Dường như chỉ sau vài cái chớp mắt, ngôi làng với 37 nóc nhà ch́m dưới đất đá, bùn, nước. Làng Nủ (xă Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai), nơi sinh sống của 158 nhân khẩu bỗng chốc... biến mất.
Bới đất, cứu sinh mạng đồng bào trong bùn đất ở Làng Nủ
Làng Nủ nằm dưới chân núi Con Voi. Bao năm qua, 37 hộ dân tộc Tày sinh sống yên b́nh ở đây. "Làng Nủ chưa từng xảy ra lũ hay thiên tai ǵ cả", một người dân xă Phúc Khánh nói. Chẳng ai nghĩ biến cố lũ quét Làng Nủ sẽ xảy đến.
Nhưng rạng sáng qua (10/9), "Con Voi" với hàng triệu khối đất đá bất chợt trở ḿnh, cả bản làng thương mến lập tức gần như trở thành... b́nh địa.
Lũ quét Làng Nủ (Lào Cai): "Bên ngoại nhà tôi chết gần hết"
Ông Hoàng Ngọc Diệp – Trưởng thôn Làng Nủ đứng chỉ về phía băi bùn đất, rồi kể vị trí từng hộ dân, tên chủ hộ trước đây từng sinh sống.
"Ở đây có cả nhà xây, nhà gỗ. Nhưng bị trôi hết, lấp hết", ông Diệp thẫn thờ.
Chuyện xảy ra vào rạng sáng qua, khoảng 6 giờ sáng, trong đời ông Diệp chưa từng chứng kiến cảnh tượng nào kinh khủng như thế. Những tiếng ục ục như báo trước thảm họa - "nhưng lúc đấy nào ai biết" - rồi một tiếng nổ lớn, cả mảng đất đá khổng lồ từ núi Con Voi trùm xuống Làng Nủ.
Mặt đất rung chuyển, mảnh gỗ, bê tông, xe máy, đồ đạc bị áp lực bắn cao lên không trung rồi lại sập xuống lần nữa cùng đất đá. Tiếng ́ ầm kết thúc, tiếng kêu khóc vang lên. Cả thôn Làng Nủ phút chốc thành b́nh địa.
Tiếng nổ lớn khiến người dân ở xă Lương Sơn, giáp với xă Phúc Khánh cũng cảm nhận được.
Lúc đấy là gần 6 giờ sáng, ông Hoàng Văn Huế ở Bản Buộc (xă Lương Sơn) đi làm nương sớm. Tiếng nổ lớn làm ông giật ḿnh, cứ thế, người đàn ông bỏ dụng cụ làm nương chạy về phía Làng Nủ.
"Lúc đấy ḿnh cũng không biết chuyện ǵ, chỉ biết cần phải sang bên đấy", ông Huế nói. Ông băng đồi, vượt suối chạy sang Làng Nủ. Cảnh tượng thật kinh hoàng, cả bản làng không c̣n nữa.
"Người ta cáng một số người bới trong bùn đất ra nhà văn hóa, tôi cũng giúp một tay", ông Huế kể lại.
Ở gần hiện trường hơn so với ông Huế, ngay sau khi đất đá sụp xuống, ông Hoàng Văn Tá (xă Phúc Khánh) đă có mặt tại hiện trường.
"Tuổi ông ngoại rồi mà cả đời chưa từng thấy cảnh tượng nào khủng khiếp như thế này", ông Tá nói bàng hoàng nhớ lại.
Trong mưa, ông Tá cùng người dân xung quanh lần theo tiếng khóc, tiếng kêu yếu ớt trong phát ra từ đống bùn đất. Cứ từng người, từng người một được bới lên. Ông Tá bới đất, đưa lên được 5 người.
Làng Nủ có đại tang, cả làng vang tiếng khóc, tiếng gọi t́m người thân. Đến chiều 11/9, c̣n 65 người mất tích. Ảnh: Phạm Hưng
Người dân nh́n thấy một số người bị cuốn theo ḍng nước bùn nhưng bất lực không cách nào tiếp cận được. "Sợ lắm, đến giờ tôi vẫn c̣n sợ. Người thân tôi cho di chuyển đến nơi khác hết rồi. Giờ nghe tiếng mưa rơi ở Làng Nủ cũng sợ", ông Tá chưa hết hoàn hồn.
Sáng qua (10/11), những cánh tay ở Làng Nủ đă kéo được hơn 20 đồng bào từ đống bùn đất của núi Con Voi, một số người đă tử vong, 17 người đến nay vẫn được điều trị trong bệnh viện.
