Phiên ṭa xét xử cựu tổng thống Trump đă biến thành sân khấu cho những đồng minh đảng Cộng ḥa chạy đua thể hiện ḷng trung thành với ông.
Thượng nghị sĩ bang Ohio J.D Vance, ứng viên cho vị trí phó tướng của Donald Trump, ngày 13/5 đến New York để thể hiện đoàn kết với ứng viên đại diện đảng Cộng ḥa trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay.
Ông Vance bắt đầu ngày mới tại Tháp Trump và sau đó đến ṭa án ở Manhattan cùng với thượng nghị sĩ bang Alabama Tommy Tuberville, tổng chưởng lư bang Alabama, tổng chưởng lư bang Iowa và nữ nghị sĩ đảng Cộng ḥa đến từ Đảo Staten.
Khi Trump bị cấm công khai công kích các nhân chứng quan trọng trong phiên xét xử vụ chi tiền bịt miệng sao khiêu dâm Stommy Daniels, loạt thành viên Cộng ḥa đă thay mặt ông lên tiếng.
"Điều mà cựu tổng thống bị ngăn cản nói ra là mọi người liên quan tới vụ truy tố này thực tế là những nhà hoạt động chính trị của đảng Dân chủ. Đó là điều đáng xấu hổ", thượng nghị sĩ Vance nói bên ngoài ṭa án ở Manhattan ngày 13/5.
Cựu tổng thống Donald Trump (trái) trả lời phóng viên trong khi đội ngũ đồng minh đứng phía sau theo dơi tại ṭa án ở Manhattan, New York ngày 14/5. Ảnh: AFP
Khi Michael Cohen, nhân chứng quan trọng của bên công tố và cũng là cựu luật sư thân tín của Trump, ra làm chứng ngày 14/5, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson đă đến ṭa án trong đoàn xe hộ tống của ông Trump.
Johnson chỉ trích hệ thống ṭa án "mục nát". Ông lên án các vụ truy tố Trump là "lố bịch" và không phải v́ mục đích công lư. "Tất cả chỉ v́ mục đích chính trị", ông nói.
"Đây là can thiệp bầu cử. Người dân Mỹ sẽ không thể để yên chuyện đó", Johnson nói thêm và nhấn mạnh rằng ông xuất hiện để ủng hộ Trump như một người bạn.
Không giống các đảng viên Cộng ḥa khác, ông Johnson không tham dự phiên ṭa của Trump mà quay trở lại Washington ngay trong ngày. Sau đó, tại Đồi Capitol, ông lặp lại tuyên bố của đảng Cộng ḥa rằng hệ thống tư pháp đă bị lợi dụng làm "vũ khí" chống lại Trump và nói người Mỹ "đang mất niềm tin" vào hệ thống.
Đó là khoảnh khắc đáng chú ư trong nền chính trị hiện đại của Mỹ. Chủ tịch Hạ viện tiếp động lực bảo vệ ông Trump và cùng đảng Cộng ḥa công kích các hệ thống pháp lư bang, liên bang vốn được xem là nền tảng cho chính phủ Mỹ, theo giới quan sát.
Ngoài Johnson, những người đồng hành cùng ông Trump ngày 14/5 c̣n có nghị sĩ bang Florida Bryon Donalds và thống đốc Bắc Dakota Doug Burgum, cả hai đều được coi là ứng viên cho vị trí phó tướng, cùng với cựu ứng viên đảng Cộng ḥa Vivek Ramaswamy.
Khoảng 9 nghị sĩ Cộng ḥa cũng xuất hiện trong pḥng xử án ngày 16/5. Ủy ban Giám sát Hạ viện và Ủy ban Tư pháp Hạ viện đă phải đổi lịch tŕnh để các nghị sĩ có thể tới New York.
"Tôi có rất nhiều người lên tiếng hộ và họ đang nói rất hay. Họ đến từ khắp Washington, là những người được tôn trọng và họ nghĩ rằng đây là mưu đồ lớn nhất mà họ từng thấy", ông Trump nói.
Ông Donald Trump bị cáo buộc làm giả hồ sơ kinh doanh để che đậy khoản tiền 130.000 USD chi cho sao khiêu dâm Daniels nhằm ém thông tin bất lợi trong quá tŕnh tranh cử năm 2016. Daniels, tên thật Stephanie Clifford, nói từng có quan hệ t́nh ái với ông Trump năm 2006. Cô đă kể câu chuyện trên nhiều kênh truyền thông, như chương tŕnh 60 Minutes của CBS, tạp chí In Touch, hồi kư cá nhân.
