Luật sư khiếm thị Trần Quang Thành cuối cùng đă đến Mỹ. Đây là tín hiệu quan trọng rằng Trung Quốc phải lùi bước trước sức ép ngoại giao của Hoa Kỳ. H́nh ảnh đại sứ Hoa Kỳ Gary Locke sát cánh bên cạnh nhà tranh đấu nhân quyền Trần Quang Thành cho đến phút lên máy bay diễn ra rất cảm động.
Vợ chồng con cái của nhà Trần Quang Thành nay đă đến New York trong niềm hân hoan vui sướng v́ một cuộc sống mới bắt đầu đang hiện ra chắc chắn sẽ muôn phần tươi đẹp hơn. Tiếc là Trần Quang Thành không thấy được Hoa Kỳ trước mắt nhưng khuôn mặt rạng ngời hân hoan đă nói lên tất cả.
Về mặt cảm t́nh cá nhân, chẳng ǵ đứng trước cảnh số phận những con người khốn khổ được thay đổi ngay trước mắt! Những nhọc nhằn về thể xác cũng như vật chất của Trần Quang Thành từ nay không c̣n. Cũng như các trường hợp như Nguỵ Kinh Sinh, Harry Wu, Vương Đan, luật sư khiếm thị Trần Quang Thành sẽ trở nên một trong những nhân vật bất đồng chính kiến có tiếng nói quan trọng b́nh phản chính sách Trung Quốc trong những ngày sắp tới.
Mọi người cũng không thể quên được h́nh ảnh đại sứ Gary Locke (trong tiếng Trung Quốc gọi là Lạc Gia Huy). Locke chính là viết ghép hai chữ Lạc Gia phát âm theo thổ ngữ Đài Sơn, Quảng Đông được Anh ngữ hoá. Đại sứ Gary Locke từng là người gốc Hoa đầu tiên làm thống đốc tại một bang lớn, Washington State ở Hoa Kỳ. Cứ tưởng v́ mang ḍng máu Hoa cho nên nhà cầm quyền Trung Quốc có ưu thế về mặt “tổ quốc” trùm lên h́nh ảnh ông đại sứ để rồi ông ta phải nhẹ nhàng cho nhà cầm quyền Hoa Lục.
Nhưng rơ ràng h́nh ảnh gốc Hoa của đại sứ Gary Locke trở thành một biểu tưởng tranh đấu và khai mở đầu óc “Đông Á bệnh phu” của nước Tàu. Cách đây không lâu, h́nh ảnh ông đại sứ đeo túi xách đơn giản đi mua cà phê trở thành một hiện tượng về phong cách giản dị của quan chức Hoa Kỳ làm cả nước Tàu rúng động. Bộ máy tuyên truyền của Trung Quốc cảm thấy có điều ǵ bất an v́ sợ bị so sánh sự kênh kiệu khệnh khạng của quan chức cộng sản hiện nay với sự thân thiện dễ mến của quan chức Hoa Kỳ. Do đó, các đài truyền h́nh Trung Quốc được mật lệnh t́m cách điều chỉnh h́nh ảnh người Mỹ gốc Hoa ḥng xuyên tạc để không cho h́nh ảnh này được lan toả rộng răi. Một mặt khác, bộ phận tuyên truyền ra sức điều khiển “đảng ngũ mao” để đảng ra sức xuyên tạc chuyện “đại sứ mua cà phê” cho đó là h́nh ảnh Hoa Kỳ đang phải thắt lưng buộc bụng v́ lo trả nợ cho Trung Quốc.
Thế rồi, đại sứ Gary Locke c̣n can đảm hơn khi đích thân xuất hiện để cứu gia đ́nh Trần Quang Thành thoát khỏi Trung Quốc. Đó không khác ǵ h́nh ảnh người Hoa cứu người Hoa thoát khỏi gông xiềng.
Cách đây một tuần, trong cuộc điều trần tại Washington, trợ lư bộ trưởng bộ ngoại giao bị dân biểu Frank Wolf chất vấn rất dữ dội. Trong phần điều trần, mặc dù chủ đề chú trọng vào chuyện nhân quyền Việt Nam, nhưng lại dành phần lớn đá sang chuyện Trần Quang Thành của Trung Quốc. Dân biểu Frank Wolf chỉ trích bộ ngoại giao về số phận Trần Quang Thành coi như là sự ám chỉ đến số phận Nguyên Quốc Quân, người đă có quốc tịch Mỹ đang vị nhà cầm quyền Việt Nam giam cầm điều tra về tội danh khủng bố. Dân biểu Hoa Kỳ hướng dẫn ṭa đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam phải đích thân can thiệp. Đến hôm nay, sự can thiệp đă diễn ra nhưng kết quả vẫn chưa được như mọi người mong đợi.
Vấn đề là đại sứ David Shear ở Việt Nam có ra chương tŕnh hành động như đại sứ Gary Locke ở Trung Quốc hay không?. Ngoài ra, chức tổng lănh sự Hoa Kỳ ở Việt Nam cũng vào tay người Mỹ gốc Việt, Lê Thành Ân. Nhưng đáng tiếc ông này lại không có hành động nào để cứu công dân Hoa Kỳ như đại sứ gốc Hoa cứu đồng bào tại cố quốc. Thật là đáng tiếc.
Trần Quang Thành đến Mỹ là điều rất khó khăn mà ṭa đại sứ Hoa Kỳ ở Trung Quốc c̣n làm được. Trong lúc đó, Nguyễn Quốc Quân về Mỹ là điều hiển nhiên và quá dễ dàng mà ṭa đại sứ Việt Nam không thể làm nhanh hơn. Điều này chứng tỏ năng lực hành động giữa quan chức phái tới Trung Quốc và Việt Nam có một khoảng cách về tinh thần và lư tưởng phục vụ.
Luật sư Trần Quang Thành đă đến Mỹ do sự can thiệp của Gary Locke mà ông David Shear vẫn không đưa được Nguyễn Quốc Quân về Mỹ th́ năng lực ngoại giao đúng là kém. Trung Quốc ở vị trí mạnh hơn mà phải nhường Mỹ nữa là Việt Nam đang ở thế cần Mỹ hơn nhiều (mặt dù Trung Quốc lúc đầu c̣n mạnh miệng bắt Hoa Kỳ phải xin lỗi v́ chứa chấp Trần Quang Thành trong ṭa đại sứ). Nếu Nguyễn Quốc Quân không về Mỹ th́ ông David Shear nên nghe lời dân biểu Frank Wolf từ chức đại sứ một lần làm tiền lệ cho sứ mệnh làm đại sứ có trách nhiệm can thiệp cho công dânHoa Kỳ ở nước ngoài.
Dân biểu Frank Wolf kêu gọi cách chức đại sứ Hoa Kỳ David Shear về vụ tiến sỹ Nguyễn Quốc Quân bị bắt tại Việt Nam