MỘT CÂU CHUYỆN Ư NGHĨA
Ông Winston Churchill –
Cựu Thủ tướng Anh từng nói rằng “chúng ta sinh sống bằng những ǵ chúng ta kiếm được, nhưng chúng ta tạo lập đời ḿnh bằng chính những ǵ mà chúng ta cho đi”.
Thế giới này là một nơi tuyệt vời. Bạn cho đi thứ ǵ th́ sẽ nhận được những điều tốt đẹp đáp lại!
Câu chuyện ư nghĩa dưới đây sẽ giúp mỗi chúng ta nh́n thấy được “nhân” và “quả” của cuộc đời ḿnh, nó cũng sẽ là bài học để mỗi khi bạn đứng trước một hoàn cảnh cần phải gieo hạt tốt, bạn sẽ không ngần ngại hành động.
THOÁT CHẾT V̀ HÀNH ĐỘNG THEO NHÂN – QUẢ
Câu chuyện kể về vị danh tướng Dwight Eisenhower. Ông là một vị tướng 5 sao trong Lục quân Hoa Kỳ và là Tổng thống Hoa Kỳ thứ 34 từ năm 1953 đến 1961. Trong thời Thế chiến thứ 2, ông phục vụ với tư cách là tư lệnh tối cao các lực lượng đồng minh tại Châu Âu, có trách nhiệm lập kế hoạch và giám sát cuộc tiến công xâm chiếm thành công vào nước Pháp và Đức năm 1944 – 45 từ mặt trận phía Tây.
Vào thời đó, một hôm ông Eisenhower cùng với đoàn tùy tùng vội vă lái xe về tổng hành dinh quân đội ở Pháp để tham dự một cuộc họp khẩn cấp.
Lúc đó trời đang mùa đông lạnh buốt lại thêm mưa tuyết rơi phủ đầy khắp nơi. Xe đang chạy th́ ông bất ngờ để ư nh́n thấy có hai vợ chồng già người Pháp ngồi ở bên lề đường đang run rẩy v́ cái lạnh giá buốt.
Ông lập tức ra lệnh cho đoàn tùy tùng ngừng lại và muốn phái một thông dịch viên tiếng Pháp tới hỏi thăm cặp vợ chồng này.
Một viên tham mưu nhắc nhở ông là nên để cho nhân viên công vụ tại địa phương lo chuyện này, phái đoàn phải đi nhanh lên v́ sợ trễ cuộc họp. Ông nói nếu đợi cảnh sát địa phương tới th́ sợ là quá muộn và hai người này sẽ chết cóng.
Sau khi hỏi thăm, ông Eisenhower biết được là họ đang muốn tới Paris để gặp con trai nhưng xe của họ bị chết máy giữa đường.
Ông bảo hai vợ chồng già mau lên xe của ông. Ông liền ra lệnh thay đổi lộ tŕnh, đưa cặp vợ chồng tới Paris trước, rồi ông và đoàn tùy tùng mới lái xe tới tổng hành dinh để dự cuộc họp.
Không ngờ chính sự chuyển hướng bất ngờ ngoài kế hoạch này đă cứu mạng ông! Quân Quốc Xă có tin t́nh báo nên biết chính xác hành tŕnh của ông và đă bố trí sẵn các tay súng bắn tỉa nấp ŕnh tại các ngă tư. Nếu ông tới th́ sẽ bị hạ sát ngay chỗ đó. Nhưng hóa ra chỉ nhờ vào ḷng tốt gieo đúng lúc đă giúp ông đổi lộ tŕnh và tránh thoát cuộc mưu sát.
THOÁT CHẾT
Câu chuyện thâm thúy trên đang nói với chúng ta một triết lư mà không phải ai cũng thấu hiểu, tin tưởng.
Sự cho đi hay “gieo hạt” là một quy luật vũ trụ, sự cho đi có ư nghĩa, giá trị chính là ở thời điểm và cách cho. Bạn gieo hạt đúng lúc, có thể thay đổi cả số mệnh và cuộc đời của bạn.
V́ vậy, nếu bạn đang khó khăn, bế tắc,… hăy nh́n lại hành tŕnh mà bạn đă đi qua, sự cho đi đă đúng và đủ hay chưa. Đừng đ̣i hỏi quá nhiều cho bản thân khi chúng ta chưa biết cho đi nhiều hơn.
Kẻ chẳng biết ǵ mà không tự biết ḿnh không biết ǵ, anh ta là thằng điên – Hăy tránh xa!
Kẻ không biết ǵ và tự biết ḿnh không biết ǵ, anh ta là người chất phác – Hăy dạy anh ta!
Kẻ biết mà không biết ḿnh biết, anh ta đang ngủ mê -- Hăy đánh thức anh dậy!
Kẻ biết và tự biết ḿnh biết, anh ta là một kẻ khôn ngoan – Hăy theo anh ta!
Men are four:
He who knows not and knows not he knows not, he is a fool – Shun him!
He who knows not and knows he knows not, he is simple – Teach him!
He who knows and knows not he knows, he is asleep – Wake him!
He who knows and knows he knows, he is wise – Follow him!
Thỉnh thoảng ḿnh cảm thấy cơ thể suy nhược và rất yếu...Có thể đó là thời khắc mà bệnh tật để phát sinh....Do tạo hóa, thời tiết và những ngày trong năm...
Vào một số khoảng thời gian, thể trạng con người đặc biệt yếu, dễ bị “đánh gục” bởi mầm bệnh hoặc bệnh tái phát. Chuyên gia giải thích mối liên quan giữa quy luật thời gian và biến hóa của sức khỏe.
*Một ngày
Một ngày có hai giờ “ma quỷ”. Từ 6-9h sáng, các bệnh về tim mạch và năo như thiếu máu cơ tim, co thắt ngực, loạn nhịp tim, tai biến... thường phát sinh. Tổ chức Y tế thế giới điều tra 4.769 người bệnh tử vong v́ nhồi máu cơ tim, trong đó 28% phát bệnh từ 6-10h sáng. Người già và người mắc bệnh tim mạch sau khi dậy sớm nên tránh đột ngột ra khỏi nhà hoặc mở cửa sổ ngay, có thể vận động nhẹ nhàng trong pḥng để lưu thông máu, để cơ thể quen với thời tiết giữa bên ngoài và trong pḥng. Thời gian nguy hiểm cho sức khỏe tiếp theo là, sau chập tối, lúc này tỷ lệ phát tác của bệnh tim lại tăng lên. Nếu uống rượu khoảng 7h tối, th́ sẽ cần nhiều thời gian để gan bài tiết rượu, so với các thời điểm khác trong ngày. Do đó, khoảng 7h tối uống rượu sẽ khiến gan dễ bị tổn hại, và người uống dễ bị say hơn. Sức sống của con người về đêm là rất thấp, huyết áp, thân nhiệt, hô hấp, nhịp mạch đều chậm dần, tuần hoàn máu cũng chậm theo, nồng độ hormone xuống thấp, cơ bắp giăn, phản ứng chậm chạp. V́ thế, cần hạn chế làm việc thâu đêm và thời điểm cuối ngày cần để cơ thể nghỉ ngơi, tránh căng thẳng...
*Một tuần
Các nhà khoa học Đức và Phần Lan phát hiện, vào thứ hai, số người bị đột quỵ cao nhất trong tuần và nguy cơ tử vong cũng cao hơn ngày thường 40%. Do đó, các chuyên gia sức khỏe Đức đă gọi thứ hai là ngày thứ hai đen. Điều này liên quan tới đồng hồ sinh học trong một tuần của cơ thể. Thứ hai thường được coi là ngày khởi đầu một tuần làm việc, học tập, nên khá nhiều người thấy căng thẳng khi đến ngày này, đặc biệt lại sau hai ngày cuối tuần được thư giăn. Đây cũng là ngày các căn bệnh dễ phát sinh và trầm trọng.
*Một tháng
Sau và trước ngày trăng tṛn trong một tháng là thời điểm thể trạng con người dễ yếu, điều này liên quan đến khí tượng thiên văn. Sự lên xuống của thuỷ triều liên quan đến sức hút Mặt trăng, lực hút này cũng tác động đến lượng máu trong cơ thể của con người, khiến áp lực của ḍng máu trong mạch giảm xuống, dẫn đến áp lực trong và ngoài thành mạch chênh lệch, khi sự chênh lệch này lớn sẽ dễ dẫn đến các bệnh tim mạch như tai biến mạch máu năo.
Mỗi năm có hai thời điểm dễ ảnh hưởng tới sức khỏe con người. Đó là tháng cực lạnh hay cực nóng. Những năm có mùa đông với nhiều đợt lạnh kéo dài, số bệnh nhân nội trú tại viện tăng cao, tỷ lệ tử vong cũng tăng. Thời tiết lạnh sâu thường khiến sức đề kháng giảm, tinh thần dễ trầm cảm, trao đổi chất chậm. Thời tiết nắng nóng kéo dài lại dễ gây các bệnh lư tiêu hóa, tim mạch (trời nóng dễ mất nước, không bù đủ nước, máu có thể bị cô đặc lại tăng gánh nặng cho tim và ḍng máu khó lưu thông).
“Lời nói là bạc, im lặng là vàng” là lời khuyên chúng ta nên im lặng hơn nói ...
Nhưng nhiều khi nếu không nói th́ chúng ta cảm thấy khó chịu trong ḷng mà nói ra th́ dễ mất sự b́nh tĩnh gây mất ḥa khí, thậm chí có khi đem đến sự hận thù. Nghĩ như vậy nên bản thân tôi từ nay khi cần thông đạt một cái ǵ có thể gây ra sự hiểu lầm, ngộ nhận, hay mất ḥa khí nói chung, tôi đă nghĩ tôi nên sử dụng ng̣i bút thay v́ lời nói v́ khi viết tôi có suy nghĩ và có cân nhắc hơn, nhất là tôi hiểu bút sa th́ gà chết như cổ nhân thường nói.
Vả lại, người Pháp có câu “Nên uốn lưỡi bảy lần trước khi nói” (Il faut touner la langue sept fois avant de parler) là v́ lời nói không cân nhắc, thiếu khéo léo có thể sinh ra nhiều hậu quả khó lường. Họ cũng nói “Đa ngôn đa quá” (Trop parler nuit). Nói càng nhiều sinh ra nói quá đáng có hại.
