Trong số những án tử nặng nề nhất trong thời phong kiến Trung Quốc như “tứ mă phanh thây”, “chém đầu bêu trước công chúng”,… lăng tŕ được xem là cực h́nh man rợ nhất với mức độ tàn bạo không ǵ sánh nổi. Nạn nhân sẽ bị xẻo hàng ngàn miếng thịt trên người, chịu đau đớn cực hạn trước khi cái chết ập đến.
Lăng tŕ trong tiếng Hán có nghĩa là “lấn lên một cách chậm chạp”, hay c̣n gọi là “tùng xẻo” tượng trưng cho hành động có một tiếng trống đánh “tùng” th́ xẻo một miếng thịt.
Lăng tŕ là ǵ ?
Lăng tŕ trong tiếng Hán có nghĩa là “lấn lên một cách chậm chạp”, hay c̣n gọi là “tùng xẻo” tượng trưng cho hành động có một tiếng trống đánh “tùng” th́ xẻo một miếng thịt. Vào thời phong kiến Trung Quốc, những ai phạm vào tội phản quốc, nổi loạn, giết cha mẹ,… đều bị quy vào tội lăng tŕ.
Có nhiều ghi chép để lại về quá tŕnh tiến hành lăng tŕ, phạm nhân bị trói vào cột, sau đó đao phủ chặt hết chân tay rồi bắt đầu dùng dao bén xẻo từng miếng thịt cho đến chết. Hoặc, phạm nhân sẽ bị xẻo những phần nhỏ như mắt, tai, mũi, ngón tay, ngón chân… trước khi bị cắt những bộ phận lớn như chân tay, vai, đùi… Thịt lóc ra sẽ trưng bày nơi công cộng với mục đích răn đe.
So với những phương pháp tử h́nh khác, lăng tŕ là loại cực h́nh ghê rợn nhất, phạm nhân sẽ vô cùng đau đớn nhưng không thể chết một cách nhanh chóng bởi đao phủ không chỉ có nhiệm vụ xẻo thịt mà c̣n phải giữ cho tử tội không chết trước khi đạt được số nhát xẻo như quy định. Trong một số tài liệu, thông thường nạn nhân phải chịu khoảng 3.000 nhát dao th́ mới có thể “được” chết. Tàn nhẫn hơn, trong suốt quá tŕnh chịu tội, họ sẽ không được hỗ trợ bất cứ loại thuốc giảm đau nào.
Nguồn gốc của h́nh phạt lăng tŕ
Tội lăng tŕ bắt đầu xuất hiện tại Bắc Tống thời Ngũ đại Thập quốc (khoảng từ năm 907 đến 960) để trừng trị những kẻ bất kính, bất hiếu, phản bội, phản nghịch. Đến thời nhà Tống (960-1279), h́nh thức này được sử dụng rộng răi hơn và ngày càng trở nên phổ biến trong suốt nhiều triều đại sau đó. Án lăng tŕ vẫn c̣n tồn tại ở thời đại Măn Thanh cho đến khi được băi bỏ vào năm 1905.
Mô tả ảnh.
Lăng tŕ “nội nhập” vào Việt Nam
Bị ảnh hưởng từ Trung Quốc, dưới chế độ phong kiến, lăng tŕ cũng từng được áp dụng rộng răi tại Việt Nam. Trong Bộ luật Gia Long thời Nguyễn, với 398 điều luật th́ có tới 166 điều về h́nh luật, và điều 223 viết: Phàm kẻ mưu phản và đại nghịch và những kẻ cùng mưu, không phân biệt thủ phạm hay ṭng phạm đều lăng tŕ xử tử (róc thịt, phanh thây, tùng xẻo)...
Trong lịch sử Việt Nam, vụ xử lăng tŕ, voi giày gây chấn động nhất có thể kể đến là vụ vua Gia Long “trừng trị” vua quan Tây Sơn. Theo sách “Đại Nam thực lục chính biên”, th́ Quang Toản và những người con khác của Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ là Quang Duy, Quang Thiệu và Quang Bàn bị 5 voi xé xác, đầu bị bỏ vào ṿ và giam trong ngục. Quang Tự, Quang Điện, Nguyễn Văn Trị rồi các con của Nguyễn Nhạc gồm Thanh, Hán, Dũng bị giết ngay sau khi bị bắt; chưa kể 31 người có quan hệ huyết thống với Nguyễn Huệ đều bị xử lăng tŕ. Lăng mộ nhà Tây Sơn như các lăng của vua Thái Đức và vua Quang Trung bị quật lên, hài cốt bị giă nát quăng đi, đầu ba vua Tây Sơn (Thái Đức, Quang Trung và Cảnh Thịnh) và bài vị vợ chồng Nguyễn Huệ th́ bị giam trong ngục tối. Nữ tướng Bùi Thị Xuân và con gái bị voi giày...
Suốt hơn 10 thế kỷ tồn tại, án lăng tŕ đă khiến vô số người chết trong đau đớn cực độ. Tuy nhiên, nổi tiếng nhất chính là án oan của danh tướng Viên Sùng Hoán thời nhà Minh. Ông là một vơ tướng nhưng xuất thân từ quan văn. Năm 1622, khi quân Kim đang trên đà xâm chiếm, Viên Sùng Hoán tự tiến cử với Minh Hy Tông trở thành giám sát quân ngoài ải quan. Nhờ sách lược tích cực, ông đă giúp nhà Minh giữ vững pḥng tuyến Sơn Hải Quan.
Tuy nhiên, sự đối nghịch về lợi ích giữa Viên Sùng Hoán và Hoàng Thái Cực dẫn đến lục đục nội bộ, hai bên không đồng ḷng đánh quân Kim. Do đó, để bảo toàn lực lượng, Viên Sùng Hoán phải ḥa hoăn với nhà Kim. Tháng 11 năm 1629, hai bên kịch chiến trước thành Bắc Kinh. Đích thân Viên Sùng Hoán khoác áo giáp sắt chỉ huy đôn đốc tướng sĩ tích cực chống trả quân Kim. Sau nửa ngày kịch chiến, quân Minh đă đẩy lui sự tấn công của quân Hậu Kim, bảo vệ được kinh thành.
Dù chiến thắng, nhưng Viên Sùng Hoán vẫn bị dèm pha về việc chủ động cầu ḥa. Ông phải dâng sớ lên nhà vua giải tŕnh về mục đích ḥa để tiến của ḿnh. Biết Viên Sùng Hoán là một đối thủ rất nguy hiểm, Hoàng Thái Cực đă sử dụng dùng đ̣n ly gián bằng cách phao tin Viên Sùng Hoán đă có thỏa ước ngầm với Hậu Kim.
Ngay lập tức, Hoàng đế Sùng Trinh đă triệu Viên Sùng Hoán vào triều đ́nh vấn tội, rồi hạ lệnh bắt giam ông vào ngục. Tháng 8/1630, sau hơn nửa năm bị giam, ông bị xét xử về tội “dối vua phản quốc”, thông đồng với quân địch. Với tội danh này, ông bị kết án lăng tŕ, phải chịu 3.000 nhát xẻo cho đến chết, vợ con th́ bị bắt đi đày cách xa 3.000 dặm. Nỗi oan của Viên Sùng Hoán phải chờ 100 năm sau mới được sáng tỏ bởi Hoàng đế Càn Long thời Măn Thanh.
Lan Hương/Theo Khỏe & Đẹp