"Quư ông nhạc Việt" bật mí sự tính toán tỉ mỉ khi bước chân vào làng nhạc để trở thành ngôi sao và hai người đồng nghiệp để lại trong anh nhiều sự nể phục nhất trong showbiz.
"T́nh ơi xin ngủ yên" là bài hát định mệnh đầu tiên
Khi ấy, tôi đang đi tập tạ ở công viên Lê Thị Riêng (TP.HCM), nghe người ta mở đĩa lặp đi lặp lại một ca khúc tiếng Anh, thấy điệp khúc hay quá nên mượn đĩa về. Anh Long DJ nghe, dịch giúp và lồng câu chuyện t́nh yêu vào, kế đó là ḥa âm. Hồi đó tôi làm ḥa âm bèo lắm, chỉ có đàn organ.
Khi quay h́nh bài
T́nh ơi xin ngủ yên, tôi mời anh Điền, anh không quay v́ "Hưng không phải ngôi sao". Thế là tôi mời Lâm Lê Dũng. Tôi quay ở Nha Trang nắng gắt, nhảy bè, lội suối kiểu ǵ cũng được. Lên tàu tôi ói lên ói xuống, nhưng đạo diễn kêu quay là đứng lên làm liền, ngưng một cái là tôi nằm xuống luôn, mệt lắm nhưng vẫn làm dù không có đồng nào. Hồi đó ca sĩ được quay h́nh và phát trên ti vi là mừng "muốn chết" (cười).
Cuối năm 1999, tôi ra album
T́nh ơi xin ngủ yên do anh Linh cho tiền thu âm, hồi đó 1 triệu đồng/bài. Tôi mang đĩa đi phát hành nhưng chẳng ai nhận. Sau đó qua trung tâm chị Hạnh (Lạc Hồng), tôi phải nói thêm "không sợ đâu, mua một đĩa em sẽ tặng một vé tới tiệm em cắt tóc miễn phí". Hồi đó, tiền cắt tóc một đầu bằng cái đĩa, gần 20.000 đồng. Tôi tính, thứ nhất vừa giới thiệu tiệm tóc, thứ hai lấy ngắn nuôi dài, nghĩ là để làm tóc thôi, không mơ mộng nghề hát. Tôi nghĩ người ta sẽ không bỏ ḿnh, đến cắt tóc c̣n được đĩa hát. Nghe tôi nói vậy, ai cũng cười.
Tôi nhớ lần đầu anh Liêm mời vào hát pḥng trà Tiếng Tơ Đồng, đó là nơi tôi khao khát được xuất hiện. Tôi kêu "cho em suy nghĩ" rồi ra giá 3 triệu đồng v́ khi ấy Mỹ Tâm hát cũng giá đó. Anh ấy nói: "Em ơi, bớt cho anh tư xíu đi để anh c̣n quảng cáo báo". Thực ra anh nói 500.000 đồng tôi cũng chịu. Tôi hát 3 đêm đông nghẹt khán giả, anh kêu qua hát nữa v́ khách yêu cầu. Tên gốc của bài
T́nh ơi xin ngủ yên là
Ngày đó rồi sẽ đến, v́ tôi biết chắc chắn một ngày nào đó ḿnh sẽ nổi tiếng. Năm 2001, báo chí đồng loạt gọi tôi là "hiện tượng của năm". Suốt mười mấy năm, tôi vẫn tâm niệm một điều là làm đúng như ḿnh nghĩ, theo guồng máy chạy và định mệnh an bài.
Giọng hát chưa đủ, phải có cái đầu tính toán
- Nghe anh nói "khoái sống đơn giản", thấy khác xa với Mr Đàm: một người biết cách đẩy truyền thông theo ư ḿnh, một người đụng vào không dễ. Có vẻ trước đây để bước chân vào showbiz, anh không bỏ qua bất kỳ tính toán nào?
- Đúng vậy! Giọng hát chưa đủ, ca sĩ phải có cái đầu tính toán. Tôi phải tính thời điểm ra show để người ta nhắc tới ḿnh nhiều nhất nên chọn tháng 8, 9. Cuối năm mọi người tổng kết lại, đánh giá gần hơn là các show tháng 2, 3.
Tôi tính để biết người khác sắp ra sản phẩm ǵ c̣n ra trước "chặn đầu". Có năm tôi thấy đồng nghiệp ra 5-6 album đều trôi đi, năm ngoái, tôi ra 5 album, mỗi cái in hơn chục ngàn đĩa. Tôi có nhiều ḍng nhạc để phục vụ đủ mọi đối tượng công chúng.
Ngay đến các show tỉnh xa xôi tôi cũng phải đi để giữ "biên cương", giữ khán giả riêng. Nói chung, tính cũng không đơn giản v́ có người tính được, có người không, người làm theo quán tính, người lại theo bản năng.
"Tôi có nhiều ḍng nhạc để phục vụ mọi đối tượng công chúng".
- Hơn 15 năm ca hát, có nước cờ nào anh tính sai không?