Trong gia đ́nh cha mẹ dạy con cái, anh chị em bảo nhau, người lớn tuổi lấy kinh nghiệm chỉ bảo cho người nhỏ tuổi, thiếu kinh nghiệm, lắm khi cũng làm buồn ḷng nhau. Cho nên, tục ngữ có câu “Giáo đa thành oán” (Dạy nhiều sinh ra oán trách) là vậy. Nhưng lại có câu “Biết mà không nói là bất nhân, nói mà không hết là bất nghĩa.” Khi biết mà không chỉ vẻ, khuyên lơn, th́ lại mang tiếng là ác, không có ḷng nhân ái. C̣n nói mà không nói cho hết, nói nửa chừng nửa đoạn, nói không tường tận, th́ sẽ bị người ta kết tội là bất nghĩa, tức là không tốt, không biết ơn hay bội bạc.
Nói tóm lại, khi cần im lặng th́ nên im lặng v́ nói như “đàn gảy tai trâu”, nói như “châm dầu vào lửa”, nói “châm chích”, nói “xỉa xói”, nói chỉ có hại chứ không có lợi. Và khi cần nói th́ cũng nên nói nhưng trước khi nói cần suy nghĩ chín chắn, lựa lời, cân nhắc lợi hại rồi mới nói v́ tục ngữ cũng có câu “Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa ḷng nhau.” Phương tiện diễn đạt tư tưởng có nhiều h́nh thức: bằng lời nói, bằng chữ viết, bằng h́nh ảnh, bằng cử chỉ, bằng tín hiệu …, nhưng cứu cánh mới là quan trọng v́ nó đem lợi lộc hay tai hại đến cho ḿnh và cho người.
C̣n “Khẩu xà tâm Phật, khẩu Phật tâm xà” là thế nào?
Có nhiều người tuy nói năng vụng về, không khôn khéo nhưng ư của họ rất tốt. Ví dụ: Cha mẹ la rầy con cái v́ muốn con cái trở nên tốt hơn, ngoan hơn nhưng v́ nóng giận mà có lời mắng ác, hoặc nói hung dử chứ thật tâm của cha mẹ là thương con muốn dạy bảo con. Trường hợp này ta gọi là “Khẩu xà tâm Phật” (Miệng rắn ḷng Phật).
Ngược lại, có người nói năng rất ngọt ngào, dịu dàng, hấp dẫn khiến người nghe lầm tưởng là thật ḷng, là thương yêu, là tử tế mà nói, nhưng kỳ thật họ rắp tâm lừa đảo, có ác ư, muốn hại người và họ nguy hiểm như con rắn độc. Trường hợp này ta gọi là “Khẩu Phật tâm xà” (Miệng Phật ḷng rắn).
Hai trường hợp trên người ta gọi là hiện tượng không phù hợp bản chất. Lời nói là hiện tượng và tâm ư là bản chất. Trường hợp thứ nhất hiện tương xấu nhưng bản chất tốt. Trường hợp thứ hai hiện tượng tốt nhưng bản chất xấu. Trong cả hai trường hợp này người nghe nên thận trọng nếu không sẽ lầm lẫn giữa tốt và xấu, giữa thiện và ác.
Nói chung nghe trong nhiều trường hợp tốt hơn là nói. Bởi lẽ nghe không mất sinh lực (khí lực) mà nói th́ mất nhiều sinh lực. Ngoài ra, khi bạn nói bạn phải vận dụng lư luận, suy nghĩ, cân nhắc, đắn đo …, tức là phải động năo, một h́nh thức mất sinh lực trí tuệ. Điều này không có nghĩa là nói luôn luôn không có lợi v́ mất sinh lực, mà vấn đề là nếu phải mất sinh lực th́ nên sử dụng nó một cách hữu ích cho tha nhân, cho ḥa b́nh chứ không phải cho cái vị kỷ hay cho chiến tranh, thù hận. Nhưng thử hỏi bao nhiêu lần bạn nói đă đem lại lợi ích cho ḿnh và cho người so với lợi ích của việc bạn lắng tai nghe người khác nói hay bạn im lặng?
Tóm lại, cái khó vẫn là biết lúc nào nên nói và biết lúc nào nên nghe. Để giúp chúng ta có thể giải quyết khó khăn này một phần nào, tôi xin ghi lại dưới đây một số trong rất nhiều lời khuyên khác có liên quan đến lời nói và sự im lặng hay lắng nghe.
• Người hiểu biết th́ nói, nhưng người khôn ngoan th́ lắng nghe.
• Hay ăn th́ đói, hay nói th́ vấp.
• Nói đúng lúc, nói đúng sự thật, nói có lợi, nói dịu dàng. (Lời Phật dạy)
• Đừng sử dụng thời gian hay lời nói thiếu thận trọng v́ cả hai không thể lấy lại được.
• Lời nói khôn ngoan ít được người khác nghe bằng lời nói tử tế.
• Nói những ǵ nên nói và chỉ nói đến thế thôi.
• Con người nói giết th́ giờ nhưng th́ giờ thầm lặng giết con người.
• Bốn cách trả lời của đức Phật: 1. Trả lời trực tiếp; 2. Trả lời bằng cách phân tách; 3. Trả lời bằng cách hỏi ngược lại; 4. Không cần trả lời mà im lặng.
• Nếu bạn muốn người khác lắng nghe bạn nói, bạn nên để th́ giờ lắng nghe họ nói .
Vừa nhận được một e-mail đề cập đến câu hỏi: “TRONG TRƯỜNG HỢP VIỆT NAM CỘNG HOÀ THẮNG QUÂN CỘNG SẢN VIỆT NAM, TH̀ LIỆU T̀NH H̀NH CÓ KHÁC HƠN CHÚT NÀO CHĂNG? ” Tôi là lính, nên xin trả lời rất nhanh và rất đơn giản, ngay bây giờ, và dễ nhận thấy.
1. Trước hết, dù là giả thuyết, câu hỏi sai từ trong căn bản . Miền Nam không tấn công miền Bắc , nên không thể có chiến thắng. Sau khi kư hiệp định đ́nh chiến 1954 , miền Nam lo xây dựng đất nước, ổn định đời sống toàn dân, chỉ muốn sống trong hoà b́nh ..
Ngay từ lúc đó , cộng sản VN đă gài người ở lại , nằm vùng , chuẩn bị sẵn cho cuộc xâm chiếm miền Nam , với sự viện trợ tối đa của cả Nga, lẫn Tầu như đă thấy . Mầm mống chiến tranh , cội nguồn của bao tội ác , hi sinh hàng triệu sinh mạng đồng bào cả nam lẫn bắc , xướng máu chất chồng , bom đạn khói lửa ngút trời . . . xuất phát từ kẻ chủ chiến , từ kẻ xâm lăng , không phải từ phía chống đỡ , phải tự vệ . Rơ như ban ngày !
Đặt câu hỏi theo kiểu này là một lối lập lờ đánh lận con đen, để lừa bịp, để đánh tráo , nh́ nhằng giữa hai phe đánh nhau. V́ vậy phải bác bỏ câu hỏi ấy ngay từ đầu , trước khi thử đi vào giả thuyết chỉ để cho rơ bản chất của hai chế độ ..
2. Giả dụ rằng, trong trường hợp mà miền Nam thắng vào tháng Tư 1975, th́ tôi đoan chắc t́nh h́nh tốt hơn nhiều, nhiều lắm, và ai cũng có thể hiểu được, không chút ǵ ngụy biện. Tôi nói theo kiểu lính nên rất dễ hiểu.
- Này nhé. Lúc ấy người dân miền Nam giàu hơn người dân miền Bắc rất nhiều. Dân miền Nam không thể nào có ư nghĩ quái đản là ra Bắc để vơ vét , lấy về , mà trái lại sẽ rất vui vẻ mang quà ra bắc cho thân nhân, đồng bào ḿnh ngoài đó. Sẽ không có cảnh đài, đồng, đạp như đă thấy. Hàng triệu dân miền Bắc di cư vào Nam năm 1954 chắc chắn sẽ hối hả mang đủ thứ về quê cho bà con ḿnh. Cuộc tương phùng sẽ rất cảm động, rất thân t́nh, rất vui mừng, chứ không phải ngỡ ngàng như đă thấy.
- Chính quyền miền Nam là một đồng minh trong thế giới Tự Do , tôn trọng quyền tư hữu , nên cũng sẽ không có cảnh đánh tư sản , kiểm tra , cướp của , cướp nhà như CS đă làm đối với dân miền Nam. Nếu chưa thể nâng mức thu nhập ở miền Bắc lên ngang với đời sống ở miến Nam th́ cũng không có cảnh chặt ngang cho tất cả nghèo như nhau. Cũng không có cảnh đuổi dân đi vùng kinh tế mới để chiếm nhà, cướp đoạt tài sản, như đă thấy .
- Các cơ sở nhà nước, các khu vực quân sự sẽ không bị ai chiếm đoạt v́ luật pháp VNCH không thừa nhận quyền sở hữu cho bất cứ cá nhân hay đảng phái nào. Do đó sẽ không có cảnh con ông, cháu cha nào chiếm đoạt công thự, đất đai nhà nước làm của riêng, như đă thấy .
- Miền Nam đang được nhiều nước tân tiến, giàu có ủng hộ, nên họ sẵn sàng viện trợ để tái thiết sau chiến tranh. Lúc ấy , nền kinh tế miền Nam tự nó đă không hề thua sút các nước tại Á Châu , lại có dịp vươn ḿnh lên, phát triển hơn, ngay tức khắc , không hề bỏ lỡ cơ hội hàng chục năm, để dân phải thiếu cả gạo để ăn, phải ăn bo bo, bột ḿ . . . như đă thấy ..
- Điều quan trọng nhất là T́nh Người trong thời kỳ chuyển tiếp. Sẽ không bao giờ có một tinh huống tàn nhẫn, vô nhân đạo như đă thấy. Điều này thuôc về bản chất của hai chế độ. Cộng sản là giết lầm hơn bỏ sót, đào tận gốc, trốc tận rễ, truy cứu lư lịch ba , bốn đời , dù chỉ là đứa bé mới cắp sách đi học, dù là thầy tu, dù là giáo viên, là bác sĩ, y tá . . ..
Miền Nam th́ khác hẳn, nên mới có nhiều Việt cộng nằm vùng trong mọi cơ quan, ngay cả trong thời gian chiến tranh.
Thế th́ miền Nam sẽ giải quyết cách nào đối với các cán binh , cán bộ miền Bắc ?
Đang khi c̣n chiến tranh mà miền Nam c̣n áp dụng chính sách Chiêu Hồi, hễ buông súng, bỏ ngũ, cam kết lương thiện làm ăn, th́ tự do sinh sống như mọi người. Dĩ nhiên phải tŕnh diện, giao nộp toàn bộ vũ khí, khai báo lư lịch để thiết lập hồ sơ cá nhân, xác định nơi cư trú và lần lượt trả về nguyên quán với gia đ́nh, như thủ tục chiêu hồi vẫn làm trong nhiều năm, như đă thấy.
