Pakistan đang bị al Qaeda hóa

Thủ lĩnh al Qaeda Osama bin Laden bị tiêu diệt hồi tháng 5 song mạng lưới khủng bố khét tiếng này hiện vẫn tiếp tục đặt ra nhiều mối đe dọa với thế giới khi vẫn sống, lớn mạnh và thậm chí, bám rễ sâu hơn vào Pakistan.


al Qaeda, rắn cụt đầu vẫn nguy hiểm


Tại các khu vực thuộc nhiều bộ tộc nằm quanh biên giới Pakistan - Afghanistan, al Qaeda thiết lập được "mạng lưới thánh chiến" hiệu quả và vô cùng kiên cố.
Ngoài ra, kể từ khi Tổng thống Mỹ George W Bush phát động cuộc chiến tranh chống khủng bố trên phạm vi toàn cầu sau sự kiện 11/9, Mỹ và các đồng minh của Mỹ công bố giết chết hoặc bắt giữ trên 75% lãnh đạo cao cấp của al Qaeda, gây chấn động nhất là vụ giết chết được thủ lĩnh al Qaeda bin Laden hồi tháng 5 và mới nhất là vụ bắt giữ phó tướng Younis al-Mauritania của al Qaeda chi nhánh Yemen hôm 5/9.

Phó tướng Younis al-Mauritania của al Qaeda vừa bị bắt giữ hôm 5/9.

Tuy nhiên, tần số của khủng bố tấn công trên toàn thế giới do mạng lưới al-Qaeda lãnh đạo không hề suy giảm mà có chiều hướng tăng so với thời điểm trước ngày 11/9. Vụ tấn công khủng bố gần đây nhất là vào hôm 7/9 nhắm vào tổng hành dinh của đơn vị an ninh Frontier Corps ở Quetta, Pakistan khiến 24 người thiệt mạng.
Từ vụ tấn công khủng bố trên cho thấy, ở Pakistan, bây giờ không còn là thời điểm mà al Qaeda chỉ có thể hoạt động ở khu vực truyền thống biên giới Pakistan - Afghanistan thuộc sự kiểm soát của bộ tộc bất trị Waziristan. Hiện giờ là lúc al Qaeda bắt đầu Pakistan hóa khi xâm nhập đến các đô thị trong tất cả bốn tỉnh ở nước này.
Theo một chuyên gia chống khủng bố Pakistan, làn sóng tấn công khủng bố ở thời điểm này vẫn ở mức báo động cao khi sức mạnh cốt lõi của al Qaeda vẫn rất mạnh mẽ. Thậm chí, hoạt động của mạng lưới khủng bố này hiện còn được mở rộng ra bên ngoài. Từ “hang ổ” Pakistan, al Qaeda đang lan tràn ra khắp Trung Đông, Bắc Phi và thậm chí, cả châu Âu với các chi nhánh nhỏ hơn.


Ngoài ra, các chuyên gia khủng bố còn khẳng định hoạt động khủng bố của al Qaeda ngày nay ngày càng tinh vi và nguy hiểm nhờ xu hướng phối hợp hành động ăn khớp giữa các phân nhánh al Qaeda, hoặc các đồng minh của nó.
Ví dụ điển hình chứng tỏ nhận định trên là vụ tấn công tự sát táo tợn vào căn cứ Hải quân Mehran ở thành phố Karachi hôm 22/5. Vụ tấn công này được thực hiện dưới sự chỉ huy của thủ lĩnh mới của al Qaeda là Saif Al Adal, các chiến lược gia hàng đầu của tổ chức như Ilyas Kashmir, tổ chức Tehrik-e-Taliban Pakistan (TTP) và tổ chức thành chiến Hồi giáo Taliban.
Xuất phát từ khám phá này, cơ quan tình báo Pakistan nhận định rằng al Qaeda và TTP bắt tay với tổ chức thành chiến Hồi giáo Taliban hình thành một tam giác quân sự vững chắc và vô cùng nguy hiểm. Đây là một chiên thuật khôn ngoan giúp các tổ chức khủng bố chia sẻ thông tin tình báo, nguồn nhân lực và cơ sở huấn luyện với nhau đồng thời giúp đỡ, bao bọc lẫn nhau tránh sự truy đuổi của lực lượng an ninh Mỹ và Pakistan.
Cuối cùng, cũng theo các chuyên gia chống khủng bố thì cái chết của bin Laden chắc chắn là một tổn thất lớn cho al Qaeda. Tuy nhiên trước khi đầu sỏ khủng bố này bị giết, al Qaeda có khả năng thích nghi để tồn tại và hoạt động mà không cần đến lãnh đạo tối cao.


