Trung Quốc bất lực với Kim Jong-un?

Trung Quốc bất lực với Kim Jong-un?

Những thông tin dấy lên mối nghi ngờ về việc Trung Quốc cung cấp công nghệ tên lửa cho Triều Tiên đang dần hé mở về “bộ mặt thật” của Bắc Kinh.

Nghi án Trung Quốc

Khi vụ phóng tên lửa tầm xa của Triều Tiên vừa bắt đầu lắng dịu thì giới truyền thông quốc tế tiếp tục gây rúng động với thông tin cho rằng, Trung Quốc có thể đã cung cấp cho Triều Tiên công nghệ tên lửa di động.

Nghi vấn này được hãng tin Yonhap của Hàn Quốc bắt đầu rộ lên sau buổi duyệt binh ở Bình Nhưỡng hôm 15/4. Khi đó, Triều Tiên lần đầu tiên ra mắt một loại tên lửa đạn đạo tầm xa mới. Đáng lưu ý hơn cả là chiếc xe chở tên lửa này.

Theo Yonhap, đây rất có thể là bệ phóng di động WS-51200, 16 bánh, dài 20m, do Trung Quốc sản xuất dùng để chuyên chở và phóng tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) có tầm bắn 6.000km có khả năng vươn tới các mục tiêu tại Alaska.

Tờ Yonhap cho rằng, nếu chiếc WS-51200 trong buổi duyệt binh đúng là có xuất xứ từ Trung Quốc thì Bắc Kinh có thể đã vi phạm nghị quyết 1874 của Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc, theo đó cấm Triều Tiên phóng các tên lửa ICBM và không cho phép các quốc gia khác mua bán một số vũ khí, trao đổi công nghệ tên lửa với Bình Nhưỡng.

Trung Quốc bị nghi cung cấp bệ phóng tên lửa di động cho Triều Tiên.

Ngay sau đó, tờ tạp chí quốc phòng IHS Jane's dẫn lời một quan chức cao cấp thân cận với Uỷ ban trừng phạt thuộc Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc cho biết, một nhóm chuyên gia đang nghi ngờ Trung Quốc cung cấp bệ phóng tên lửa cho Triều Tiên và sẽ tiến hành điều tra.

Theo phóng viên Wendell Minnick của một tờ báo khác chuyên về quốc phòng của Mỹ cho rằng, đây là chiếc xe tải lớn nhất từ trước đến nay mà Triều Tiên công bố. Điều này cho thấy Triều Tiên đã có bước nhảy vọt về công nghệ.

Tuy nhiên, các chuyên gia khác cho rằng, chiếc xe này ít có khả năng được chế tạo tại Triều Tiên, vì muốn làm ra nó cần phải có công nghệ tinh vi. Theo các chuyên gia nước ngoài, thiết kế của xe cho thấy khả năng xe này có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Cũng với giọng điệu nghi vấn tương tự, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Panetta cho rằng, Trung Quốc có thể đã có một số trợ giúp công nghệ tên lửa cho Triều Tiên. “Tôi chắc chắn rằng, Triều Tiên đã nhận được sự giúp đỡ nhất định từ phía Trung Quốc. Tuy nhiên, tôi không biết chính xác mức độ giúp đỡ của Trung Quốc”, ông Panetta nhấn mạnh.

Phản ứng trước thông tin này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lưu Vi Dân phủ nhận bất kỳ hành vi sai trái nào có liên quan tới sự xuất hiện của chiếc xe chở tên lửa trong cuộc diễu binh ở Triều Tiên.

Ông Lưu nhấn mạnh, quan điểm của Trung Quốc phản đối việc phổ biến các loại vũ khí giết người hàng loạt cũng như phương tiện chuyên chở những loại vũ khí đó, đồng thời khẳng định Trung Quốc tuân theo luật pháp quốc tế và có những quy định nghiêm ngặt chống việc phổ biến những loại vũ khí như vậy.

Việc Bình Nhưỡng sở hữu xe vận tải lớn như vậy khiến Nhật Bản, Mỹ và Hàn Quốc lo ngại, vì với chiếc xe đó, Bình Nhưỡng có thể vận chuyển tên lửa tới bất cứ nơi nào trên lãnh thổ Triều Tiên để dễ tiếp cận các mục tiêu tấn công.

Bất lực hay “giở trò”?

Nhận định về diễn biến này, Christopher R. Hill, chuyên gia tại ĐH Denver cho rằng, đây có thể là sự cố ngoài ý muốn của Trung Quốc. Bắc Kinh có thể bị Bình Nhưỡng “cho vào tròng”, theo đó, Trung Quốc chỉ cung cấp chiếc xe này cho một đối tác tư nhân của Triều Tiên để sử dụng vào mục đích thương mại. Tuy nhiên, không ngờ đối tác này chính là người do Chính phủ Triều Tiên “cài cắm” và mang về phục vụ cho mục đích quân sự.

Theo ông Hill, sự bất lực của Trung Quốc trong cách hành xử với Triều Tiên có thể thấy rõ trong thời gian gần đây khi bất chấp những lời kêu gọi khẩn thiết của Bắc Kinh, Bình Nhưỡng vẫn cương quyết triển khai kế hoạch phóng tên lửa mang vệ tinh.

“Từ lâu Bắc Kinh vẫn phải mướt mải chạy theo những hành động quá khích của Bình Nhưỡng bởi sự phụ thuộc nhất định vào Triều Tiên. Tuy nhiên, những diễn biến gần đây cho thấy Trung Quốc gần như đang ngày càng bất lực trước Triều Tiên”, ông Hill cho hay.