Và dù có người nào bị tạm giữ trong một thời gian chắc cũng không phải đói mờ, đói mịt , khoai sắn cũng không đủ no như dưới thời công sản. Gia đ́nh cũng sẽ không bị cấm đoán, hạn chế việc tiếp tế thăm nuôi như đă thấy. Và chắc chắn sẽ không có màn lừa bịp mười ngày thành ba năm, rồi bảy, tám, mười, mười lăm năm, như đă thấy! Và sẽ không có hàng ngàn nhà tù từ Nam tới Bắc như đă thấy!
Cần nhấn mạnh một điểm rất nhân bản của miền Nam là thủ tục bảo lănh người thân. Gia đ́nh nào có người thân bị bắt v́ hoạt động cho cộng sản, nếu chịu đứng ra bảo lănh trách nhiệm, th́ phần lớn sẽ được cứu xét cho về với gia đ́nh, ngay trong lúc chiến tranh. Hầu như gia đ́nh nào cũng có thân nhân ở bên này hay bên kia.
Sau chiến tranh, bà con miền Nam sẽ được khuyến khích đứng ra bảo lănh cho thân nhân trong hàng ngũ cộng sản, trở về với gia đ́nh. Chế độ cộng sản không khuyến khích thủ tục ấy, ngay cả cha-con, vợ-chồng, anh-em. Trái lại, họ khuyến khích, thúc đẩy thân nhân đi vào tù “học tập ” cho tốt , “lao động” cho giỏi , để khỏi bị đảng nghi ngờ , như đă thấy !
Nh́n sự kết hợp hai miền đông-tây của Đức , người ta có thể h́nh dung ra phần nào cảnh kết hợp hai miền Nam-Bắc , dù không nhất thiết phải giống y như thế .
Phần quan trọng hơn nữa là Tổ Quốc Việt Nam đă không bị mất nhiều phần lănh thổ về tay Tầu cộng , v́ không bị lệ thuộc vào “đồng chí vĩ đại” phương bắc , – kẻ thù truyền kiếp của dân tộc Việt. Sẽ không mất ải Nam Quan, không mất một phần thác Bản Giốc , không phải dấu giếm đồng bào ḿnh , lén lút kư kết hiệp ước biên giới với rất thiệt tḥi cho dân tộc ḿnh , như đă thấy !
Tóm lại, theo cái nh́n của một người lính già, rất đơn giản nhưng rất thật, từ đời sống vât chất đến đời sống tinh thần, theo giả thuyết trên, th́ nếu miền Nam thắng , thực tế tốt hơn rất nhiều.
Tôi cố t́nh lập lại nhiều lần ba chữ “như đă thấy” để chứng minh đó là một thực tế rất dễ nhận thấy ..
Và nếu (vẫn nếu) như thế, th́ giờ này tớ đang nghỉ hưu ở Sàig̣n !./-
Chuyện Sống Chết
VRNs (03.11.2012) – Sài G̣n – Tháng Mười Một là khoảng thời gian cuối năm, vào mùa Đông, hơi sương phả trắng mờ ngọn cây, không khí lạnh làm ḷng con người lắng xuống. Với người Công giáo, Tháng Mười Một là Mùa Cầu Hồn, mùa nhắc nhở mỗi người nhớ đến người đă “đi trước”, và cũng nhắc nhở mỗi người: “Mai cũng sẽ đến lượt ḿnh”.
Nói đến sự chết, người ta cho là “xui”, nghĩa là người ta sợ. Nhưng có ai trường sinh bất tử? Có chăng chỉ là trong truyện cổ tích thần thoại. Cũng có người cho là bi quan hoặc yếm thế khi nói đến sự chết. Thực ra nó có chiều kích tích cực giúp chúng ta sống tốt hơn, như Chúa Giêsu truyền: “Hăy hoàn thiện như Cha trên trời là Đấng toàn thiện” (Mt 5:48).
Thường th́ khi con người biết suy tư nhiều về cuộc đời là lúc người ta không c̣n trẻ, nghĩa là đă bắt đầu bước sang bên kia con-dốc-cuộc-đời: Có người 1 giờ chiều, có người 3 giờ chiều, có người 5 giờ chiều,… Nhưng có những người lại biết nghĩ đến cái chết từ rất sớm, có thể từ 7 hoặc 8 giờ sáng. Tôi nghĩ người đó có một đặc ân để hướng thiện!
Khoa học tiến bộ, hầu như người ta khả dĩ làm được mọi thứ, nhưng người ta vẫn không thể nào tạo được sự sống và ngăn chặn được lưỡi hái tử thần. Người ta không “bó tay” mà cũng như “bó tay”, v́ cứ phát hiện thuốc chữa bệnh này th́ lại phát sinh bệnh khác, có chữa được bệnh nan y cũng chỉ là kéo dài sự sống thêm một thời gian, rồi cũng… chết. Các khoa học gia mới khám phá được vệ tinh này th́ lại chợt phát hiện c̣n những “lỗ đen” xa trái đất hàng triệu năm ánh sáng. Chắc chắn con người phải “bó tay”. Và cứ câu hỏi này chồng chất lên câu hỏi khác… Dự báo có băo tố sắp tới mà không làm ǵ được, chạy trước cũng không kịp. Vậy mà người ta vẫn muốn khoe mẽ, muốn làm ngơ Thượng Đế, muốn loại bỏ Tạo Hóa, thậm chí là không muốn tin có Thiên Chúa!
Mỗi người có một nhăn quan riêng. Mỗi người có một lối suy tư riêng. Mỗi người có cách cảm nhận riêng. Muôn người muôn vẻ, nhưng tất cả vẫn là suy tư về thân phận con người, nhất là cái chết, tại sao không ai tránh khỏi?
Đời người dài, ngắn, sang, hèn
Trăm năm gom đủ một lần đưa tang!
Với cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn: “Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi, để một mai tôi về làm cát bụi? Ôi cát bụi mệt nhoài! Tiếng động nào gơ nhịp không nguôi! Bao nhiêu năm làm kiếp con người, chợt một chiều tóc trắng như vôi. Lá úa trên cao rụng đầy, cho trăm năm vào chết một ngày” (Cát Bụi). Con người luôn trăn trở về thân phận – dù là người có niềm tin tôn giáo, người không có niềm tin tôn giáo, hoặc người vô thần.
Và lúc khác, NS họ Trịnh lại suy tư: “Im lặng của đêm, tôi đă lắng nghe, im lặng của ngày, tôi đă lắng nghe, im lặng của đời, tôi đă lắng nghe. Tôi đă lắng nghe trái tim lạc loài, bao đêm đă qua, im lặng mặt người, tôi đă lắng nghe im lặng của tôi” (Im Lặng Thở Dài). Chắc hẳn ai cũng đă từng hơn một lần gục đầu ăn năn, suy tư, và muốn t́m ra ẩn số cuộc đời ḿnh.
Suy đi nghĩ lại, tính tới tính lui, phân tích đủ kiểu, áp dụng mọi khoa học, nhưng vẫn không thể có đáp án thỏa măn. Có những điều tưởng đơn giản mà lại nhiêu khê, và có những điều tưởng phức tạp mà lại đơn giản
Một chiếc xe tải chở hàng, tài xế không để ư nên bị kẹt dưới gầm cầu. Xe chạy tới không được mà lùi cũng không xong. Rất nhiều người đứng chung quanh trố mắt nh́n, bàn tán, chỉ trỏ, các xe phía sau phải dừng lại v́ kẹt. Kỹ sư, cảnh sát và chủ hăng xe đều đến. Người th́ bàn là đào đường cho thấp xuống, người khác lại tính cắt bớt mui xe,… Cách nào cũng không ổn, mà t́nh trạng kẹt xe càng lúc càng tăng, xe nối đuôi nhau như rồng rắn vậy.
Lúc ấy, có một cậu bé chen vào, nói lớn với tài xế: “Bác tài, cháu chỉ cho bác một cách, bác x́ bớt hơi mấy bánh xe đi, xe sẽ thấp xuống và có thể qua được”. Đám đông cười ồ lên. C̣n những chuyên viên th́ khó chịu, v́ trẻ con mà tài lanh, dám dạy khôn người lớn. Bác tài cũng thế, nhưng cũng đành phải thử xem sao, và kết quả hơn cả tuyệt vời!
Cuộc đời chúng ta cũng vậy. Đừng để sự đời chi phối ḿnh thái quá. Hăy t́m cách “x́” bớt hơi bon chen, đua đ̣i, kiêu ngạo, ghen ghét, đố kỵ, thù hận, tranh giành, ích kỷ, tham lam, phe cánh, xét đoán, bất măn, chống đối, chua ngoa, nóng giận,… để có thể thoát ra khỏi “đường hầm cuộc đời”. Cậu bé kia có cách giải quyết đơn giản, hợp lư và hiệu quả v́ em đơn sơ và thật thà, không nghĩ cong queo hoặc cao xa như người lớn. Biết “x́ hơi” cuộc sống là chúng ta đang hoàn thiện từng ngày, biết “chết” dần mỗi ngày vậy.
Cụ thi hào danh nhân văn hóa Nguyễn Du có cách kết luận: “Trăm năm một nấm cỏ khâu xanh ŕ” (Truyện Kiều). Nhắm mắt xuôi tay rồi th́ ai cũng như ai: Trắng tay. Vậy mà người ta vẫn tranh giành nhau chi li. Khó hiểu quá! Có làm đám tang lớn, dùng áo quan đắt tiền, ṿng hoa để chật nhà, dàn kèn tây hoành tráng,… chẳng qua là đẹp mặt người sống chứ người chết chẳng được lợi ǵ: Sống th́ chẳng cho ăn, chết làm văn tế ruồi!
C̣n nhạc sĩ Vũ Thành An (nay là phó tế vĩnh viễn) lại băn khoăn trong một ca khúc Bài Không Tên: “Triệu người quen có mấy người thân, khi ĺa trần có mấy người đưa”. Nghĩa tử là nghĩa tận. Thế nhưng trong đám tang thiên tài âm nhạc Wolfgang Mozart (27/1/1756 – 4/12/1791) chỉ có vài người và một con chó đi tiễn đưa!