Từ Afghanistan đến quá trình Pakistan hóa của al Qaeda


Dù gần đây, nhiều nhà phân tích tập trung chú ý vào các mối đe dọa bởi sự gia tăng ảnh hưởng của Taliban tại Pakistan song đã đến lúc họ phải chú ý nhiều hơn đến những mối nguy hiểm tiềm ẩn từ quá trình Pakistan hóa của al Qaeda.

al Qaeda được thành lập bởi Osama bin Laden năm 1988. al Qaeda, được thành lập năm 1988 bởi Osama bin Laden với mục đích lật đổ trật tự thế giới do phương Tây kiểm soát. Tuy nhiên, mạng lưới khủng bố chỉ thực sự nổi tiếng và vươn lên trở thành tổ chức khủng bố khét tiếng nhất thế giới sau vụ tấn công khủng bố làm rung chuyển nước Mỹ ngày 11/9/2001. Các phần tử khủng bố khống chế bốn máy bay của Mỹ và lao thẳng hai trong số đó vào Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York. Khoảng 1 tiếng sau, chiếc máy bay thứ ba đâm vào trụ sở Lầu Năm Góc ở Washington và chiếc thứ tư bị rơi ở bang Pennsylvania khi các hành khách cố gắng giành lại quyền kiểm soát máy bay.
Sau này, Mustafa Abu Yazid bí danh là Sheikh Saeed, thủ lĩnh cao cấp thứ 3 của al Qaeda sau khi bin Laden và Ayman Zawahiri, trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với kênh truyền hình Geo ngày 23/7/2008, thừa nhận rằng vụ tấn công nước Mỹ được thực hiện bởi 19 thành viên al Qaeda.


Sau sự kiện 11/9 đau thương, Mỹ phát động tấn công Afghanistan hòng tiêu diệt al Qaeda buộc toàn bộ đầu não của mạng lưới khủng bố tại Afghanistan phải chuyển đến khu vực bộ lạc, miền đồi núi hiểm trở do Chính quyền liên bang Pakistan quản lý. Tại đây, al Qaeda gia nhập với các chiến binh địa phương, thiết lập quan hệ với các nhóm thánh chiến Hồi giáo Pakistan. Đây trở thành khu vực đầu não mới của al Qaeda thay cho Afghanistan, giúp mạng lưới khủng bố này đào tạo và tuyển mộ các chiến binh khủng bố. Từ đó, các căn cứ quan trọng khác của al Qaeda được thành lập ở Peshawar và Quetta.
Ngoài ra, nhiều tổ chức thánh chiến hồi giáo lớn chống Mỹ và chống Chính phủ ở Pakistan cũng có xu hướng hợp tác hoặc gia nhập vào hàng ngũ của al Qaeda, làm thay đổi tương quan thế lực của các mạng lưới khủng bố khắp đất nước này. Nguyên do cho xu hướng này nằm ở sự lớn mạnh của al Qaeda được xem như là “nam châm” thu hút nguồn nhân lực.
Do vậy, bất chấp những nỗ lực và đóng góp của Pakistan vào “cuộc chiến chống khủng bố”, Chính phủ nước này vẫn phải đối mặt với những chỉ trích liên quan đến việc mở rộng phạm vi hoạt động của al Qaeda và các nhóm đồng minh của nó bên trong lãnh thổ Pakistan.
Đồng thời, sự lớn mạnh của al Qaeda ở Pakistan cũng chứng tỏ một điều rằng, quốc gia này đang trải qua sự thay đổi cơ bản từ bên trong và thay đổi này gói gọn trong sự chuyển đổi của cụm từ Taliban hóa xã hội Agghanistan sang cụm từ al Qaeda đang Pakistan hóa.


Các chuyên gia chống khủng bố tin rằng quá trình Pakistan hóa của al Qaeda bắt rễ từ khi các thế lực khủng bố Pakistan bắt đầu hợp tác chặt chẽ với các phong trào thánh chiến Hồi giáo cực đoan. Ngoài ra, sự gia tăng đáng kể của tình trạng hỗn loạn trong cộng đồng Arab gần đây cũng là một nguyên nhân giúp al Qaeda lớn mạnh “nhanh như thổi” và biến Pakistan trở thành trung tâm thần kinh điều hành mọi hoạt động trên phạm vi toàn cầu của al Qaeda.
Điều này khiến cho Chính quyền Tổng thống Obama phải tin rằng quốc gia đóng vai trò quyết định đến sự sống còn của mạng lưới khủng bố al Qaeda không đâu khác ngoài Pakistan.


Theo BDV