Những bức tranh đầy màu sắc và cảm xúc của Van Gogh không chỉ đơn thuần là tác phẩm nghệ thuật. Qua phân tích khoa học, người ta đă phát hiện ra những kiến thức vật lư chính xác đến kinh ngạc ẩn chứa trong các tác phẩm của ông.
Một nghiên cứu gần đây đă chỉ ra rằng bức tranh nổi tiếng của danh họa Vincent van Gogh không chỉ đơn thuần là một tác phẩm nghệ thuật mà c̣n chứa đựng những khía cạnh thú vị vượt ra ngoài những ǵ mà mắt thường có thể thấy.
Thông qua việc phân tích nét vẽ và màu sắc, các nhà nghiên cứu đă phát hiện rằng bầu trời uốn lượn trong tranh có nhiều điểm tương đồng với các quá tŕnh động lực học ẩn chứa trong khí quyển Trái Đất.
Van Gogh đă sáng tác bức tranh này vào tháng 6 năm 1889, khi ông đang trải qua giai đoạn sống tại một trại tâm thần ở miền nam nước Pháp, trong quá tŕnh hồi phục sau một cuộc khủng hoảng tâm lư nghiêm trọng, trong đó ông đă tự gây thương tích cho tai ḿnh chỉ 6 tháng trước đó.
Kiệt tác "Đêm đầy sao" được vẽ bằng sơn dầu, thể hiện cảnh bầu trời xoắn ốc nh́n từ cửa sổ pḥng của ông, cùng với một ngôi làng tưởng tượng được thêm vào phần tiền cảnh. Tác phẩm này nổi bật với những nét vẽ chi tiết và sự lựa chọn màu sắc rực rỡ.
Kiệt tác
Kiệt tác "Đêm đầy sao" được vẽ bằng sơn dầu, thể hiện cảnh bầu trời xoắn ốc nh́n từ cửa sổ pḥng của ông, cùng với một ngôi làng tưởng tượng được thêm vào phần tiền cảnh
Một nhóm nghiên cứu từ Trung Quốc đă nhận ra sự tương đồng giữa h́nh dạng xoáy trong bức tranh với các phương diện của động lực học chất lỏng và khí. Họ đă tiến hành một cuộc khảo sát sâu hơn về bức tranh này.
Trong một bài viết đăng trên tạp chí Vật lư Chất lỏng, nhóm nghiên cứu đă phân tích từng chi tiết nhỏ của nét vẽ và màu sắc, từ đó nhận thấy sự tương đồng rơ nét với sự nhiễu loạn trong khí quyển.
Hoàng Ung Dương, nhà hải dương học kiêm chuyên gia động lực học chất lỏng tại Trường đại học Hạ Môn, Trung Quốc, là đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết: "Phân tích cho thấy rằng người họa sĩ đă có một hiểu biết sâu sắc và trực quan về những hiện tượng tự nhiên. Việc tái hiện chính xác những sự nhiễu động này có thể xuất phát từ việc nghiên cứu chuyển động của mây và khí quyển hoặc từ khả năng bẩm sinh trong việc nắm bắt các khía cạnh động học của bầu trời."
Các nhà nghiên cứu đă tiến hành phân tích chi tiết 14 "xoáy cuộn" xuất hiện trên bầu trời của tác phẩm nổi tiếng và phát hiện rằng những h́nh dạng này hoàn toàn phù hợp với những mô h́nh mà định luật Kolmogorov đă dự đoán.
trời của tác phẩm nổi tiếng và phát hiện rằng những h́nh dạng này hoàn toàn phù hợp với những mô h́nh mà định luật Kolmogorov đă dự đoán
Định luật Kolmogorov là một quy tắc vật lư mô tả chuyển động của khí trong bầu khí quyển, phụ thuộc vào các mức năng lượng quán tính khác nhau.
Trong bức tranh, năng lượng quán tính được thể hiện rơ ràng qua sự nổi bật của các tông màu vàng mà Van Gogh đă sử dụng.
Khi xem xét kỹ lưỡng hơn, nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng khoảng cách và trọng số của từng nét vẽ liên kết với tỷ lệ Batchelor. Trong lĩnh vực động lực học chất lỏng, tỷ lệ Batchelor mô tả kích thước của các ḍng xoáy và giọt nước trước khi chúng biến mất trong môi trường chất lỏng hỗn loạn.
Tuy nhiên, cần lưu ư rằng Kolmogorov và Batchelor đă phát triển các định luật này nhiều thập kỷ sau khi Van Gogh qua đời. Do đó, rơ ràng là Van Gogh không thể dựa vào kiến thức về động lực học chất lỏng mà là từ những quan sát tổng quát về bầu trời và các hiện tượng tự nhiên.
Tương tự, mối liên hệ giữa năng lượng và màu vàng cũng có thể được coi là một sự t́nh cờ, phản ánh trực giác nghệ thuật của danh họa.
Tác phẩm "Đêm đầy sao" của Van Gogh rơ ràng đă khơi gợi những liên tưởng mạnh mẽ với các hiện tượng tự nhiên.
Vào năm 2020, các nhà nghiên cứu đă đặt tên cho một loài nhện mới dựa trên bức tranh này, lấy cảm hứng từ sự tương đồng giữa các ṿng xoáy màu sắc trong bức tranh và những chấm phát sáng trên cơ thể của loài nhện mới được phát hiện.
Năm 2021, các nhà vi trùng học cũng đă phát hiện sự tương đồng ấn tượng giữa các ṿng xoáy biểu tượng trong tranh với các quần thể vi khuẩn đột biến.
Mới đây, vào tháng 5 năm 2024, những h́nh ảnh được gửi về từ tàu thám hiểm Juno của NASA từ sao Mộc đă cho thấy các cơn băo xoáy cuộn ở bán cầu bắc của hành tinh này có h́nh dạng rất giống với những nét cọ của Van Gogh.
Các đám mây cuồn cuộn này cũng liên quan đến các h́nh thái nhiễu động trong khí quyển của sao Mộc, tương tự như những ǵ diễn ra trên Trái Đất.