Chó chết là hết chuyện. Con người chết th́ không thể hết chuyện: Cọp chết để da, người ta chết để tiếng. Chữ “tiếng” ở đây có hai nghĩa: Tiếng tốt hay tiếng xấu. Khi ta sinh ra, người cười mà ta khóc, vậy hăy sống sao để khi ta chết, người khóc mà ta cười. Đáng quan ngại là Thiên Chúa cho chúng ta hoàn toàn tự do. V́ thế, việc chọn lựa cách sống rất quan trọng: “Ai làm điều lành th́ sẽ sống lại để được sống, ai làm điều dữ sẽ sống lại để bị kết án”(Ga 5:29). Tuy nhiên, chính sự thật sẽ giải thoát chúng ta (x. Ga 8:32).
Ḿnh chết có được người khác nhớ đến hay không là do cách sống của ḿnh. Người ta nhớ ḿnh hay không là “quyền” của người ta. Nhưng chính chúng ta có bổn phẩn phải nhớ đến người đă khuất, v́ “quên người đă chết là làm cho họ chết thêm một lần nữa”. Nhớ đến họ để cầu nguyện cho họ, v́ họ là tổ tiên, ông bà, cha mẹ, anh chị em, họ hàng, bạn bè, thầy cô, ân nhân, người quen,… Mà dù họ là ai, dù ḿnh không quen biết, chúng ta vẫn có bổn phận với họ trong t́nh liên đới và hiệp thông Kitô giáo trong Chúa. Muốn người khác nhớ đến ḿnh th́ ḿnh đừng quên người khác: “Những ǵ anh em muốn người ta làm cho ḿnh th́ chính anh em cũng hăy làm cho người ta” (Mt 7:12). Vả lại, với đức tin Công giáo th́ “chính lúc chết đi là khi vui sống muôn đời” (Thánh Phanxicô Assisi), và giáo lư Công giáo đă dạy:“Tôi trông đợi kẻ chết sống lại và sự sống đời sau” (Kinh Tin Kính).
Tác giả Anon viết: “Tôi tin rằng chúng ta được sinh ra để chết, chết để có thể sống trọn vẹn hơn. Tôi tin rằng được sinh ra để chết, chết mỗi ngày một phần ích kỷ, một phần tự phụ, một phần tội lỗi”. Một lối suy tư tuyệt vời! Quả thật, chúng ta đang sống nghĩa là chúng ta đang chết, khi chúng ta chết là lúc chúng ta bắt đầu sống. Một nghịch-lư-thuận. Đó là loại triết lư “hiện sinh” mà chỉ người có niềm tin Kitô giáo mới khả dĩ hiểu.
Hạ tuần tháng 10-2011, cư dân mạng xôn xao về vụ một em bé 2 tuổi ở Trung quốc bị xe cán nát 2 chân, người đi đường thấy mà làm ngơ, một chiếc xe tải khác chạy tới không tránh và lại tiếp tục cán lên chân em bé tội nghiệp kia, người qua kẻ lại vẫn hoàn toàn vô cảm. Măi sau mới có một phụ nữ bế em vào lề đường. Thế nhưng em bé này vừa qua đời ngày 21-10-2011. Có thể Chúa cho em từ giă cơi đời này quá sớm cũng là kết thúc tốt đẹp đối với em, nhưng sự vô t́nh nhẫn tâm của những người lớn sẽ là “vết chàm” của xă hội loài người ngày nay, coi con người không bằng con thú!
Lạy Chúa, xin tránh xa con, v́ con là kẻ tội lỗi (Lc 5:8), nhưng đừng bỏ mặc con trong cơn khốn khó. Con muốn thân thưa: “Lạy Chúa, này con đây, con xin đến để thực thi ư Ngài” (Dt 10:7 & 9). Nguyện xin Thiên Chúa nhân từ ân xá cho các linh hồn nơi luyện h́nh được sớm hưởng Tôn Nhan Chúa muôn đời. Chúng con cầu xin nhân Danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Thiên Chúa cứu độ của chúng con. Amen.
Tâm Linh - Sự Khai Trí Dân Tộc Hay Thảm Họa Cho Giống Ṇi?
Trong lịch sử đất nước và dân tộc, chưa bao giờ Phật giáo lại phát triển “rực rỡ” và trở nên “hùng mạnh” như bây giờ, nó phát triển ở một thể chế toàn trị trên nền tảng của chủ nghĩa vô thần - đó là một nghịch lư.
Đi theo sự phát triển đó là một lực lượng tăng ni, phật tử cũng rất “hằng hà sa số” có một khả năng “tiêu tiền không tiếc tay” nhưng lại không có khả năng làm ra của cải vật chất, lại được từ chính quyền các cấp cùng mọi tầng lớp nhân dân chiều chuộng, phụng đăi cung kính và sẵn sàng dâng hiến mọi thứ từ tiền bạc, của cải, vật chất đến tinh thần, thậm chí gần như thả vào tay họ những quyền năng siêu phàm để dễ dàng biến họ thành những kiêu tăng mà coi thường kỷ cương phép nước.
Không những thế, bao nhiêu diện tích đất đai màu mỡ đă biến thành những “khu du lịch tâm linh” cùng với hệ thống môi trường sinh quyển bị phá vỡ nghiêm trọng góp phần không nhỏ vào sự mất cân bằng sinh thái vốn dĩ đang là thảm hoạ cho một đất nước phát triển bát nháo khiến thân thể một quốc gia bị băm nát không thương tiếc.
Từ những “cái gọi là tâm linh” nó sinh ra hàng trăm ngh́n, thậm chí là hàng triệu các lễ hội lớn nhỏ từ cấp quốc gia đến cấp tỉnh rồi huyện và cấp thôn làng thu hút không biết bao nhiêu nhân lực và lăng phí bao nhiêu ngày công cùng với bụi tro hàng mă đốt không thương tiếc góp phần không nhỏ vào sự ô nhiễm môi trường cũng vốn dĩ đang là một thảm hoạ.
“Tâm linh” xưa nay vẫn là một liều thuốc cực độc ḱm hăm sự phát triển trí tuệ của người dân Việt bởi theo họ th́ cái ǵ cũng có thể thành Thần để họ ś sụp lễ bái, cầu xin và kiêng kỵ, thậm chí đến con chó đá, gốc cây to, buồng chuối trăm nải, ḥn đá mồ côi họ cũng sẵn sàng lễ bái, gọi là “ngài” rồi xưng “con”, đến con trâu chọi, con chuột họ cũng vui ḷng gọi là “ông” một cách cung kính.
Sau đó là sự kiêng kỵ, kiêng kỵ đến đáng thương hại từ việc lựa chọn con số cho điện thoại, biển xe, bàn thờ, cửa to cửa nhỏ cho đến kích thước cái giường ngủ mặc dù họ thừa biết thế gian xưa nay chẳng ai giầu sang v́ ngủ, rồi kiêng đến tuổi cưới vợ gả chồng mặc dù cũng từ sự kỹ kiêng ấy giờ đây lớp trẻ thay vợ chồng dễ và nhiều như thay áo.
Xét cho cùng và không thiếu logic th́ sự cuồng tín chính là hệ quả của sự ngu dốt nhưng không ai chịu thừa nhận nó mà họ c̣n luôn biện hộ cho sự cuồng tín đó một cách nhiệt thành. Nói không ngoa th́ các tín đồ của Phật giáo không dễ nổi xung khi ai đó xúc phạm song thân nhưng họ sẵn sàng phẫn nộ nếu một sư thầy nào đó của họ bị phỉ báng. Họ cắm đầu lễ bái quanh năm, cắm đầu cầu xin sự ban phát của đấng siêu h́nh, cắm đầu phụng sự tăng ni mà quên cả bổn phận với cha mẹ ông bà, thậm chí là trách nhiệm với con cái và nghĩa vụ của những công dân để rồi cuối cùng chẳng được ǵ ngoài mớ lư thuyết rằng: “sau khi chết không bị sa vào địa ngục cho quỷ sứ hành h́nh và hưởng kiếp luân hồi sung sướng hơn kiếp ḿnh đang sống”!
Họ gầy ṃn v́ lễ bái, sẵn sàng vét đồng cuối cùng trong nhà đem “cúng dường” để rồi chiêm ngưỡng các bậc tăng ni béo tốt ưa dùng tất cả các hàng hiệu cao cấp, rất thích có kẻ che ô, xách dép luôn đi bên cạnh, nói những lời có cánh và những bẩm bạch cùng sự cung nghinh!
Một đất nước mà phần lớn người dân như thế, phần lớn đất đai, của cải đổ vào chùa chiền, tượng to chuông lớn bậc nhất, nhiều bậc nhất thế giới cùng với những con người chỉ ưa ś sụp lễ bái cầu xin với khăn hồng áo tía xun xoe nơi lễ hội cùng với một chính sách vận hành luôn tiếp sức cho cái gọi là tâm linh để tạo nên những nhóm lợi ích th́ đó là sự khai sáng tri thức dân tộc hay một thảm hoạ của sự suy bại một giống ṇi?
Chào các bạn, ḿnh là nước Việt Nam Cộng Ḥa (VNCH). Cái nước mà bị chửi là “Bọn Ngụy” trong sách giáo khoa đó. Cái nước mà trước đây mấy cô chú Bắc Kỳ hy sinh để giải phóng đó. Nhớ không? Đọc chuỗi bài “Hăy Như Nước Bạn” của anh bạn Ku Búa mà ḿnh không khỏi chạnh ḷng. Bạn ấy chỉ nói về các nước khác mà quên đi rằng trên chính quê hương ḿnh cũng đă từng có một quốc gia đáng học hỏi. Vậy VNCH có ǵ đáng học, các bạn hăy t́m hiểu nhé.
1.VNCH thực chất là nước Việt Nam Quốc Gia, là nước Việt Nam chính thức. C̣n cái nước kia là do mấy đứa từ hang Pác Pó chiếm rồi phịa ra.
2.VNCH dùng cờ Vàng 3 Sọc Đỏ, cờ quốc gia chính nghĩa. Chứ không phải cờ sao chép của người khác.
3.VNCH tuy trong thời chiến nhưng đă là một trung tâm kinh tế của Đông Nam Á và Châu Á.
4.VNCH có dân chủ và có bầu cử tổng thống và quốc hội.
5.VNCH có Chủ Nghĩa Tư Bản và thị trường tự do. Tuy là phiên bản lỗi nhưng tạm chấp nhận được.
6.VNCH có tư hữu. Nông dân có quyền sở hữu đất. Chẳng ai bị cưỡng chế cả.
7.VNCH không có hộ khẩu. Tất cả công dân khi sinh ra đều có Thẻ Căn Cước. Bạn có thể đi đâu cũng được, không cần phải xin phép ai.