Chuyên gia này cũng nhấn mạnh, mỗi quốc gia đều mang trong mình gánh nặng từ quá khứ và Trung Quốc không phải trường hợp ngoại lệ. Tuy nhiên, gánh nặng Bình Nhưỡng mà Bắc Kinh bị đeo đẳng suốt lâu nay đang thực sự thách thức sự kiên nhẫn của nước này.

Như vậy, vô hình trung Trung Quốc lại thụ động rơi vào tình thế “nhúng chàm”, vi phạm nghị quyết của Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc. Nếu thực sự như vậy thì đây là lần đầu tiên trong lịch sử Bắc Kinh vi phạm một nghị quyết của Hội đồng bảo an. Bắc Kinh luôn cố gắng để hạn chế tối đa khả năng vi phạm các nghị quyết bởi nếu “xé rào” thì sẽ càng làm dấy lên mối nghi ngờ về vai trò “một cường quốc có trách nhiệm” của Trung Quốc.

Chuyên gia Hill cho rằng, Trung Quốc bất lực trước chính quyền Kim Jong-un.

Tuy nhiên, tờ Diplomat cho rằng, không thể loại trừ khả năng Trung Quốc “chủ động đặt mình vào thế khó. Quả thực, thông tin về bệ phóng tên lửa này bị lan truyền trong bối cảnh “rất bất thường” là không lâu sau khi Bình Nhưỡng tiến hành vụ phóng tên lửa, Bắc Kinh đã nhất trí với Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc lên án mạnh mẽ đồng minh, thậm chí còn cảnh báo về nguy cơ siết chặt trừng phạt nếu Bình Nhưỡng hành động quá khích. Thái độ cứng rắn này của Trung Quốc đối với Triều Tiên trước đây chưa từng có tiền lệ.

Theo Diplomat, nếu phân tích theo hướng Trung Quốc “giở trò” như vậy thì có hai khả năng có thể xảy ra. Thứ nhất, có thể Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) đã “làm liều”, tự quyết định “đi đêm” với Triều Tiên mà không có sự tham vấn của lãnh đạo cấp cao. Điều này từng xảy ra khi Trung Quốc phóng tên lửa chống vệ tinh hồi năm 2007 và thử máy bay tàng hình ngay trước thềm chuyến thăm Bắc Kinh của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates năm 2011. Theo giới quan sát, cả hai vụ việc trên đều là “tiền trảm hậu tấu”.

Cách lý giải thứ 2 có thể là Trung Quốc đang “chơi trò hai mặt” về vấn đề Triều Tiên. Theo đó, Bắc Kinh giả bộ ra mặt chống phổ biến vũ khí hạt nhân song đồng thời ngấm ngầm hậu thuẫn Bình Nhưỡng. Bằng cách này, Trung Quốc có thể vẫn giữ được hình ảnh một cường quốc đầy trách nhiệm với sự cương quyết bề ngoài trong khi vẫn đạt được hai mục đích, chiến lược và chính trị, khi “đi đêm” với Triều Tiên.

Về mặt chiến lược, Trung Quốc hoàn toàn có thể hưởng lợi khi củng cố quan hệ với láng giềng trong bối cảnh Mỹ đang đẩy nhanh nỗ lực hợp tác và lôi kéo đồng minh trong khu vực, nhằm phục vụ cho chiến lược “thống trị châu Á” của Tổng thống Obama. Theo đó, bằng cách tiến gần hơn với Bình Nhưỡng, Bắc Kinh hy vọng có thể ngăn cản được nỗ lực kìm chế mình của Washington.

Còn xét về mặt chính trị trong nước, gắn bó với Triều Tiên có thể xoa dịu làn sóng chỉ trích trong nước về việc Chính phủ đã quá “nương tay” để Mỹ nhanh chóng đạt được những lợi ích cũng như mục tiêu chiến lược của mình, điển hình là sự vụ Trung Quốc để cho Mỹ cùng NATO “đi quá đà” trong chiến dịch can thiệp quân sự Libya, để rồi Bắc Kinh bị thiệt hại không nhỏ.

Theo Diplomat, nếu thông tin về vụ cung cấp công nghệ tên lửa cho Triều Tiên được xác thực thì dù là vì bất cứ lý do gì, với việc “vỡ lở” này, hình ảnh cũng như vị thế của Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Không chỉ vậy, nó còn hủy hoại tương lai của vòng đàm phán 6 bên cũng như viễn cảnh hợp tác an ninh đa phương trong khu vực Đông Bắc Á.

Tuy nhiên, tờ báo này nhận định, “trong cái rủi có cái may”, sự vụ này có thể là cơ hội để Mỹ phản bác khẳng định của Trung Quốc rằng, quốc gia này giờ không còn nhiều sức ảnh hưởng với Triều Tiên.

Ngoài ra, Trung Quốc còn có thể đem chuyện này đi rao giảng khắp nơi, đặc biệt các nước mới nổi như Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ rằng, Trung Quốc giờ không còn đáng tin. Cộng đồng quốc tế nên gây sức ép hơn nữa buộc Bắc Kinh tuân thủ các quy định về không phổ biến vũ khí hạt nhân, đồng thời gửi một thông điệp rõ ràng đến Trung Quốc rằng, nếu không hành động đúng mực thì họ sẽ phải đối mặt với sự lên án mạnh mẽ của các nước trên thế giới.

Như vậy, xét cho cùng, dù là vô tình hay hữu ý thì nghi án vi phạm nghị quyết của Hội đồng bảo an này của Trung Quốc cũng sẽ mang lại cho Bắc Kinh không ít phiền phức.

Trà My (tổng hợp)

theo đv

Cho meo 1 lu?

trung cộng chứ trung quốc cái đách què