Công tố viên đặc biệt Jack Smith hủy bỏ hai vụ kiện h́nh sự cấp liên bang chống lại ông Trump. Người phát ngôn của tổng thống đắc cử gọi đây là chiến thắng lớn cho pháp quyền.
Công tố viên đặc biệt Jack Smith, người phụ trách các vụ điều tra và truy tố ông Donald Trump. Ảnh: New York Times.
Ông Trump từng tuyên bố sẽ sa thải Công tố viên đặc biệt Jack Smith sau khi ông tái đắc cử - một động thái được cho là sẽ phá vỡ các chuẩn mực trước đây xung quanh các cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt.
Hủy bỏ vụ án trước khi ông Trump nhậm chức
“Lập trường của (Bộ Tư pháp) là Hiến pháp yêu cầu phải hủy bỏ vụ án này trước khi bị đơn nhậm chức”, ông Smith viết về vụ án phá hoại bầu cử, trong hồ sơ dài 6 trang gửi cho Thẩm phán Ṭa án Quận Mỹ Tanya Chutkan tại Washington, DC.
“Kết quả này không dựa trên thành tích hoặc sức mạnh của vụ án chống lại bị đơn”.
Việc Công tố viên đặc biệt Smith truy tố h́nh sự đối với ông Trump trong hai năm qua v́ cáo buộc cố gắng phá hoại cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 và việc ông xử lư sai các tài liệu mật, đại diện cho một chương độc đáo trong lịch sử Mỹ: Chưa bao giờ một cựu chủ nhân Nhà Trắng phải đối mặt với các cáo buộc h́nh sự liên bang.
Mặc dù vụ án phá hoại bầu cử lên đến đỉnh điểm vào mùa hè này trong một phán quyết mang tính bước ngoặt của Ṭa án Tối cao cho thấy ông Trump được hưởng một số quyền miễn trừ của tổng thống đối với việc truy tố h́nh sự, nhưng chiến lược tŕ hoăn vụ án của cựu tổng thống đă đảm bảo rằng phiên ṭa không bao giờ được diễn ra trước cuộc bầu cử vào tháng 11.
Trong vụ kiện liên quan tới bầu cử mà Trump phải đối mặt ở Washington, DC, Công tố viên đặc biệt Smith cáo buộc cựu tổng thống về những nỗ lực của ông nhằm lật ngược thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020, với âm mưu lên đến đỉnh điểm là vụ tấn công của người ủng hộ ông Trump vào Điện Capitol vào ngày 6/1/2021. Ông Smith cho biết trong hồ sơ rằng "Lập trường của Chính phủ về bản chất của vụ truy tố bị cáo không thay đổi".
Thẩm phán Chutkan đă quyết định xem hành vi của ông Trump ở trung tâm vụ án được quyền miễn trừ bảo vệ tới đâu sau khi các công tố viên đưa ra lập luận vào tháng trước về lư do phán quyết của Ṭa án Tối cao không nên có tác động đến vụ án.
Sau khi ông Trump tái đắc cử trong tháng 11, các công tố viên đă yêu cầu Thẩm phán Chutkan tạm dừng một loạt các thời hạn sau bầu cử trong vụ án khi họ cân nhắc các bước tiếp theo.
Trong vụ án về tài liệu mật được đưa ra ở Florida, ông Trump đă bị truy tố v́ bị cáo buộc lấy các tài liệu quốc pḥng được phân loại mật từ Nhà Trắng sau khi ông rời nhiệm sở và chống lại các nỗ lực của chính phủ nhằm thu hồi các tài liệu.
Trump không nhận tội đối với tất cả các cáo buộc trong cả hai vụ án.
Người phát ngôn của ông Trump, Steven Cheung gọi động thái mới nhất của Công tố viên đặc biệt Jack Smith là "một chiến thắng lớn cho pháp quyền".
"Người dân Mỹ và Tổng thống Trump muốn chấm dứt ngay lập tức việc biến hệ thống tư pháp của chúng ta thành vũ khí chính trị và chúng tôi mong muốn thống nhất đất nước", ông Cheung nói thêm.
Các nhân viên của ông Trump vẫn phải đối mặt với vụ án
Trong hồ sơ nộp lên ṭa phúc thẩm liên bang, ông Smith cho biết các công tố viên vẫn giữ nguyên vụ án về việc xử lư sai tài liệu mật đối với hai nhân viên của ông Trump.