8.VNCH có hệ thống giáo dục được trợ cấp thông qua tiền thuế. Có trường công và tư. Học sinh đi học được phát sữa uống vào mỗi buổi sáng.
9.VNCH có hệ thống y tế tư nhân và công. Người nghèo được tạo điều kiện để chữa bệnh. Chuyện lót tiền bác sĩ là điều gần như không tưởng.
10.VNCH in h́nh các Tướng, Vua và anh hùng dân tộc lên tờ tiền của ḿnh. Tuyệt đối không in h́nh lănh tụ nào cả.
11.VNCH yêu ḥa b́nh, muốn sống trong yên b́nh. Nhưng bọn vô học kia lại không chịu.
12.VNCH có tự do ngôn luận, khoan dung và chấp nhận mọi chính kiến.
13.VNCH có quyền biểu t́nh. Bạn có thể đứng trước chợ Bến Thành chửi ông tổng thống Thiệu cũng được. Không ai đánh bạn đâu, ghét th́ có ghét, nhưng chẳng ai quy cho bạn cái tội phản động cả.
14.VNCH có chính sách nhân đạo đối với các chiến sĩ CS. Những ai từ bỏ vũ khí để cải tạo sẽ được trợ cấp và bảo vệ như con người.
15.VNCH có quân đội để chiến đấu và bảo vệ đất nước, chứ không làm kinh tế.
16.VNCH không giết dân lành. Thà mất một binh sĩ c̣n hơn giết nhầm người dân.
17.VNCH chấp nhận tất cả tôn giáo. Bạn muốn thờ ai bạn thờ.
18.VNCH đă nhận tầm 1 triệu người Miền Bắc tỵ nạn CS. Họ được phân đi khắp nơi – chủ yếu là Vũng Tàu, Đồng Nai, Lâm Đồng và Sài G̣n.
19.VNCH có nhận tiền viện trợ của Mỹ, như Bắc Việt nhận viện trợ của Nga và Tàu vậy đó. Nhưng dùng tiền để phát triển chứ không để chém giết hay làm giàu cho quan chức.
20.VNCH đă sản sinh ra nhiều nhân tài văn học, nghệ thuật và âm nhạc. Bây giờ nhiều bạn Bắc Kỳ cũng bắt đầu nghe và thích Nhạc Vàng rồi đó. Ngược lại, chả ai thích Nhạc Đỏ cả.
21.VNCH tuy không hoàn hảo, nhưng nó là chế độ tuyệt vời nhất người Việt Nam có được. So với chế độ phong kiến, thực dân hay CS th́ VNCH là một thiên đường.
VNCH đẹp và tốt vậy đó mà mấy thằng mấy con kia cứ muốn phá. VNCH có muốn được giải phóng đâu, đâu ai mượn. Giờ sống dưới cơ chế hiện tại, các bạn đă thấy tiếc chưa. Vậy cho nên, đừng soi mói các nước khác làm ǵ. Trước đây Việt Nam cũng đă có một quốc gia như vậy. V́ thế, Hăy Như Việt Nam Cộng Ḥa. Yêu mấy bạn Bắc Kỳ nhiều nhiều nhiều.
Ra trường đại học Stanford với số điểm khá cao, sau vài năm lăn lóc với những tờ báo địa phương, Jenny được thâu nhận làm phóng viên tại một ṭa báo nổi tiếng tại Chicago.
Chuyến đi xa làm phóng sự đầu tiên của cô là bay sang Nhật, để viết về sự hồi sinh và công cuộc trùng tu của thành phố Miyako, một thành phố đă phút chốc bỗng trở thành b́nh địa khi cơn sóng thần Tohoku Tsunami khủng khiếp ập tới vào tháng 3, 2011.
Cô đă đi ḷng ṿng khắp nơi, điều làm cô sửng sốt nhất, là ở nhiều nơi, từ trong thư viện cho đến các nhà hàng, trên những bức tường, người ta vẽ h́nh một cậu bé Nhật với câu chuyện về nghĩa cử cao đẹp của cậu trong những ngày tang thương của thành phố.
Jenny vẫn c̣n nhớ đó là chuyện một cậu bé khoảng trên 10 tuổi, trong khi cậu bé đang xếp hàng chờ đợi tới phiên ḿnh được lănh hàng cứu trợ th́ bỗng một người lính cứu hỏa đến bên cạnh và đưa cho cậu một gói khá to với dấu Red Cross đóng bên trên, Đó là một gói hàng cứu trợ nhưng có đầy đủ những đồ gia dụng cần thiết và có cả một ít hiện kim cho một cá nhân. Khẽ nghiêng ḿnh kính cẩn cám ơn, và trước đôi mắt ngạc nhiên của người lính cứu hỏa, cậu bé bước tới góc phố, nơi người ta đă đặt sẵn một thùng giấy to để quyên góp những phẩm vật sẽ được gởi đi cho những người kém may mắn khác. Nhón chân đặt gói quà vào trong thùng, cậu bé lặng lẽ bước về chỗ cũ và kiên nhẫn sắp hàng chờ đợi.
Câu chuyện thật đơn giản nhưng vô cùng xúc động đó đă nhanh chóng được loan truyền trên khắp thế giới. Hằng trăm hằng ngàn ư kiến, những lời cảm thông chia xẻ, cùng những câu ca ngợi nghĩa cử của cậu bé đă được gởi tới tấp trên internet, trên truyền thông truyền h́nh như những lời an ủi động viên trước những bất hạnh và khổ đau sau thảm họa sóng thần Tohoku Tsunami.
Sau một ngày lang thang trên đường phố Miyako, Jenny cảm thấy thật phí công khi cô phải viết bài phóng sự về sự hồi sinh và công cuộc xây dựng tái thiết của thành phố Miyako, Jenny thầm nghĩ: "Người Nhật rất quật cường và dũng cảm, họ là một dân tộc biết biến đau thương thành sức mạnh, viết lời ca ngợi hoặc tán dương họ cũng bằng thừa."cho nên cô chợt nẩy ra ư tưởng mới, là viết về tầm ảnh hưởng từ hành động cao cả của cậu bé đó với những người trẻ hôm nay.
Kết quả: Bài viết của Jenny khi phổ biến làm người đọc xúc động, ṭa báo hài ḷng. âng chủ bút vui vẻ gợi ư cô có thể viết thêm về những người trẻ ở khắp nơi trên thế giới. Wow, cô mừng rỡ và quyết định cô sẽ tới Việt Nam.
Việt Nam, một đất nước tuy xa mà lại rất "gần" với cô. Rất gần v́ Brittney Nguyen, người bạn thân nhất của cô trong 4 năm đại học, là người Việt Nam. Năm đầu tiên cô và Brittney cùng chia xẻ chung một pḥng trong đại học xá. Brittney rất giỏi và rất lanh lẹ, nhưng điều mà Jenny cảm phục ở cô không phải sự thông minh, mà chính là tinh thần lạc quan của Brittney. Trong bất cứ t́nh huống nào, cô bạn này luôn ltin rằng "Tomorrow will be better than today / ngày mai sẽ tốt hơn hôm nay"! Lỡ t́nh trạng vẫn chưa "khá" hơn, th́ Brittney lại cắt nghĩa hoặc bằng một câu khôi hài nào đó, hay bằng một câu chuyện tiếu lâm mà cô luôn có sẵn trong đầu.
Brittney th́ dễ thương như vậy, mà gia đinh cô th́ càng tuyệt vời hơn nữa. Những ngày cuối tuần Jenny vẫn theo Brittney về nhà cô, một căn hộ chung cư 3 pḥng ngủ cho 5 người! Dù căn nhà khá chật chội và hơi thiếu tiện nghi nếu so với căn nhà rộng thênh thang của Jenny ở Chicago, nhưng chính nơi đây Jenny mới hiểu được thế nào là t́nh gia đ́nh. Cô đă được thưởng thức những món ăn Vietnam, được hưởng những sự thương yêu, chăm sóc, lo lắng từ những người thân của Brittney. Cô đă rưng rưng nước mắt khi gọi gia đ́nh Brittney là gia đ́nh thứ hai của cô.
Khi nghe Jenny nói như thế, Brittney trả lời với một nụ cười tươi tắn trên môi:
- Nếu đây là gia đ́nh thứ hai, th́ Jenny sẽ có thêm một đất nước thứ hai, đó là Vietnam, right?
Đúng như vậy, và bây giờ Jenny đang ngồi trên một chuyến bay, bay về Vietnam, một đất nước tuy xa xôi, nhưng lại rất gần gũi với cô. Trước ngày đi, ông chủ bút tờ báo đă nhấn mạnh là cô chỉ có một tuần. Trừ ngày bay đi, bay về, chỉ c̣n đúng ba 3 ngày thôi đấy nhé.
*
Sau gần 2 tiếng đồng hồ chờ đợi thủ tục để lấy được hành lư, Jenny chậm chạp kéo lê chiếc vali bước ra phía cổng phi trường. Cô thắc mắc tại sao mọi người cứ phải xô đẩy, chen lấn không sắp hàng, chính điều này càng khiến mọi công việc trở nên phức tạp và mất nhiều thời gian hơn.
Khi cánh cửa phi trường vừa bật mở, Jenny gần như dội ngược về phía sau bởi hơi nóng hừng hực từ bên ngoài như táp vào mặt cô. Ngần ngừ vài giây, cô bước ra, bên ngoài khung cảnh thật tấp nập, xô bồ, mọi người bước đi vội vă như ma đuổi!
H́nh như 24 tiếng đồng hồ vẫn không đủ cho người VN, đó là cảm nhận đầu tiên của Jenny về đất nước này. Cảm thấy thật mệt mỏi v́ chuyến bay quá dài, cộng với sự chờ đợi không cần thiết nơi cửa phi trường, Jenny giơ tay vẫy chiếc taxi, cô quyết định về nghỉ tại khách sạn đêm nay, ngày mai sẽ bắt đầu một ngày mới cho bài phóng sự của cô về những người trẻ Vietnam.
Bây giờ Jenny đang ngồi trong pḥng ăn của khách sạn để dùng bữa điểm tâm với một người thông dịch.
Trước khi lên đường sang Việt Nam, cô bạn Brittney đă khăng khăng bắt Jenny phải có một hướng dẫn viên, vừa phải là người bản xứ, vừa phải biết tiếng Anh, để giúp cô đi thăm viếng thành phố, và Brittney đă giúp bạn t́m được người đó. Bà Hằng, một phụ nữ trung niên tuổi trên 50, khuôn măt khả ái với nụ cười dịu dàng đằm thắm trên môi, và nhất là cách phát âm tiếng Anh của bà khá chính xác khiến Jenny thật hài ḷng. Khi Jenny nói điều này, bà Hằng chỉ mỉm cười khiêm tốn khẽ đáp:
- Tôi là giáo sư Anh văn của một trường đại học thành phố.
