CANADA Nhật ký thời sự hôm nay 19/3/2022

[Gibbs]

Bất chấp những thông tin tích cực vào đầu tuần này, thỏa thuận giải quyết chiến tranh giữa Nga và Ukraine dường như vẫn còn lâu mới có.

Chiến sự đang trở nên tồi tệ hơn, các hoạt động xung quanh Kyiv đang diễn ra và Mariupol bị tàn phá.

Sự đoàn kết của Nga được Tổng thống Nga Vladimir Putin ca ngợi trong bài phát biểu tại lễ kỷ niệm 8 năm ngày Crimea ly khai khỏi Ukraine tại Sân vận động Luzhniki ở Moscow.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết trong một thông điệp video hôm thứ Sáu rằng kể từ khi bắt đầu cuộc chiến toàn diện chống Ukraine, các lực lượng Ukraine đã chiếm lại hơn 30 khu định cư ở Kyiv vốn bị quân đội Nga tạm thời chiếm đóng.

Theo lãnh đạo các lực lượng vũ trang Ukraine, các tuyến đường chính của cuộc tấn công của Nga vào Kyiv đã bị phong tỏa.

Lãnh đạo của hai cường quốc hàng đầu thế giới, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, đã có cuộc điện đàm hôm thứ Sáu. Biden cảnh báo Trung Quốc: sẽ có hậu quả nếu họ giúp Nga. Các quan chức Liên minh châu Âu cũng bày tỏ lo ngại rằng Trung Quốc đang xem xét hỗ trợ quân sự cho Nga.

Báo cáo sáng nay của Bộ Quốc phòng Anh:

Lực lượng Nga chỉ đạt được tiến bộ tối thiểu trong tuần này.

Các lực lượng Ukraine xung quanh Kyiv và Mykolaiv tiếp tục ngăn cản các nỗ lực của Nga bao vây các thành phố.

Các thành phố Kharkiv, Chernihiv, Sumy và Mariupol tiếp tục hứng chịu các đợt pháo kích ác liệt của Nga.

Theo LHQ, số người chạy trốn khỏi cuộc xung đột ở Ukraine đã vượt quá 3,2 triệu người.

https://www.vietbf.com/forum/attachm...1&d=1647662003

Các quan chức cứu hộ Scandinavia cho biết một máy bay quân sự của Mỹ đã gặp nạn với 4 người trên máy bay ở miền bắc Na Uy vào tối thứ Sáu.

Một máy bay V-22 Osprey của Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ đã biến mất khỏi radar vài phút trước 18:30 tối theo giờ Trung Âu (Đức-Áo-Ba Lan-Hung-Thuỵ Sĩ-Tiệp).

Máy bay tham gia một cuộc tập trận của NATO với biệt danh Cold Response. Một máy bay và trực thăng cứu thương của Na Uy đã tìm thấy xác máy bay lúc 20 giờ 17 phút.

Máy bay đáng lẽ phải hạ cánh lúc 18 giờ chiều. Thời tiết trong khu vực rất xấu vào thời điểm xảy ra vụ tai nạn.

Các đội cứu hộ Na Uy cho biết máy bay bị rơi xuống đất.

Hiện vẫn chưa có thông tin về những chiếc trên máy bay, vì vẫn chưa đến được tàn tích của chiếc máy do thời tiết xấu.

Sau Mỹ, các quan chức Liên minh châu Âu cũng bày tỏ lo ngại rằng Trung Quốc đang xem xét hỗ trợ quân sự cho Nga, Politico đưa tin.

Các nhà lãnh đạo EU có "bằng chứng rất đáng tin cậy" rằng Trung Quốc đang xem xét hỗ trợ quân sự cho Nga, một quan chức cấp cao của EU cho biết.

Điều này được đưa ra sau khi các quan chức Mỹ cảnh báo tương tự vào đầu tuần này rằng chính phủ Nga đã yêu cầu Trung Quốc cung cấp thiết bị quân sự và các hỗ trợ khác.

Theo một báo cáo sau đó của Financial Times, Trung Quốc đã thể hiện sự "cởi mở" với yêu cầu này. Không rõ liệu thông tin mới nhất của EU đến từ những nguồn tương tự hay từ nguồn riêng của tình báo châu Âu.

Các nhà lãnh đạo EU có bằng chứng rất chắc chắn rằng Trung Quốc đang xem xét viện trợ quân sự cho Nga.

Các nhà lãnh đạo đều nhận thức rất rõ về những gì đang diễn ra ở đây.

- một quan chức cấp cao của EU cho biết, yêu cầu giấu tên, vì ông không được phép nói công khai về thông tin bí mật.

Trong bài phát biểu 18/3, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cảnh báo Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về "hậu quả của việc Trung Quốc hỗ trợ tài chính cho Nga trong khi thực hiện các cuộc tấn công tàn bạo vào các thành phố và dân thường của Ukraine."

Vài giờ sau khi kết thúc cuộc điện đàm, Nhà Trắng đã công bố một đoạn trích trong cuộc gặp hôm nay giữa Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Sky News của Anh đưa tin.

Theo Nhà Trắng, ông Biden cảnh báo nhà lãnh đạo Trung Quốc "về hậu quả nếu Trung Quốc hỗ trợ tài chính cho Nga trong khi thực hiện các cuộc tấn công tàn bạo vào các thành phố và dân thường Ukraine."

Như chúng tôi đã đưa tin, Nhà Trắng trước đây đã tuyên bố rằng việc Trung Quốc có thể giúp Nga trong cuộc xâm lược Ukraine bằng thiết bị quân sự là "một vấn đề đáng quan tâm".

Tất nhiên, Biden cũng nói về sự ủng hộ của ông đối với một giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng ở Nga. Một phát ngôn viên của Nhà Trắng cho biết cuộc thảo luận kéo dài hai giờ là "trực tiếp, thực chất và chi tiết."

Theo Financial Times, Tập Cận Bình đã cảnh báo Joe Biden trong cuộc điện đàm về việc đưa ra "các biện pháp trừng phạt áp đảo và bừa bãi", trong khi nhà lãnh đạo Trung Quốc "tránh" đe dọa trả đũa Washington về quan điểm đối với cuộc chiến ở Ukraine. Truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin, Trung Quốc tuyên bố sẽ "không bao giờ sợ những lời đe dọa và ép buộc của Mỹ", đồng thời cảnh báo chính phủ Biden về sự hỗ trợ của Đài Loan.

President Biden spoke today with President Xi Jinping of the People’s Republic of China about Russia’s unprovoked invasion of Ukraine. pic.twitter.com/SnpgobFiPz

— The White House (@WhiteHouse) March 18, 2022

Tại Kiev, quân chiếm đóng đã chiếm một số quận phía bắc, theo bản đồ mới nhất của Hội đồng Tối cao Ukraine.

Theo bản đồ, phần lớn Kyiv vẫn nằm dưới sự kiểm soát của các lực lượng vũ trang Ukraine. Các khu vực màu đỏ thẫm nơi vẫn đang diễn ra giao tranh.

Bản đồ chỉ hiện trong vài phút trên web của Hội đồng tối cao và sau đó bị xóa.

Theo tổng hợp mới nhất của Bộ Tổng tham mưu Ukraine, cho đến nay đã có khoảng 14.200 binh sĩ Nga thiệt mạng và 1.000 người bị bắt làm tù binh. Lực lượng Ukraine đã phá hủy 100 máy bay Nga, 116 máy bay trực thăng, 456 xe tăng, hơn 1.450 xe bọc thép khác và 3 tàu chiến.

Các nhà máy bị Nga không kích ở Mariupol - video

A shocking video shows the moment when a Russian strike hit factories in the besieged Ukrainian city of Mariupol pic.twitter.com/haP9HkmnbI

— ANADOLU AGENCY (@anadoluagency) March 18, 2022

Jimmy Hill là một công dân Mỹ đến Chernihiv Ukraine vài tháng trước để sống ở đó cùng một người bạn đời Ukraine bị bệnh đa xơ cứng, Katya Hill, em gái của người đàn ông này, cho biết.

Tờ USA Today viết người đàn ông đã lên đường mua lương thực cho bạn tình vào hôm thứ Tư.

Thi thể của anh ta được tìm thấy trên đường phố bởi cảnh sát địa phương. Theo các quan chức Ukraine, 10 người trong hàng chờ mua lương thực, thực phẩm, bánh mỳ đã chết trong vụ tấn công.

Liên minh châu Âu cung cấp 289 triệu euro hỗ trợ tài chính vĩ mô khẩn cấp cho Ukraine và 120 triệu euro viện trợ không hoàn lại theo thỏa thuận xây dựng khả năng phục hồi Ukraine, Ủy ban châu Âu cho biết hôm thứ Sáu.

Sự hỗ trợ này sẽ giúp chính phủ Ukraine tăng cường bảo vệ thiên tai và quản lý khủng hoảng dân sự ở cấp trung ương và địa phương.


Và trước đó khoản tài trợ 1,2 tỷ euro lên tới 600 triệu euro: nửa đầu của khoản này - 300 triệu euro - đã được EU giải ngân vào tuần trước và hiện đã thanh toán hết phần còn lại.

