“Volkswagen cứ như một chiếc tàu chở dầu cồng kềnh cần tốn rất nhiều thời gian mới có thể chuyển hướng vậy", CEO Mathias Miedreich của hăng cung ứng Unicore SA nhận định.
Hăng tin Bloomberg cho hay chỉ ít lâu sau khi ông Oliver Blume trở thành CEO của Volkswagen, vị giám đốc này đă liên tiếp nhận phải hàng loạt tin xấu.
Đầu tiên là việc người phụ trách đánh giá t́nh h́nh thị trường Trung Quốc cho biết Volkswagen, hăng xe lớn nhất Châu Âu đang thua trận trong mảng ô tô điện ở đây và hoàn toàn không có khả năng bắt kịp các đối thủ địa phương.
Kể từ đại dịch Covid-19 trở đi, hăng xe Đức đă dần tụt lại phía sau so với những doanh nghiệp nội địa của Trung Quốc như BYD, Nio...
Trong khi các hăng xe nội địa Trung Quốc gia tăng gấp đôi sản lượng ô tô điện hậu đại dịch với mức giá rẻ và chất lượng tốt hơn Volkswagen th́ ông lớn từ Đức này lại chẳng thể làm ǵ.
Thậm chí giờ đây, các hăng xe Trung Quốc c̣n quay sang chính sân nhà của Volkswagen-Châu Âu, để bành trướng thị trường trong bối cảnh ngành công nghiệp Châu Âu chịu ảnh hưởng nặng nề từ giá năng lượng cao.
Không chỉ gặp khó ở Trung Quốc, Vokswagen c̣n đối mặt thách thức tại Mỹ khi Tesla thống trị thị trường xe điện nơi đây, biến các thương hiệu Đức thành kẻ theo sau.
Hăng tin Bloomberg nhận định việc Volkswagen phải đối mặt thách thức gay gắt từ mọi phía đang tạo nên cuộc khủng hoảng nặng nề nhất với tập đoàn Đức này kể từ sau bê bối năm 2015.
Thậm chí khủng hoảng lần này c̣n khó vượt qua hơn khi nền kinh tế Châu Âu cũng đang gặp nhiều khó khăn.
“Ngành xe hơi đang đối mặt với câu hỏi là làm thế nào và liệu họ có thể duy tŕ được vị thế dẫn đầu trong tương lai không? Với Đức, ngành ô tô không chỉ đóng vai tṛ quan trọng, đây không c̣n là vấn đề kinh tế nữa mà đáng được nâng tầm lên sự kiện an ninh quốc gia”, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerlock cho biết.
Bất chấp những khó khăn đó, Giám đốc Ralf Brandstatter của Volkswagen chi nhánh Trung Quốc vẫn cho rằng họ c̣n cơ hội: “Đây là một cuộc chạy đua marathon dài hơi và không phải cứ ai chạy nhanh lên trước là sẽ về đích sớm.”
Hết giờ
Theo Bloomberg, thời gian cho Volkswagen cho ra mắt những ḍng xe điện chiến lược của ḿnh đang dần cạn kiệt trước sự bùng nổ như vũ băo của các đối thủ.
Đó là chưa kể lộ tŕnh từ bỏ xe xăng của Phương Tây đang đến gần, khiến vô số nhà đầu tư không c̣n coi trọng thị trường vận tải động cơ đốt trong.
Bằng chứng rơ ràng nhất là dù doanh thu của Volkswagen cao gấp 3 lần so với Tesla nhưng tổng mức vốn hóa thị trường th́ lại chưa bằng 1/10 nhà Elon Musk.
Thậm chí Bloomberg c̣n cho biết cuộc cạnh tranh về giá ở Trung Quốc cũng như sự bùng nổ xe điện đang khiến nhiều thương hiệu xe xăng phải bán ở mức lỗ để giữ thị phần.
Hiện Volkswagen đă bán một số cổ phần ở hăng xe hơi thể thao Porsche cũng như doanh nghiệp ô tô bán tải Traton SE, đồng thời cảnh báo họ sẽ có thể c̣n chấp dứt hợp tác nếu những thương hiệu này tiếp tục mất thị phần trên các thị trường.
Đặc biệt tại triển lăm ô tô IAA ở Munich-Đức năm nay, các thương hiệu Trung Quốc đă trở thành tâm điểm chú ư tại nơi mà các hăng xe Đức thường khoe khoang sản phẩm của ḿnh, qua đó cho thấy các đối thủ từ Châu Á đă sẵn sàng cho một cuộc chiến tay đôi.
