Buổi sáng, đặc biệt là sáng sớm hoặc những ngày trời lạnh là thời điểm dễ xảy ra đột tử do nguy cơ nhồi máu năo, nhồi máu cơ tim... tăng cao.
Một người đàn ông họ Đặng (Hồ Nam, Trung Quốc) đột ngột nhồi máu năo rồi tử vong vào sáng sớm ở tuổi 49. Hàng xóm xung quanh cho biết nh́n bề ngoài ai cũng thấy ông Đặng trẻ, khỏe hơn so với tuổi, lại chăm vận động. Buổi tối trước khi qua đời, nhiều người c̣n bắt gặp ông đi dạo và tập thể dục quanh khu phố.
Vợ ông Đặng th́ kể lại, buổi sáng hôm đó ông dậy sớm hơn b́nh thường. Hỏi th́ ông nói trong người mệt mỏi, chóng mặt nên muốn dậy sớm để đi tập thể dục. Người vợ thấy trời c̣n se lạnh nên nhắc chồng mặc thêm áo khi ra ngoài. Ông Đặng nói rằng ḿnh hút một điếu thuốc là ấm người ngay.
Không ngờ, hút thuốc xong ông bắt đầu choáng váng, hai tay ôm lấy đầu và nôn mửa dữ dội. Người vợ đỡ chồng đi nghỉ th́ phát hiện ông khó đi lại, chân phải rất yếu. Ngay lập tức, bà gọi con trai cả dậy lái xe đưa bố tới Bệnh viện Trung ương Chu Châu (Hồ Nam, Trung Quốc).
Khi tới được pḥng cấp cứu, ông Đặng đă rơi vào trạng thái tê liệt nửa người sau đó hoàn toàn mất ư thức. Đội ngũ y bác sĩ rất cố gắng nhưng không thể cứu sống được ông. Ông được kết luận là tử vong do nhồi máu năo.
Điều tra lại bệnh sử cho thấy 5 năm trước ông Đặng từng được bác sĩ nhắc nhở về chỉ số huyết áp cao hơn b́nh thường khi đi khám đau chân. Tuy nhiên chưa đến mức được gọi là bệnh lư nên ông không tái khám, chỉ tăng cường vận động. Trong suốt 5 năm này, ông cũng chưa từng dùng thuốc điều trị.
Đặc biệt, ông rất chăm thể dục nhưng lại có nhiều thói quen sinh hoạt xấu như: hút thuốc, uống bia rượu, thích ăn đồ nhiều dầu mỡ. Ngày xảy ra sự việc, ông hút thuốc ngay sau khi thức dậy, cơ thể đang suy nhược và trong điều kiện nhiệt độ thấp nên nhồi máu năo bùng phát. Bác sĩ Lư Ân thuốc bệnh viện cho biết thêm, tưởng rằng cơn nhồi máu năo ập đến đột ngột nhưng trên thực tế, những yếu tố trên đă hiệp đồng lại và định sẵn kết cục bi thảm của ông.
5 việc làm ngay sau khi thức dậy dễ gây đột tử
Bác sĩ Lư Ân cảnh báo, buổi sáng sau khi thức dậy là thời gian dễ xảy ra nhồi máu năo. Đặc biệt là vào sáng sớm hay những ngày trời lạnh. Bởi v́ sau một đêm, máu đặc và chảy chậm hơn, thay đổi về môi trường về nhiệt độ, cơ thể thiếu năng lượng và miễn dịch cũng yếu hơn.
V́ vậy, ông nhắc nhở có 5 việc không nên làm vào buổi sáng, nhất là ngay sau khi thức dậy để tránh nhồi máu năo:
- Bật dậy quá nhanh: Thói quen này tưởng tốt nhưng lại xấu. Nó dễ khiến huyết áp tăng trong khi máu qua một đêm sẽ đặc hơn. Từ đó làm tăng cao nguy cơ xuất huyết năo hoặc nhồi máu năo. Tốt nhất hăy thức dậy từ từ, nằm 3 - 5 phút trên giường, có thể giăn cơ nhẹ nhàng rồi mới ra khỏi giường, nhất là vào mùa đông.
Người đàn ông đột tử sau khi thức dậy: có 5 việc tuyệt đối không làm ngay - Ảnh 3.
Không nên bật dậy quá nhanh vào buổi sáng mà nên nằm thêm 3 - 5 phút hoặc giăn cơ nhẹ nhàng trên giường (Ảnh minh họa)
- Hút thuốc: Hút thuốc vào thời điểm nào cũng hại cho sức khỏe nhưng thời điểm sáng sớm, sau khi thức dậy càng độc hại do cơ thể hấp thụ chất độc nhanh và nhiều hơn. Đặc biệt, chất nicotin, benzopyrene và nhiều chất độc hại khác trong thuốc lá ngoài gây ung thư th́ c̣n là thủ phạm gây cục máu đông, xơ vữa động mạch. Đây đều là những yếu tố nguy cơ cao dẫn tới nhồi máu năo, thuyên tắc tim và phổi.
- Uống rượu bia: Nếu bạn uống ngay sau khi thức dậy th́ càng độc hại bởi cơ thể c̣n yếu và hấp thụ nhanh hơn. Uống rượu bia không chỉ làm tăng lipid máu mà c̣n gây hại đến tính đàn hồi của mạch máu, khiến máu khó lưu thông, xơ vữa động mạch năo và nhồi máu năo.
- Tập thể dục thể thao ngoài trời quá sớm hoặc quá sức: Thể dục thể thao kiểu này gây sốc nhiệt, co mạch và nhiều ảnh hưởng tiêu cực khác tới mạch máu, bao gồm cả nhồi máu năo. Đây cũng là lúc huyết áp thường cao, vận động quá sớm ngoài trời hoặc quá sức dễ nhồi máu năo. Đặc biệt là với những người vốn có huyết áp cao, tiểu đường, sức đề kháng yếu…
- Cáu gắt, tiêu cực: Sáng dậy cơ thể mất nước nhiều và máu ở trạng thái nhớt. Nếu để cảm xúc bị kích động sẽ kích thích sự co bóp của mạch máu dẫn đến lượng máu cung cấp cho năo không đủ và dễ gây nhồi máu năo. Tốt nhất là sau khi thức dậy bạn nên cố gắng tránh thay đổi tâm trạng quá mức, nhất là những người mắc bệnh cao huyết áp.
VietBF@ sưu tập
|