Họ cũng báo cáo về chương trình hỗ trợ tài chính vĩ mô khẩn cấp sẽ đóng góp đáng kể vào việc cải thiện ổn định kinh tế vĩ mô của Ukraine trong tình hình hiện nay, khi Nga xâm lược nước này.

Họ nói thêm rằng chương trình thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ của EU đối với Ukraine.

Thủ tướng Anh Boris Johnson "tin chắc hơn bao giờ hết" rằng ông Putin sẽ thất bại, Sky News đưa tin.

Tại một hội nghị của Đảng Bảo thủ Scotland ở Aberdeen 18/3, Boris Johnson cho biết ông "tin chắc hơn bao giờ hết" rằng Vladimir Putin sẽ thất bại ở Ukraine.

Putin sẽ thất bại ... bởi vì Putin đã đánh giá thấp chủ nghĩa anh hùng và quyết tâm chiến đấu của người Ukraine trong cuộc phiêu lưu thảm khốc của Putin ở Ukraine.

Johnson nói.

Putin đã đánh giá thấp sự đoàn kết của phương Tây.

Thủ tướng Anh tiếp tục.

Thủ tướng Anh cho biết thêm, nước Anh sẽ cung cấp vũ khí phòng thủ để giúp Ukraine chống lại "các cuộc ném bom không ngừng".

Các cuộc đàm phán hòa bình toàn diện với Nga trong thông điệp video mới nhất của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, được công bố vào sáng thứ Bảy, cảnh báo rằng Nga sẽ cần nhiều thế hệ để phục hồi sau những tổn thất của chiến tranh.

Tôi muốn mọi người nghe những gì tôi đang nói, đặc biệt là ở Moscow. Đã đến lúc gặp nhau, đã đến lúc nói chuyện.

Tổng thống Ukraine nói.

Phó Giám đốc Duma Quốc gia Nga, thành viên Đảng Cộng sản Liên bang Nga, Kazbek Taysaev, đề xuất dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Triều Tiên. Theo ông, Nga nên chọn con đường hội nhập với quốc gia này.
Tuyên bố đã được chính trị gia đăng trên kênh Telegram của mình. Thứ trưởng tin rằng điều này sẽ "đóng góp vào sự phát triển của các dự án chung," và Liên bang Nga và Triều Tiên sẽ có thể cùng thực hiện một số "nhiệm vụ toàn cầu".Ông cũng lưu ý rằng Bình Nhưỡng "đang tích cực vận động trên trường quốc tế về việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt chống lại Nga," trong khi "bản thân nhà nước đang trong cuộc phong tỏa kinh tế khó khăn do phương Tây tổ chức."
Ngoài ra, Taisaev tuyên bố, Nga và Triều Tiên được kết nối bởi "mối quan hệ hữu nghị bền chặt" - đặc biệt, Đảng Cộng sản Liên bang Nga và Đảng Lao động Triều Tiên "đã phát triển mối quan hệ anh em lâu dài", giữa họ "một thỏa thuận hợp tác đã được ký kết."Trước đó, báo Mirror của Anh đã đưa tin rằng giới lãnh đạo Nga đã chuyển hướng sang Triều Tiên để nhờ cậy giúp đỡ trong cuộc chiến chống Ukraine. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Kim Jong-un của nước này gọi những người chiếm đóng Nga là "quá điên rồ".

Một sự kiện gây quỹ từ thiện nhằm giúp đỡ người dân Ukraine do cộng đồng người Ukraine ở Hà Nội tổ chức vừa mới bị công an can thiệp huỷ bỏ.’
Một nhóm người Ukraine sinh sống tại Hà Nội dự định tổ chức một hội chợ nhằm kêu gọi sự chú ý đến tình hình ở quê nhà của họ, và gây quỹ từ thiện để ủng hộ nạn nhân chiến tranh ở Ukraine.
Dự kiến sự kiện này sẽ diễn ra vào ngày thứ bảy, 19 tháng 3 năm 2022 tại Chula Fashion House, ở phường Nhật Tân, Hà Nội. Đây là địa điểm thường xuyên diễn ra các buổi triển lãm nghệ thuật và trình diễn thời trang tại Hà Nội.
Theo mô tả thì ban tổ chức sẽ bán đồ ăn, đồ lưu niệm và tổ chức đấu giá tranh để gây quỹ từ thiện. Cũng như trình diễn âm nhạc để phục vụ khách tới dự.
Tuy nhiên chỉ một ngày trước khi diễn ra, ban tổ chức đưa ra thông báo sự kiện đã bị huỷ bỏ do có sự can thiệp của công an.

