(ĐVO) – Trong bối cảnh doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu lỗ lăi không rơ ràng th́ Quyết định tăng giá xăng dầu bất ngờ được Bộ Tài chính đưa ra chỉ sớm 45 phút trước khi được áp dụng kể từ 20h tối 14/5.
B́nh luận về giá xăng tăng 400 đồng, ông Ngô Trí Long, nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu giá Bộ Tài chính cho rằng: ‘Thời điểm này tăng giá là hoàn toàn không hợp lư trong bối cảnh doanh nghiệp lỗ lăi không rơ ràng'.
Dân không kịp trở tay
Giải thích về nguyên nhân tăng giá xăng dầu hôm 14/6, Bộ Tài chính cho biết giá xăng dầu thành phẩm thế giới kể từ giữa tháng 5 biến động tăng trở lại. Giá xăng dầu thành phẩm thế giới b́nh quân 30 ngày từ ngày 15/5 đến 13/6 như sau: xăng RON 92: 112,60 USD/thùng; dầu diesel 0,05S: 117,24 USD/thùng; dầu hỏa: 115,43 USD/thùng, dầu mazut 180 cst: 610,02 USD/tấn.
Cùng với quyết định tăng giá xăng dầu, tại quyết định này, Bộ Tài chính cũng cho phép các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối tiếp tục được sử dụng Quỹ BOG với xăng và dầu diesel là 300 đồng và mặt hàng dầu hỏa và mazut vẫn giữ nguyên mức hiện hành để hạn chế mức chênh lệch giữa giá cơ sở cao hơn giá bán hiện hành.
Tuy nhiên, giải thích của Bộ Tài chính lại trái với thực tế.
 |
Dù giá xăng tăng thế nào, giải thích của Bộ Tài chính có phù hợp hay không th́ người tiêu dùng vẫn phải mua xăng |
Trước đó, ngày 13/6 khi thông tin về t́nh h́nh giá xăng dầu, đại diện một doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu phía Nam cho biết các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đang lỗ gần 400 đồng/lít.
Thế nhưng, theo văn bản mới nhất của Bộ Tài chính về điều hành xăng dầu đang được áp dụng cho tới thời điểm này th́ những quyền lợi mà các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu đang được hưởng gồm xả quỹ ở mặt hàng xăng sử dụng 400 đồng/lít, dầu hỏa sử dụng 290 đồng/lít, dầu diesel sử dụng 400 đồng/lít, dầu mazut sử dụng 160 đồng/lít.
Không những thế, lợi nhuận biên mà các doanh nghiệp đang được hưởng (gồm 300 đồng chi phí định mức, lợi nhuận định mức 860 đồng/lít), lớn hơn mức lỗ mà doanh nghiệp đang bù đắp 380 đồng/lít.
Rơ ràng, trên giá trị sổ sách của doanh nghiệp th́ doanh nghiệp đang lỗ nhưng về bản chất, sau khi được hưởng ưu đăi từ trích quỹ và chi phí định mức, doanh nghiệp đang được dư ra gần 800 đồng/lít xăng.
Song dù lư do tăng giá để chống buôn lậu (lần trước), hay giá bán hiện hành đang thấp hơn giá cơ sở (lần này), th́ người dân cũng không kịp trở tay với quyết định tăng giá, tránh lỗ cho doanh nghiệp xăng dầu.
Không hợp lư
Theo ông Long, không thể tính theo giá nhập khẩu trung b́nh 30 ngày rồi cộng với các khoản thuế phí theo quy định của Bộ Tài chính để so sánh với giá bán lẻ hiện hành. Doanh nghiệp lời bao nhiêu, hay lỗ như thế nào phải phụ thuộc lượng hàng tồn kho, giá nhập khẩu từng lô hàng và thời điểm tiêu thu’.
Trong khi đó, trên thực tế mở cửa phiên giao dịch sáng14/6, giá dầu Châu Á giảm nhẹ do hoạt động bán ra chốt lời trên thị trường châu Á.
Trên sàn giao dịch điện tử Singapore, giá dầu ngọt nhẹ giao tháng 7/2013 giảm 1 xu xuống 96,68 USD/thùng và giá dầu Brent Biển Bắc giao cùng kỳ hạn giảm 20 xu xuống 104,75 USD/thùng.
Ông Long khẳng định: ‘thời điểm này tăng giá là hoàn toàn không hợp lư trong bối cảnh doanh nghiệp lỗ lăi không rơ ràng. Họ vẫn tăng chi phí hoa hồng cho đại lư, chứng tỏ họ không lỗ. Giá thế giới lại không biến động. Và hiện tại, các cơ quan quản lư th́ chưa đủ công cụ để kiểm soát việc kinh doanh của doanh nghiệp’.
Khi các cơ quan quản lư đưa giải thích có lợi cho doanh nghiệp th́ người tiêu dùng vẫn là những ‘con kiến’.
Lần thứ 2 đánh úp?
Bàn về việc tăng giá xăng kỉ lục thêm 1.450 đồng/lít ngày 28/3 của Liên Bộ Tài chính - Công thương, một chuyên gia trong lĩnh vực xăng dầu tỏ ra vô cùng ngạc nhiên: “Tôi không thể hiểu nổi tại sao lại điều hành một cách ngược đời như vậy. Giá thế giới đă xuống thấp nhiều ngày nay. Trong khi Trung Quốc quyết định giảm giá xăng dầu hôm 27/3, ngày 28/3 chúng ta lại tăng giá xăng dầu” |
Phương Nguyên (Tổng hợp DV, VNN)