Số lượng các nhà sản xuất Trung Quốc trong triển lăm IAA năm nay đă tăng gấp đôi so với năm 2021 và một số sản phẩm của họ thậm chí c̣n được so sánh là đối thủ trực tiếp của Tesla hay các ḍng xe điện nhà Volkswagen.
T́nh h́nh tồi tệ đến mức hăng tin Bloomberg Volkswagen có thể sẽ không c̣n trở thành “phép màu” cho nền kinh tế Đức như trước kia nữa.
Sự phụ thuộc của hăng xe này cũng như nền kinh tế Đức vào thị trường Trung Quốc đă đem lại nhiều hệ lụy khi ngành công nghiệp của xứ sở 1,4 tỷ dân bùng nổ.
Hiện Trung Quốc đang là đối tác thương mại lớn nhất của Đức, đồng thời là thị trường chiếm gần 40% doanh thu toàn cầu của Volkswagen.
Tất nhiên, việc xe điện là một mảng hoàn toàn mới khi cần cả sự phát triển về phần mềm cũng gây khó cho các hăng ô tô Đức trong kỷ nguyên công nghệ số.
Tuy vậy theo Bloomberg, khả năng ứng biến, thay đổi để thích nghi nhanh chóng với t́nh h́nh mới là thứ khiến Đức chậm chân so với Trung Quốc trong cuộc đua này.
Tŕ trệ
Hăng tin Bloomberg cho rằng Volkswagen mang đặc trưng khá lớn của nền kinh tế Đức, đó là cồng kềnh và tŕ trệ.
Tập đoàn xe hơi Đức này tuyển dụng gần 700.000 nhân viên ở hơn 100 nhà máy trên khắp thế giới. Họ sản xuất mọi thứ từ những chiếc Lamborghini gầm rú cho đến những chiếc Skoda tiết kiệm hay ḍng xe bán tải Scania mạnh mẽ.
Thế nhưng thành công hàng thập niên đă khiến nội bộ bị sa lầy trong ảo tưởng và kiêu ngạo, qua đó hạn chế khả năng thích nghi, sự t́m ṭi với đổi mới.
Đây chính là điều chết người đă từng khiến những tên tuổi lớn như Nokia phải ngậm ngùi đóng cửa trước xu thế của ngành công nghệ.
Trái ngược lại, Trung Quốc lại có sự chuyển đổi cực kỳ nhanh chóng, thậm chí có tốc độ lớn hơn bất kỳ nước nào về mảng xe điện. Hiện ô tô điện đă chiếm đến một nửa số xe hơi bán mới tại Trung Quốc- thị trường ô tô lớn nhất toàn cầu ngày nay.
“Các đối thủ của chúng tôi chẳng hề ngồi yên. Những hăng xe Đức chủ yếu thu lợi nhuận từ thị trường quốc tế để đem về lợi nhuận trong nước cũng như tạo thêm việc làm. Thế nhưng áp lực ngày càng lớn từ nền kinh tế tăng trưởng yếu đến lợi thế cạnh tranh dần biến mất đang đè nặng lên các thương hiệu ô tô Đức”, giám đốc tổ chức vận động hành lang cho ngành ô tô Đức (VDA), ông Hildegard Muller thừa nhận sau khi tham dự hội chợ triển lăm IAA.
Giờ đây khi không c̣n ǵ để có thể cạnh tranh, từ công nghệ cho đến mẫu mă hay giá thành, các thương hiệu xe Đức chỉ c̣n biết trông chờ vào tên tuổi, di sản thương hiệu suốt nhiều thập niên của ḿnh, vốn là điều mà cả Tesla và các hăng xe Trung Quốc đều chưa có.
Tại gian hàng của Mercedes Benz tại IAA, hăng trưng bày phiên bản xe điện của ḍng siêu xe C111 từ năm 1970. Gian hàng của BMW th́ gợi nhớ đến những ḍng xe cũ từ thập niên 1960 trong khi VW th́ mới chỉ trưng bày mẫu xe điện GTI của ḿnh.
Điều này hoàn toàn lu mờ bởi các gian hàng Trung Quốc, nơi sản phẩm trưng bày đă được sản xuất hàng loạt và sẵn sàng lăn bánh với công nghệ tiên tiến và giá thành rẻ.