Trân Văn
Ukraine đã trở thành nơi mà dù hoàn toàn không muốn, quân đội Nga vẫn bị buộc phải phơi ra diện mạo khác – khác hẳn các cuộc diễu binh thường niên.
Đã tròn ba tuần tính từ ngày quân đội Nga tràn vào Ukraine. “Chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga không những không thể kết thúc sớm như dự kiến mà còn khiến thiên hạ kinh ngạc về những khiếm khuyết khó tưởng tượng của đội quân mà sức mạnh được xếp vào hàng thứ hai trên thế giới cả về phương tiện quân sự lẫn quân số.
Diễn biến chiến trường Ukraine trong ba tuần vừa qua cho thấy, quân đội Nga nói riêng và nước Nga nói chung, đã cũng như đang phải trả giá đắt cho sự bất tài của những viên tướng Nga: Tổ chức tấn công nhưng không hiểu gì về đối phương, không có khả năng dự liệu về tình thế để chuẩn bị giải pháp thích hợp, nên kế hoạch hành quân trở thành kịch bản tạo ra thảm họa. Trời ấm, tuyết tan, muốn tránh sa lầy, các loại quân xa buộc phải di chuyển trên hệ thống giao thông hiện hữu, thành ra chẳng khác gì tự xông vào các ổ phục kích, tự biến thành mồi cho đối phương săn. Đứt gãy về hậu cần khiến các loại quân xa thiếu xăng, phải bỏ lại dọc đường, binh sĩ không được tiếp tế thực phẩm, không cướp đoạt xăng, thực phẩm của thường dân thì ngửa tay xin. Thậm chí đầu hàng đối phương vì đói...
Chuyện không chỉ ngừng ở đó. Ukraine đã trở thành nơi mà dù hoàn toàn không muốn, quân đội Nga vẫn bị buộc phải phơi ra diện mạo khác – khác hẳn các cuộc diễu binh thường niên. Thiết bị truyền tin lạc hậu, chất lượng kém nên vừa đứt gãy về liên lạc, vừa tạo điều kiện cho đối phương nghe lén để tổ chức đối phó... Nuôi binh sĩ bằng những loại thực phẩm đã hết hạn sử dụng cách nay năm, bảy năm... Phương tiện quân sự không được bảo trì đúng mức và đúng cách nên hư hỏng ngay tại mặt trận...
Trước nay, Nga đã nổi tiếng về thiếu minh bạch và tham nhũng, tất nhiên quân đội Nga cũng thế - không thể miễn nhiễm với tệ nạn này. Ai cũng biết thiếu minh bạch, tham nhũng nguy hại cho quốc gia, dân tộc thế nào, song chiến trường Ukraine đã tô cho giá của thiếu minh bạch và tham nhũng của Nga nói chung, quân đội Nga nói riêng đậm nét hơn, tàn khốc hơn.
Chính quyền Nga đang cố gắng bưng bít cả thông tin về phản ứng của cộng đồng quốc tế đối với “chiến dịch quân sự đặc biệt”, lẫn ngăn chặn sự phản đối của dân chúng Nga nhưng hàng trăm ngàn người Nga có trách nhiệm với tương lai của xứ sở và dân tộc vẫn tìm đủ cách để phản đối bất kể đã có nhiều ngàn người bị trừng phạt. Tuy nhiên hàng trăm ngàn người Nga có trách nhiệm ấy chỉ là thiểu số so với nhiều triệu người Nga cố gắng nhẫn nhịn để được xem là... “công dân tốt”.
Ngày 26/2/2022, chính phủ Ukraine đã yêu cầu Hội Chữ thập đỏ Quốc tế chuyển giao thi thể những binh sĩ Nga tử trận tại Ukraine cho Nga vì quân đội Nga bỏ mặc những thi thể này. Tin mới nhất cho biết, các bệnh viện trên lãnh thổ Belarus khu vực giáp với biên giới Ukraine hiện đầy ắp thương binh Nga còn nhà xác thì đầy ắp thi thể của những binh sĩ Nga tử trận tại Ukraine...
Những thương binh, tử sĩ đó không là thân nhân, thân hữu của những người Nga có trách nhiệm với tương lai của xứ sở và dân tộc nên phản đối “chiến dịch quân sự đặc biệt” thì cũng là thân nhân, thân hữu của những người Nga ráng nhẫn nhịn để được xem là... “công dân tốt”. Chính quyền như thế, quân đội như thế thì bi kịch là bi kịch chung!
***
Xung đột Nga – Ukraine có nhiều điều đáng để học từ cả hai phía. Riêng với Nga, qua những gì đã biết về bi kịch của quân đội Nga trên chiến trường Ukraine, rất cần đối chiếu để ngẫm nghĩ về quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay cũng như tương lai. Đó không phải là vấn đề của riêng quân đội nhân dân Việt Nam.
24 tháng nghĩa vụ quân sự, quân nhân Việt Nam được huấn luyện như thế nào để có đủ cả kỹ năng cá nhân cần thiết lẫn kỹ năng sử dụng các phương tiện quân sự nếu phải tham chiến. Có quân đội của xứ sở nào động viên thanh niên vào quân đội rồi buộc họ tăng gia sản xuất như trồng rau, bán rau và vỗ ngực xem đó là... “độc đáo” (1)?
Đến thời điểm này, tại sao vẫn có thể cao giọng về... “khí thế”, tự khen đã “hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ diễn tập” khi tổ chức diễn tập thường niên cấp lữ đoàn mà vẫn còn để hàng chục quân nhân xúm vào vừa kéo, vừa đẩy một khẩu pháo vào đúng vị trị cần thiết (2)? Chẳng lẽ đó là nét riêng trong “công cuộc hiện đại hóa quốc phòng” tại Việt Nam?
Nếu dùng YouTube tìm xem các video clip về “diễn tập phòng thủ” ở đủ mọi cấp tại Việt Nam (3) rồi tìm - đối chiếu với những video clip giới thiệu “paintball game” của thiên hạ, ắt sẽ thấy cả trang bị cá nhân, lẫn nội dung luyện tập của quân nhân Việt Nam thua xa... những đứa trẻ, những thanh niên thích chơi trò chơi chiến trường của thiên hạ (4)!
Ai cũng biết quân đội để làm gì nhưng những video clip giới thiệu về “diễn tập phòng thủ” ở đủ mọi cấp tại Việt Nam được đưa lên YouTube trong vài năm gần đây cho thấy, “diễn tập phòng thủ” chủ yếu nhằm chống... biểu tình. Lẽ nào thời hiện đại, giặc ngoại xâm cũng như các đoàn biểu tình, chỉ dùng... miệng và dàn hàng ngang để “ta” tiêu diệt?
Đó mới chỉ là vài khía cạnh nhìn từ góc độ chuẩn bị, trang bị cho cá nhân người lính trước một cuộc chiến, còn nhiều khía cạnh khác đáng bận tâm hơn. Chẳng hạn các thương vụ mua sắm phương tiện quân sự. Ví dụ, đến giờ, Bộ Quốc phòng vẫn không giải trình, xác định trách nhiệm về việc mua lô chiến đấu cơ SU-22 cũ, theo thiết kế chỉ hoạt động trên đất liền rồi... “nâng cấp” để thực hiện các phi vụ trên biển, sau đó, khi đưa ra sử dụng, một chiếc trong lô này đã rớt hôm 26/7/2018 tại Nghệ An (5)...
Ví dụ, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam cùng làm ngơ, không yêu cầu giải trình, không điều tra về scandal Airbus thú nhận đã trả “hoa hồng” khi bán cho Việt Nam ba vận tải cơ quân sự loại C-295 trong giai đoạn từ 2009 đến 2014 và do đưa hối lộ cho 20 quốc gia khác để được chọn làm nhà thầu cung cấp phi cơ, nên tháng 3/2020, Airbus cam kết nộp 3,9 tỉ Mỹ kim tiền phạt để Anh, Pháp, Mỹ đóng hồ sơ vụ tập đoàn này đưa hối lộ từ 2008 đến 2015 (6)...
Không phải tự nhiên mà tại một kỳ họp Quốc hội diễn ra hồi cuối năm 2013, ông Nguyễn Hòa Bình, lúc đó là Viện trưởng Viện Kiểm sát Tối cao, đề nghị Quốc hội kiểm soát việc mua sắm phương tiện – thiết bị phục vụ quốc phòng, an ninh như chiến đấu cơ, chiến hạm, tàu ngầm,… Theo ông Bình, dù những thông tin liên quan đến các thương vụ loại đó là “nhạy cảm” nhưng chi phí dùng cho việc mua sắm là tiền của dân thành ra phải kiểm soát để bảo đảm tiền bạc được sử dụng đúng mục đích, thậm chí Quốc hội Việt Nam nên thành lập một hội đồng thẩm định nhu cầu và những hợp đồng mua sắm phương tiện – thiết bị cho quân đội, công an.
Lúc ấy, ông Lê Việt Trường, người đang giữ vai trò Phó chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng - An ninh (Ủy ban QPAN) của Quốc hội Việt Nam, cũng nghĩ như vậy. Ông Trường đề nghị phải thực hiện nguyên tắc công khai minh bạch cả trong mua sắm thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh (7)…
Nên lưu ý, trước khi đảm nhận vai trò Viện trưởng Viện Kiểm sát Tối cao, ông Bình từng là Thiếu tướng, Tổng cục phó Tổng cục Cảnh sát Bộ Công an. Ông Trường có tám năm làm việc liên tục tại Ủy ban QPAN của Quốc hội Việt Nam với tư cách Ủy viên Thường trực rồi Phó Chủ nhiệm ủy ban này. Những đề nghị như vừa dẫn lại chắc chắn không phải cho… vui. Đó là những khuyến cáo nghiêm túc nhưng đến nay, sau gần một thập niên mua sắm vũ khí, phương tiện quốc phòng vẫn được giữ… bí mật!
***
Thực tế cho thấy, càng ngày càng nhiều viên tướng tại Việt Nam bắt tay nhau, mang danh dự, trách nhiệm đổi lấy tiền để bỏ túi, kể cả lúc quốc gia, dân tộc đang vùng vẫy trong thảm họa như đại dịch COVID-19, vậy lấy gì bảo đảm yếu tố “trên dưới một lòng” để có thể giảm tai họa, giành chiến thắng nếu xảy ra xung đột?
Những cá nhân được phong tướng cho khỏi... “tâm tư” nhằm khuyến khích những cá nhân này cương quyết đặt... “trung với đảng” lên đầu, bất kể năng lực thế nào, tư cách những cá nhân ấy ra sao thì họ sẽ đưa những người lính Việt nói riêng và xứ sở nói chung tới đâu nếu xảy ra xung đột?
Vì sao thực trạng tướng lãnh của quân đội nhân dân Việt Nam lại như thế? Vì sao lại cố tình lờ đi những vấn nạn không chỉ đe dọa năng lực thực sự của quân đội mà còn đe dọa cả vận mệnh quốc gia? Không cổ súy, tìm mọi cách để hướng quân đội đến “trung với đảng”, có thể tránh được thực trạng này cũng như hóa giải được các ẩn họa không?

