Lúc ban đầu, trong phiên ṭa cấp sơ thẩm, bà Nguyễn Phương Hằng, chủ nhân Khu du lịch Đại Nam (B́nh Dương) đă bị kết án 3 năm tù giam về tội danh theo điều 331 Bộ luật H́nh sự:
"Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm…".
Đến tháng 4/2024, dù không có đưa ra kháng cáo nào, nhưng phiên ṭa cấp phúc thẩm đă
"linh động" giảm cho bà Hằng 3 tháng tù giam, chỉ c̣n lại 2 năm 9 tháng tù giam để thụ án. Tuy vậy, đến cuối trung tuần tháng 9/2024, khi đă thụ án được 2 năm 6 tháng tù giam, th́ bà Hằng được chế độ Cộng Sản trong nước cho trả lại tự do sớm khi bà được giảm h́nh phạt thêm 3 tháng nữa.(nhờ đóng góp 10
"tỉ" cứu trợ nạn nhân bị bảo lụt)
Bà Nguyễn Phương Hằng bị kết án 3 năm tù vào ngày 23/9/2023 nhưng sau đó được giảm án dù không hề xin xỏ.(H́nh: Hải Dương)
Như bù lại những ngày sống trong lao tù kéo dài đến 2 năm 6 tháng, cho nên, chỉ sau 10 ngày được trả lại tự do, vào ngày 29/9/2024, bà đă tổ chức lại buổi livestream khá ồn ào tại Khu du lịch Đại Nam, nơi mà bà và chồng là chủ nhân cơ ngơi rộng lớn ở đây. Để cho phía công chúng hâm mộ có thể đến chia vui với sự tự do của ḿnh và để bảo đảm buổi livestream có số lượng khán giả thật đông đảo, bà đă cho mở cửa miễn phí cho khách vào tham quan khu du lịch to lớn này.
Video quay h́nh về buổi livestream của bà Nguyễn Phương Hằng được chia sẻ tràn ngập các nền tảng mạng xă hội phổ biến như
Facebook, YouTube, Tiktok… khiến cho công chúng nhớ lại những ngày trước đây mà bà này cũng đă từng làm mưa gió trên các nền tảng mạng xă hội tại thời điểm trước khi bị chính quyền bắt giữ vào hạ tuần tháng 3/2022.
Khi ấy, số lượt theo dơi các kênh riêng của bà, cũng như số lượt người xem từng video do các kênh ấy đăng tải lên đến số hàng chục vạn, thậm chí, tiếp tục tăng dần lên đến con số hàng triệu người xem sau đó. Người theo dơi và xem các buổi livestream của bà không chỉ là người Việt trong nước mà cả người Việt đang sinh sống ở nước ngoài.
Vấn đề mang tính xă hội khi bà Phương Hằng, không phải là học giả nổi tiếng, không xuất thân từ giới nghệ thuật biểu diễn, cũng không cần kỹ thuật
"lăng-xê", mà chỉ với sự hoạt ngôn đă trở nên "ăn khách", thu hút đông đảo số lượng công chúng quan tâm đến mức lớn lao đến như vậy?
Nếu căn cứ về nội dung các buổi livestream của bà, có thể tạm chia ra làm 2 giai đoạn.
Trong giai đoạn đầu, bà Phương Hằng
"bóc phốt" (vạch mặt) các cá nhân nổi tiếng, đă có các hành vi lừa đảo, bội tín về tài chính đối với công chúng khi điều trị bệnh tật hoặc tổ chức quyên góp làm từ thiện, cứu trợ … gồm một người thường được gọi là
"Thần y" và nhiều nghệ sĩ tên tuổi khác…
Những buổi livestream trong giai đoạn này đă mang đến những hiệu ứng khá tích cực, được phần lớn công chúng theo dơi đă đồng t́nh ủng hộ. Nhiều nghệ sĩ đă vội vàng cho
"giải ngân" các khoản tiền đă nhận quyên góp để trao gởi đến người dân hoặc xuất tŕnh các khoản thu chi để có sự minh bạch rơ ràng về tài chính.
Trong giai đoạn tiếp theo, các buổi livestream của bà trở thành những buổi chửi bới thô tục, đấu tố một chiều về bất cứ người nào đă từng lên tiếng chỉ trích bà trên mạng xă hội. Kể cả chuyện bà can dự vào các câu chuyện mà được nhờ qua các buổi phát ngôn. Trong đó, bao gồm cả nghi án
"loạn luân" tại Thiền Am Bên Bờ Vũ Trụ. Theo đó, bà dự định ban phát công lư khi đến tận nơi tu hành của những tu sĩ tại Đức Ḥa, Long An để
"hỏi tội".