Vùng vẫy
“Bất kỳ công ty nào cũng phải bắt đầu từ nội tại để có thể cải tiến, đổi mới và phát triển”, CEO Blume của Volkswagen nói tại triển lăm IAA Munich.
Trớ trêu thay, thương hiệu xe Đức này lại chẳng thể làm chủ cuộc chơi mà phải chi đến 700 triệu USD mua lại 5% cổ phần hăng xe điện Trung Quốc Xpeng nhằm tiếp cận công nghệ.
Xin được nhắc là Xpeng đang kinh doanh thua lỗ và chẳng lọt được vào top 10 hăng xe điện bán chạy nhất Trung Quốc.
Theo Bloomberg, động thái cố gắng này của Volkswagen như một ván cược nhằm bắt kịp công nghệ xe điện của Trung Quốc cũng như thay đổi t́nh h́nh bết bát hiện nay.
Ngoài Xpeng, hiện Volkswagen c̣n đang liên doanh với 3 công ty Trung Quốc khác bao gồm một hăng sản xuất ắc quy điện, một hăng nghiên cứu phát triển phần mềm lái xe tự động và một công ty xây dựng hệ thống giải trí cho ô tô.
Với CEO Blume, người đă tham gia chương tŕnh thực tập sinh ở Volkswagen từ năm 1994 th́ bước đi trên của hăng là đúng bài, đó là khi nghi ngờ về điều ǵ đó th́ hăy cố gắng mở rộng đặt cược cho nhiều phương án, sau đó thành công mảng nào th́ tập trung vào mảng đó.
Bởi vậy không có ǵ ngạc nhiên khi Volkswagen đang vận hành 10 thương hiệu xe hơi và con số này vẫn đang tăng lên.
Trớ trêu thay, sự bành trướng này càng khiến bộ máy của Volkswagen cồng kềnh, chậm đổi mới hơn, vốn là điểm yếu chí mạng hiện nay của hăng xe Đức.
“Volkswagen cứ như một chiếc tàu chở dầu cồng kềnh cần tốn rất nhiều thời gian mới có thể chuyển hướng vậy. Khi con tàu bắt đầu quay đầu th́ sẽ rất mất thời gian để đổi lại”, CEO Mathias Miedreich của hăng cung ứng Unicore SA nhận định.
Bằng chứng rơ ràng nhất cho sự cồng kềnh, tŕ trệ của Volkswagen phải nói đến thị trường Mỹ. Hăng xe hơi Đức này đă phải vật lộn để duy tŕ vị thế ở nền kinh tế số 1 thế giới kể từ khi cơn sốt ḍng xe Beetle của họ phai nhạt dần vào cuối thập niên 1970.
Hăng đă cố gắng chuyển đổi h́nh tượng sang một công ty thân thiện môi trường, nhưng vụ bê bối 2015 về gian lận khí thải đă khiến Volkswagen trở nên xấu xí trong mắt người tiêu dùng.
Tập đoàn đă quảng bá “động cơ diesel sạch” như một bước tiến mới về công nghệ nhưng sau đó buộc phải thú nhận rằng họ đă lừa dối người tiêu dùng khi sản phẩm vẫn thải lượng lớn khí ô nhiễm ra môi trường.
Sự hoen ố về danh tiếng cũng như năng lực kỹ thuật của Volkswagen vào năm 2015 lại chẳng cảnh tỉnh nổi người khổng lồ Đức trước sự trỗi dậy của ḍng xe điện tương lai.
Hậu quả là giờ đây Volkswagen đang phải dựa vào đống tiền khổng lồ tích lũy từ nhiều năm lợi nhuận để chống trả đối thủ.
Tính đến cuối tháng 6/2023, mảng xe hơi của Volkswagen có 33,6 tỷ Euro tài sản thanh khoản và khi đă bán bớt cổ phiếu của các thương hiệu như Porsche, tập đoàn này càng có nhiều tiền hơn nữa để tham gia cuộc chơi.
“Cạnh tranh sẽ thúc đẩy chúng tôi chứ không phải tạo nên sự sợ hăi...Vào thập niên 1980, ô tô Nhật Bản từng được dự đoán là d́m ngập thị trường, thế rồi 20 năm sau đó là các thương hiệu xe hơi Hàn Quốc và ngày nay là ô tô điện Trung Quốc”, Thủ tướng Đức Olaf Scholz tự tin tuyên bố trong buổi triển lăm xe hơi IAA Munich.
VietBF@ Sưu tập