Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố sẽ áp thuế 25% với 106,5 tỷ USD hàng Mỹ, sau khi Tổng thống Trump áp mức thuế tương tự với hầu hết hàng hóa từ nước láng giềng.
Ông Trudeau tối 1/2 (sáng 2/2 giờ Hà Nội) thông báo kế hoạch áp thuế trả đũa Mỹ theo hai giai đoạn, với tổng giá trị hàng hóa Mỹ bị ảnh hưởng là khoảng 155 tỷ CAD (hơn 106,5 tỷ USD). Trong giai đoạn một, lệnh áp thuế 25% sẽ tác động đến 20,5 tỷ USD hàng hóa Mỹ xuất khẩu sang Canada bắt đầu từ ngày 4/2. Giai đoạn hai sẽ được triển khai trong 21 ngày, tác động đến khoảng 86 tỷ USD hàng hóa Mỹ.
Các mặt hàng đầu tiên bị áp thuế gồm quần áo, giày, nước hoa, bia, rượu vang và rượu bourbon, trái cây và nước ép trái cây, trong đó có nước cam từ bang Florida, nơi ông Trump sinh sống trước khi vào Nhà Trắng. Canada cũng sẽ mở rộng mục tiêu đến dụng cụ thể thao, đồ gia dụng và nội thất.
Ottawa đang cân nhắc thêm một số biện pháp trả đũa không dùng đến công cụ thuế, như hạn chế xuất khẩu khoáng sản quan trọng và sản phẩm năng lượng sang Mỹ, chặn công ty Mỹ tham gia đấu thầu những hợp đồng với chính phủ Canada.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau (giữa) thông báo lệnh áp thuế trả đũa Mỹ vào ngày 1/2 tại Ottawa. Ảnh: AP
Thủ tướng Trudeau cáo buộc sắc lệnh áp thuế trước đó của Tổng thống Mỹ Donald Trump là "âm mưu phá hoại nền kinh tế Canada", vi phạm thỏa thuận tự do thương mại mà ba nước Mỹ - Canada - Mexico từng kư trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, nhấn mạnh đất nước ḿnh "sẽ không đứng yên chịu đ̣n".
Tổng thống Trump "đáng lẽ phải đối xử tốt với đối tác thay v́ trừng phạt họ" nếu ông ấy thật sự muốn đưa Mỹ bước vào "kỷ nguyên vàng" như cam kết trong tuyên bố nhậm chức, ông Trudeau b́nh luận. Thủ tướng Canada cũng gửi thông điệp đến người dân Mỹ, cảnh báo sắc lệnh áp thuế của Tổng thống Trump sẽ gây ra hậu họa cho chính người dân Mỹ.
"Tôi đă lặp đi lặp lại nhiều lần. Biện pháp thuế quan chống lại Canada sẽ đe dọa việc làm của người dân Mỹ, khiến những nhà máy lắp ráp ôtô và những cơ sở sản xuất khác tại Mỹ đóng cửa", ông Trudeau nói.
Thủ tướng Canada nói cuộc đấu thuế quan giữa hai nước sẽ khiến "nguồn cung giá rẻ những mặt hàng quan trọng đối với an sinh Mỹ" bị hạn chế và cảnh báo người tiêu dùng Mỹ nên chuẩn bị tinh thần cho t́nh trạng giá hàng hóa leo thang, đặc biệt là thực phẩm và xăng dầu.
Thủ tướng Trudeau kêu gọi người dân Canada không đi nghỉ mát tại Mỹ và ưu tiên sử dụng hàng hóa nội địa trong giai đoạn này, tẩy chay một số mặt hàng từ Mỹ như nước cam Florida hay rượu bourbon Kentucky.
Ông tiết lộ đă cố gắng điện đàm với Tổng thống Mỹ kể từ khi ông Trump nhậm chức nhưng không thành công. "Chúng tôi không muốn t́nh cảnh này và không t́m kiếm rắc rối. Nhưng chúng tôi sẽ không nhượng bộ khi cần bảo vệ người dân Canada", ông Trudeau tuyên bố.
Năm 2023, thương mại hàng hóa và dịch vụ giữa Mỹ và Canada đạt 923 tỷ USD. Mỹ xuất khẩu 441 tỷ USD, trong khi nhập khẩu 482 tỷ USD.
Thông báo của ông Trudeau được đưa ra vài giờ sau khi ông Trump kư sắc lệnh có hiệu lực từ 0h01 ngày 4/2 (12h01 ngày 5/2 giờ Hà Nội). Năng lượng nhập khẩu từ Canada sẽ bị áp thuế 10%, trong khi mặt hàng này từ Mexico vẫn bị áp thuế 25%. Hầu như toàn bộ những mặt hàng khác từ Mexico và Canada chịu mức thuế 25% và toàn bộ hàng hóa Trung Quốc chịu áp thuế thêm 10%.
Tổng thống Trump nhấn mạnh các biện pháp áp thuế nhằm giải quyết t́nh trạng khẩn cấp về fentanyl (thuốc giảm đau gây nghiện) và người nhập cư trái phép, yêu cầu ba nước phải có những biện pháp mạnh mẽ hơn để chấm dứt fentanyl bị tuồn vào Mỹ và kiểm soát biên giới.
VietBF@sưu tập