NATO đã chính thức phát đi thông điệp từ bỏ Ukraine. Xét về mặt chính trị, thông điệp này của NATO đã bắc một cái thang cho cuộc chiến Ukraine - Nga hạ nhiệt; một hi vọng hoà bình mong manh đã bùng lên. Hiển nhiên, không có bất cứ điều gì có thể biện minh cho hành động xâm lược của ông Putin. Nhưng ở chiều ngược lại, quân dân của Ukraine, của Nga đã phải trả một cái giá quá đắt cho giấc mơ NATO trong bối cảnh những 'bạo chúa chính trị' chỉ cố gắng đạt được mục tiêu của cá nhân của họ. Chưa tính tới các tài phiệt vũ khí, tài phiệt tài chính, các chính trị gia đều là những kẻ đắc thời nhất khi chiến tranh bùng nổ, những người không bao giờ chết hay chảy máu vì bom đạn...
Trong cuộc họp báo ngày 7/1/2022, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg, bất chấp sự trung quân số khổng lồ của Nga, đã thách thức bằng khẳng định rằng cánh cửa của NATO sẽ vẫn rộng mở đối với Kyiv, nói rằng "chúng tôi bảo vệ các quyết định [của NATO] tại Hội nghị thượng đỉnh Bucharest [2008] khi đề cập đến [tư cách thành viên của] Ukraine và Gruzia”.
Chiến tranh đã bùng nổ, quân đội Nga đã tràn vào Ukraine. Bom đạn mang theo hơi thở của chết chóc, tàn phá và những tổn thương không thể chữa lành cho loài người. Hơn ai hết, tổng thống Nga phải chịu trách nhiệm về tội ác này. Nhưng quay trở lại với vị thế kẹt cứng của Ukraine: giấc mơ vào NATO của họ là một thảm kịch.
Hôm thứ Tư (16/3/2022), NATO đã từ chối lời đề nghị của Ba Lan đưa đội quân hoà bình sang Ukraine nhằm chặn các đòn tấn công ác liệt từ Moscow. Giám đốc NATO, ông Jens Stoltenberg hôm thứ Tư cho biết liên minh đang tìm cách tăng cường đáng kể lực lượng ở sườn phía đông sau cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, nhưng sẽ không gửi quân đến quốc gia bị chiến tranh tàn phá.
"Chúng tôi ủng hộ các nỗ lực hòa bình, chúng tôi kêu gọi Nga, Tổng thống Putin rút lực lượng, nhưng chúng tôi không có kế hoạch triển khai quân đội NATO trên bộ ở Ukraine", ông Stoltenberg nói với các nhà báo sau cuộc họp giữa các bộ trưởng quốc phòng NATO vào ngày 16/3 vừa qua.
Một cách công bằng, chúng ta cần phải rõ ràng, dù rất đau đớn, rằng ám ảnh kéo dài 14 năm của NATO về việc Ukraine gia nhập liên minh là một sai lầm ngay từ đầu.
Ukraine có rất ít ý nghĩa quân sự với NATO
Nhận định này có vẻ đi ngược lại với phần đa sự phẫn nộ của các chính phủ, các chính trị gia, dân số trên khắp toàn cầu hiện nay. Nhiều người lập luận rằng ước mơ vào NATO là tự do lựa chọn Ukraine, rằng nếu nhượng bộ Putin thì Mỹ và phương tây (đại diện cho NATO) đang thể hiện sự yếu kém. Thậm chí một số nhà quan sát còn cho rằng việc gia nhập Ukraine vào NATO sẽ làm cho liên minh này mạnh hơn; đặc biệt khi Putin 'ghét' Ukraine. Tuy nhiên, với những người quan sát địa chính trị trong mối tương quan sâu sắc với lịch sử, thì việc giấc mơ NATO của Ukraine là một sai lầm chiến lược, ít nhất mang tính thời điểm; đặc biệt khi Mỹ không còn kiềm chế sức mạnh của Nga như dưới thời cựu tổng thống Donald Trump.
Ngày 9/5/1955, Tây Đức chính thức gia nhập NATO, nâng tổng số lên 15 nước thành viên. Chỉ 5 ngày sau, Liên Xô tuyên bố thành lập liên minh quân sự đối địch Khối Warszawa. Liên Xô, với kho vũ khí hạt nhân khổng lồ và quân đội thông thường, đã tìm cách cân bằng NATO bằng Bức màn sắt ngăn cách hai liên minh qua Đông và Tây Đức, chỉ cách eo biển Manche 400 dặm.
Vào thời kỳ đỉnh điểm của Chiến tranh Lạnh, Khối Hiệp ước Warsaw vượt trội NATO về xe tăng và tàu sân bay bọc thép, số lượng tuyệt đẹp từ 180.000 đến 68.000, nhân lực dao động từ 4,5 - 6 triệu, tên lửa chiến lược trang bị hạt nhân ở mức 1.997 - 2.743.
Daniel L. Davis, thành viên cao cấp về các ưu tiên quốc phòng và là cựu Trung tá trong Quân đội Hoa Kỳ, người đã 4 lần thực thi nhiệm vụ trong khu vực chiến sự. Ông cũng đồng thời là tác giả của cuốn sách “Giờ thứ 11 ở Mỹ năm 2020”, đã nhận xét về tương quan lực lượng giữa NATO và Warsaw thời chiến tranh lạnh trên trang 19fortyfive như sau: "trong những ngày tàn của Chiến tranh Lạnh, tôi ở trong Trung đoàn kỵ binh số 2 của Hoa Kỳ chịu trách nhiệm tuần tra một phần của ranh giới phân chia Đông-Tây ở Tây Đức. Tôi nhận thức rõ ràng rằng toàn bộ NATO sẽ bấp bênh như thế nào nếu Hồng quân tràn đến, thông qua Fulda Gap".
Sau khi Liên Xô tan rã, khối Warsaw không còn, NATO đã tranh thủ mở rộng 19 thành viên với sự gia nhập của Cộng hòa Séc, Ba Lan và Hungary hồi năm 1999, đây chính là thời điểm mà NATO mạnh nhất. Dưới góc nhìn của ông Davis, thì nếu "NATO ngừng mở rộng, chỉ dừng lại ở 19 thành viên, liên minh ngày nay sẽ ở vị trí quyền lực và an ninh ưu việt".
Để chứng minh cho nhận định của mình, ông Davis nhắc lại rằng vào năm 2000, NATO có vùng đệm giữa khối này với Nga ở phía bắc với ba nước Baltic, phía đông với Belarus và Ukraine, và ở phía nam với Romania, Serbia và các nước khác. Về mặt kinh tế, NATO là một trong những khối hùng mạnh nhất trên thế giới. Về mặt quân sự, các quốc gia NATO ở sườn phía đông có đường biên giới tăng cường lẫn nhau với các quốc gia thành viên khác, và các quốc gia độc lập và không bị đe dọa ở biên giới phía đông của họ. Tuy nhiên, 4 năm sau, NATO bắt đầu đánh mất lợi thế của mình và gánh chịu rủi ro quân sự.
Với sự gia nhập của ba quốc gia Baltic vào năm 2004, NATO, lần đầu tiên trong lịch sử, đã làm suy yếu khả năng phòng thủ chung của mình bằng cách mở rộng các điều khoản 5 bảo đảm cho ba quốc gia có nguy cơ tiếp xúc với Nga, và chỉ có một hành lang đất liền nhỏ với phần còn lại của liên minh, gần như bị bao vây bởi Kaliningrad, Belarus và Nga. Trong trường hợp xảy ra xung đột, NATO sẽ rất khó để có được sức mạnh trên bộ ở ba nước Baltic và các tuyến tiếp tế sẽ bị tấn công từ mặt đất, trên không và tên lửa của Nga, với rất ít phương tiện hỗ trợ lẫn nhau từ các thành viên liên minh khác.
Sai lầm của NATO xa hơn; rất nhiều chuyên gia quân sự, địa chính trị đã khẳng định quan điểm này, không chỉ ông Davis. Năm 2008, NATO chính thức tuyên bố rằng một ngày nào đó Ukraine và Gruzia sẽ trở thành thành viên liên minh. Theo ông Davis "Nếu lời mời năm 2004 dành cho ba quốc gia Baltic làm suy yếu NATO, sự gia nhập của hai quốc gia này - đặc biệt là Ukraine - sẽ có khả năng khiến toàn bộ liên minh gặp rủi ro trong trường hợp xảy ra chiến tranh trong tương lai".
Tại sao? Đây là góc nhìn của nhà phân tích chiến lược quân sự Daniel L. Davis.
Thứ nhất, việc đưa Ukraine vào liên minh NATO không hề cải thiện khả năng phòng thủ của liên minh. Chưa kể, Ukraine sẽ tạo ra khoản lỗ ròng cho NATO. Bằng việc sáp nhập Ukraine, NATO không còn vùng đệm giữa phần lớn vùng Baltic và toàn bộ nửa phía đông Ukraine.
Về mặt quân sự, điều này có nghĩa là, quân đội Nga có thể bao vây ba phía của Ukraine bất cứ lúc nào. Và chính xác là Nga đã làm như vậy trước khi chiến tranh nổ ra.
Thứ hai, Nga có thể xây dựng các căn cứ quân sự lâu dài, hầm chứa tên lửa và lưu trữ kho dự trữ chiến tranh lớn ở ngay sát biên giới NATO. Trong khi đó, sẽ có hàng trăm dặm đường có khả năng tranh chấp mà trên đó NATO sẽ phải tăng cường quân đội của mình để chống lại Nga.
Lý do cuối cùng, cũng là điều tồi tệ nhất: như chúng ta đang chứng kiến ​​trong cuộc chiến xâm lược Ukraine của Nga bây giờ, nguy cơ vũ khí hạt nhân được sử dụng nếu Nga đối đầu trực tiếp với NATO.
Trên thực tế, một cuộc tập trận mô phỏng năm 2019 - mô phỏng một cuộc tấn công của Nga vào Ukraine - đã leo thang đến một cuộc giao tranh hạt nhân, và một tỷ người được ước tính đã thiệt mạng. NATO lẽ ra không bao giờ đề nghị kết nạp Ukraine. Bất kể Putin làm gì hay không muốn điều gì, NATO cần làm những gì tốt nhất cho liên minh và cho an ninh toàn cầu; NATO đáng lẽ phải tạm hoãn mọi cân nhắc về việc Ukraine trở thành thành viên trong tương lai.
Xảo trá: Cuộc chiến Nga - Ukraine đang đổi máu của dân và binh lính lấy thành tích cho chính trị gia
Không có bất kỳ lời biện minh nào có thể tẩy rửa tội lỗi của người đã phát động chiến tranh là Tổng thống Nga Vladimir Putin. Nhưng cũng không có lời biện minh nào có thể gột rửa tội lỗi của những lãnh đạo quốc gia Ukraine, Mỹ và NATO đã thúc đẩy cuộc chiến tranh này.
Có một điều phi lý đến mức khó tin, khi giấc mơ vào NATO của Ukraine phải trả bằng máu của thường dân và binh lính từ hai chiến tuyến trong khi việc này không hữu ích gì cho chính NATO hay hoà bình thế giới, thì các chính trị gia đang có nguy cơ bị hạ bệ vì điều hành đất nước yếu kém, lại đang nhận được sự ủng hộ trở lại từ cử tri, được mở rộng quyền lực nhờ tăng cường chi tiêu ngân sách. Họ thậm chí còn trở thành anh hùng, người có trái tim vì lên án cuộc chiến mà chính họ đã thúc đẩy trực tiếp hoặc ngấm ngầm gián tiếp. Truyền thông dòng chính ở phương Tây đã thành công trong chiến dịch ca ngợi các chính trị gia này.
Trước hết, hãy nói về tổng thống Ukraine Zelenskyy. Chỉ vài ngày sau khi cuộc chiến tranh nổ ra, các bài phát biểu quyết tử chiến với Nga đã giúp Zelenskyy đảo ngược tình cảm của người dân dành cho ông.
Một cuộc thăm dò được thực hiện bởi Nhóm xã hội học xếp hạng và được Kyiv Independent công bố vài ngày sau khi Nga tấn công Ukraine cho thấy tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Volodymyr Zelensky đã tăng vọt lên 91%, tin từ Breitbart. Trước đó hai tuần, một cuộc thăm dò khác được tiến hành bởi Viện Xã hội học Quốc tế Kyiv cho thấy chỉ 30% người được hỏi muốn Zelensky tranh cử nhiệm kỳ thứ hai với tư cách tổng thống và chỉ 23% nói rằng họ sẽ bỏ phiếu cho đương kim tổng thống nếu ông ấy tiếp tục ứng cử.
Cảm xúc phẫn nộ với quân xâm lược, chiến tranh và cái ác, cộng hưởng với sự hun đúc của truyền thông khiến người Ukraine quên mất rằng: muốn nói gì đi chăng nữa, một thủ lĩnh dẫn dắt cả quốc gia bước vào cuộc chiến tranh vô nghĩa là một thủ lĩnh tồi. Có những nguyện vọng chỉ có thể cân nhắc khi đủ cả Thiên thời - Địa lợi - Nhân hoà.
Về thiên thời, bố cục địa chính trị toàn cầu thay đổi hoàn toàn sau khi tổng thống Donald Trump không còn tại vị. Mỹ suy yếu và tình hình trong nước rối ren, thất bại trên các mặt trận quốc tế, đánh mất năng lực dẫn đầu. Trong khi đó Trung Quốc (bạn thân của Nga) trỗi dây, giá dầu (tử huyệt cũng là điểm mạnh của Nga) tăng vọt. Gọng kìm mà ông Trump để lại kiềm chế Nga: giá dầu, đường ống dẫn dầu từ Israel vào Đức, không miệt thị Nga đã bị ông Biden hoàn toàn gỡ bỏ. Thêm vào đó, 4 năm cả thế giới chưa có cuộc chiến tranh nào, nhiều thế lực cần một cuộc chiến để tạo tiền, lợi nhuận.
Về địa lợi, trong nước Ukraine, tình trạng 2 tỉnh đòi độc lập chưa xử lý được như chính phủ hứa. Xung đột ở hai tỉnh đòi ly khai này tăng cường bởi phe cực hữu ở Ukraine thù ghét người Nga. Việc tấn công và muốn loại bỏ người Nga khỏi cộng đồng của phe cực hữu không được xoa dịu bởi chính phủ đã thúc đẩy mâu thuẫn, xung đột. Thêm vào đó, cuộc chiến chống tham nhũng của tổng thống Ukraine Zelenskyy hoàn toàn thất bại. Một quốc gia nội loạn từ bên trong, suy yếu từ bên trong khiến Ukraine yếu nhược hơn. Đây không phải là thời điểm thích hợp để dẫn dắt quốc gia bước vào cuộc chiến sinh tử vì một lý do không hề 'sinh tử': gia nhập NATO.
Rõ ràng, thời điểm lãnh đạo Ukraine không nhượng bộ Nga và khăng khăng gia nhập NATO, quốc gia này không có cả Thiên thời - Địa lợi - Nhân hoà. Điều này khiến giới quan sát bên ngoài, những người điềm tĩnh hơn, tự hỏi có phải quyết định không nhượng bộ của ông ấy (trước khi cuộc chiến xảy ra) đã nằm trong kế hoạch của thế lực thích chiến tranh ở phương Tây hay không?
Chưa bàn tới câu hỏi mang hơi hướng thuyết âm mưu này, chỉ bằng một cuộc chiến tranh, Zelenskyy đang nổi lên như một anh hùng, người tử chiến với thế lực xâm lược từ Nga; một vị tổng thống chính nghĩa. Tỷ lệ ủng hộ ông ấy đã đảo ngược từ 30% lên 91% ở Ukraine. Cả toàn dân Ukraine mất mát và đau thương hay Putin trở thành tội đồ thế kỷ thì Zelenskyy đã chiến thắng.
Tiếp theo, hãy nói về tổng thống Mỹ Joe Biden, người đang lên án Putin là 'tội phạm chiến tranh'. Với vai trò lãnh đạo NATO, Mỹ có vai trò rất lớn trong việc gìn giữ hoà bình và cân nhắc chi phí cho NATO. Nhưng điều gì khiến Mỹ và NATO không nhượng bộ trong giấc mơ mang Ukraine gia nhập vào liên minh của họ? Rõ ràng, đó không phải là quyết định khôn ngoan về quân sự, chi phí và hoà bình cho thế giới như đã phân tích ở trên.
Nhưng hãy nhìn lại nước Mỹ, cuộc bầu cử giữa kỳ 2022 đang đến gần. Sau hơn một năm tại vị, ông Joe Biden cùng chính phủ của mình đang phải đối mặt với rất nhiều cuộc khủng hoảng và vô số lời chỉ trích: lạm phát tăng cao nhất trong 40 năm qua, tăng trưởng dự báo chỉ đạt 2,8% thay vì 4% trước đó, giá xăng dầu tăng cao kỷ lục, suy giảm vai trò lãnh đạo thế giới sau khi rút quân thất bại ở Afghanistan...
Nhưng ngay sau cuộc chiến này, Chủ tịch Ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ ông Jerome Powell đã đổ lỗi lạm phát là do Nga xâm lược Ukraine. Giá xăng dầu và tiền của trong túi người Mỹ đang bị bốc hơi do Putin mang bom đạn sang Ukraine chứ không phải do Fed đã bơm tiền không cân nhắc vào nền kinh tế, không phải do chính quyền Mỹ đã tăng chi tiêu khổng lồ, càng không phải do ông Biden đã 'tàn sát' ngành công nghiệp khai thác dầu khí trong nước vì 'biến đổi khí hậu'.... Tất cả sự phẫn nộ của người dân được giới truyền thông dòng chính thành công chuyển từ Mỹ sang Nga và Putin. Cuộc chiến này hoàn toàn có thể là cái bình phong, một viên đá đệm đường tốt cho cuộc bầu cử giữa kỳ 2022 của ông Joe Biden và đảng dân chủ.
Không những thế, với tình cảm chính đáng và thống thiết dành cho dân thường Ukraine đang bi thương do bom đạn Nga, Mỹ tăng cường chi viện vũ khí, chế tài cho Ukraine, con số cam kết lên tới 1 tỷ USD. Các quốc gia cũng tăng cường chạy đua vũ trang để phòng chống chiến tranh và leo thang xung đột. Các hãng vũ khí thành kẻ đắc lợi lớn nhất trong cuộc chiến. Đằng sau họ chính là các tài phiệt hàng đầu thế giới - những người mà bản thân và gia đình họ chỉ biết đến chiến tranh qua internet.
Bài viết chỉ thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả
Trà Nguyễn

