Cẩm Nang to live

[florida80]

Nhận biết người sống giả tạo để không bị tổn thương


Tác giả: Thảo Viên

Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh





Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)

Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)



Nhận biết người sống giả tạo để không bị tổn thương



Những người sống giả tạo có thể khiến bạn tổn thương vì bị lừa dối, thậm chí là bị chơi xấu khi cạnh tranh mà không hề hay biết. Làm sao bạn có thể sớm tháo mặt nạ của kiểu người nguy hiểm này?




Các nhà khoa học cho biết con người sẽ có xu hướng nói dối khi muốn vượt trội ai đó, giữ gìn hòa bình hay tránh để người khác bị tổn thương (*). Một số người thì nói dối để tự bảo vệ bản thân trong những tình huống nguy hiểm hoặc bảo vệ lòng tự trọng của mình. Ngay cả một đứa trẻ mới vài tháng tuổi cũng biết “lừa dối” mẹ khi khóc mặc dù chẳng có vấn đề gì cả để thu hút sự quan tâm. Động vật có thể dùng các chiêu trò “lừa dối” nhau để tranh giành thức ăn hoặc bạn tình giao phối.

Tuy nhiên, con người sống giả dối thì có thể xem sự lừa dối như một loại mặt nạ tâm lý để âm thầm gây tổn hại cho mọi người xung quanh. Bạn cần biết cách phân biệt người giả dối và người tử tế để tránh bị tổn thương. Đồng thời, sự nhạy bén trong cách nhìn người cũng sẽ giúp bạn trân trọng hơn những người yêu mến bạn một cách chân thành.

Dấu hiệu của người sống giả dối

sống giả tạo

Cuộc sống này quá ngắn ngủi để bạn bận tâm về những người sống giả dối. Vì thế, bạn nên nhận biết những người này qua 10 dấu hiệu sau đây:

1. Người sống giả tạo nói không giữ lời: Nếu tình trạng “nói được mà không làm được” lặp lại quá nhiều lần, đây có thể là dấu hiệu chứng tỏ người ấy đang nói dối.

2. Người sống giả tạo xuất hiện khi có lợi: Bạn sẽ thấy kiểu người này luôn vắng mặt mỗi khi bạn cần có sự giúp đỡ, nhưng lại có mặt mỗi khi có lợi ích cho bản thân.

3. Người sống giả tạo không lắng nghe bạn: Họ chỉ giả vờ ngồi đó nhưng không nắm bắt thông tin bạn đề cập, sau này nhắc lại sẽ không nhớ.

4. Người sống giả tạo thường tỏ ra vui vẻ: Dạng người này có biệt tài có thể cười nói vui vẻ với cả người mà họ ghét hoặc ngay sau khi bị sếp phê bình!

5. Người sống giả tạo nói xấu sau lưng bạn: Không có ai hoàn hảo, song họ luôn cố ý “vạch lá tìm sâu” để nói những điều tiêu cực về bạn, thậm chí nói sai sự thật về bạn.

6. Người sống giả tạo thích khoe thành tích: Những giá trị cuộc sống hiện đại có thể khiến họ thích chạy theo danh vọng và các mối quan hệ có lợi cho mình.

7. Người sống giả tạo thường biện minh: Thay vì thừa nhận lỗi lầm hoặc sai sót, họ có xu hướng đưa lý do biện minh để tự bảo vệ mình.

8. Người sống giả tạo thích đổ lỗi: Để đánh lạc hướng đối phương khi xung đột, họ sẽ tìm cách đổ lỗi cho người khác.

9. Người sống giả tạo thường tám chuyện: Họ thường tụ tập buôn dưa lê về người thứ ba. Nếu đang túm tụm nói chuyện mà tản ra khi bạn đến thì có thể đang nói về bạn đấy.

10. Người sống giả tạo hay lấy lòng cấp trên: Kiểu người này sẽ rất chú ý xây dựng mối quan hệ với cấp trên bằng cách khen ngợi, tặng quà, mời đi ăn…

- Sinh tố và khoáng chất có tác dụng xúc tác trong việc chuyển hóa thức ăn và có nhiều trong các loại thực phẩm. Tuy nhiên, ở người cao tuổi, khẩu phần nhiều khi không được cân bằng và có thể thiếu một vài loại sinh tố nào đó. Vì vậy, cũng nên dùng thêm một phân lượng sinh tố phụ trội. Tiện đây, xin nói qua về các chất chống oxy-hóa(anti-oxidant) và về gốc tự do (free radicals).




