Bộ máy do thám Trung Quốc của Mỹ quyền lực cỡ nào?

Trong Cơ quan An ninh Quốc gia của Mỹ có một đơn vị tình báo sử dụng công nghệ thông tin để do thám các đối tượng nước ngoài. Đơn vị này lặng lẽ khai thác thông tin về Trung Quốc suốt 15 năm qua, tạp chí Mỹ Foreign Policy (Chính sách Đối ngoại) đưa tin hôm qua.

Tổng hành dinh NSA ở Fort Meade, bang Maryland. Ảnh: AP.

Foreign Policy dẫn các nguồn tin nội bộ nói rằng, Cục Tác chiến tiếp cận phù hợp (TAO) thuộc Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) đã đột nhập thành công vào một số hệ thống máy tính và viễn thông của Trung Quốc, thu thập nhiều thông tin tình báo đáng tin cậy.

Tại căn cứ quân sự Fort Meade ở bang Maryland, một tòa nhà khá rộng nằm tách biệt khỏi các tòa nhà khác là trụ sở TAO. Đơn vị này là điều bí ẩn đối với hầu hết nhân viên làm việc trong NSA.

Rất ít người của NSA được tiếp cận đầy đủ thông tin về TAO vì những chiến dịch mà đơn vị này thực hiện quá nhạy cảm, đòi hỏi quá trình kiểm tra an ninh cực kỳ nghiêm ngặt.

Lối vào trụ sở có lính vũ trang canh gác, cửa chỉ mở nếu mã số 6 ký tự được nhập đúng, trong khi máy quét võng mạc làm nhiệm vụ xác nhận đúng đối tượng ra vào.

Theo một số cựu quan chức NSA từng được phỏng vấn, nhiệm vụ của TAO khá đơn giản. Họ thu thập thông tin tình báo của các đối tượng nước ngoài bằng cách bí mật đột nhập các mạng máy tính và viễn thông, bẻ mật khẩu, vô hiệu hóa hệ thống bảo mật, đánh cắp dữ liệu trong ổ cứng máy tính, sao chép hệ thống tin nhắn, toàn bộ email được chuyển đến hộp thư hoặc gửi đi. Thuật ngữ mà NSA dùng để mô tả những chiến dịch này là khai thác hệ thống máy tính.

TAO cũng chịu trách nhiệm khai thác thông tin để giúp Mỹ tấn công hệ thống máy tính và viễn thông nước ngoài nếu Tổng thống Mỹ chỉ thị. Cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện tấn công mạng là Bộ tư lệnh Không gian mạng (Cybercom), có trụ sở ở Fort Meade và do tướng Keith Alexander lãnh đạo.

Quá lớn nên khó giấu mình

Theo một số nguồn tin, TAO đang là cơ quan quan trọng nhất và lớn nhất của Lực lượng Tình báo Tín hiệu thuộc NSA, sử dụng hơn 1.000 hacker, nhà phân tích, chuyên gia tấn công, chuyên gia phần mềm và phần cứng, kỹ sư điện.

Từ khi ra đời năm 1997, TAO được đánh giá cao bởi thu thập được nhiều thông quan trọng cho cộng đồng tình báo Mỹ, không chỉ về Trung Quốc, mà cả các tổ chức khủng bố nước ngoài, hoạt động gián điệp của chính phủ nước ngoài chống lại Mỹ, việc phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt và tên lửa đạn đạo trên toàn cầu, cũng như tiến trình kinh tế, quân sự, chính trị trên toàn thế giới.

Theo một cựu quan chức NSA, 600 chiến dịch năm 2007 của TAO đã lén lút thâm nhập hàng nghìn hệ thống máy tính nước ngoài, truy cập ổ cứng máy tính và email có mật khẩu bảo vệ của hàng loạt mục tiêu khắp thế giới.

Chiến dịch đánh chặn mang tên Stumpcursor được coi là đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong vụ phát hiện 100 phần tử nổi dậy của al-Qaeda tại Iraq năm 2007. Cùng năm đó, một số nguồn tin nói rằng, TAO được thưởng vì có công cung cấp thông tin tình báo về việc Iran đang nỗ lực chế tạo bom nguyên tử.

Từ khi ông Barack Obama trở thành tổng thống vào tháng 1/2009, TAO được coi là “con cưng” của cộng đồng tình báo Mỹ. “Họ có thể đến những nơi và lấy những thứ mà không ai trong cộng đồng tình báo có thể làm được”, một quan chức TAO nói.

