(Minh họa)
Một số người đang sử dụng mạng xă hội X đă lần lượt chuyển sang nền tảng truyền thông xă hội
Bluesky để t́m kiếm một giải pháp thay thế, được cho là không c̣n bị ảnh hưởng bởi ông trùm kỹ nghệ và chủ nhân mạng X, Elon Musk.
Vào giữa tháng Mười Một,
Bluesky thông báo cho biết con số người dùng của họ đă tăng vọt lên 15 triệu, tăng từ 13 triệu vào tháng 10. Và khi bản tin này được phát hành ra, số người mới ghi danh vào
Bluesky đă lên đến 20 triệu.
Hăng tin
Reuters có đưa tin, nền tảng này đang hưởng lợi từ việc không hài ḷng với X kể từ khi được Elon Musk, người có dính líu chặt chẽ với chiến dịch tranh cử thành công của Donald Trump, mua lại.
Mặc dù có sự tăng trưởng mạnh, nền tảng này vẫn c̣n nhiều việc phải làm để ra sức cạnh tranh với X, một nền tảng có hơn 300 triệu người đang hoạt động hàng tháng.
Vậy Bluesky là ǵ và ai đă thực hiện cuộc chuyển đổi?
Bluesky được khởi xướng từ một dự án do các chuyên viên của mạng xă hội
Twitter (cũ) tạo dựng nên, dự án này tuyên bố sẽ trở thành
"tiêu chuẩn mở và phi tập trung cho phương tiện truyền thông xă hội".
Bluesky cho biết mạng này không giống như các nền tảng xă hội truyền thống hiện có, hoạt động trên các máy chủ tập trung do một công ty, hoặc tổ chức duy nhất kiểm soát, Giao thức
AT của
Bluesky được thiết kế để
"phân cấp mạng xă hội".
Phương pháp này nhằm mục đích ngăn chặn bất cứ tổ chức nào kiểm soát hoàn toàn mạng hoặc số liệu của người dùng, tạo ra một
"hệ sinh thái kỹ thuật số có tính dân chủ và có trách nhiệm lớn hơn".
Dự án này xuất phát từ ư tưởng của chính Jack Dorsey, người đă sáng lập Twitter, khi ông hi vọng sẽ xây dựng được một mạng xă hội
"phi tập trung".
Ông Dorsey gọi dự án này là
"Bluesky", và cuối cùng đă trở thành một công ty phúc lợi công cộng, một loại công ty v́ lợi nhuận có mục tiêu tạo ra tác động tích cực đến xă hội thay v́ tập trung vào việc tối đa hóa giá trị cổ đông.
Cũng chính ông Dorsey là người đă tài trợ cho bước đầu của
Bluesky khi c̣n giữ chức tại Twitter. Sau khi mua lại mạng xă hội này, Elon Musk đă ra quyết định cắt đứt liên hệ với nhóm phát triển
Bluesky.
Mặc dù vậy, Bluesky sau đó vẫn huy động được hơn 23 triệu USD trong hai ṿng gọi vốn mạo hiểm từ các người đầu tư tư nhân.
Tại sao Bluesky lại trên đà phát triển mạnh mẽ?
Bluesky cho biết vào giữa tháng 11/2024 rằng, tổng số người dùng của họ đă tăng lên 15 triệu, tăng từ khoảng 13 triệu vào cuối tháng 10, v́ một số người đang xài mạng X đi t́m kiếm một nền tảng thay thế để đăng tải các suy nghĩ của họ và được tṛ chuyện trực tuyến với những người khác.
"Chúng tôi đang chứng kiến mức độ hoạt động cao kỷ lục trên tất cả các h́nh thức tương tác khác nhau: thích, theo dơi, tài khoản mới, v.v... và chúng tôi đang trên đà tăng thêm 1 triệu người dùng mới chỉ trong một ngày",
Bluesky cho biết trong một bản tuyên bố vào đầu tuần này.
Sự gia tăng người dùng sau bầu cử không phải là lần đầu tiên
Bluesky được hưởng lợi từ việc mọi người rời khỏi X.
Liệu Bluesky có thay thế nổi mạng X hay không?
Khoảng 500,000 người dùng mới đă đăng kư trong một ngày vào tháng 10, khi X thông báo những quy định mới cho thấy mạng xă hội này sẽ cho áp dụng những phương thức kiểm soát chặt chẽ hơn.