Putin và cái "đầu máu"
Chiến tranh là tổng hợp sức mạnh quốc gia bao gồm: Kinh tế, Chính trị - ngoại giao, sự đồng thuận của dân chúng gắn liền với trạng thái sẵn sàng chuyển sang kinh tế thời chiến, sức mạnh quân sự (xem thêm Carl von Clausewitz - Bàn về chiến tranh).
Bằng việc đặt tên cuộc xâm lược Ukaraine là "Chiến dịch đặc biệt", Tổng thống Nga Vladimir Putin muốn...tránh chiến tranh. Ông ta khá khôn ngoan trong việc sáng tạo và sử dụng thuật ngữ này.
Nhưng điều này lại bộc lộ một điểm chí tử trong chiến lược của Putin và bộ tham mưu của ông. Nước Nga không sẵn sàng cho chiến tranh - Lính Nga xung trận với trạng thái tâm lý không rõ ràng và rất thiếu động lực. Và điều này dẫn tới một loạt các hệ quả xấu cho nước Nga, cho chính Putin.
Putin có lý do để phát động chiến dịch đặc biệt khi mà tháng 10 năm 2021, qua thăm dò của Viện thăm Xã hội học Quốc tế Kyiv thì tỷ lệ ủng hộ Zelensky chỉ còn 24,7%. So với cuộc thăm dò một tháng trước đó là 33,3% và trước nữa Zelensky đắc cử Tổng thống với tỷ lệ áp đảo là 73%.
Putin mơ tưởng việc giải phóng Ukraine khỏi phát xít và thế là chiến xa Nga cắm cờ Hồng quân. Đó cũng là dụng ý của Bộ Tổng Tham mưu Liên Bang Nga muốn tái hợp hình ảnh siêu cường Liên Sô.
Nhưng 72h không hạ đc Kyiv, không hạ được bất cứ một thành phố quan trọng nào của Ukraine. Không có bánh mì, muối và hoa đón chào đoàn quân giải phóng.
Chỉ có pháo chống tank, Javelin, ...đón chờ. Chiến xa Nga bị đốt cháy hàng đoàn, quân dù Nga bị đánh chặn, Thiếu tướng tử trận. Quá xuất sắc trong việc sử dụng kỳ binh, Putin lại tự tạo bẫy cho mình đó là việc dân thường bị dồn ứ trong thành phố và đồng lòng chống lại quân Nga.
Về mặt bản chất, sau 72h, Chiến dịch đặc biệt của Putin đã thất bại. Zelensky tuyên bố: "tôi không cần một chuyến xe. Tôi cần tên lửa chống tank". Tỷ lệ người Ukraine ủng hộ Tổng thống này đã vượt 90%.
Và giờ là câu chuyện của Chiến tranh.
Nhưng tệ thay! Nước Nga, nền kinh tế và cả quân đội Nga chưa sẵn sàng cho Chiến tranh. Đây mới là tử huyệt của Putin.
Hậu cần không khắc phục được. Nhiên liệu không đủ, lương thực, y tế, quân nhu đều yếu kém. Putin không đủ nền tảng để nhanh chóng động viên thêm lính huy động sức mạnh tổng thể của quân đội Nga.
Trên mặt trận chính trị ngoại giao Putin thua lấm lưng trắng bụng. Châu Âu đoàn kết với Ukraine với Zelensky. Nato đoàn kết với sự lãnh đạo của Hoa Kỳ và Biden tỏ ra quá cáo già.
Trên mặt trận kinh tế nước Nga cũng đang thua bởi một loạt đòn liên hoàn về cấm vận, trừng phạt kinh tế. 320 - 380 tỷ (quy đổi USD)/600 tỷ dữ trữ ngoại hối bị đóng băng. Người Nga sẽ phải chịu cú sock kinh tế chưa từng có trong 30 năm qua.
Trên mặt trận quân sự, 20 ngày qua Putin không thắng. Trái lại hình ảnh oai hùng của quân đội Nga mà Putin dày công xây đắp suốt 22 năm lại đang bị sỉ nhục. Năng lực quân sự của Nga từ tình báo, hậu cần, tư duy chiến thuật, tổ chức và chỉ huy chiến trường...tất cả đang được xem xét lại.
Trong khi đó người Ukraine cũng gặp phải các vấn đề của Putin nhưng họ khắc phục rất nhanh. Ukraine đã quen với 8 năm chiến tranh, quân đội được hiện đại hoá và tinh thần vệ quốc thức tỉnh. Những tổn thất nghiêm trọng của Ukraine có thể đc bù đắp nhanh chóng bởi nguồn viện trợ từ phía Tây. Vì...Châu Âu là hậu phương của họ.
Nếu ngày 24 tháng 2 giới quan sát đặt ra câu hỏi: Kyiv sẽ thất thủ sau bao nhiêu lâu? Thì giờ đây nhiều người sẽ hỏi rằng Putin sẽ ôm cái đầu máu của mình ra khỏi chiến tranh như thế nào? Tệ thay bằng niềm kiêu hãnh và tự tin thái quá Putin đã bịt tất cả đường lui của mình.
Ông ta làm sao có thể tự phủ định chính mình khi đã trót sáp nhập Krym và công nhận nền độc lập của hai nước cộng hoà tự xưng vùng Donbass? Còn phía Ukraine đang có vẻ quyết không buông. Thậm chí họ tự tin đến nỗi đặt điều kiện Nga phải rút hết quân và đòi đền bù chiến tranh.
Vậy là Putin sẽ bị cuốn vào cuộc chiến không còn đường lùi nhưng lại không được chuẩn bị một cách đầy đủ và khoa học. Còn Zelensky - một người Do Thái toàn tòng nhận thức rất rõ vấn đề mà lãnh tụ nước Nga đang gặp phải. Ukraine đã sẵn sàng cho một cuộc chiến kéo dài đến ít nhất là tháng 5 - Thời điểm đó có thể Putin không còn đầu máu để mà ôm.
Nguồn : Trần Quốc Quân