Ai cũng biết là dưỡng khí là một nhu yếu phẩm cho toàn bộ cơ thể. Thiếu dưỡng khí trong ít phút, não bộ bị tê liệt. Chẳng hạn chỉ nín thở dăm phút là mặt trở nên xanh rờn. Vậy mà cũng chính cái Oxygene này lại gây ra một hiện tượng làm rỉ sét trong cơ thể, như là một chiếc xe hơi bỏ trong mưa gió, không dùng đến.




Số là, để có năng lượng điều hành, tế bào dùng dưỡng khí để đốt hóa chất, như đường trong máu. Trong khi làm công tác này, một vài đơn vị Oxygene mất đi một số điện tử, và trở thành những gốc tự do. Để bổ túc điện tử bị mất, gốc-tự-do bèn cướp điện tử của các phân tử khác, gây thiệt hại cho cơ thể về hóa tính cũng như chức năng. Đây có thể là một trong những nguyên nhân đưa tới hóa già với da nhăn, thịt teo, xương mềm và một số bệnh như ung thư, xơ cứng động mạch. Để chống lại phản ứng tai hại này, người ta dùng những antioxidant, mà 3 chất chính là sinh tố C, sinh tố E và Beta-Caroten.




VẬN ĐỘNG CƠ THỂ

Ciceron có phát biểu: "Sự tập luyện và sự tự chủ giúp con người duy trì được một phần lớn sức bền bĩ đã có dù rằng người ta đã vào tuổi lão suy."




Ngày nay, nhiều người, nhất là các vị trọng tuổi, cứ cho là mình phải giữ gìn và duy trì tiềm năng của cơ thể bằng cách thư thả về thể xác. Chúng ta quá nhấn mạnh vào sự nghỉ ngơi, dưỡng sức. Tập luyện làm gì cho phí sinh lực, mất calories, hao mòn cơ thể. Thực tế ra thì, cơ thể ta rỉ sét vì không được dùng tới, nhiều hơn là, hao mòn vì được dùng tới. Một đời sống tĩnh tại, có hại cho cả sức khỏe cũng như sự trường thọ và đưa tới sự sớm hủy hoại về tâm thần, thể xác.




Các cơ thịt và khối xương teo lại, yếu đi. Tế bào mỡ to lên, chiếm chỗ của bắp thịt, con người mập phệ ra. Tim đập yếu. Khả năng sử dụng dưỡng khí giảm, nuôi dưỡng kém, làm ta dễ mỏi mệt, uể oải chán nản. Con người trở nên kém linh động, di chuyển chậm chập, buông xuôi mọi việc, NOM GIÀ ĐI, một sự già trước tuổi.




Sinh học đã chứng minh ngưng trệ đưa tới sự thoái hóa. Nước chẳng lưu thông, nước thành thối, bẩn. Ao tù thì nước đọng. Mà cơ thể ta gồm 60% là chất lỏng. Cho nên vào tuổi già mà tự cho phép mình sống một đời sống tĩnh tại, không vận động, thì chắc là bệnh hoạn cũng như tử vong sẽ đến rất mau.




Sự sung sức của người còn trẻ là một tự do lựa chọn, nhưng với người cao niên, nó là một cái gì thiết yếu. Hãy nghĩ tới cái đồng hồ chạy bằng giây thiều xưa kia. Nó ngưng chạy không phải vì hư mòn hay bể vỡ, mà nó cần lên dây thiều. Ta cũng vậy: Cũng cần tự lên dây thiều.

Ích lợi của sự vận động cơ thể thì vô biên. Chỉ xin tóm lược là nó tăng sự nhịp nhàng của toàn thân; tim phổi tăng hiệu năng; giảm cao huyết áp và cao cholesterol; khớp xương co duỗi trơn tru, thịt xương cứng cáp; trí óc sáng suốt, nhạy cảm hơn, tâm thần thoải mái, yêu đời và làm tình cũng tốt hơn. Tuổi thọ sẽ cao hơn, để chiêm ngưỡng những thành quả mà con cháu đạt được với sự đóng góp công sức của mình.