Cựu cố vấn Cohen nói rằng ông Trump đă ra lệnh cho ông ém thông tin bất lợi. Trong khi đó, cựu tổng thống bị thẩm phán cấm chỉ trích các nhân chứng quan trọng.
Việc đồng minh xuất hiện tại ṭa cho phép chiến dịch tranh cử của ông Trump nhấn mạnh thông điệp của họ mà không vi phạm lệnh cấm của ṭa án. Điều này cũng cung cấp cho các đồng minh cơ hội bày tỏ ḷng trung thành với ứng viên mà họ tin nắm chắc cơ hội vào Nhà Trắng.
Theo chiến dịch tranh cử của ông Trump, tất cả những người tới ṭa án tuần này đă t́nh nguyện xuất hiện, không phải do được mời đến. Song thượng nghị sĩ Florida Rick Scott, người đến ṭa New York tuần trước, cho biết ông được cố vấn cấp cao chiến dịch Susie Wiles mời.
"Tôi đi v́ cựu tổng thống Trump là một người bạn. Tôi quen biết ông ấy lâu hơn thời gian tôi tham gia chính trị", Scott nói.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (phải), Thống đốc Bắc Dakota Doug Burgum và các đồng minh khác của ông Trump tại ṭa án ở Manhattan, New York ngày 14/5. Ảnh: AP
Những "chiếc ôm ấm áp" dành cho ông Trump là dấu hiệu cho thấy rắc rối pháp lư của cựu tổng thống không khiến ông bị bỏ rơi, theo giới quan sát. Bất chấp những cáo buộc, kiện tụng hay chỉ trích, ông Trump vẫn là người có tầm ảnh hưởng lớn trong đảng và nhận được ủng hộ mạnh mẽ.
"Những ǵ diễn ra bên trong pḥng xử án đó là mối đe dọa đối với nền dân chủ", ông Vance tuyên bố, chỉ trích một số người, trong đó có cả con gái thẩm phán Juan M. Merchan, người chủ tŕ vụ xét xử. Con gái của ông Merchan là nhà tư vấn chính trị có công ty làm việc cho đảng Dân chủ.
Vance mô tả ông Trump đă "trải qua nỗi thống khổ về tinh thần trong pḥng xử án. Điều đó thật đáng buồn".
Tám năm trước, từng có làn sóng "không bao giờ chọn Trump" trong đảng Cộng ḥa để ngăn tỷ phú trở thành ứng viên đại diện đảng. Nhưng năm nay, có rất ít hoặc thậm chí không có cuộc thảo luận nghiêm túc nào trong đảng về khả năng thay thế ông Trump trên lá phiếu, ngay cả trong trường hợp ông bị kết án trước đại hội toàn quốc đảng Cộng ḥa dự kiến vào tháng 7.
"Hy vọng rằng chúng ta sẽ ngày càng có nhiều thượng nghị sĩ và nghị sĩ lên tiếng cho ông Trump và giúp ông vượt qua lệnh cấm phát ngôn", thượng nghị sĩ Tuberville nói với Newsmax ngày 14/5. "Và đó là lư do chúng tôi xuất hiện, để có thể nói thay phần cựu tổng thống Trump".
Giới quan sát cho hay không có dấu hiệu nào cho thấy ông Trump đă chỉ thị cho các đồng minh hành động, điều có thể bị xem là vi phạm lệnh cấm phát ngôn của ṭa án. Thẩm phán Merchan đă phạt Trump 10.000 USD v́ vi phạm lệnh cấm 10 lần và cảnh báo sẽ bỏ tù ông nếu tiếp tục vi phạm.
"Ông ấy không thể làm điều đó v́ sợ rằng phải đối mặt nguy cơ ngồi tù. Do đó, ông ấy kéo những đồng minh tới đây để làm thay ḿnh", Tim Miller, cựu giám đốc truyền thông cho chiến dịch tranh cử của Jeb Bush năm 2016, nói và nhấn mạnh các đồng minh của cựu tổng thống không cần chỉ dẫn về cách họ hành động để bảo vệ Trump.
Cựu tổng thống dường như đánh giá rất cao những lời ủng hộ từ các đồng minh Song ông Trump ám chỉ một ư tưởng khác về cách họ có thể bày tỏ ḷng trung thành.
"Có rất nhiều người trong số họ muốn đến. Nhưng tôi nói họ hăy ở nhà và thông qua những dự luật giúp ngăn chặn những chuyện như thế này", Trump nói, đề cập tới các vụ án chống lại ông.
VietBF@sưu tập