Nhiều người Việt bày tỏ nỗi đau mất mát và sự căm phẫn trên mạng xã hội khi theo dõi cảnh cháy chợ Barabashova, nơi mà họ đã bỏ lại công việc kinh doanh và khối tài sản chắt chiu nhiều năm để bảo toàn tính mạng, với hy vọng sẽ sớm quay trở lại đây sau khi chiến tranh kết thúc.
Theo các quan chức ở thành phố phía đông Ukraine, các cuộc pháo kích của Nga đã đánh trúng vào chợ Barabashova, khu chợ lớn nhất của Kharkiv vốn được mệnh danh là một trung tâm của người Việt, gây ra đám cháy dữ dội vào ngày 17/3.
“Một trong những ngôi chợ lớn nhất thế giới với diện tích 300.000 mét vuông đang bị cháy sau một loạt pháo kích của quân đội Nga”, Bộ ngoại giao Ukraine thông báo trên trang Twitter.
Các video trên mạng xã hội cho thấy những cột khói đen khổng lồ tỏa ra từ nhiều khu vực của khu chợ.
Các quan chức Ukraine cho biết đã có 70 người đang tham gia vào nỗ lực dập lửa để ngăn chặn đám cháy lan sang những ngôi nhà gần đó. Một nhân viên trong đội ứng cứu khẩn cấp đã bị thiệt mạng, theo thông báo của thị trưởng thành phố Kharkiv.
“Hôm qua, khi thấy cảnh chợ bị pháo kích cháy như thế thì rất nhiều người cảm thấy mất mát rất lớn”, ông Việt Anh, một cư dân đã sống ở Ukraine hơn 35 năm, cho VOA biết vào tối 18/3.
“Cháy hết mất rồi bao nhiêu năm vất vả chắt chiu không khóc lên được nữa trời ơi”, tài khoản Hiền Phan bày tỏ, trong khi tài khoản Pham Thi Thuy viết: “Nhìn cửa hàng cháy mà lòng đau như cắt bao nhiêu công sức làm bây giờ trắng tay”.
Chợ Barabashova vốn được xem nguồn sinh kế chính của hầu hết người Việt ở Kharkiv, “thủ phủ người Việt” ở Ukraine. Một người hoạt động tích cực trong cộng đồng ở Kharkiv cho biết đa số người Việt tại đây vẫn “chạy chợ” bình thường vào ngày trước khi chiến sự bùng nổ vì không nghĩ rằng đạn bom đang cận kề, và vì họ đã quen với “tình trạng chiến tranh” mà họ nói đã diễn ra trong suốt 8 năm qua kể từ khi Nga sáp nhập Crimea.
“Dù đã xác định tư tưởng rồi nhưng vẫn không thể kìm được nước mắt khi nghe tin…”, tài khoản Thanh Vân Nguyễn cho biết khi theo dõi tin cháy chợ.
Trong khi đó, nhiều người Việt khác nói vụ cháy đã làm tan tành hy vọng quay trở lại quê hương thứ hai để tiếp tục cuộc sống thanh bình trước đây sau khi chiến tranh kết thúc.
“Hết hy vọng về UKRAINA rồi”, tài khoản Chiến Vân nói.
“Chợ xvaiak cũng đã cháy, Một chút hi vọng cuối cùng cũng đã hết rồi”, Thu Thao bày tỏ.
Không ít người Việt cũng bày tỏ sự căm phẫn đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin, thậm chí gọi ông là “trùm khủng bố số 1 của thế kỷ 21”.
“Khi mà quân Nga bắn vào thành phố, mọi người lúc ấy chỉ ấy chỉ kịp vơ vội mấy bộ quần áo với ít tiền nong rồi chạy thôi. Coi như nhà cửa, xe, hàng hoá hầu như vứt hết lại, chạy để thoát thân cái đã. Khi sang châu Âu, phần lớn tâm lý người ta bây giờ cũng chỉ sang để lánh nạn, tránh bom đạn rồi sau này đất nước hoà bình, ổn định, người ta sẽ trở về vì đấy là nơi người ta đã sinh sống, làm việc, có nhà cửa, con cái người ta được học hành, hàng hoá, tài sản của người ta ở đấy thì người ta sẽ trở về, chứ không phải tất cả bỏ đi là xong”, ông Việt Anh nói với VOA.
Không ít người Việt ở Ukraine tiếp tục bày tỏ sự căm phẫn đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin sau khi xảy ra vụ cháy chợ, thậm chí họ gọi ông là “trùm khủng bố số 1 của thế kỷ 21”.
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc phụ trách các vấn đề chính trị và xây dựng hòa bình, Rosemary DiCarlo, hôm 17/3 nói “sự tàn phá và đau khổ ở Mariupol và Kharkiv làm dấy lên nỗi sợ hãi nghiêm trọng về số phận của hàng triệu cư dân Kyiv và các thành phố khác phải đối mặt với các cuộc tấn công ngày càng tăng”.
Bà nói thêm rằng thường dân được bảo vệ khỏi nguy hiểm do các hoạt động quân sự gây ra, và các cuộc tấn công trực tiếp vào dân thường bị cấm. “Tuy nhiên, không thể phủ nhận mức độ to lớn của thương vong dân sự và cơ sở hạ tầng dân sự bị phá huỷ ở Ukraine”. Giới chức LHQ kêu gọi phải có một cuộc điều tra kỹ lưỡng và trách nhiệm giải trình về vấn đề này.
Theo Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (OHCHR), tính đến ngày 17/3, đã có ít nhất 2.032 thương vong đối với thường dân ở Ukraine, trong đó có 780 người thiệt mạng và 1.252 người bị thương. Cơ quan này lưu ý rằng con số thực tế có thể “cao hơn đáng kể”. Ngoài ra, còn có hơn ba triệu người Ukraine đã phải chạy trốn chiến tranh sang các nước láng giềng.
Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 16/4 đã gọi thẳng Tổng thống Nga Vladimir Putin là “tội phạm chiến tranh”. Hạ viện Hoa Kỳ hôm 17/3 cũng thông qua luật đình chỉ quan hệ thương mại "tối huệ quốc" với Nga và Belarus với tỷ lệ bỏ phiếu 424-8, sau hàng loạt các biện pháp trừng phạt nặng nề đã áp đặt lên Nga trước đó vì cuộc xâm lược Ukraine.