Hãy sắp đặt một chương trình tập luyện thích hợp với tuổi, sức khỏe, hoàn cảnh, điều kiện của mình. Dành cho sự vận động một thì giờ ưu tiên và cố định trong ngày, coi sự vận động như một nhu cầu chứ không phải để giải trí. Hãy tự lấy hẹn để vận động, rồi giữ hẹn đó như hẹn đi bác sĩ, đi vay tiền ngân hàng và kiên nhẫn tiếp tục chương trình. Đừng sợ hãi sự tập dượt. Hãy làm sao để sự tập dượt trở thành người bạn đồng hành, đồng chí của các cơ năng trong người mình. Sự bỏ đi không được dùng đến, sự xao lãng không chăm sóc, sự biếng nhác không vận động là những nguyên nhân đưa tới hao mòn, bệnh tật của cơ thể. Câu nói "Use it or lose it" đáng để ta ghi nhớ.




NHỮNG THÓI QUEN TỐT

Đã leo lến đến tuổi sáu nhăm một cách bình an thì ta đã có nhiều đóng góp tốt cho cơ thể trong lúc thiếu niên,trung niên. Ta đã có nhiều thói quen tốt hơn là những tật xấu. Giờ đây ta cứ tiếp tục như vậy mà đi, giữ vững lập trường.




Tứ đổ tường thì cũng cứ tránh, để tâm thân an lạc, gia đạo bình an, tài chánh ổn định. Tứ khoái thì giữ cho hài hòa, hợp luật trời và luật sinh hóa, chẳng nên thái quá mà hao tổn tâm can, sức khỏe, nhất là với đệ tam khoái. Có phải dùng đến Viagra, Levita thì cũng nên lựa phân lượng nhỏ thôi mà tăng sự mơn trớn, nỉ non...




Kết Luận

Trên đây là một số ý kiến đóng góp vào việc bảo trì và vận hành bộ máy tuy đã cũ, nhưng còn nhiều công dụng cho gia đình và xã hội. Xin hãy đồng ý với Maria W. Chapman là "Đừng kéo lê cái đầu máy xe lửa như một tên khờ khạo mà hãy tiếp tế củi, nước và lửa như một tay lành nghề." Để xe tự động một cách hào hùng.





Lê Quang Thọ

Nursing Home - Viện Dưỡng Lão - Bs Trần Công Bảo










Cổ nhân có câu: "sinh, bệnh, lão, tử". Bốn giai đoạn này không ai có thể tránh khỏi. Chuẩn bị ứng phó với bệnh tật và tuổi già của mình và của thân nhân mình là điều ai cũng có dịp nghĩ tới, kể cả chính kẻ viết bài này là tôi cũng đang sắp sửa bước vào tuổi “thất thập cổ lai hi”.


Anh bạn thân của tôi, Bs. TNT từ lâu có đề nghị tôi viết một bài về "Viện Dưỡng Lão" (VDL) để giúp bà con mình có thêm một chút khái niệm về VDL vì anh biết trong suốt 27 năm qua tôi đã liên tục săn sóc cho các cụ già tại các viện dưỡng lão, và cũng đã là "Giám Đốc Y Tế" (Medical Director) của nhiều VDL trong vùng. Nay tôi muốn chia sẻ cùng qúy bạn một số kinh nghiệm và hiểu biết về VDL.


Trong Việt ngữ chúng ta thường dùng từ Viện Dưỡng Lão, nhưng trong Anh ngữ thì có nhiều từ khác nhau như Nursing home, Convalescent home, Rehabilitation and Nursing center, Skilled nursing facility (SNF), Rest home... Nói chung, VDL là một nơi cho những người bị yếu kém về thể xác không thể tự săn sóc cho mình được trong cuộc sống hàng ngày. Thí dụ như không thể nấu nướng, giặt giũ, đi chợ... nặng hơn nữa như không đủ sức để làm những việc tối cần thiết cho cuộc sống như ăn uống, đi tiêu, đi tiểu... hoặc cần phải có thuốc men đúng lúc mà không thể tự làm được.


Khi nói tới VDL người ta thường chỉ nghĩ tới những người già mà thôi. Thật ra có nhiều người "trẻ" nhưng vì tật bệnh không thể tự lo cho mình được cần phải có sự giúp đỡ của SNF (skilled nursing facility). Vậy thế nào là VDL?

VDL là nơi cung cấp những dịch vụ cần thiết cho cuộc sống hàng ngày cho những người không đủ khả năng lo cho chính mình. Tùy theo mức độ trầm trọng của bệnh tật mà có những VDL khác nhau:


1- Skilled Nursing Facility (SKF): là nơi cung cấp những dịch vụ cho những người bị khuyết tật nặng như tai biến mạch máu não gây nên bán thân bất toại, hôn mê lâu dài, hoàn toàn không còn khả năng ngay cả trong việc ăn, nuốt, tiêu, tiểu... Thường thường tại SNF có hai phần: phục hồi (rehabilitation) và săn sóc sức khỏe (nursing care). Có những người sau khi được giải phẫu thay xương khớp háng (hip replacement), thay đầu gối (knee replacement), hay mổ tim (bypass, thay valve tim) … cần thời gian tập dượt để phục hồi (rehabilitation). Sau đó họ có thể về nhà sinh hoạt bình thường cùng gia đình.