Vấn đề là TAO càng lớn mạnh và càng thu thập được nhiều thông tin tình báo thì càng khó giấu mình. Nhiều người cho rằng, chính phủ Trung Quốc cũng biết về hoạt động của TAO. Quan chức cao cấp thuộc lĩnh vực an ninh mạng của Trung Quốc Huang Chengqing nói rằng, Bắc Kinh thu thập “cả núi dữ liệu” cho thấy Washington dính dáng hoạt động do thám nhằm đánh cắp bí mật của chính phủ Trung Quốc.

“Núi dữ liệu” mà ông Huang nói đến rõ ràng là ám chỉ mối đe dọa này. Vì thế, trong cuộc gặp thượng đỉnh cuối tuần qua, rất khó để ông Obama gây sức ép lớn đối với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về vấn đề gián điệp mạng, Foreign Policy nhận định.

___

Guo Songmin, biên tập viên của nguyệt san Trung Quốc ChinaSOE, vừa phát động chiến dịch trên mạng kêu gọi Trung Quốc cho người tiết lộ chương trình do thám PRISM của NSA, cựu nhân viên CIA Edward Snowden, được tị nạn. Trong lịch sử hiện đại, Trung Quốc chưa cho một công dân Mỹ nào tị nạn chính trị. Trong khi đó, có thông tin cho rằng, Snowden đã rời khỏi Hong Kong.


Tiền Phong

Ấn mình trong khu phức hợp mênh mông của Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ, có một đơn vị không mấy ai biết đến. Nó đã chọc thủng mạng dữ liệu của các đối thủ của Mỹ suốt 15 năm nay, không loại trừ Trung Quốc.

Trên tạp chí uy tín Foreign Policy tuần này, tác giả Matthew M. Aid tiết lộ cách thức mà chính phủ Mỹ sử dụng để lấy các thông tin tình báo và nhạy cảm của các nước và tổ chức khác suốt hơn một thập niên qua. Bài báo củng cố thêm lời tiết lộ của một cựu nhân viên nhà thầu của NSA rằng Mỹ đã đánh cắp dữ liệu của Trung Quốc - vấn đề đang gây đau đầu nhức óc cho Washington từ một tuần nay. Matthew M. Aid là tác giả cuốn "Chiến tranh thông tin: Lịch ssr bí mật của cuộc chiến chống khủng bố", và "Lịch sử bí mật của Cơ quan An ninh Quốc gia NSA".

Trụ sở Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ tại Fort Meade, Maryland. Ảnh: Wikipedia

Đơn vị này có tên là Văn phòng các chiến dịch đặc biệt (TAO). Nó đã thâm nhập thành công vào hệ thống máy tính và liên lạc trên khắp thế giới, thu thập được những thông tin tình báo xác thực nhất và quý giá nhất về những gì đang diễn ra bên trong các nước cũng như các tổ chức hay cá nhân mà nó xác định là mục tiêu.

Nằm tách biệt trong khu phức hợp rộng lớn của NSA tại Fort Meade, Maryland, thuộc dãy phòng tách biệt với phần còn lại của NSA, TAO thậm chí còn bí ẩn ngay cả với nhiều nhân viên của NSA. Rất ít quan chức NSA được tiếp cận thông tin đầy đủ về TAO do tính nhạy cảm khác thường trong hoạt động của nó. Mỗi người phải có sự cho phép về an ninh đặc biệt mới có thể tiếp cận được các địa điểm làm việc của TAO.

Cánh cửa dẫn tới trung tâm hoạt động tối tân của đơn vị được bảo vệ bởi lính gác có vũ trang. Một cửa sắt kiên cố chỉ có thể đi qua bằng cách nhập mã 6 con số trên bảng phím, và đĩa phân hình võng mạc, đảm bảo chỉ những cá nhân nhất định có thể qua cửa.

Theo các cựu quan chức NSA, nhiệm vụ của TAO khá đơn giản. Nó thu thập các thông tin tình báo từ các mục tiêu ở nước ngoài bằng cách bí mật hack vào các hệ thống máy tính và hệ thống liên lạc của họ, giải mã password, vô hiệu hóa hệ thống hàng rào an ninh của máy tính mục tiêu, đánh cắp dữ liệu lưu trữ trên các ổ cứng của máy tính, sau đó copy tất cả các thông tin và các dữ liệu ra vào qua hệ thống email và tin nhắn của mục tiêu. Thuật ngữ kỹ thuật mà NSA miêu tả các hoạt động này là khai thác mạng lưới máy tính (CNE).