Jenny ngạc nhiên:
- Giảng sư dạy đại học mà tại sao bà lại làm thêm công việc này?
-Thật ra đây là cơ hội cho những người dạy Anh văn như chúng tôi luyện giọng. Ngày xưa, khi tôi c̣n là học sinh, ngoài giờ học chính, chúng tôi thường ghi danh học thêm những course Anh Văn bên ngoài. Trước đây trung tâm Hội Việt Mỹ thường có những pḥng thính thị cho chúng tôi luyện giọng, bây giờ th́ khộng c̣n nữa.
Rồi bà bỗng đổi giọng vui vẻ nói:
- Dù sao đi nữa đây là một công việc vừa giúp tôi trau giồi nghiệp vụ, vừa được trả lương, c̣n ǵ bằng!
Khi nắng chiều đă nhạt dần và cái nóng đă bớt gay gắt, Jenny và bà Hằng đang ngồi nơi quán ăn ở một góc đường. Cô đă đi lang thang qua nhiều dăy phố, đă thu vào ống kính của cô nhiều h́nh ảnh của đất nước này. Là một phóng viên, cô đă đi nhiều nơi trên thế giới, nhưng điều làm cô kinh ngạc hơn hết là sự tương phản rất rơ nét giữa cái giàu và cái nghèo tại đây.
Trên đường phố chật hẹp, cô luôn nh́n thấy vài chiếc xe hơi thật đắt giá sang trọng đang cố luồn lách, chèn lấn để vượt qua những ḍng xe hai bánh, lẫn lộn cả những chiếc xe đạp trầy sơn cũ kỹ. Ở đây tất cả mọi người đều hối hả, hấp tấp, vội vàng khiến Jenny cảm thấy chóng mặt, và cổ họng cô thật khô rát, Jenny quay lại nhờ bà Hằng gọi cho ḿnh một "ly chanh đường". Cô phát âm bằng tiếng Việt 3 chữ đó khá rơ ràng khiến bà Hằng thoáng ngạc nhiên. Có ǵ đâu, Jenny mỉm cười kể :
-Nhiều lần Brittney vẫn nói nếu có dịp trở về Saigon, cô sẽ gọi một ly chanh đường v́ cô vẫn thường nghe các ông nhạc sĩ rên rỉ "...uống ly chanh đường, uống môi em ngọt ..." nên cô muốn thử xem sao!
Bà Hằng bật cười thành tiếng, nhưng h́nh như trong đáy mắt bà chợt thoáng hiện một chút tiếc nuối xót xa.
Jenny nh́n quanh quan sát, cũng vẫn chỉ là khung cảnh cũ với những cụ già hay những em bé mệt mỏi với xấp vé số trên tay đang cố mời chào mọi người mua giúp. Những người hành khất già nua, bệnh hoạn ngồi la liệt chờ sự bố thí của người qua lại, chợt Jenny bắt gặp h́nh ảnh khiến cô khựng lại. Nơi cuối dăy bàn sát tường, một cậu bé đang ngồi bó gối im ĺm, cạnh cậu bé là một chú chó nhỏ.
H́nh ảnh này khiến Jenny chợt nhớ đến phim Charlie Chaplin cô vẫn coi ngày c̣n bé. Cái anh chàng Charlie này thường đóng cảnh nghèo khổ với một khuôn mặt rầu rĩ, thiểu năo, bên cạnh cũng có một chú chó con. Đưa máy ảnh lên chụp cậu bé qua vài góc cạnh, Jenny quay sang bà Hằng ngỏ ư cô muốn gặp cậu bé. Khẽ gật đầu, bà Hằng lặng lẽ bước về hướng cậu nhỏ đang ngồi.
Bước tới và đứng sát cạnh bàn Jenny, nhưng cậu bé vẫn cúi gằm mặt và hai tay buông thơng, chỉ có chú chó con vẫn hồn nhiên vẫy đuôi chạy loanh quanh. Jenny lặng lẽ kín đáo quan sát, cô thấy tim ḿnh nhói đau khi nh́n thân h́nh gầy g̣ của cậu bé trong chiếc áo thun rộng thùng th́nh và rách lỗ chỗ. Cậu bé chắc chỉ khoảng trên 10 tuổi, Jenny thầm nghĩ, cô khẽ rút trong túi áo một khoản tiền và nhẹ nhàng nhét vào tay cậu bé. Cô nhờ bà Hằng nói với cậu những câu vỗ về an ủi. Bây giờ cậu bé mới ngẩng mặt lên lư nhí cám ơn, Jenny thoáng giật ḿnh, v́ trên khuôn mặt lem luốt xanh xao, là đôi mắt sáng, trong veo, đen láy toát lên sự linh hoạt, thông minh . "Đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn", Brittney thường hay đùa nói với cô như thế.
Sẵn trên bàn c̣n vài chiếc bánh bao, Jenny với tay đưa cho cậu bé hai chiếc bánh, đưa hai tay đón nhận, cậu cúi đầu thật thấp thay cho lời cám ơn và quay bước trở về góc tối nơi cậu ngồi lúc năy. Jenny đưa máy h́nh lên, cô đă sẵn sàng chụp những bức h́nh cậu bé và chú chó nhỏ cùng ngẫu nghiến ăn chiếc bánh, nhưng ô ḱa, Jenny bỏ máy h́nh xuống sững người nh́n.
Cậu bé mở chiếc túi ny lông cậu vẫn đeo bên hông, bỏ một chiếc bánh vào. Tần ngần vài giây, cậu lại bẻ chiếc bánh c̣n lại làm đôi, bỏ trở lại bao và cột lại cẩn thận. C̣n nửa chiếc bánh trên tay, cậu bé vừa ăn vừa đút cho chú chó nhỏ năy giờ vẫn ngoan ngoăn đứng chờ.
Bây giờ Jenny cảm thấy thật tức giận, tại sao cậu bé có thể "ăn chận" phần bánh của chú chó bé nhỏ như vậy. Cô nhớ tới bên Mỹ, nhà cô có hai chú chó, hằng tuần mẹ cô vẫn phải khệ nệ bưng về những bao thức ăn được biến chế đặc biệt cho từng loại chó khác nhau với những "khẩu vị" khác nhau, khi th́ cá, lúc th́ ḅ hay gà. Rồi cứ hai tuần một lần, mẹ cô phải chở hai chú chó nhỏ này đến những trung tâm để họ chăm sóc, o bế bộ lông và cắt tỉa bộ móng của chúng, "Pets are people too! Thú vật cũng là con người!" Jenny luôn đươc nhắc nhở và bảo ban như vậy.
Nh́n chú chó vẫn đang liếm láp thèm thuồng, không dằn ḷng nổi, Jenny cầm nguyên chiếc bánh bước về phía cậu bé, trước đôi mắt ngỡ ngàng của bà Hằng và cái nh́n sững sờ của cậu, cô đút cho chú chó trọn vẹn chiếc bánh, nhưng Jenny cũng kịp nh́n thấy đôi môi mím chặt của cậu bé, trước khi cậu quay mặt nh́n về hướng khác.
Trời đă bắt đầu tối đen, Jenny vẫn ngồi nói chuyện với bà Hằng, nhưng cô mơ hồ cảm thấy bà trở nên tư lự và khép kín hơn, giọng nói của bà không c̣n cởi mở, vồn vă như lúc ban đầu. Bây giờ cậu bé đang đứng trước mặt Jenny, cậu nhờ bà Hằng cám ơn cô về những cái bánh, và nhất là cô đă cho chú chó nhỏ của cậu một bữa tối no nê, đêm nay chắc chắn nó sẽ ngủ yên không làm phiền cậu.
Khẽ mỉm cười, Jenny giảng nghĩa cho cậu bé hiểu chó là người bạn vừa thân thiết, vừa trung thành với con người, cho nên cậu phải thương yêu và đối xử vừa đặc biệt, vừa công bằng với chúng. Bà Hằng thông dịch những câu nói đó cho cậu bé, nhưng đôi mắt bà xót xa như muốn nói thật nhiều những ư nghĩ trong đầu bà, nhưng bà đành khẽ thở dài cúi mặt.
Cúi đầu chào Jenny, cậu bé và chú chó quay bước, hối hả băng qua đường. Chăm chú nh́n theo bóng dáng vội vă của cậu bé, bỗng Jenny nẩy ra một ư định táo bạo, cô quay sang vắn tắt nói với bà Hằng cô sẽ đi theo và t́m xem chỗ ở của cậu bé và chú chó nhỏ. Không kịp chờ ư kiến của bà , Jenny đă đứng bật dậy và phóng theo cậu bé.
Khẽ thở dài, bà Hằng đành lật đật tất tả bước theo bóng Jenny. Không mấy khó khăn, Jenny đă bắt kịp cậu bé, nhưng không muốn cậu biết có người theo dơi, cô cố giữ một khoảng cách khá xa.
Sau khi băng qua hai góc phố, vài con đường, cuối cùng cậu bé và chú chó nhỏ dừng lại dưới mái hiên của một tiệm sách đă đóng cửa. Jenny và bà Hằng vội ngồi thụp xuống bên lùm cây cách đó không xa, cô cố nhướng mắt nh́n về phía trước. H́nh như cậu bé đang t́m ai, cậu nhớn nhác ngó quanh, chú chó cũng sủa lên vài tiếng.
Bỗng từ trong góc tối một bóng người xuất hiện, đúng ra là một người đàn ông, nhưng ông lê "bước" ra bằng hai bàn tay, bởi đôi chân ông đă cụt qua quá khỏi đầu gối. Bên cạnh ông là một bé trai nhỏ khoảng 3, 4 tuổi. Cậu bé vội bước tới khẽ d́u ông và dắt tay người em trai nhỏ. Họ cùng ngồi xuống bên vệ đường, cậu mở vội chiếc túi và lôi ra chiếc bánh cậu để dành ban năy đưa cho người đàn ông, xong cậu quay sang ôm người em nhỏ vào ḷng, cậu từ tốn đút từng miếng bánh nhỏ cho em. Điều kỳ lạ là chú chó nhỏ vẫn đứng yên lặng vẫy đuôi, dường như đây là h́nh ảnh rất quen thuộc mà nó thấy mỗi ngày.