Vụ án đang được Ṭa phúc thẩm liên bang số 11 của Mỹ xem xét lệnh bác bỏ mọi cáo buộc của Thẩm phán Aileen Cannon.
Các bị cáo đồng phạm là Walt Nauta và Carlos de Oliveira, những người làm việc cho ông Trump và bị cáo buộc giúp cựu tổng thống cản trở cuộc điều tra của liên bang về các tài liệu chính phủ nhạy cảm lấy từ chính quyền đầu tiên của ông. Cả hai đều không nhận tội.
“Quyết định tiếp tục quy tŕnh vụ án này của công tố viên đặc biệt, ngay cả sau khi hủy bỏ vụ án chống lại Tổng thống Trump, là một sự thể hiện không có ǵ ngạc nhiên đối với phán đoán kém cỏi dẫn đến bản cáo trạng chống lại ông De Oliveira ngay từ đầu”, John Irving, luật sư bào chữa cho ông De Oliveira, cho hay. “Chỉ v́ các vị có thể, không có nghĩa là các vị nên làm vậy. Nếu họ thích một bản án trắng án chậm răi, th́ cũng được thôi", ông nhấn mạnh.
Luật sư của Nauta, Stanley Woodward, chưa trả lời b́nh luận.
Lệnh cấm truy tố mang tính tuyệt đối
Smith cho biết ông đang t́m cách băi bỏ các cáo buộc chống lại tổng thống đắc cử "mà không chấm dứt vụ án", điều này sẽ mở ra cánh cửa để các cáo buộc được đưa ra một lần nữa trong tương lai, với ư tưởng là quyền miễn trừ của tổng thống mà ông Trump sẽ có là "tạm thời".
Công tố viên đặc biệt cho biết ông đă tham khảo ư kiến của các luật sư Bộ Tư pháp về vấn đề này và họ cũng cân nhắc khả năng tạm dừng vụ án cho đến khi ông Trump không c̣n quyền miễn trừ của tổng thống bảo vệ ông nữa.
Tuy nhiên, cuối cùng, Văn pḥng Cố vấn Pháp lư của Bộ đă kết luận rằng lệnh cấm truy tố các tổng thống đương nhiệm "có tính chất tuyệt đối", bao gồm cả các bản cáo trạng được đưa ra trước khi bị cáo nhậm chức.
Công tố viên đặc biệt Smith viết rằng: "Theo đó, lập trường của Bộ là Hiến pháp yêu cầu phải băi bỏ vụ án này trước khi bị cáo nhậm chức. Và mặc dù Hiến pháp yêu cầu băi bỏ trong bối cảnh này, phù hợp với bản chất tạm thời của quyền miễn trừ dành cho một Tổng thống đương nhiệm, nhưng không yêu cầu băi bỏ mà không được hồi tố".
Ông Trump c̣n đối mặt với các vụ án nào?
Với tư cách là tổng thống, ông Trump sẽ không có quyền can thiệp vào các vụ truy tố do chính quyền tiểu bang ở Georgia và New York đưa ra chống lại ông.
Tuy nhiên, ṭa án trong các vụ án này vẫn phải giải quyết các câu hỏi về quyền miễn trừ và các vấn đề nảy sinh khi ông trở lại Nhà Trắng.
Tuần trước, thẩm phán giám sát vụ án h́nh sự về tiền bịt miệng của Trump ở New York quyết định hoăn việc tuyên án vô thời hạn. Một bồi thẩm đoàn ở tiểu bang đă kết án ông Trump vào đầu năm nay về 34 tội danh làm giả hồ sơ kinh doanh để che đậy khoản tiền bịt miệng được thực hiện trong chiến dịch tranh cử năm 2016 cho ngôi sao phim người lớn Stormy Daniels, người đă cáo buộc có quan hệ t́nh cảm trước đó với tổng thống đắc cử. (Ông Trump phủ nhận mối quan hệ t́nh cảm).
Và ông Trump vẫn đang nỗ lực ngăn chặn việc truy tố ở bang Georgia, nơi ông là bị cáo trong một vụ án phức tạp cáo buộc ông và một số đồng minh cố gắng lật ngược thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020 tại tiểu bang mang biệt danh "Trái Đào" này.
VietBF@ sưu tập