Arnold Schwarzenegger: Tôi có một lời nhắn gởi đến các bạn Nga của tôi
Trần Ngọc Cư, biên dịch
Sức mạnh và trái tim của người dân Nga đã luôn truyền cảm hứng cho tôi. Đó là lý do tại sao tôi hy vọng rằng các bạn sẽ để tôi nói cho các bạn biết sự thật về cuộc chiến ở Ukraine.
Tôi có một thông điệp cho những người bạn Nga của tôi, và cho những người lính Nga đang phục vụ ở Ukraine: Có những điều đang diễn ra trên thế giới này đã bị người ta giữ kín với các bạn, những điều khủng khiếp mà các bạn nên biết. Nhưng trước khi kể cho các bạn nghe về những thực tế khắc nghiệt, hãy để tôi kể cho các bạn nghe về một người Nga đã trở thành một vị anh hùng của tôi.
Năm 1964, khi tôi 14 tuổi, tôi có cơ may đến xem Giải vô địch cử tạ thế giới tại Vienna. Yury Petrovich Vlasov đã giành chức vô địch thế giới, trở thành người đầu tiên nâng được 200 kg qua đầu. Bằng cách nào đó, một người bạn của tôi đã đưa tôi vào hậu trường. Đột nhiên, một cậu bé 14 tuổi đang đứng trước người đàn ông mạnh nhất thế giới. Tôi không thể tin được. Anh đưa tay ra bắt tay tôi. Bàn tay tôi vẫn còn là bàn tay của một cậu bé. Bàn tay của người đàn ông mạnh mẽ này đã nuốt chửng bàn tay tôi, nhưng anh ta rất tử tế. Và anh đã mỉm cười với tôi.
Tôi không bao giờ quên ngày hôm đó. Tôi về nhà và đặt ảnh của anh ấy phía trên giường của tôi. Nó truyền cảm hứng cho tôi khi tôi bắt đầu cử tạ, nhưng nó khiến cha tôi tức giận. Ông không thích người Nga, vì kinh nghiệm của ông trong Chiến tranh thế giới thứ hai, khi ông bị thương ở Leningrad. (Quân đội Đức Quốc xã mà ông gia nhập đã gây tổn thất tệ hại cho thành phố vĩ đại ấy và những người dân dũng cảm của nó). Cha tôi bảo tôi gỡ bức ảnh của Petrovich xuống và tìm một vị anh hùng Đức hoặc Áo thay vào. Nhưng tôi đã không gỡ bức ảnh xuống, bởi vì lá cờ anh ấy mang theo không quan trọng đối với tôi.
Nhiều năm sau, tôi đến Moscow để quay phim Red Heat, bộ phim đầu tiên của Mỹ được phép quay ở Quảng trường Đỏ. Yuri và tôi đã dành cả ngày bên nhau. Anh ấy rất chu đáo, tốt bụng, rất thông minh và rất hào phóng. Anh ấy cho tôi một cái cốc cà phê màu xanh mà tôi vẫn dùng mỗi buổi sáng.
Lý do tôi nói với các bạn về điều này là từ khi tôi 14 tuổi, tôi đã không có gì ngoài tình cảm và sự tôn trọng đối với người dân Nga. Sức mạnh và trái tim của người dân Nga đã luôn truyền cảm hứng cho tôi. Đó là lý do tại sao tôi hy vọng rằng các bạn sẽ để tôi nói cho các bạn biết sự thật về cuộc chiến ở Ukraine. Không ai thích nghe một điều gì đó có ý chỉ trích chính phủ của mình. Tôi hiểu điều đó. Nhưng với tư cách là một người bạn lâu năm của người Nga, tôi hy vọng rằng các bạn sẽ nghe những gì tôi nói.
Tôi đã nói chuyện với người dân Mỹ theo cung cách này năm ngoái vào ngày 6 tháng 1, khi một đám đông cuồng nhiệt xông vào Điện Capitol của Hoa Kỳ để cố gắng lật đổ chính phủ của chúng tôi. Có những thời điểm sai lầm đến mức chúng ta phải lên tiếng.
Tôi biết rằng chính phủ của các bạn đã nói với các bạn rằng đây là một cuộc chiến nhằm bài trừ Quốc xã tại Ukraine. Sự thật không phải như thế. Bài phát xít tại Ukraine chăng? Đó là một đất nước có vị tổng thống gốc Do Thái — tôi có thể nói thêm, đó là một tổng thống người Do Thái, mà ba người anh của cha ông ta đều bị Đức quốc xã sát hại. Ukraine đã không khởi động cuộc chiến này. Những người theo chủ nghĩa dân tộc hay quốc xã cũng không khởi động nó. Chính những người nắm quyền trong Điện Kremlin đã bắt đầu cuộc chiến này; đây không phải là cuộc chiến của nhân dân Nga.
Hãy để tôi nói cho các bạn biết những gì các bạn nên biết. Một trăm bốn mươi mốt quốc gia tại Liên Hợp Quốc đã biểu quyết cho rằng Nga là kẻ xâm lược và kêu gọi nước này rút quân ngay lập tức. Chỉ có bốn quốc gia trên toàn thế giới bỏ phiếu cùng với Nga. Đó là một sự thật. Thế giới đã quay lưng lại với Nga vì các hành động của nước này ở Ukraine.
Toàn bộ nhiều khu phố đã bị san phẳng bởi pháo và bom của Nga, bao gồm cả bệnh viện trẻ em và bệnh viện phụ sản. Ba triệu người tị nạn Ukraine, chủ yếu là phụ nữ, trẻ em và người già, đã rời khỏi đất nước và nhiều người khác hiện đang tìm cách thoát ra ngoài. Đó là một cuộc khủng hoảng nhân đạo. Nước Nga, vì sự tàn bạo của nó, giờ đây đã bị cô lập với xã hội của các quốc gia.
Chính phủ Nga cũng không nói thật với các bạn về hậu quả của cuộc chiến này đối với chính nước Nga. Tôi rất tiếc phải nói với các bạn rằng hàng ngàn binh sĩ Nga đã thiệt mạng. Họ đã bị kẹt giữa những người Ukraine chiến đấu cho quê hương của họ và giới lãnh đạo Nga chiến đấu để chinh phục. Hàng loạt thiết bị của Nga đã bị phá hủy hoặc bị bỏ rơi. Sự tàn phá mà bom của Nga trút xuống thường dân vô tội đã khiến cả thế giới phẫn nộ đến mức các lệnh trừng phạt kinh tế toàn cầu mạnh nhất từng được ban hành đã được áp dụng đối với nước này. Những người không đáng gánh chịu điều đó ở cả hai bên của cuộc chiến sẽ phải chịu đựng.
Chính phủ Nga không chỉ nói dối với người dân mà còn nói dối với cả binh lính của họ. Một số binh sĩ được thông báo rằng họ sẽ đánh với Đức Quốc xã. Một số người được nói rằng người dân Ukraine sẽ chào đón họ như những người hùng. Một số người được cho biết rằng họ chỉ đơn giản là đang tập trận — họ thậm chí không biết rằng họ sắp tham chiến. Và một số người được cho biết rằng họ ở đó để bảo vệ người dân tộc Nga ở Ukraine. Không có điều nào trong luận điệu này là đúng. Những người lính Nga đã gặp phải sự kháng cự quyết liệt của những người Ukraine muốn bảo vệ gia đình của họ.
Khi nhìn thấy những đứa trẻ được kéo ra khỏi đống đổ nát, tôi có cảm giác như đang xem một bộ phim tài liệu về sự khủng khiếp của Chiến tranh thế giới thứ hai, chứ không phải tin tức của ngày hôm nay. Khi cha tôi đến Leningrad, ông ấy đã bị bơm vào sự dối trá của chính phủ ông ấy. Khi rời Leningrad, ông đã bị suy sụp về thể xác lẫn tinh thần. Ông đã trải qua phần đời còn lại của mình trong nỗi đau: nỗi đau vì gãy lưng, nỗi đau vì mảnh đạn luôn khiến ông nhớ về những năm tháng khủng khiếp đó, nỗi đau vì mặc cảm tội lỗi mà ông cảm thấy.
Những người lính Nga đã biết nhiều về sự thật này. Các bạn đã thấy nó tận mắt. Tôi không muốn các bạn bị suy sụp như cha tôi. Đây không phải là một cuộc chiến để bảo vệ nước Nga như cha ông các bạn đã chiến đấu. Đây là một cuộc chiến bất hợp pháp. Mạng sống của bạn, tay chân của bạn và tương lai của bạn đang bị hy sinh cho một cuộc chiến vô nghĩa, bị cả thế giới lên án. Hãy nhớ rằng, 11 triệu người Nga có mối quan hệ gia đình với Ukraine. Với mỗi viên đạn mà bạn bắn, bạn sẽ bắn một người anh hoặc một người em gái. Mọi quả bom và mọi quả đạn pháo rơi xuống không phải rơi vào kẻ thù, mà rơi xuống trường học, bệnh viện hay nhà riêng.
Tôi không nghĩ rằng người dân Nga biết những điều như vậy đang xảy ra. Vì vậy, tôi kêu gọi người dân Nga và binh lính Nga ở Ukraine hiểu những tuyên truyền và thông tin sai lệch mà các bạn đang được nghe. Tôi xin các bạn hãy giúp tôi truyền bá sự thật để đồng bào Nga của các bạn biết được thảm họa nhân loại đang xảy ra ở Ukraine. Với Tổng thống Putin, tôi nói: Ông đã gây ra cuộc chiến này. Ông đang lãnh đạo cuộc chiến này. Ông có thể chấm dứt cuộc chiến này ngay bây giờ.
Và đối với những người Nga đã xuống đường biểu tình chống lại cuộc xâm lược tại Ukraine: Thế giới đã thấy sự dũng cảm của các bạn. Chúng tôi biết rằng các bạn đã phải gánh chịu hậu quả do lòng dũng cảm của mình. Các bạn đã bị bắt. Các bạn đã bị bỏ tù và các bạn đã bị đánh đập. Các bạn là những vị anh hùng mới của tôi. Các bạn có sức mạnh của lực sĩ Yury Petrovich Vlasov. Các bạn có trái tim thực sự của nước Nga.

