Tổng thống Joe Biden và Tổng thống đắc cử Donald Trump đă cho thể hiện ra sự thân thiện trước công chúng trong thời gian ngắn, theo sau đó là cuộc họp kín kéo dài đến hai giờ.
Chính trị luôn luôn có liên quan đến thước đo về hiệu suất. Và về mặt đó, ít có khoảnh khắc nào có thể so sánh được với khoảnh khắc vào sáng ngày 13/11 tại Ṭa Bạch Ốc, khi Tổng thống Biden và Tổng thống đắc cử Donald Trump đă thể hiện ra sự thân thiện và tôn trọng nhau trước công chúng, dù chỉ trong tổng cộng có 29 giây, theo
New York Times cho biết.
Họ đă bắt tay nhau mặc dù đă có nhiều năm không ưa và luôn chỉ trích lẫn nhau. Ông Trump đă từng nói ông Biden là
"gian dối" và c̣n tuyên bố sẽ cho điều tra về các hành động của vị Tổng thống trong thời gian đương nhiệm. Ông Biden từng chê trách ông Trump
"cố gắng đánh cắp một cuộc bầu cử" và sẽ
"hy sinh nền dân chủ của chúng ta" trong quá tŕnh theo đuổi quyền lực.
Ít nhất là vào buổi sáng hôm Thứ tư đă thu hút mọi sự chú ư của công chúng, khi vị Tổng thống đương nhiệm thứ 46 của nước Mỹ đă quyết tâm duy tŕ các truyền thống lâu đời chung quanh quá tŕnh chuyển giao quyền lực một cách ôn ḥa, đề nghị làm cho "mọi thứ có thể để bảo đảm cho ông Trump được hỗ trợ, có được những ǵ mà ông cần", ngay cả khi đó là những truyền thống mà ông Trump đă từng từ chối thực hiện lúc 4 năm trước đây.
Ông Trump đă trả lời khi hai vị nguyên thủ quốc gia tạo dáng chụp ảnh trước ḷ sưởi đang cháy trong Pḥng Bầu dục:
"Tôi rất trân trọng một quá tŕnh chuyển giao diễn ra suôn sẻ, nó sẽ suôn sẻ nhất nếu có thể".
Cho đến tận chưa đầy hai tuần trước đây, vị Tổng thống đắc cử vẫn thường tỏ vẻ chế giễu ông Biden là
"yếu đuối, bệnh tật và mất trí". Sáng hôm 13/11, ông chỉ gọi Tổng thống là
"Joe", bày tỏ ḷng biết ơn của ḿnh đối với ḷng hiếu khách nồng hậu này.
Đó là nửa phút chứa đầy dấu ấn, theo sau đó là cuộc họp kín giữa hai vị lănh đạo, cùng với các chánh văn pḥng của họ, kéo dài gần hai giờ.
Tuy nhiên, dưới lớp vỏ bọc công khai, cả hai người đàn ông đều đang phải đối mặt với những thực tế hoàn toàn khác nhau, theo
New York Times.
Đối với ông Trump, đó là khoảnh khắc hồi sinh chính trị đầy phấn khởi sau một thất bại mà ông chưa bao giờ thực sự chấp nhận.
Tổng thống đắc cử Donald Trump và Tổng thống Joe Biden gặp nhau tại Pḥng Bầu dục hôm 13/11. (Ảnh: New York Times, Reuters).
C̣n đối với ông Biden và đội ngũ của ông, đó là một ngày u ám. Thất bại và tuyệt vọng là một cảm giác khó có thể tránh khỏi.
"Một ngày khó khăn", một phụ tá cao cấp có nhắn tin trong cuộc họp, tóm tắt về tâm trạng ở Cánh Tây, nơi mà đội ngũ mới của ông Trump sẽ sớm tiếp quản.
Những cuộc gặp gỡ như thế này luôn chứa đầy sự căng thẳng, đặt hai đối thủ cạnh nhau cố gắng để cư xử lịch sự sau nhiều tháng lên tiếng chỉ trích lẫn nhau. Herbert Hoover từng tức giận v́ Franklin D. Roosevelt không đồng ư với cách tiếp cận của ông đối với cuộc Đại suy thoái trong quá tŕnh chuyển đổi quyền lực. Jimmy Carter không có ấn tượng khi Ronald Reagan không ghi chép trong cuộc họp sau cuộc bầu cử của họ.
Tám năm trước đây, bầu không khí cũng giống như vậy với một cuộc họp tương tự giữa Tổng thống Barack Obama và ông Trump, khi đó là Tổng thống đắc cử. Ông Trump đă dành nhiều năm để cho thổi phồng lời nói dối trá về nơi sinh của ông Obama khi cho rằng, ông Obama đă được sinh ra ở bên ngoài nước Mỹ nên không hội đủ điều kiện để trở thành Tổng thống. Ông Obama cũng từng hết lời chế nhạo ông Trump. Đến khi hai người chào nhau, họ tỏ ra rất thân thiện một cách đáng ngạc nhiên. Nhưng sự lịch thiệp đó chỉ là một màn kịch và không kéo dài lâu. Ông Trump không bao giờ t́m kiếm lời khuyên của ông Obama và trong 4 năm làm tổng thống của ông Trump chỉ làm sâu sắc thêm sự bất đồng của ông Obama.