2- Intermediate care facility (ICF): cung cấp dịch vụ cho những người bệnh như tật nguyền, già cả nhưng không cần săn sóc cao cấp (intensive care). Thường thường những người này không có thân nhân để lo cho mình nên phải vào đây ở cho đến ngày cuối cùng (custody care).


3- Assisted living facility (ALF): Thường thường những người vào ALF vẫn còn khả năng tự lo những nhu cầu căn bản như tắm rửa, thay quần áo, đi tiêu, đi tiểu một mình được. Họ chỉ cần giúp đỡ trong việc bếp núc, theo dõi thuốc men và chuyên chở đi thăm bác sĩ, nhà thờ, chùa chiền hay mua sắm lặt vặt. Họ vẫn còn phần nào "độc lập".


4- VDL cho những người quá lú lẫn (Alzheimer facility):có những bệnh nhân bị lú lẫn nặng, đến nỗi không nhận ra người thân như vợ, chồng, con cháu nữa. Không biết tự đi vào buồng tắm, phòng vệ sinh để làm những công việc tối thiểu. Họ không biết họ ở đâu, dễ đi lang thang và lạc đường. Nếu ở nhà thì phải có người lo cho 24/24. Những VDL dành riêng cho những bệnh nhân này, thường là "locked facilty", cửa ra vào được khóa lại để bệnh nhân không thể đi lạc ra ngoài. Cách đây khá lâu đã có trường hợp một bệnh nhân đi ra khỏi viện, lạc đường, bị xe lửa cán chết! Từ đó có locked facilty. Đôi khi cũng có những viện bệnh nhân được gắn alarm vào cổ chân. Nếu bệnh nhân đi qua cửa thì alarm sẽ báo động và nhân viên sẽ kịp thời mang về lại.

NHỮNG DỊCH VỤ ĐƯỢC CUNG CẤP TẠI VDL: Điều này tùy theo từng viện. Tuy nhiên những dịch vụ sau đây là cần thiết:


1- Phòng ngủ.

2- Ăn uống

3 - Theo dõi thuốc men

4- Những điều tối thiểu hàng ngày như tắm rửa, thay quần áo, vệ sinh cá nhân...

5- 24/24 lo cho những trường hợp bệnh khẩn cấp.

6- Sinh hoạt hàng ngày như giải trí, tôn giáo...

7- Vật lý trị liệu. Dịch vụ này rất quan trọng để giúp người bệnh có thể phục hồi càng nhiều càng tốt. Trong vật lý trị liệu có nhiều dịch vụ khác nhau:

a- Tập dượt (physical therapy): như tập đi, tập lên xuống cầu thang, tập tự vào giường ngủ hay ra khỏi giường một cách an toàn, không vấp ngã...

b- Speech therapy: tập nói, tập nuốt khi ăn uống... Có những bệnh nhân bị stroke, không thể nói hay ăn được, cần được tập để phục hồi chức năng này.

c- Occupational therapy: Tập mang giầy, bí tất (vớ)... Tập sử dụng bếp gaz, bếp điện cho an toàn để tránh bị tai nạn.


AI TRẢ TIỀN CHO VDL? Có nhiều nguồn tài trợ khác nhau:


1- Medicare

2- Medicaid (ở California là Medi-Cal).

3- Bảo hiểm tư, có nhiều người mua sẵn bảo hiểm cho VDL.

4- Tiền để dành của người bệnh (personal funds).


MEDICARE là do qũy liên bang, chỉ trả tối đa 100 ngày cho những bệnh nhân cần tập dượt để phục hồi chức năng tại một skilled nursing facility (SNF). Thường những bệnh nhân bị stroke, gãy xương... cần dịch vụ này. Medicare KHÔNG TRẢ cho custody care.


MEDICAID là do qũy liên bang và tiểu bang. Qũy này trả nhiều hay ít là tùy từng tiểu bang. Medicaid trả cho dịch vụ y tế và custody care.


BẢO HIỂM TƯ thì tuy theo từng trường hợp sẽ có những quyền lợi khác nhau, nhưng thường rất hạn chế.