Ai đang sử dụng Bluesky?
Trên toàn nền tảng, những người ghi danh mới, trong số đó có các phóng viên báo chí, chính trị gia cánh tả và người nổi tiếng, đă cho đăng ảnh sáng tạo và chia sẻ rằng họ mong muốn được sử dụng một không gian mà không có quảng cáo ầm ĩ và ngôn ngữ kích động sự thù địch.
Một số người cho biết điều đó khiến cho họ nhớ lại những ngày đầu của Twitter hơn một thập kỷ trước, theo
Associated Press.
Bất chấp sự phát triển lớn mạnh của
Bluesky, X đă đăng sau cuộc bầu cử rằng họ đă
"thống trị cuộc tṛ chuyện toàn cầu về cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ" và đă lập ra kỷ lục mới.
Theo
Hollywood Reporter, những người nổi tiếng và nhân vật như Lizzo, Barbara Streisand, Quinta Burnson, Ben Stiller, Flavor Flav, Carrie Coon và John Cusack đă bắt đầu chuyển sang sử dụng mạng
Bluesky.
Tỷ phú Mark Cuban, người đă ủng hộ Kamala Harris trong chiến dịch tranh cử của Hoa Kỳ, và Dân biểu Alexandra Orcasio-Cortez cũng đă bắt đầu sử dụng nó.
"Xin chào thế giới ít có sự thù hận hơn", tỷ phú Cuban đă cho đăng status trên trang mạng
Bluesky vào tuần trước. Vào tháng 2 năm nay
các ấn phẩm của Hoa Kỳ như The New York Times, CNN, The Washington Post, Vanity Fair và Wall Street Journal cũng đă mở tài khoản và gửi vô đăng tin tức.
Tại sao mọi người lại rời bỏ X?
Kể từ khi được Musk mua lại, ông đă cho sa thải hàng ngàn nhân viên và đổi tên thành X, nền tảng này đă chứng kiến sự gia tăng các trục trặc kỹ thuật làm bị ngừng hoạt động và lỗi, sự rút lui của các hăng tin lớn, sự gia tăng của những người theo chủ nghĩa tân Quốc xă trên nền tảng và các dấu hiệu cho thấy lượng người dùng giảm đi rất cao.
X đă bị các chuyên gia về thông tin chỉ trích trong cuộc bầu cử vừa qua v́ đă đóng vai tṛ trung tâm trong việc cho phép lan truyền các thông tin sai lệch về các tiểu bang chiến trường quan trọng.
Vào ngày 6 tháng Mười Một, khi tin tức nổ ra rằng đồng minh của Musk là Trump đă giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống, X đă thu hút 46,5 triệu lượt truy cập tại Hoa Kỳ.
Theo công ty phân tích
SimilarWeb, con số này cao hơn bất cứ ngày nào trong năm qua và cao hơn 38 phần trăm so với mức trung b́nh của một ngày trong những tháng gần đây.
"Sự tăng trưởng vượt bậc, đặc biệt là đối với Bluesky, có thể là do sự gia tăng nội dung gây nhiều sự tranh căi hoặc các vấn đề kỹ thuật trên đối thủ cạnh tranh X", Abraham Yousef, chuyên gia phân tích thông tin chuyên sâu tại công ty theo dơi thị trường
Sensor Tower nói với
Reuters.
"Sự ra đi của các tài khoản phổ biến, nhân vật truyền thông hoặc tổ chức, có thể khiến cho người tiêu dùng đi đến kết luận cho rằng X không c̣n là nền tảng ưa thích của họ nữa, điều này cũng có thể thúc đẩy sự tăng trưởng trên các nền tảng khác, đặc biệt là Bluesky và Threads".
Trong những tuần gần đây, một số ấn phẩm tin tức đă rời khỏi X do nhận định X đă tràn ngập các
"nội dung độc hại".
The Guardian đă rời khỏi nền tảng này vào đầu tháng này do nền tảng này phát tán các thuyết âm mưu và phân biệt chủng tộc.