- Lúc trước, tôi có viết bản kế hoạch, thường là 10 năm, trong đó dự định 2 năm trước làm ǵ, 2 năm sau làm ǵ. Những năm đầu tôi đánh thẳng vào giới dân chơi trước, sau đó, tôi tiếp tục lấn sân qua người lớn. Ví dụ hát cho công chúng lớn tuổi, tôi thăm ḍ đầu tiên là bài
Thương hoài ngàn năm bằng cách cho vào album nhạc trẻ họ thích. Tiếp đó là bằng single, thấy họ thích nữa ra luôn đĩa nhạc xưa.
Hoặc khi ra sân khấu, ca sĩ phải hút được người khác, từ ngoại h́nh, trang phục đến chọn bài sao cho phù hợp. Thời điểm 1996-1998, nhạc trẻ hot lắm, thời của Lam Trường, Đan Trường tôi đă đặt ra câu hỏi: "Tại sao show đó không có tên ḿnh? Người ta cần ḍng nhạc đó sao ḿnh không có? Có phải tại ḿnh không có bài hát đó?"... Thế là tôi phải lao vô làm đủ các bài hát trẻ. Tôi đưa ra chỉ tiêu, bất kỳ chương tŕnh nào cần cũng có ḿnh, cái ǵ cũng "chơi", đó là dụng cụ hành nghề.
Hoặc tôi đi hát pḥng trà, không phải đêm nào cũng đứng yên một chỗ. Tôi nghĩ ra cách hát được nửa chừng cho ban nhạc dạo một lúc, vô trong thay bộ đồ khác đi ra v́ thay đổi thời trang cũng là một h́nh thức làm người nghe đỡ chán. Lúc mê h́nh thức, người đi xem chương tŕnh không chỉ đến nghe nhạc mà c̣n đến coi áo quần. Đó là thực tế nhất. Đến giờ, hơn 10 năm ca hát, tôi vẫn tâm niệm một điều là làm đúng như ḿnh suy nghĩ, theo guồng máy chạy và theo định mệnh an bài. Ông tổ đă cho không ai cản nổi ḿnh, c̣n ông ấy đă lấy chẳng làm sao giữ được.
- Hát từ các tỉnh xa cho tới những sân khấu sang trọng, phong cách biểu diễn của anh cũng biến hóa theo chứ?
- Tôi biến hóa nhiều. Chẳng hạn ở vũ trường có những động tác lắc hông của dân chơi khác, ra sân khấu nhảy theo kiểu của đám đông khác. Tôi bay lên đá trong vơ thuật cũng có, tùy theo chỗ. Hát một bài rumba, chân tôi sẽ uyển chuyển lắc lư theo rumba, nếu phối nhạc theo chachacha tôi sẽ nhảy chachacha. Có bài chơi đến ba điệu nhảy như tango, rumba, chachacha luôn, như
Say t́nh. Riêng bài
Say t́nh, tôi kiếm được tiền suốt 15 năm nay, hầu như đêm nào cũng hát, sân khấu nào cũng yêu cầu.
Hồi nhỏ, gia đ́nh cho tôi đi học vơ, học nhảy, cộng thêm quan sát nhiều ca sĩ yêu thích nhảy cái ǵ hay, tôi bắt chước rồi trộn lại thành cái riêng. Hồi đó tôi hay "ăn cắp" điệu nhảy của chị Nhă Phương, Bảo Yến. Mới đây chị Bảo Yến đi hát pḥng trà, tôi có tặng hoa chị ấy.
"Hồi nhỏ gia đ́nh cho đi học vơ, học nhảy, cộng thêm quan sát nhiều ca sĩ yêu thích nhảy cái ǵ hay, tôi bắt chước rồi trộn lại thành chất riêng của ḿnh".
Có một cuộc đời nên tôi phải làm nó vui
- Những phát ngôn gây sốc trước truyền thông nhiều năm gần đây của anh cũng đủ hun đúc độ nóng cho vị trí "ông hoàng nhạc Việt"?
- Không có chuyện đó! Tôi đâu phải "bất tài vô tướng" để làm kiểu đó. Người ta thừa nhận tôi v́ giọng hát và sự cống hiến hết ḿnh. Có những câu hỏi đặt ra cho tôi rất sốc, chọc tức để tôi phải phản pháo lại. Con người tôi, đụng đến là "nhả nọc" liền. Yêu thương tôi sẽ vuốt ve lại.
Có thể suy nghĩ của tôi lạ hơn người khác bởi tôi nhiều trải nghiệm hơn và tư duy tôi ở mức độ đó. Cùng là một câu nói, người khác nói chẳng ai nhớ nhưng đến tôi sắp xếp lại vài từ nó khác. Tôi có quyền v́ có một cuộc đời nên tôi phải làm cho nó vui.
- Rơ ràng là "không sốc không phải Mr Đàm"?
- Tôi thích câu: "Trong đám đông, muốn nổi bật phải khác biệt". Tôi thích khác biệt và khác biệt phải có trong máu mới làm được, đâu thể nào nhào nặn. Tôi hay tự phỏng vấn ḿnh và tự t́m câu hỏi khó nhất hoặc trường hợp nào đẩy ḿnh vô đường cùng, phải tự giải thoát bằng cách nào.