Hiện nay người ta ước lượng trên nước Mỹ có khoảng 1.4 triệu người sống trong 15,800 VDL. Các VDL này đặt dưới sự kiểm soát của bộ y tế, đặc biệt là do Centers for Medicare & Medicaid Services (CMS) giám sát. Hàng năm các VDL đều phải trải qua một cuộc kiểm tra rất gắt gao (survey) của CMS. VDL nào không đúng tiêu chuẩn thì có thể bị đóng cửa! Mục đích kiểm tra của CMS là để bảo đảm cho các bệnh nhân tại VDL được săn sóc an toàn, đầy đủ với chất lượng cao. Đồng thời tránh những trường hợp bị bỏ bê (negligence) hay bạo hành (abuse) về thể xác lẫn tinh thần. Tại mỗi VDL đều có lưu trữ hồ sơ kiểm tra cho công chúng xem. Bất cứ ai cũng có thể xem kết quả của các cuộc kiểm tra này. Tất cả các VDL đều phải có các biện pháp để bảo đảm sự săn sóc cho bệnh nhân theo đúng tiêu chuẩn. Nếu không sẽ bị phạt tiền, và có những trường hợp bị đóng cửa.

Trên đây tôi đã trình bày sơ qua về những điểm chính của VDL. Tuy nhiên, như quý bạn đã từng nghe và biết, có nhiều khác biệt giữa những VDL. Theo tôi nhận xét thì quan niệm chung của mọi người là "không muốn vào VDL". Chúng ta từng nghe những chuyện không tốt thì nhiều, mà những chuyện tốt thì ít. "Tiếng lành đồn gần, tiếng dữ đồn xa", là câu ngạn ngữ người mình vẫn nói từ xa xưa đến nay. Tôi đã đọc không biết bao nhiêu là bài viết về việc con cái "bất hiếu", bỏ bố mẹ, ông bà vào VDL rồi không đoái hoài tới. Tôi cũng thấy nhiều trường hợp các cụ vào VDL một thời gian rồi không muốn về nhà với con cháu nữa! Trên đời này không có gì là tuyệt đối cả, trong cái hay có cái dở, và trong cái dở lại có thể tìm ra cái hay. Vậy chúng ta rút tỉa được kinh nghiệm gì trong vấn đề này? Tôi chỉ xin nêu lên những nhận xét chủ quan của riêng tôi mà thôi. Có thể quý vị không đồng ý hết, nhưng nếu rút tỉa được ít nhiều ý kiến xây dựng thì "cũng tốt thôi".


NHỮNG "BỆNH" CÓ THỂ DO VDL GÂY RA:


1- Lo lắng (anxiety): Trong tháng 9/2011 những nhà nghiên cứu hỏi ý kiến của 378 bệnh nhân trên 60 tuổi nằm VDL tại thành phố Rochester, New York. Kết qủa là có trên 27.3% trả lời là họ bị bệnh lo lắng, từ vừa đến nặng. Nếu không được chữa trị sẽ đưa đến bệnh trầm cảm (depression). Nên nhớ là 378 bệnh nhân này là người Mỹ chính cống, sinh ra và lớn lên tại Mỹ. Chúng ta hãy tưởng tượng người Việt mình không biết rành tiếng Anh, không hợp phong tục, tập quán thì sự khó khăn sẽ nhiều như thế nào! Còn một vấn đề nữa là thức ăn, chúng ta quen "nước mắm, thịt kho"..., làm sao mà có thể nuốt hamburger, sandwich… ngày này qua ngày khác! Các vấn đề này càng làm bệnh lo lắng, trầm cảm nặng thêm!

2- Phản ứng của thuốc (adverse drug reactions): Trong tháng 1/2012 ngưòi ta theo dõi các bệnh nhân tại VDL, kết qủa là ít nhất 40% các bệnh nhân dùng trên 9 loại thuốc khác nhau. Uống càng nhiều thuốc thì phản ứng càng nhiều. Có ba loại phản ứng khác nhau:

a- Phản ứng phụ (side effects): thí dụ như uống aspirin làm bao tử khó chịu, thuốc cao máu làm táo bón... Loại này thường xảy ra, không cần phải ngưng thuốc.

b- Drug interference: (tạm dịch là thuốc đối tác với nhau): có nhiều loại thuốc uống chung với nhau sẽ làm tăng hoặc giảm sức tác dụng. Thí dụ thuốc loãng máu coumadin mà uống chung với thuốc tim như amiodarone sẽ làm dễ chảy máu. Có những thức ăn hay nước uống dùng chung với thuốc cũng ảnh hưởng đến thuốc. Thí dụ uống nước bưởi hay nho với một vài loại thuốc cũng sẽ tăng sức tác dụng của thuốc, dễ gây ngộ độc.

c- Dị ứng với thuốc (allergic reaction): Loại này nguy hiểm hơn, thường làm da nổi mề đay, đỏ, ngứa. Nếu nặng thì có thể chết được như phản ứng với penicillin chẳng hạn. Nếu bị dị ứng thì phải ngưng thuốc ngay.

