Thủ tướng Kristersson cho biết Thụy Điển không cho phép bố trí vũ khí hạt nhân tại nước này vào thời b́nh nhưng có thể làm vậy vào thời chiến.
"Chúng tôi đă chuẩn bị hai dự luật. Theo đó, Thụy Điển sẽ không cho phép NATO triển khai quân thường trực hoặc bố trí vũ khí hạt nhân trên lănh thổ trong thời b́nh. Tuy nhiên, thời chiến th́ khác, tất cả thành viên NATO sẽ được hưởng lợi từ 'ô hạt nhân', điều nên tồn tại chừng nào Nga c̣n sở hữu vũ khí nguyên tử", Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson ngày 13/5 cho biết.
"Trong thời chiến, đó là một vấn đề hoàn toàn khác, phụ thuộc hoàn toàn vào điều ǵ sẽ xảy ra", ông nói thêm. "Trong trường hợp xấu nhất, các quốc gia dân chủ ở khu vực phải có khả năng tự bảo vệ ḿnh trước những nước có thể đe dọa chúng ta bằng vũ khí hạt nhân."
Ông nhấn mạnh mục đích Thụy Điển gia nhập NATO, cũng như mục đích nước này xây dựng năng lực pḥng thủ, là nhằm đảm bảo t́nh huống đó không xảy ra. Nếu Kiev là thành viên NATO, "Nga đă không phát động chiến dịch tại Ukraine", ông cho hay.
Thụy Điển hồi tháng 3 đă gia nhập NATO, kết thúc hai thế kỷ không liên kết quân sự. Vào tháng 6, quốc hội nước này sẽ bỏ phiếu về Thỏa thuận Hợp tác Quân sự (DCA) mà chính quyền đă kư với Mỹ tháng 12/2023. Thỏa thuận cho phép Mỹ sử dụng các căn cứ quân sự trên lănh thổ của Thụy Điển cũng như cất vũ khí, thiết bị quân sự tại quốc gia này.
Hiệp hội Phán xử và Ḥa b́nh Thụy Điển, tổ chức phi chính phủ hướng đến ḥa b́nh và giải giáp vũ khí, cùng nhiều tổ chức khác gần đây đẩy mạnh kêu gọi chính phủ đưa vào DCA điều khoản không cho phép triển khai vũ khí hạt nhân trên lănh thổ của Stockholm.
Chính phủ Thụy Điển nhiều lần khẳng định không cần thiết phải làm vậy, viện dẫn "sự đồng thuận rộng răi về vũ khí hạt nhân" ở nước này và quyết định trước đó của quốc hội về việc cấm triển khai vũ khí hạt nhân trên lănh thổ trong thời b́nh.
Thủ tướng Kristersson cũng khẳng định Thụy Điển mới là bên quyết định có triển khai vũ khí hạt nhân trên lănh thổ hay không, chứ không phải Mỹ. "Thụy Điển tự quyết định về vấn đề trên lănh thổ của ḿnh", ông nhấn mạnh.
Đan Mạch và Na Uy, hai nước láng giềng của Thụy Điển và là các đồng minh trong NATO, cũng đă từ chối cho phép nước ngoài triển khai quân thường trực hoặc vũ khí hạt nhân trên lănh thổ trong giai đoạn không có chiến sự.
Chia sẻ hạt nhân là một phần trong chính sách răn đe của NATO, cho phép bố trí vũ khí hạt nhân tại các nước thành viên không sở hữu năng lực này. Trong khuôn khổ chương tŕnh, NATO đă triển khai vũ khí hạt nhân của Mỹ tới Bỉ, Đức, Italy, Hà Lan và Thổ Nhĩ Kỳ kể từ tháng 12/2009. Washington có toàn quyền kiểm soát, vận hành các khí tài hạt nhân mà quốc gia này triển khai ở nước ngoài.
Tổng thống Ba Lan hôm 22/4 cho biết ông sẵn sàng để NATO bố trí vũ khí hạt nhân trên lănh thổ, song Tổng thư kư NATO sau đó nói khối chưa có ư định mở rộng chương tŕnh chia sẻ hạt nhân.
|