- Gần đây anh dốc tâm sức để đào tạo học tṛ, anh đang t́m một điểm để hạ cánh an toàn cho ḿnh sao?
- (Cười) Nói một cách tâm linh, tôi vẫn thường cầu xin tổ nghiệp và trời đất cho biết dấu hiệu khi nào ḿnh không c̣n đứng trong hào quang, tôi sẽ có cách giải quyết riêng. Bây giờ tôi đi hát hàng đêm, không có ǵ thay đổi. Vé bar, vũ trường Hà Nội hay Ninh B́nh, Hải Pḥng đều kín chỗ. Thậm chí, tôi tới Hải Pḥng hát c̣n kéo theo rất nhiều dịch vụ khác kiếm được tiền. Tôi như một cái máy kiếm tiền số một cho nhiều dịch vụ.
"Bước chân vào showbiz hiền lành quá không sống được".
- Để trở thành cỗ máy kiếm tiền số một, anh nghĩ cần có thế mạnh ǵ?
- Bước chân vào showbiz hiền lành quá không sống được, bị người ta đè đầu cưỡi cổ. Tôi từng bênh vực rất nhiều người, từ ca sĩ Trang Nhung, Vân Khánh đến nhiều ca sĩ trẻ khác bị giật lương, ăn hiếp. Tôi gây lộn, hỏi tội một số người: "Tại sao mày ăn hiếp nó?", "Tại sao mày giành giờ hát của nó?":..
Người ca sĩ phải khôn lanh và tính toán được. Thứ nhất người đó phải tự tính cho ḿnh, thấy người ta ra sân khấu hát bài ǵ buồn lê thê là ḿnh chọn bài khác cho đỡ nhàm, ra sau ê a người ta đuổi vào ráng chịu. Hay tôi nh́n poster giăng trên tường cũng tính toán ai hát cái ǵ, có ca sĩ thuộc ḍng nhạc nào để tránh. Lên truyền h́nh tính bài nào hát lặp đi lặp lại v́ công chúng nghe nhạc ở Việt Nam phải mưa dầm thấm lâu và hiệu ứng đám đông... Nói chung phải biết tính để áp dụng những thứ đó vào con đường ca hát của ḿnh.
Thanh Thảo quái quỷ, Hà Hồ bài tính thông minh
- Chỉ kể riêng đàn bà, anh nhận định người nào khiến ḿnh nể phục trong showbiz?
- Người khiến tôi phải nể v́ chiêu thức, sự tính toán quỷ quái, khôn lanh chỉ có Thanh Thảo. Tôi từng quan sát Thảo đứng trên sân khấu khống chế mọi thứ, điều khiển được dàn quân ai trước, ai sau, hát trong vũ trường phải làm ǵ. Thảo làm ḥa âm, âm nhạc là ăn tức thời, ăn xổi nhanh lắm. Nói chung cô ấy toàn đi trước người ta.
- H́nh ảnh của Thanh Thảo khiến người khác có cảm giác "quá tải", nhất là sau scandal với siêu mẫu B.M., công chúng có vẻ chán nghe cô ấy nói?
- Trong vụ với B.M., thực ra Thảo là nạn nhân. Cô ấy đă yêu thiệt và trở thành con người khác hẳn, chăm sóc cho người yêu như một ông hoàng. Cô ấy lo luôn chuyện ăn ở, học hành của con trai lớn người ta. Đúng là trường hợp này, cái đầu Thảo tính không kỹ.
- Chuyện cô ấy đứng lên bảo vệ em gái và cháu khiến dư luận không mấy thông cảm. Anh nghĩ sao?
- Đó là điều hết sức tự nhiên, nhưng đúng là Thảo bị lún sâu quá vào chuyện này.
- Ngoài Thanh Thảo, c̣n người đàn bà nào khiến anh nể phục?
- Hà Hồ là người nói được là làm được. Cô ấy chịu khó, cố gắng nên đă làm được, 7h sáng dậy đi học tiếng Anh, tập yoga, thể dục, mệt mỏi, "điên loạn" vô cùng. Hà chiếm lĩnh được mặt bằng quảng cáo dù cát-xê thấp hay cao. Tôi cho rằng đó là bài tính rất thông minh. Người ta không cần biết cô ta là số mấy, nhưng tần suất xuất hiện của cô vô cùng nhiều. Họ sẽ đặt câu hỏi: "Cô ấy là ǵ, người ta mới mời nhiều thế?". Hà Hồ đă thắng hiệu ứng đám đông.
- Cô ấy vẫn bị dính vào scandal "vỗ mông dạy con", ít nhiều mất điểm. Anh nghĩ sao?
- Tôi nghĩ Hà có kiểu của cô ấy. Có thể Hà nghĩ làm thế coi như trả đũa, lấy lại mặt mũi, nhưng tôi nghĩ cô ấy chỉ muốn dạy con đừng nghĩ làm tổn thương ai hết, dù điều đó rất nhỏ. Tôi thấy Hà ứng xử vậy cũng b́nh thường.
Theo Mốt và cuộc sống