3- Ngã té (fall): Người già rất dễ bị té ngã gây nên nhiều biến chứng quan trọng như chảy máu trong đầu (intracranial bleeding), gãy xương (như gãy cổ xương đùi, tay...). Khi già quá hoặc có những bệnh ảnh hưởng đến sự di chuyển, không còn đi lại vững vàng, nhanh nhẹn như lúc trẻ nên dễ vấp, té ngã.

4- Da bị lở loét (decubitus ulcers): Những người bị liệt giường, không đủ sức để tự mình xoay trở trên giường, rất dễ bị lở loét da gây nên nhiều biến chứng tai hại.

5- Nhiễm trùng (infection): như sưng phổi, nhiễm trùng đường tiểu...nhất là những người cần phải dùng máy móc như máy thở (respirator), ống thông tiểu (Folley catheter)…

6- Thiếu dinh dưỡng, thiếu nước (malnutrition, dehydration): Ở các cụ già thì trung tâm khát (thirst center) trong não không còn nhạy cảm nữa, nên nhiều khi cơ thể cần nước mà không thấy khát không uống nên bị thiếu nước. Cái cảm giác "ngon miệng (appetite) cũng giảm đi nên không muốn ăn nhiều gây nên tình trạng thiếu dinh dưỡng

VẬY CÓ NÊN VÀO VDL KHÔNG? Việc này thì tùy trường hợp. Theo tôi:


1- Nếu còn có thể ở nhà được mà vẫn an toàn thì ở nhà tốt hơn. Nếu tài chánh cho phép, thì dù mình không đủ khả năng lo cho mình, mình vẫn có thể mướn người "bán thời gian" (part time) đến lo cho mình vài giờ mỗi ngày, giúp ăn uống, tắm rửa, dọn dẹp trong nhà, thuốc men, chở đi bác sĩ...

2- Nếu không thể ở nhà được, mà tài chánh cho phép thì có thể ở những assisted living facilities. Ở đây thường họ chỉ nhận tiền (personal funds) chứ không nhận medicare & medicaid. Tại đây thì sự săn sóc sẽ tốt hơn.

3- Group homes (nhà tư): Có những người nhận săn sóc cho chừng 4-6 người mỗi nhà. Họ cũng lo việc ăn uống, chỗ ở, thuốc men, chở đi bác sĩ...Thường thì rẻ hơn tùy từng group.

4- Nếu "chẳng đặng đừng" phải vào VDL thì phải làm sao để có được sự săn sóc "tốt nhất"?

a- Làm sao để lựa chọn VDL:

* Vào internet để xem ranking của VDL (tương tự như các tiệm ăn có xếp loại A, B, C...)

* Mỗi VDL đều phải có cuốn sổ phúc trình về các cuộc kiểm tra (survey) do bộ y tế làm hàng năm. Trong đó bộ y tế sẽ nêu lên những khuyết điểm mà họ đã tìm thấy. Cuốn sổ này được để ở khu công cộng (public area) trong khuôn viên của VDL. Hỏi receptionist thì họ sẽ chỉ cho.

* Hỏi ý kiến thân nhân những người có thân nhân đang nằm tại đó.

* Quan sát bên trong và ngoài của VDL: xem có sạch sẽ, không mùi hôi, nước tiểu. Theo dõi cách đối xử, săn sóc của nhân viên với bệnh nhân.

* Nếu có thể thì tìm một VDL có nhiều người Việt đang ở để có nhân viên nói tiếng Việt, có thức ăn Việt, có chương trình giải trí theo kiểu Việt.

b- Nếu đã quyết định chọn VDL cho người thân rồi thì phải làm gì sau đó?

* Chuẩn bị tư tưởng không những cho bệnh nhân mà con cho cả chính mình và mọi người trong gia đình để có được sự chấp nhận (acceptance) càng nhiều càng tốt.

* