câu hỏi," Kane nói. "Nó chỉ là cấp sân chơi."
VietSN © Sưu Tập
|
|