Jenny gần muốn như ngă khụyu khi nh́n h́nh ảnh đó, cô phải ngồi bệt ngay xuống bên vệ đường. Cô chợt nhớ lại lời khuyên của cô với cậu bé khi năy là hăy thương yêu loài vật, rồi cô lại liên tưởng những tháng ngày cô c̣n bé. Chỉ một bữa ăn sáng không đúng ư, chỉ v́ không có đôi giầy đồng mầu với chiếc váy, cô đă giận mẹ cô cả tuần, không nói năng, thậm chí có lúc cô c̣n muốn "run away from home", bỏ nhà đi bụi đời! Những lời cô vừa cao giọng giảng giải cho cậu bé thật lố bịch biết bao. So sánh với cậu bé, Jenny cảm thấy ḿnh chỉ như là một giọt nước trước một đại dương bao la.
Tḥ tay vào túi vét hết tất cả những đồng tiền cuối cùng, Jenny quay sang bà Hằng. Bà vẫn ngồi bó gối im ĺm, đầu cúi thấp, bóng tối che khuất nên Jenny không thể nh́n thấy khuôn mặt bà cũng đang nhạt nḥa nước mắt.
Vừa dúi vào tay bà những tờ tiền, có tờ c̣n hơi ướt v́ thấm nước mắt của cô, Jenny thổn thức nói:
- Hăy nói với cậu bé ấy là tôi xin lỗi, hăy tha thứ cho tôi.
Trước khi bà Hằng kịp trả lời, cô đă vụt đứng lên và chạy ngược về phía khách san.
Suốt ngày hôm sau, Jenny và bà Hằng đă ngồi chờ cậu bé tại quán ăn, cô cũng quay lại góc phố đêm qua, đi loanh quanh mong sao gặp lại được cậu bé và chú chó, nhưng cậu bé vẫn biệt tăm.
Sáng nay khi chia tay với bà Hằng, cô đă dể lại số phone riêng của cô, hy vọng bà sẽ t́m ra cậu nhỏ và chú chó.
Khi nghe Jenny hứa sẽ quay lại đây và sẽ ở lại lâu hơn, bà Hằng nhẹ nhàng nói:
- Đến với VN, đôi khi một ngày cũng quá đủ, nhưng lắm lúc một trăm ngày vẫn cảm thấy thiếu!
Nói xong bà khẽ xiết chặt tay cô và chúc lời thượng lộ b́nh an.
Đưa tay cột lại giây an toàn, Jenny khẽ tựa đầu vào ghế. Cô chợt nhớ đến h́nh ảnh cậu bé người Nhật của Miyako, và cậu bé Vietnam của Saigon. Cả hai đều có một tấm ḷng vị tha bao la, nghĩ đến người khác hơn nghĩ đến ḿnh, cả hai đúng là có trái tim thật nhân ái tuyệt vời. Nhưng rồi cô bỗng so sánh, cùng bằng nhau số tuổi, nhưng 2 h́nh ảnh, 2 cuộc đời sao quá khác biệt.
Cậu bé người Nhật rất có thể ngay ngày hôm đó, cậu sẽ được đưa tới một nơi tạm trú, cậu có thể vẫn có những bữa ăn nóng sốt, chăn ấm nệm êm, từ những trung tâm cứu trợ, hay từ chính những người hàng xóm tốt bụng đầy ḷng nhân ái.
Có thể cậu phải hứng chịu những sự đau thương, mất mát những người thân yêu của cậu, nhưng chắc chắn Cậu bé vẫn được sống lại trong ṿng tay che chở, ấp ủ thương yêu của những người thân c̣n lại trong gia đ́nh. Cậu rồi sẽ vẫn chân sáo đến trường, những khổ đau rồi cũng sẽ ch́m dần vào quá khứ. Cậu bé vẫn có một tương lai tươi sáng trước mặt.
C̣n cậu bé VN đáng thương kia, đừng nói đến tương lai với cậu, với cậu chỉ có ngày mai là làm sao kiếm đủ thức ăn cho người cha già tàn tật và cho cậu em nhỏ dại. Cậu bé là cần câu cơm cho cái gia đ́nh khốn khổ dù cậu chỉ mới hơn 10 tuổi, cái tuổi mà đáng lẽ cậu chỉ biết học hành vui chơi. Đôi mắt trong sáng đầy ắp t́nh thương kia liệu có biến đổi trước những tàn bạo khắc nghiệt của đường phố, hay những bầm dập của cuộc đời.
Jenny cảm thấy như có bàn tay ai đang bóp nát trái tim cô. Nước mắt quanh vành mi, Jenny khẽ kéo tấm che cửa sổ máy bay lên, bên ngoài mặt trời vừa ló dạng, ánh lên những tia sáng ban mai trên những đám mây vàng rực rỡ, chợt Jenny nhớ đến một bài nhạc mà cô đă hát bao lần trong đại học:
Phải, chính bạn và tôi, chúng ta sẽ tạo nên những ngày tươi đẹp hơn . Jenny cảm thấy như chợt có một làn hơi ấm áp đang len nhẹ vào hồn cô. Cô chưa biết ḿnh sẽ phải viết thế nào về cậu bé Việt Nam nhưng biết rơ đây là nơi cô sẽ c̣n trở lại. Chắc phải rủ cô bạn thân Brittney cùng trở lại và ở lại lâu hơn.
Jenny nhè nhẹ khép đôi mắt và ch́m dần vào giấc ngủ thật êm đềm có lẽ v́ " con tim đă vui trở lại!"
Thật ra khi Jenny ca ngợi cậu bé người Nhật và cậu bé VN, cô gọi đó là những người có trái tim nhân ái tuyệt vời, nhưng cô đâu biết, chính cô cũng là người có trái tim thật từ bi.
Cô cũng không biết người Việt chúng ta thường gọi những tấm ḷng nhân ái, từ bi là 'Trái Tim Bồ Tát."
Chiến Tranh Giành Nguồn Nước Trong Lịch Sử Nhân Loại
Trong lịch sử nhân loại, đă từng có việc sử dụng nước làm vũ khí chiến tranh hoặc công cụ của chủ nghĩa khủng bố. Theo các dự báo của Liên Hợp quốc (LHQ) và nhiều tổ chức quốc tế hiện nay, thiếu nước sạch đang là một vấn đề nhức nhối, nhưng t́nh h́nh sẽ trở nên tồi tệ hơn khi nguồn nước sạch của thế giới cạn kiệt. Chiến tranh nước sạch xảy ra là tất yếu sẽ dẫn tới cuộc khủng hoảng về mọi mặt, thậm chí có thể c̣n khốc liệt hơn cuộc chiến tranh về dầu mỏ.
Cứ 3,5 giây có 1 trẻ em chết do uống nước bẩn
Chiến tranh v́ nguồn nước
Cuối tháng 7/2010, Đại hội đồng LHQ đă bỏ phiếu công nhận quyền tiếp cận nước sạch và được sống trong điều kiện môi trường hợp vệ sinh là một trong những quyền cơ bản của con người, sau hơn một thập kỷ tranh luận. Với lập luận, nước là cội nguồn của tất cả các dạng sống, con người có thể nhịn ăn nhiều ngày nhưng nếu không có nước sẽ không có sự sống, quyền tiếp cận nước sạch và điều kiện sống hợp vệ sinh quan trọng ngang với quyền được sống của nhân loại.
Nước – nguồn tài nguyên quư giá hữu hạn, là đối tượng tranh giành của nhiều người, nhóm người, quốc gia. Ví dụ, về mặt địa lư, nhiều con sông lớn trên thế giới như sông Mekong, sông Ấn, sông Nile, sông Amazon… được chia sẻ giữa 2 hoặc nhiều quốc gia, cung cấp nước cho cư dân những nước này. Chính những con “sông chung” như vậy đă phát sinh những mâu thuẫn giữa các nước chia sẻ chúng.
Trong tranh chấp các ḍng sông chung, nếu các nước ở thượng lưu mạnh hơn, họ sẽ gia tăng việc kiểm soát nguồn nước bằng cách xây đập thủy điện hoặc thủy lợi và các nước ở dưới hạ lưu nhận phải nhiều thiệt tḥi. Chẳng hạn, Thổ Nhĩ Kỳ xây đập chặn sông Tigris và Euphrates khiến hạn chế nguồn nước vào Irag. Hay tại lưu vực sông Mekong, các nước Việt Nam, Lào, Thái Lan, Campuchia, Myanmar đă nhiều lần lên án Trung Quốc xây nhiều đập thủy điện trên thượng lưu con sông làm mực nước sông ngày càng cạn kiệt.
Khi những bất đồng về chia sẻ nguồn nước giữa các quốc gia không thể giải quyết bằng biện pháp ḥa b́nh, chiến tranh là điều tất yếu. Trong lịch sử, cuộc chiến dai dẳng giữa người Israel và người Palestine được cho là một phần do tranh giành nguồn nước. Bờ Tây nằm trên một khu vực ngậm nước lớn.
Thêm vào đó, Cao nguyên Golan mà Israel lấy đi từ Syria trong cuộc chiến năm 1967 là nơi bắt nguồn của sông Jordan và các nguồn nước đổ vào Biển Galilee. Ở một khu vực khô hạn như Trung Đông, kiểm soát nguồn nước mang tính sống c̣n đối với cả một dân tộc.
Ở lưu vực sông Euphrates, Thổ Nhĩ Kỳ có quân đội hùng mạnh hơn Syria, nhưng điều đó cũng không ngăn được người Syria nhiều lần đe dọa bạo lực.
Hay nhắc tới Ai Cập cũng đă nhiều lần dọa sẽ tiến hành chiến tranh để giải quyết mâu thuẫn xung quanh ḍng sông Nile. Tuy nhiên cả hai nước vùng thượng lưu là Sudan và Ethiopia đều bị nhấn ch́n trong nội chiến và quá nghèo để có thể xây đập tích trữ nguồn nước, nên chiến tranh không phải giải pháp phù hợp.
Tuy nhiên, trong lịch sử khi có tranh chấp nguồn nước xảy ra, giải pháp hợp tác được đề cao hơn chiến tranh. “V́ nó quá thiết yếu đến nỗi không thể chiếm đoạt nó bằng chiến tranh”, theo ông. Daniel Zimmer – giám đốc của Hội đồng Nước thế giới (WWC).
Khủng hoảng nước sạch gây nên mọi cuộc khủng hoảng khác
Nguồn nước ngày càng khan hiếm
Tuy nhiên, với t́nh trạng ô nhiễm ngày càng nặng, dân số tăng lên, biến đổi khí hậu, nước sạch dần trở nên khan hiếm, thứ “vàng lỏng” quư giá thậm chí hơn cả dầu mỏ. Bởi dầu mỏ có thể thay thế bằng các loại nguyên nhiên liệu khác như nhiên liệu sinh học, khí đốt, điện, … nhưng nước lại không thể thay thế, chỉ có thể sử dụng từ nguồn nước tự nhiên, hoặc tái sử dụng, tái chế từ nguồn nước khác sang nước sạch, nước ngọt.
