TT - Đó là b́nh luận của đại biểu Quốc hội, nhà sử học Dương Trung Quốc khi trả lời phỏng vấn báo
Tuổi Trẻ về hiện tượng gần đây lời xin lỗi được nhiều vị lănh đạo đưa ra trên diễn đàn Quốc hội lẫn HĐND các địa phương.
![](http://images1.tuoitre.vn/tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=606556) |
Ông Dương Trung Quốc - Ảnh: L.KIÊN |
Ông Quốc chính là người công khai phát biểu trước Quốc hội cho rằng cần “hướng tới đoạn tuyệt với những lời xin lỗi”.
* Thưa ông, tại kỳ họp cuối năm của HĐND các cấp vừa qua có nhiều vị lănh đạo chính quyền đă đưa ra lời xin lỗi, thậm chí có tỉnh cả bí thư tỉnh ủy kiêm chủ tịch HĐND và chủ tịch UBND tỉnh cùng xin lỗi nhân dân. Ông b́nh luận ǵ về hiện tượng này?
- Tôi cho rằng có lẽ đó là hiệu ứng của nghị quyết trung ương 4 và kết quả của hội nghị trung ương 6, có nhiều người đă “được phê b́nh” và “tự phê b́nh” nên đă nhận ra lỗi của ḿnh và đưa ra lời xin lỗi.
Trong các quan hệ xă hội, việc người có lỗi biết nhận lỗi và xin lỗi là đáng trân trọng. Nhưng quan trọng hơn là hối lỗi, sửa chữa lỗi lầm và biết chuộc lỗi do ḿnh gây ra. Tất nhiên có những lỗi khắc phục được, có những lỗi chỉ khắc phục được một phần và có những lỗi rất khó khắc phục. Mặt khác, lời xin lỗi cũng có thể bị lạm dụng để che đậy sai phạm, xin lỗi nhiều quá th́ thành mị dân, lợi dụng ḷng thương của người khác.
Trước đây, việc nhận trách nhiệm và xin lỗi là khá nặng nề, nhưng khi người ta thấy nhận trách nhiệm và xin lỗi mà không ai bị làm sao cả nên có người động viên nhau hoặc tự động viên ḿnh là “thôi, nhận trách nhiệm cho nó xong đi”.
Trước Quốc hội, tôi đề nghị chúng ta cần có lộ tŕnh để đoạn tuyệt với lời xin lỗi. Trước hết, bởi xin lỗi ở Quốc hội, cũng như xin lỗi ở HĐND, không phải là lời xin lỗi thông thường trong quan hệ hằng ngày giữa cá nhân với nhau, hoặc giữa nhóm người trong phạm vi hẹp, mà nó là lời xin lỗi của những vị có chức trách trước những người đại diện cho dân và trước nhân dân.
Cần lưu ư rằng những người có chức trách th́ thực hiện chức năng, nhiệm vụ của ḿnh theo pháp luật, do đó khi sai sót, sai phạm, sai lầm th́ cần căn cứ theo pháp luật, theo quy định của Nhà nước để xử lư. Hoặc bản thân anh thấy năng lực không đáp ứng được yêu cầu của công việc th́ anh có thể xin từ chức. Trong những trường hợp như vậy, chúng ta khó có thể chấp nhận những lời xin lỗi suông.
* Thưa ông, vậy cần phải làm thế nào để “đoạn tuyệt với những lời xin lỗi”, nh́n từ phía những người được nhận lời xin lỗi như ông là một đại biểu Quốc hội th́ sao?
- Tôi cảm nhận được rằng cử tri, nhân dân đ̣i hỏi Quốc hội, HĐND không được dễ dăi với những lời xin lỗi. Chúng ta đặt ra câu hỏi là có người xin lỗi th́ ai chấp nhận lời xin lỗi đó, ai cho qua? Quốc hội, HĐND là tập thể chứ không phải cá thể. Chúng ta cần hành xử theo pháp luật và các quy định của Nhà nước, mà pháp luật th́ không quy định cho người có chức vụ, quyền hạn có sai phạm, sai sót th́ xin lỗi là xong. Đây c̣n là vấn đề văn hóa nữa, chúng ta thấy ở nhiều quốc gia khác quan chức gặp phải bê bối, thậm chí bê bối đó chỉ do cấp dưới hoặc người nhà của họ gây ra th́ họ cũng xin lỗi, nhưng ngay sau xin lỗi là từ chức.
Chúng ta cũng đang có những quy định mở đường cho việc h́nh thành văn hóa từ chức, như việc tới đây đại biểu sẽ sử dụng lá phiếu tín nhiệm của ḿnh để đánh giá những người giữ trọng trách trong bộ máy.
Tôi có thêm một đề nghị, có thể tới đây Quốc hội sửa hiến pháp th́ cần quy định trong đó h́nh thức tuyên thệ hoặc tuyên hứa đối với những người được bầu giữ trọng trách của đất nước, giống như nhiều nước có quy định trong lễ nhậm chức th́ người ta phải đặt tay lên hiến pháp hoặc tuyên thệ trước một hội đồng. Việc đưa ra lời tuyên thệ ấy sẽ thiêng liêng và người ta phải luôn giữ ǵn để không phạm vào lời thề của ḿnh, c̣n nếu không thực hiện được lời thề, lời hứa th́ cách tốt nhất là nên từ chức để rút lui.
LÊ KIÊN thực hiện
theo TuoiTre