Vì sao vai trò của Trung Quốc trong cuộc chiến Ukraine là đặc biệt quan trọng?
“Nếu Trung Quốc giúp Nga về vật liệu chiến tranh, đó sẽ là một bước ngoặt tàn khốc của cuộc chiến. Ukraine sẽ đột nhiên trở thành đấu trường của một cuộc tranh chấp, trong đó cả 5 cường quốc hạt nhân trong Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sẽ tham gia phía sau hậu trường.”
*
Theo bản tin của Süddeutsche Zeitung:
Biden buộc Trung Quốc lựa chọn!
Trong vài ngày qua, Hoa Kỳ đã liên tục ra tín hiệu cho Trung Quốc: Không nhúng tay vào xung đột Ukraine, không giúp gì cho Nga. Các cảnh báo đã đạt mức cao nhất vào thứ Sáu. Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã nói chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình qua điện thoại.
Cuộc trò chuyện là dịp để Biden tìm hiểu "vai trò của Chủ tịch Tập" trong cuộc chiến.
Tập Cận Bình đứng ở đâu? Theo Washington, mối quan hệ giữa hai cường quốc Trung – Nga đang ở một bước ngoặt. Liệu Trung Quốc có đứng sau Nga? Liệu Trung Quốc có hỗ trợ Nga thành lập một trật tự cho thế giới mới - thế giới của hai chế độ độc tài chống lại dân chủ? Cho đến nay, Trung Quốc vẫn ra vẻ do dự, một mặt họ tiếp tay tuyên truyền cho Nga, bảo vệ Nga trong Hội đồng Bảo an, đổ lỗi cho phương Tây gây chiến, mặt khác cố tỏ ra là một cường quốc trung lập.
Tuy nhiên, hiện nay, Bắc Kinh đang có xu hướng gấp rút viện trợ cụ thể cho Nga; đây là kết luận mà Washington đã đưa ra trong vài ngày qua. Moscow đã yêu cầu Bắc Kinh hỗ trợ vật liệu chiến tranh và viện trợ kinh tế. Bắc Kinh và Matxcơva bác bỏ các thông tin này. Tuy nhiên các thông tin này quá chi tiết đến độ, Bắc Kinh không thể bác bỏ như là những cáo buộc vô căn cứ. Nga đang tìm máy do thám, tên lửa, đạn dược cho cuộc chiến ở Ukraine, vốn đang kéo dài hơn dự kiến; Trung Quốc có thể cung cấp tất cả những thứ này. Và Trung Quốc có thể giúp Nga về mặt kinh tế, chẳng hạn như bán dầu và khí đốt, tiếp cận các sản phẩm công nghệ, nguyên liệu thô và dịch vụ tài chính.
Đó là lý do tại sao Hoa Kỳ gia tăng sức ép lên Trung Quốc từng ngày, để buộc họ có một lập trường công khai và rõ ràng. Đầu tiên, Hoa Kỳ thông báo cho tất cả các đồng minh NATO về kế hoạch của Trung Quốc, và mỗi ngày trôi qua, các đại diện của chính quyền Biden lại càng khẳng định rõ ràng hơn. Bộ trưởng Ngoại giao Antony Blinken cho biết hôm thứ Năm: "Chúng tôi lo ngại rằng, Trung Quốc đang xem xét việc hỗ trợ trực tiếp cho Nga vật liệu quân sự cho cuộc chiến ở Ukraine."
Tờ Financial Times viết: Nếu Trung Quốc giúp Nga về vật liệu chiến tranh, đó sẽ là một bước ngoặt tàn khốc của cuộc chiến. Ukraine sẽ đột nhiên trở thành đấu trường của một cuộc tranh chấp, trong đó cả 5 cường quốc hạt nhân trong Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sẽ tham gia phía sau hậu trường. Do đó, Chiến tranh Lạnh sẽ mang một tính chất hoàn toàn mới.
Đúng là Tập vừa thỏa hiệp với Putin về việc thành lập một trật tự thế giới mới. Nhưng Tòa Bạch Ốc hy vọng, mối quan hệ giữa hai bên không đủ bền vững để tạo lập những biểu tượng mang tính chính trị như vậy. Hiện nay Tập lại đang lo ngại về tiến triển của cuộc chiến Ukraine, có vẻ như Putin khoác lác. Nhà lãnh đạo Trung Quốc bị sốc vì thành tích kém cỏi của quân đội Nga, những sai sót về hậu cần, chiến lược và tình báo. Washington càng thêm tin rằng, Tập mất cảnh giác do các cơ quan tình báo của ông ta không lường trước được các diễn biến.
Bây giờ Joe Biden đang cố gắng tác động đến các mưu đồ của Tập. Biden đe dọa rằng nếu Tập giúp Putin, Trung Quốc sẽ phải đối mặt với các lệnh trừng phạt kinh tế. Trước cuộc điện thoại, Ngoại trưởng Blinken cho biết, Biden sẽ "nói rõ với Trung Quốc rằng họ phải chịu trách nhiệm về bất kỳ hành động nào mà họ thực hiện nhằm hỗ trợ cho sự gây hấn của Nga. Và chúng tôi sẽ không ngần ngại bắt Trung Quốc phải trả giá."
Trung Quốc cho đến nay vẫn bác bỏ cáo buộc của Hoa Kỳ. Các quan chức chính phủ cho biết, họ không bao giờ chấp nhận những lời đe dọa và ép buộc từ Hoa Kỳ, nhưng Hoa Kỳ cứ tiếp tục bôi nhọ Trung Quốc. Tuy nhiên, sau cuộc điện đàm với Biden, Tập đã kêu gọi trên kênh truyền hình Trung Quốc, cuộc chiến ở Ukraine cần được chấm dứt. Rồi lại đổi giọng, không gọi cuộc chiến mà gọi là “cuộc khủng hoảng”.

Không chơi cờ cá ngựa với Putin và Biden nữa, Tập mang tàu chiến đi hù dọa Đài Loan. Những ngày sắp đến, có thể tình hình biển Đông sẽ căng thẳng.
*
Theo bản tin của Der Spiegel:
Trung Quốc cho hàng không mẫu hạm đi qua eo biển với Đài Loan!
Cuộc tấn công của Nga vào Ukraine đã khiến Đài Loan lo sợ Trung Quốc nhiều hơn. Vì khi cuộc chiến ở Ukraine bùng phát, Trung Quốc đã gửi một tín hiệu quân sự rất rõ ràng về việc tranh chấp đảo quốc Đài Loan. Giờ thì họ điều hàng không mẫu hạm "Sơn Đông" đi qua eo biển giữa lục địa Trung Quốc và Đài Loan.
Thời gian của sự phô trương quân sự này không hề ngẫu nhiên. Vào buổi chiều cùng ngày, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Tập Cận Bình hẹn gặp nhau. Hoa Kỳ đã cam kết hỗ trợ khả năng quốc phòng của Đài Loan và cũng đang cung cấp vũ khí cho Đài Loan.
Trong khi đó theo Reuters, ở một khoảng cách không xa, tàu khu trục USS Ralph Johnson của Mỹ cũng bám theo lộ trình của tàu Sơn Đông Trung Quốc.