Thực phẩm ngâm chua, như dưa muối, cà muối, kim chi, là món ăn phổ biến trong nhiều bữa cơm gia đ́nh Việt Nam. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng việc tiêu thụ thực phẩm này thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Vậy, điều ǵ khiến món ăn quen thuộc này trở thành mối nguy hại cho sức khỏe?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư dạ dày nằm trong top các bệnh ung thư phổ biến trên toàn cầu. Một số nghiên cứu dịch tễ học đă chỉ ra rằng chế độ ăn nhiều thực phẩm ngâm chua có mối liên hệ với tỷ lệ mắc ung thư dạ dày cao hơn. Nguyên nhân chính nằm ở các hợp chất có hại h́nh thành trong quá tŕnh lên men.
Thực phẩm ngâm chua là món ăn bắt vị được sử dụng rộng răi trong mọi mâm cơm Việt, tuy nhiên món ăn này lại tiềm ẩn nguy cơ ung thư cao.
Trong quá tŕnh ngâm chua, đặc biệt khi thực phẩm lên men quá lâu hoặc không đúng cách, nitrat trong nguyên liệu có thể chuyển hóa thành nitrosamine. Đây là một chất gây ung thư được chứng minh trong nhiều nghiên cứu. Nitrosamine khi tiếp xúc với niêm mạc dạ dày sẽ gây tổn thương, dẫn đến viêm măn tính và có thể phát triển thành ung thư.
Thực phẩm ngâm chua thường chứa lượng muối cao để tạo vị mặn. Việc tiêu thụ quá nhiều muối gây tổn hại niêm mạc dạ dày, làm tăng nguy cơ viêm loét và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn Helicobacter pylori – một yếu tố nguy cơ gây ung thư dạ dày – phát triển mạnh mẽ.
Một số loại thực phẩm ngâm chua có thể chứa chất bảo quản hoặc hóa chất để kéo dài thời gian sử dụng. Các chất này, khi tích tụ lâu dài trong cơ thể, có thể gây hại đến hệ tiêu hóa và tăng nguy cơ ung thư.
Một nghiên cứu của Bệnh viện K Hà Nội (2022) cũng phát hiện rằng khoảng 40% bệnh nhân ung thư dạ dày có thói quen ăn thực phẩm muối chua thường xuyên, đặc biệt là dưa muối chưa đạt độ chín. Báo cáo của WHO đă phân loại các thực phẩm ngâm chua trong danh sách các yếu tố có thể gây ung thư, khuyến cáo không nên ăn quá thường xuyên.
Dù có nguy cơ, thực phẩm ngâm chua vẫn mang lại một số lợi ích như kích thích tiêu hóa, bổ sung men vi sinh. Tuy nhiên, để giảm nguy cơ sức khỏe, cần lưu ư ăn với liều lượng hợp lư, không nên ăn thực phẩm ngâm chua quá thường xuyên, tối đa chỉ 1 - 2 lần mỗi tuần. Ngoài ra, chỉ ăn khi thực phẩm đạt độ chua hoàn hảo. Dưa, cà muối c̣n xanh, chưa chín kỹ chứa nhiều nitrat, dễ chuyển hóa thành nitrosamine, hạn chế sử dụng dưa, cà muối đă để quá lâu hoặc có dấu hiệu nấm mốc.
Thực phẩm ngâm chua là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Việt Nam và nhiều nước khác. Tuy nhiên, người tiêu dùng cần hiểu rơ nguy cơ tiềm ẩn và điều chỉnh cách sử dụng sao cho an toàn. Một chế độ ăn uống cân bằng và ư thức về nguồn gốc thực phẩm sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ ung thư dạ dày và bảo vệ sức khỏe lâu dài.
|