Theo dự báo của LHQ, đến năm 2025, có khoảng 1,8 tỉ người sống tại các quốc gia hoặc khu vực “hoàn toàn khan hiếm nước” và vào năm 2030, một nửa dân số thế giới sẽ sống trong những vùng căng thẳng do nước. Đến năm 2040, dân số thế giới sẽ đạt mốc khoảng 9 tỷ người, trữ lượng nước ngọt sinh hoạt trên Trái Đất chỉ đáp ứng được 70% nhu cầu, tức gần 3 tỷ người sẽ không thể tiếp cận nguồn nước sạch, nước ngọt.
Nghiên cứu của Viện Nước quốc tế Stockholm (SIWI) cho biết, nước bẩn giết chết nhiều người hơn so với động đất và chiến tranh. Ước tính mỗi ngày trên thế giới có tới 5.000 trẻ em bị chết do các bệnh liên quan đến nước bẩn. Theo bà Maude Barlow – cố vấn cao cấp về nước cho Chủ tịch Đại hội đồng LHQ, cứ 3,5 giây có 1 trẻ em chết do uống nước bẩn.
Cụ thể, nhiều cư dân vùng Hạ Sahara ở Châu Phi có ít hơn 20 lit nước mỗi ngày và 2/3 dân cư không có nhà vệ sinh đạt chuẩn. Mặt khác, b́nh quân 1 người Anh dùng 150 lít nước/ngày trong khi người Mỹ dùng 600 lít/ngày. Thậm chí, có cư dân ở Phoenix, Arizona (Hoa Kỳ) dùng tới 1.000 lít/ngày, gấp 100 lần so với người Mozambique.
Song, một nghịch lư là người dân các nước nghèo phải tốn nhiều tiền cho nước sạch hơn hơn so với cư dân các nước phát triển từ 5 – 10 lần. Theo một thống kê ở khu vực này cho biết, ước tính số tiền người dân Hạ Sahara bỏ ra mua nước mỗi năm tương đương với cả một năm trời làm việc của tất cả người lao động ở Pháp.
Thiếu nước sạch đang là một vấn đề nhức nhối, nhưng t́nh h́nh cũng trở nên tồi tệ hơn khi các nguồn nước ngày càng cạn kiệt. Những sa mạc như Sahara đang ngày càng mở rộng. Hồ Tchad (Cộng hoà Tchad – Trung Phi) giảm gần 100 mét khối nước mỗi năm. Mực nước ngầm tại hàng triệu hecta miền bắc Trung Quốc giảm 1 m/năm, khiến việc đào giếng ngày càng tốn kém (ước tính các giếng ở khu vực này phải khoan sâu 1 km hoặc hơn mới có nước sạch).
Những khối băng trên dăy Himalaya – từng được mệnh danh là “tháp nước của châu Á”, đang tan với một tốc độ báo động… ảnh hưởng nghiêm trọng đến lưu lượng nước của các con sông chính ở châu Á, như sông Mekong (Bán đảo Đông Dương), sông Dương Tử (Trung Quốc), sông Hằng (Ấn Độ), sông Ấn (Pakistan).
Đáng nói, ô nhiễm môi trường là hệ quả nguy hiểm nhất của quá tŕnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Trung Quốc bị cáo buộc là một trong những nước có nguồn nước ô nhiễm nhất thế giới. Các sông hồ bị ô nhiễm nặng, nhưng hơn 40% trong 662 thành phố lớn của Trung Quốc không có hệ thống xử lư rác và chất thải. Chính quyền Bắc Kinh cho biết 9/10 thành phố trong nước có hệ thống nước ngầm bị ô nhiễm, và khoảng 300 triệu người phải uống nước không an toàn.
Theo đó, thiên tai, sự khan hiếm và chất lượng nước giảm, kết hợp với đói nghèo, căng thẳng xă hội, sẽ góp phần làm tăng sự bất ổn, có thể dẫn đến những căng thẳng về chính trị và sự sụp đổ của nhiều quốc gia.
Ngay từ năm 2002, trong một cuốn sách, Viện sĩ người Nga Abalkin đă khẳng định, trên thế giới hiện hữu gần 2.000 điểm có nguy cơ bùng nổ cuộc chiến v́ nước sạch. Trong thế chiến thứ 2, Nhật Bản đă từng dùng thủ đoạn làm nổ tung ống dẫn nước từ Malaysia sang quốc đảo Singapore, nhằm cắt viện trợ nước cho quân đội Anh đóng ở Singapore.
Nhiều cảnh báo của các tổ chức thế giới cho rằng, sau năm 2022, việc sử dụng nước làm vũ khí chiến tranh hoặc công cụ của chủ nghĩa khủng bố sẽ cao hơn 40% so với hiện nay, đặc biệt là ở Nam Á, Trung Đông và Bắc Phi, những nơi thiếu nước trầm trọng.
Cạnh tranh, giành giật nguồn nước ngọt xuyên quốc gia cũng là một thực trạng ở châu Á – nơi trữ lượng nước ngọt b́nh quân tính theo đầu người thấp nhất so với các châu lục khác. Cuộc đua giành nguồn nước ngọt ở châu Á đang gây sức ép lên ngành nông nghiệp, ngư nghiệp, tàn phá hệ sinh thái, đe dọa nghiêm trọng tới ḥa b́nh và ổn định trong dài hạn tại đây.
Tháng 4/2012, báo cáo của các cơ quan t́nh báo Mỹ về an ninh nước sạch nhận định rằng, lũ lụt, hạn hán và thiếu nước ngọt có thể gây ra bất ổn toàn cầu và xung đột vũ trang đáng kể trong các thập niên tới và việc lạm dụng nước có thể đe doạ đến an ninh quốc gia của Mỹ. Các cuộc giao tranh v́ nguồn dự trữ nước đă bắt đầu manh nha, tuy c̣n cục bộ.
LHQ và các tổ chức môi trường toàn cầu đă không ít lần báo động về các nguy cơ của t́nh trạng khan hiếm nước, kêu gọi thế giới hàng năm dành ra 198 tỉ USD, nhằm cải thiện t́nh trạng khan hiếm nước, đảm bảo dân cư trên thế giới được tiếp cận bền vững các nguồn nước sạch. Khủng hoảng nguồn nước sẽ dẫn tới khủng hoảng về y tế, nông nghiệp, kinh tế, khí hậu và thậm chí là khủng hoảng về chính trị. Chiến tranh nước sạch là hậu họa tất yếu sẽ xảy ra trong tương lai gần nếu t́nh trạng hiên tại không được cải thiện. Dân số ngày càng tăng trong khi nước sạch ngày càng ít đi do ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu.
Một giấc ngủ ngắn giữa trưa không chỉ giúp chúng ta phục hồi lại năng lượng, cải thiện tâm trạng mà c̣n làm giảm nguy cơ bị huyết áp cao.
Manolis Kallistratos và các cộng sự tại tại Bệnh viện đa khoa Asklepieion ở Voula, Hy Lạp, tiến hành một nghiên cứu để t́m hiểu mối liên hệ giữa việc ngủ trưa và t́nh trạng huyết áp của con người. Họ theo dơi 212 t́nh nguyện viên có mức huyết áp tâm thu [áp lực của máu lên thành động mạch khi tim co bóp] trung b́nh là 129,9 mm Hg. Những người tham gia ở độ tuổi trung b́nh là 62 tuổi. Gần một phần tư trong số họ hút thuốc hoặc được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Theo Viện Tim, Phổi và Máu Quốc gia Mỹ, một người bị huyết áp cao nếu chỉ số huyết áp tâm thu là 140 mm Hg hoặc cao hơn, và chỉ số huyết áp tâm trương [áp lực của máu lên thành động mạch giữa các lần tim co bóp] từ 90 mm Hg trở lên. Huyết áp cao kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh nghiêm trọng như bệnh tim, đột quỵ, bệnh động mạch ngoại biên, ph́nh động mạch chủ, bệnh thận, mất trí nhớ…
Kallistratos chia các t́nh nguyện viên thành hai nhóm, một nhóm ngủ trưa đều đặn hằng ngày và nhóm c̣n lại không ngủ trưa. Để có được số đo huyết áp chính xác từ những người tham gia trong suốt cả ngày, các nhà khoa học yêu cầu họ đeo các thiết bị theo dơi huyết áp lưu động.
Trong quá tŕnh phân tích, nhóm nghiên cứu đă điều chỉnh những yếu tố có thể ảnh hưởng đến chỉ số huyết áp bao gồm tuổi tác, giới tính, lối sống và loại thuốc thường sử dụng. Không có sự khác biệt đáng kể giữa số lượng người tham gia dùng thuốc huyết áp ở hai nhóm.
Kết quả cho thấy, những người ngủ trưa có huyết áp tâm thu trung b́nh mỗi ngày giảm 5,3 mm Hg, hiệu quả tương tự những người uống thuốc hạ huyết áp. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu nhận thấy có mối quan hệ trực tiếp giữa thời gian ngủ trưa và huyết áp. Cụ thể là cứ mỗi 60 phút ngủ trưa, huyết áp tâm thu trung b́nh mỗi ngày giảm 3 mm Hg.
“Giấc ngủ trưa dường như làm giảm mức huyết áp ở cùng mức độ so với những thay đổi lối sống khác. Ví dụ, chế độ ăn giảm tiêu thụ muối và rượu có thể hạ thấp huyết áp xuống từ 3 đến 5 mmHg”, Kallistratos cho biết.
Kallistratos đă tŕnh bày phát hiện mới tại Hội nghị khoa học thường niên lần thứ 68 do Đại học Tim mạch Mỹ tổ chức. “Những phát hiện này rất quan trọng, bởi v́ huyết áp giảm xuống 2 mmHg có thể hạ thấp nguy cơ tai biến tim mạch, chẳng hạn như đau tim lên tới 10%. V́ vậy, ngủ trưa là rất cần thiết, đặc biệt đối với những người bị huyết áp cao. Đây là thói quen có thể học được và không tốn kém ǵ”, Kallistratos nhận định.
“Chúng tôi không khuyến khích mọi người ngủ nhiều giờ đồng hồ vào buổi trưa, nhưng họ không nên cảm thấy tội lỗi nếu có thể chợp mắt một chút v́ lợi ích sức khỏe tiềm năng”, Kallistratos nói.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