Ông Biden và ông Trump có thể được kỳ vọng sẽ chôn vùi truyền thống lịch thiệp giả tạo này.
Rốt cuộc, chính ông Trump là người đă phớt lờ cuộc gặp mặt truyền thống vào năm 2020, do bị ám ảnh bởi lời phủ nhận sai lầm của ông về chiến thắng của ông Biden.
Hôm 13/11, hai người ngồi cách nơi mà ông Trump chứng kiến Điện Capitol bị những người ủng hộ ông gây loạn và lục soát vào ngày 6/1/2021 chỉ cách đó có vài mét. Các điều tra viên của Quốc hội sau đó đă xác định được rằng ông này đă không làm ǵ nhiều để can thiệp hoặc ngăn chặn bạo lực, mà chỉ theo dơi diễn biến của cuộc bạo loạn này trong nhiều giờ trên tivi.
Khi ông Biden đến nhậm chức 14 ngày sau đó, ông Trump đă không ra chào đón ông tại Ṭa Bạch Ốc, đi cùng với ông này đến Điện Capitol hay ngồi vào ghế của ông trên sân khấu. Thay vào đó, ông lên chiếc Marine One từ Ṭa Bạch Ốc di chuyển đến một chiếc máy bay phản lực đang chờ đưa ông đến khu dinh thự của ḿnh ở Florida.
Đối với ông Biden, có rất nhiều lư do để đáp trả lại sự lạnh lùng đó. Tuy nhiên, Tổng thống là người theo chủ nghĩa thể chế tối thượng, đă từng phục vụ tại Washington D.C. gần nửa thế kỷ qua. Sẽ là không phù hợp nếu ông Biden lại hành động theo cách mà ông Trump đă làm bốn năm trước đó, ngay cả khi ông muốn. Thay vào đó, thông điệp của ông gửi đến vị Tổng thống đắc cử chỉ đơn giản:
"Chào mừng. Chào mừng trở lại".
Những lời sau cùng của ông Biden là một sự thừa nhận tinh tế về sự thất bại của chính ông trong việc ngăn chặn những ǵ ông đă nói từ lâu là mối đe dọa đối với cốt lơi của nền dân chủ Mỹ: sự trở lại nắm quyền hành của ông Trump.
Về phần ḿnh, Tổng thống đắc cử đă có sự ám chỉ gián tiếp đến những khác biệt giữa hai người.
"Cảm ơn rất nhiều", ông nói.
"Chính trị khắc nghiệt, và trong nhiều trường hợp, đó không phải là một thế giới tốt đẹp. Nhưng đó là một thế giới tốt đẹp ngày nay và tôi rất trân trọng một sự chuyển đổi suôn sẻ, nó sẽ suôn sẻ nhất có thể. Và tôi rất trân trọng điều đó, Joe".
Ông Biden trả lời:
"Không có ǵ".
Sau cuộc họp này, thư kư báo chí Ṭa Bạch Ốc cô Karine Jean-Pierre cho biết cuộc thảo luận đă diễn ra
"thân mật", "nhă nhặn" và
"có ư nghĩa". Cô cho hay, một số chủ đề đă được đem ra thảo luận, bao gồm vấn đề an ninh quốc gia và chính sách trong nước. Ông Trump đă mang theo một bộ câu hỏi chi tiết cho ông Biden.
Cô phát ngôn viên Jean-Pierre không đi sâu vào chi tiết về cuộc tṛ chuyện, nhưng cho biết Tổng thống đă mang theo danh sách của riêng ḿnh, bao gồm sự nhắc nhở cho ông Trump về những việc vẫn c̣n trong danh sách việc cần làm của Quốc Hội, bao gồm việc tài trợ cho chính phủ và thông qua việc cứu trợ cho các thảm họa gần đây.
Sau khi rời Ṭa Bạch Ốc, ông Trump đă gọi điện cho tờ
New York Post để mô tả về chuyến đi thăm này. Ông nói rằng,
"Chúng tôi đă hiểu nhau trở lại" trong khi thảo luận về các vấn đề như chiến sự ở Ukraine.
"Tôi muốn biết. Tôi đă hỏi quan điểm của ông ấy và ông ấy đă cho tôi biết", ông Trump nói, theo tờ The Post.
"Ngoài ra, chúng tôi cũng đă nói rất nhiều về Trung Đông. Tôi muốn biết quan điểm của ông ấy về thực tại và ông ấy đang nghĩ ǵ. Và ông ấy đă cho tôi biết, ông ấy rất tử tế".
Trước cuộc họp tại Ṭa Bạch Ốc, ông Trump đă bắt đầu ngày làm việc của ḿnh tại Washington D.C. trong một không gian thân thiện hơn: Cuộc họp của giới lập pháp Cộng ḥa trên Đồi Capitol.
Ông Trump đă được các thành viên đảng Cộng ḥa tại Hạ viện chào đón nồng hậu trong một cuộc họp kín gần Điện Capitol, họ đă dành cho ông một tràng pháo tay khi ông bước lên sân khấu và đưa ra những phát biểu chiến thắng xoay quanh cuộc bầu cử.
Ông Trump, 78 tuổi, thậm chí c̣n đùa vui về chuyện tái tranh cử:
"Tôi ngờ rằng tôi sẽ không tái tranh cử. Trừ khi quư vị nói 'Ông ấy giỏi đến mức chúng ta phải t́m ra cách khác'".