"Chiến dịch tranh cử tổng thống Hoa Kỳ chỉ nhấn mạnh điều mà chúng ta đă cân nhắc trong một thời gian dài: rằng X là một nền tảng truyền thông độc hại và chủ nhân của nó, Elon Musk, đă có thể sử dụng ảnh hưởng của ḿnh để định h́nh diễn ngôn chính trị",
The Guardian cho biết trong một tuyên bố trên trang web của ḿnh.
Tờ báo Tây Ban Nha
La Vanguardia sẽ ngừng không đăng bài trên X và có kế hoạch đ́nh chỉ các tài khoản của ḿnh, nói rằng vào thứ Năm tuần rồi rằng, mạng xă hội này đă trở thành
"pḥng phản xạ cho thông tin sai lệch và các thuyết âm mưu".
Thay đổi sắp tới của X về các điều khoản sử dụng
Người dùng được phỏng vấn cũng nói họ sẽ rời khỏi X do một thay đổi sắp tới đối với các điều khoản dịch vụ của trang mạng xă hội này, điều này đe dọa sẽ làm phức tạp thêm các thách thức pháp lư đối với nền tảng này.
Các điều khoản mới
yêu cầu tất cả các tranh chấp pháp lư liên quan đến nền tảng này phải được đưa ra độc quyền tại Ṭa án Quận Hoa Kỳ cho Quận phía Bắc Texas hoặc các ṭa án tiểu bang ở Quận Tarrant, Texas.
Trung tâm Chống lại Sự căm ghét Kỹ thuật số (The Center for Countering Digital Hate) nói với
Reuters rằng, sự thay đổi này có thể làm cản trở các thách thức pháp lư đối với nền tảng này bằng cách chuyển các vụ kiện trong tương lai sang các thẩm phán mà Musk tin rằng
"sẽ luôn đứng về phía ḿnh".
"Bây giờ, tỷ phú này sẽ có thể đưa các vụ kiện ra ṭa án thân thiện chống lại bất cứ ai không đồng ư với ông ấy về nền tảng của ḿnh", tổ chức phi lợi nhuận đă chỉ trích Musk v́ để cho ngôn từ kích động thù địch lan truyền trên X cho biết.
X và Musk đă không trả lời các yêu cầu b́nh luận về chuyện này.
Tuy nhiên,
Bluesky có tham vọng lớn hơn là thay thế X.
Ngoài nền tảng này, họ đang xây dựng một nền tảng kỹ thuật, được gọi là
"giao thức tṛ chuyện công khai", có thể khiến cho các mạng xă hội hoạt động trên nhiều nền tảng khác nhau, c̣n được gọi là
"khả năng tương tác" như email, blog hoặc số điện thoại.
Bluesky xây dựng ra "giao thức AT". Đây là thuật ngữ ám chỉ đoạn mă sẽ cho phép các nhà sáng tạo độc lập tạo ra mạng xă hội của riêng họ trên đó. (Ảnh: Bluesky).
Hiện tại, bạn không thể chuyển đổi giữa các nền tảng xă hội để b́nh luận trên tài khoản của một ai đó.
Người dùng Twitter chỉ có thể xem b́nh luận và tương tác duy nhất ở Twitter, người dùng TikTok kư hoạt động riêng ở khu vực của TikTok. Các công ty kỹ thuật lớn đă xây dựng phần lớn các đường ngăn, cô lập vùng riêng của ḿnh, giúp phục vụ cho các mô h́nh kinh doanh tập trung vào quảng cáo của họ.
(Ảnh: NBC)
Khâu kiểm duyệt cũng là một khác biệt lớn. Một bài đăng trên blog khác cho biết
Bluesky hiện sử dụng hệ thống kiểm duyệt tự động và xây dựng hệ thống gắn nhăn cộng đồng, được mô tả là
"tương tự như danh sách chặn/tắt tiếng được chia sẻ".
Theo đó, người dùng của nhiều nền tảng mạng xă hội khác sẽ được hiển thị các bài đăng từ một nguồn cấp dữ liệu được thuật toán chọn cho họ.
Bluesky đang cố gắng tập trung lại tất cả những điều này bằng cách hướng đến khả năng tương tác qua lại, tạo ra được một tác động lớn hơn về mặt giao tiếp truyền thông. Nếu điều này trở thành hiện thực trong tương lai th́ đây sẽ là một cuộc đổi mới về truyền thông trên mạng xă hội.
Tổng hợp