Đám tang tiếp nối đám tang
Đường sá vẫn bị chia cắt, người dân phải cáng bộ người bị nạn, dùng thuyền chở qua suối đến chỗ có đường bê tông, tăng bo xe công nông vượt qua những chỗ sạt lở, vượt qua thôn Sài ra đến ngă 3 giao với Quốc lộ 70, rồi từ đó đi lên thị trấn Phố Ràng.
B́nh oxy từ Trạm Y tế xă Phúc Khánh không đủ, phải qua xă Lương Sơn tiếp tế thêm cho các nạn nhân.
Đường sá chia cắt, điện mất, thông tin liên lạc không có, những nạn nhân đầu tiên phải tầm trưa mới đưa được ra đến Bệnh viện Đa khoa huyện Bảo Yên.
"Có người trong dạ dày đầy bùn đất", một y tá ở bệnh viên nói đầy thương tâm.
Những người chấn thương nhẹ được điều trị ngay tại bệnh viện huyện, nơi cũng vừa bị ngập lụt suốt mấy ngày qua. Người bị nặng được chuyển lên tuyến trên.
Bác sỹ Phạm Hồng Việt – Giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Bảo Yên đă điều động một kíp cấp cứu lưu động gồm 6 người lên thẳng Làng Nủ để cứu người. Trong ngày 10/9, nhiều nạn nhân từ Làng Nủ đă đến được bệnh viện, đến nay đă có 17 người được cứu sống.
Không có may mắn như vậy, đến chiều 11/9, 31 nạn nhân được xác định đă tử vong do lũ quét ở Làng Nủ, c̣n đến 65 người mất tích.
Những chiếc áo quan cứ lần lượt được chuyển đến Làng Nủ trong tận cùng nỗi đau. Những cái tên lần lượt được gào lên bởi người thân của nạn nhân. Ở một góc khác, một số người đầu giờ chiều mới đến hiện trường cố t́m tên người thân của ḿnh trong danh sách đă được t́m thấy chưa.
Khi nạn nhân thứ 31 được t́m thấy, lẫn tiếng khóc là những tiếng xôn xao "chỉ mong làm sao t́m được bố, mẹ, con dâu, con rể, các cháu".
"Mẹ cháu được t́m thấy rồi, mọi người cuốn chiếu, đưa đi đâu rồi", giọng nói hồn nhiên của một cô bé tầm 3 – 4 tuổi khiến cho những người xung quanh không cầm được nước mắt.
Trên đường làng, vẫn c̣n những người tất tả chạy hướng về phía Nhà văn hóa thôn Làng Nủ để t́m người thân.
"Bố, chị gái, anh rể, cả chú, cả thím, các cháu... chả thấy đâu nữa, nhiều lắm, giờ chưa đếm được", chị Nguyễn Thị Tâm vừa khóc vừa nói.
Những chiếc áo quan lần lượt được di chuyển khỏi Nhà văn hóa Thôn Làng Nủ. Bà H.T.T bấn loạn không biết phải làm ǵ khi ngồi cạnh hai cỗ quan tài: Con dâu và một người cháu 15 tuổi.
C̣n hai người cháu 2 tuổi và 10 tuổi vẫn chưa thấy đâu. Con trai bà đang nằm viện sau nỗ lực cứu vợ con bất thành.
Một tấm bạt lớn cùng vài cọc tre dựng lên làm nhà đám che mưa cho hai cỗ áo quan. Hàng xóm xung quanh giúp bà T làm đám. "Nhà nghèo, con tôi hứa giúp mẹ bỏ nhà cũ, làm nhà mới nhưng giờ nhà mất, người cũng chẳng c̣n", bà T khóc.
Ngồi từ trong nhà bà T nh́n ra đường, thi thoảng lại thấy những cỗ áo quan được khiêng từ hiện trường đi ra. Tang thương bao trùm, những ngày này, Làng Nủ có đại tang.
Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Đặng Xuân Phong, Trung tướng Phạm Hồng Chương – Tư lệnh Quân khu 2 đă có mặt tại hiện trường để chỉ đạo hiệp đồng cứu hộ, cứu nạn. Hơn 500 người được điều động, phân ca kịp để t́m kiếm các nạn nhân.
3 kíp cấp cứu thuộc Bệnh viện đa khoa tỉnh, Bệnh viện Sản Nhi và Bệnh viện đa khoa huyện Bảo Thắng hiện đang cùng bệnh viện địa phương túc trực, cấp cứu người bị thương. Tại thôn Làng Nủ, 1 kíp y, bác sĩ trực, sẵn sàng cấp cứu tại chỗ trước khi đưa các nạn nhân về Bệnh viện huyện điều trị.
VietBF@ sưu tập