02/12/21
(CNN) – Các viên chức quốc pḥng giám sát thủ tục cho phép khởi động vũ khí hạt nhân vào ngày 6 tháng 1 không hay biết rằng, cố vấn quân sự của Phó Tổng thống Mike Pence đang xách va-li hạt nhân vào lúc đó có khả năng gặp nguy hiểm khi đám đông bạo loạn xông đến rất gần.
Phó Tổng thống luôn luôn có một va-li hạt nhân dự pḥng đi cùng, trong đó chứa thiết bị thực hiện các mệnh lệnh phát động một cuộc tấn công hạt nhân. Va-li hạt nhân dự pḥng luôn luôn sẵn sàng, và giống y hệt những ǵ tổng thống mang theo, pḥng trường hợp Tổng Tư lệnh Hoa Kỳ mất năng lực.
Tư lệnh Chiến lược Hoa Kỳ chỉ biết được mức độ nghiêm trọng của sự việc sau khi xem băng h́nh được Dân chủ công bố tại phiên xét xử luận tội ông Donald Trump vào thứ Tư, trong đó cho thấy ông Pence, nhân viên Mật vụ và một nhân viên quân đội mang chiếc va-li với những thông tin phóng hạt nhân tuyệt mật đang chạy xuống cầu thang bên trong Điện Capitol t́m nơi trốn an toàn. Một viên chức quốc pḥng cho hay.
“Khi những kẻ bạo loạn lên đến cầu thang trên cùng, họ chỉ cách nơi Phó Tổng thống đang trú ẩn cùng gia đ́nh 100 feet, và chỉ cách một trong những cánh cửa vào Thượng viện vài feet,” Giám đốc luận tội, Đại biểu Dân chủ từ Virgin Island – Stacey Plaskett nói. Trong một đoạn băng, đám đông hô lớn “Treo cổ Mike Pence” khi bọn họ đứng trên lối vào một cánh cửa Điện Capitol.
Hiện chưa rơ liệu những cơ quan an ninh khác của chính phủ như Hội đồng An ninh Quốc gia hay các viên chức hàng đầu ở Ngũ Giác đài biết được tầm quan trọng của nơi Mike Pence và đội ngũ của ông vào lúc đó hay không.
Vào ngày 6 tháng 1, viên chức quốc pḥng có thể luôn luôn kiểm soát được va-li hạt nhân dự pḥng, và Tổng thống đang ở trong Toà Bạch Ốc. Thậm chí cả khi những kẻ bạo loạn có nắm giữ được nó đi chăng nữa th́ họ cũng không thể sử dụng bất cứ thông tin nào trong đó v́ những biện pháp kiểm soát an ninh trong hệ thống, viên chức giải thích.
V́ họ chưa bao giờ mất kiểm soát “va-li,” và Tổng thống Donald Trump an toàn, nên họ đă không tạm ngưng hoạt động hệ thống của ông Pence. Nhưng những ǵ xảy ra đặt ra những câu hỏi về việc liệu t́nh trạng của “va-li” có an toàn mọi nơi mọi lúc hay không.
“Nguy cơ liên quan đến việc những kẻ bạo động nắm được va-li hạt nhân của Pence không phải là họ có thể khởi động hoặc thực hiện phóng hạt nhân trái phép. Nhưng nếu đánh cắp được va-li và có trong tay thiết bị bên trong gồm các phương án tấn công hạt nhân đă được lập tŕnh trước, họ có thể chia sẻ những thông tin đó với thế giới,” Kingston Reif – chuyên viên chính sách vũ khí hạt nhân tại Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí phi đảng phái – cho hay. “Kết quả như vậy sẽ là vi phạm an ninh không thể hiểu nổi,” ông Reif nói thêm.
Ngũ Giác đài từ chối đưa ra lời b́nh luận về đoạn băng của Mike Pence v́ tính nhạy cảm chung quanh vấn đề vũ khí hạt nhân. Hội đồng An ninh Quốc gia cũng từ chối đưa ra ư kiến.
Tổng thanh tra Bộ Quốc pḥng đang thẩm tra những sự kiện diễn ra trong ngày 6 tháng 1, nhưng họ không công khai cho biết nếu “va-li hạt nhân” có nằm trong cuộc điều tra này hay không.
Đoạn băng h́nh ảnh Mike Pence và cố vấn phụ trách va-li nằm trong phần tŕnh bày luận tội của Dân chủ Hạ viện vào thứ Tư. Chúng từ băng h́nh giám sát an ninh Điện Capitol, camera gắn trên người cảnh sát Washington – những đoạn băng chưa từng được nh́n thấy trước đây, và radio tổng đài cảnh sát.
Phần tŕnh bày của Dân chủ cung cấp cái nh́n đầy đủ nhất từ trước đến nay về việc Điện Capitol đă bị xông vào như thế nào, và mối đe doạ nghiêm trọng do những kẻ bạo loạn gây ra cho tất cả mọi người bên trong, kể cả những thượng nghị sĩ hiện đang đóng vai tṛ bồi thẩm viên trong phiên xét xử luận tội ông Trump.
Các đoạn băng gồm h́nh ảnh nhân viên cảnh sát bị kẻ bạo loạn đánh đập, cũng như những h́nh ảnh cho thấy đám đông ở bên trong Điện Capitol đă tiến đến gần các nhà lập pháp như thế nào. Toán Giám đốc luận tội của Hạ viện Dân chủ tŕnh chiếu một đoạn băng cho thấy các vị Thượng nghị sĩ chạy trốn khỏi pḥng khánh tiết, và nhân viên cảnh sát Điện Capitol đứng giữa họ và đám đông bạo loạn chỉ cách đó vài bước.
Hương Giang
(Theo CNN)