TAO cũng chịu trách nhiệm trong phát triển các công cụ thông tin cho phép Mỹ phá hủy hoặc gây hư hại máy tính và hệ thống liên lạc của nước khác bằng cách tấn công mạng nếu được Tổng thống ra lệnh. Tổ chức chịu trách nhiệm thực hiện một cuộc tấn công mạng như vậy là Cơ quan Điều khiển mạng Mỹ (Cybercom), có trụ sở đặt tại Fort Meade và người đứng đầu là giám đốc NSA, tướng Keith Alexander.

Từ tháng 4/2013 này, TAO hoạt động dưới sự chỉ huy của Robert Joyce, cựu phó giám đốc cơ quan Bảo đảm thông tin của NSA (chịu trách nhiệm bảo vệ hệ thống máy tính và liên lạc của Chính phủ Mỹ). Các nguồn tin cho hay, hiện TAO là hợp phần lớn nhất và có thể coi là quan trọng nhất của Cơ quan tình báo tín hiệu của NSA(SIGINT), quy tụ hơn 1.000 hacker quân sự và dân sự, các nhà phân tích tình báo, các chuyên gia xác định mục tiêu, các nhà thiết kế phần cứng và phần mềm máy tính và các kỹ sư điện tử.

Linh hồn của TAO là trung tâm hoạt động cực kỳ tối tân tại Fort Meade, gọi là Trung tâm hoạt động điều khiển từ xa (ROC), nơi mà khoảng 600 hacker quân sự và dân sự làm việc luân phiên suốt 24h mỗi ngày, 7 ngày một tuần.

Những người này làm việc thâu đêm hoặc suốt sáng để tìm kiếm các hệ thống máy tính và hệ thống hỗ trợ liên lạc được sử dụng bởi, ví dụ như, những kẻ khủng bố ở nước ngoài chuyển các tin nhắn tới các đồng bọn của chúng hoặc những người ủng hộ chúng.

Khi các máy tính này được nhận dạng và xác định vị trí, các hacker sẽ xâm nhập vào các hệ thống máy tính mục tiêu theo đường điện tử, sử dụng phần mềm đặc biệt tải các nội dung trong các ổ cứng máy tính, và đặt phần mềm cấy sâu vào hoặc đặt các thiết bị khác gọi là “xe độc mã” bên trong các hệ thống hoạt động của máy tính, cho phép các nhân viên của TAO ở Fort Meade tiếp tục theo dõi email hay tin nhắn ra vào máy tính hoặc các thiết bị cầm tay.

Phải nói rằng, nhiệm vụ của TAO sẽ không thực hiện được nếu thiếu đội ngũ các nhà khoa học thiên tài về máy tính và các kỹ sư phần mềm thuộc Nhánh kỹ thuật mạng lưới dữ liệu (Data Network Technologies Branch), chuyên phát triển phần mềm máy tính tinh vi cho phép các nhân viên thực hiện nhiệm vụ thu thập tin tình báo.

Còn có một đơn vị riêng biệt khác bên trong TAO gọi là Nhánh kỹ thuật mạng lưới thông tin liên lạc (TNT), chuyên phát triển các kỹ thuật cho phép các hacker của TAO ngầm tiếp cận được các hệ thống máy và các mạng lưới liên lạc mục tiêu mà không bị phát hiện.

Trong khi đó, Nhánh kỹ thuật cơ sở hạ tầng của TAO (Mission Infrastructure Technologies Branch) có nhiệm vụ phát triển và xây dựng máy tính và hệ thống liên lạc giúp giám sát phần cứng và hỗ trợ cơ sở hạ tầng, bảo đảm cho mọi nỗ lực được trơn tru.

TAO thậm chí còn có đơn vị thu thập tin tình báo bí mật của riêng mình gọi là Nhánh hoạt động kỹ thuật truy cập (Access Technologies Operations Branch), gồm những người được CIA và FBI tuyển chọn. Họ thực hiện cái được miêu tả là “hoạt động ngoài hệ thống” (off-net operations), là một cách nói tránh để che giấu việc họ dàn xếp để các đặc vụ CIA bí mật cài các thiết bị nghe lén vào máy tính hoặc các hệ thống thiết bị liên lạc ở nước ngoài, từ đó các hacker của TAO có thể tiếp cận từ xa từ đại bản doanh của họ.

TAO không được thiết kế để làm những việc chống lại các mục tiêu ở trong nước Mỹ hoặc các nơi Mỹ chiếm đóng. Đó là trách nhiệm của FBI, cơ quan tình báo Mỹ duy nhất đủ tư cách giám sát liên lạc nội địa. Nhưng trước thông tin NSA “can thiệp” rộng hơn, một số người đã lo ngại về khả năng liệu TAO có thể thu thập tin tình báo ở nước ngoài mà không tiếp cận các thông tin khởi nguồn từ Mỹ hoặc trung chuyển qua Mỹ hay không?