Tương tự như thế, bà Hằng cũng đă làm một chuyến du hành đến tư gia một nữ
"đối thủ" từng căi vă trên mạng xă hội, cũng để
"hỏi tội". Mỗi chuyến đi như vậy đều được thông báo rộng răi, thu hút hàng ngàn người dân ủng hộ hoặc hiếu kỳ đến tụ tập, tràn ngập nơi ở của nạn nhân.
Với những người dễ dăi, họ thấy ở bà Phương Hằng có đủ mọi điều nằm trong ước mơ của ḿnh, như sự giàu có, nổi tiếng, dám ăn, dám nói và đầy ḷng hào hiệp. Bà vung tay bằng những khoản tiền hậu hĩ để ra sức cứu trợ, bà đang sửa trị tệ nạn xă hội, bà cho ban phát công lư với người đang phải chịu đựng bất công… Theo đó, bà Phương Hằng đang thay mặt họ để thực hiện giấc mơ mà họ biết rằng sẽ chẳng bao giờ có được trong cuộc đời này, dưới chế độ này.
Trong đó, bao gồm cả sự ẩn ức chung của đám đông muốn biểu đạt chính kiến của ḿnh về hàng loạt vấn đề xă hội, về những quan chức bất xứng, về tệ nạn tham nhũng, cửa quyền, về nạn bất công tràn lan đến với họ, với người thân… Nhưng trước sự đàn áp khốc liệt, không cần che dấu của chế độ Cộng Sản đă khiến cho họ không dám lên tiếng bày tỏ ra. Nay có bà thay mặt cho họ giúp giải tỏa ít nhiều những nỗi ẩn ức đó. Kể cả việc bà gọi đích danh quan chức chính quyền để chỉ trích, phê phán đủ điều.
Cho nên, đối với họ, bà Phương Hằng chẳng khác ǵ là người hùng. Và điều đáng nói là chính bà cũng vững tin như vậy. Nếu không, th́ đă chẳng có những ca từ mà bà tự sáng tác trên nền nhạc của người khác:
"V́ sao tôi thương dân, v́ sao dân thương tôi".
Cho đến trước thời điểm bị bắt giữ vài ngày, trong một buổi livestream, bà Phương Hằng phê phán, chỉ trích đích danh ông Phan Văn Măi, khi ấy đang là người đứng đầu chính quyền ở Sài G̣n, thành phố lớn nhất quốc gia.
Sự kiện này như giọt nước tràn ly khiến cho bà bị khởi tố h́nh sự trong ít ngày ngay sau đó. V́ lẽ, sự thu hút công chúng quá lớn, cả kẻ yêu, người ghét cũng đă đủ để nay bà đă trở thành mối thách thức, nguy hại tiềm ẩn về an ninh đối với chế độ.
Sau 2 năm 6 tháng thụ án tù giam, bà được trở về với tự do. Thế nhưng, sự ảo tưởng của đám đông dễ dăi đối với bà và của bà đối với đám đông hầu như vẫn c̣n nguyên vẹn, chưa kể rằng, những ngày ở trong lao tù đă giúp cho bà gia tăng
"số má" như một nạn nhân của chính quyền. Do đó, bà vẫn tiếp tục lộng ngôn với những lời lẽ đao to, búa lớn. Thậm chí, bà c̣n hứa hẹn sẽ
"bốc phốt" cả hành giả Thích Minh Tuệ, một tu sĩ rất được giới công chúng mến mộ.
Bà Nguyễn Phương Hằng trong một buổi nói chuyện trực tiếp trên mạng. Công an thành phố Sài G̣n cáo buộc bà "dùng 12 kênh mạng xă hội để livestream xuyên tạc đời tư của nhiều cá nhân".(Báo Thương Trường)
Nh́n chung, dưới khía cạnh xă hội, nếu quyền tự do ngôn luận được chế độ tôn trọng, tham nhũng bị tiệt trừ, bất công không c̣n, th́ những buổi livestream của bà Phương Hằng sẽ không c̣n mấy đất sống và cũng không c̣n được đám đông chờ đợi đón xem để tung hô như đă từng làm qua. V́ họ có thể tự lên tiếng chứ không cần mượn nhờ đến bất cứ một ai khác.
Cũng vậy, nếu có một nền Tư pháp độc lập hữu hiệu, th́ đám đông đă có thể t́m kiếm công lư chứ không cần phải qua sự hào hiệp của bà Phương Hằng… Tương tự như thế với mọi vấn đề khác của xă hội ở Việt Nam.
Cho nên, nếu ói không quá lời,
"hiện tượng Phương Hằng" chính là sản phẩm quái thai được sinh ra và dung dưỡng bởi chính chế độ Cộng Sản. Nếu không tin, hăy nh́n ra thế giới bên ngoài rồi sẽ thấy: Trong một xă hội văn minh, tôn trọng tự do, dân chủ và nhân quyền, th́ sẽ không có ở bất cứ nơi đâu và cũng không lúc nào xuất hiện ra một hiện tượng tương tự Phương Hằng
"lạ đời" loại này!
ST