Từ khi được sáng lập vào năm 1997, TAO đã có danh tiếng khi thu thập được tin tình báo tốt nhất cho cộng đồng tình báo Mỹ, không chỉ về Trung Quốc, mà còn về các nhóm khủng bố ở nước ngoài, các hoạt động do thám tình báo nhằm chống lại Mỹ bởi Chính phủ các nước, tên lửa đạn đạo và vũ khí hủy diệt hàng loạt phát triển khắp thế giới, và những diễn biến kinh tế, quân sự và chính trị mới nhất trên toàn cầu.

Theo một cựu quan chức NSA, vào năm 2007, khoảng 600 nhân viên của TAO đã bí mật xâm nhập vào hàng ngàn hệ thống máy tính ở nước ngoài và tiếp cận các ổ cứng máy tính có password và email của các mục tiêu trên toàn cầu. Theo tư liệu về lịch sử của NSA năm 2009, Lính gác bí mật (The Secret Sentry), chương trình được xếp loại bảo mật cao này, có tên lúc đó là Stump-cursor, được chứng minh là cực kỳ quan trọng trong chiến dịch tăng quân của quân đội Mỹ năm 2007 vào Iraq, giúp “nhận dạng và xác định” hơn 100 địa điểm nổi dậy của người Iraq và Al Qaeda ở trong và xung quanh Baghdad một cách cực kỳ nhẹ nhàng. Cùng năm đó, các nguồn tin báo cáo là TAO được thưởng vì có thông tin tình báo quan trọng về việc Iran có cố gắng chế tạo bom nguyên tử hay không.

Vào thời kỳ Obama trở thành Tổng thống Mỹ vào tháng 1/2009, TAO đã trở thành cái tương tự với “điều kỳ diệu” - wunderkind của cộng đồng tình báo Mỹ. “Nó trở thành một kỹ nghệ”, một cựu quan chức NSA nói về TAO. “Họ vươn tới mọi nơi, thu thập những thứ mà không ai khác trong cộng đồng tình báo có thể”.

Chính vì tính nhạy cảm chính trị đặc biệt và mang tính bản chất trong công việc của nó, nên đương nhiên TAO luôn luôn và vẫn ngại công khai. Tất cả mọi điều về TAO được phân loại mã hóa tối mật, thậm chí cực kỳ bí mật ngay cả trong nội bộ NSA. Tên của nó xuất hiện trên báo in chỉ vài lần trong thập kỷ qua, và chỉ một số ít phóng viên dám hỏi về nó, dù rất lịch thiệp, nhưng ngay lập tức nhận được cảnh báo cứng rắn của các quan chức tình báo cao cấp của Mỹ rằng không nên miêu tả công việc của đơn vị này. Theo một quan chức cấp cao về quốc phòng của Mỹ, người quen thân với công việc của TAO, “Cơ quan NSA tin rằng càng ít người biết về TAO càng tốt”.

TAO tiếp tục phát triển về quy mô và tầm quan trọng từ khi Obama nhậm chức hồi 2009, biểu lộ vai trò cực lớn của nó. Trong những năm gần đây, hoạt động thu thập của TAO được mở rộng từ Fort Meade đến một số vị trí nghe ngóng quan trọng nhất của NSA ở Mỹ.

Vấn đề là TAO đã trở nên rất rộng lớn và thu thập nhiều thông tin tình báo có giá trị, trở nên khó giấu giếm hơn nữa. Chính phủ Trung Quốc chắc chắn nhận biết về các hoạt động của TAO. Quan chức phụ trách Internet hàng đầu Trung Quốc, Huang Chengqing, cho hay Bắc Kinh đang có “cả núi dữ liệu” chứng minh Mỹ có chương trình hack quy mô rộng để đánh cắp các bí mật của Chính phủ Trung Quốc. Rõ ràng nếu Trung Quốc công bố “núi dữ liệu” thì đó là mối đe dọa với Mỹ, vì thế Tổng thống Mỹ có thể đã không quá thúc ép Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở hội nghị thượng đỉnh ở Califỏnia cuối tuần trước về các hoạt động gián điệp mạng của Trung Quốc. Bất kỳ một người chơi bài nào đều biết rằng anh chỉ thế trên cơ của anh sẽ không còn nếu đối phương biết rõ anh có lá bài nào trong tay.


Khánh Lynh (theo Foreign Policy)
Vnexpress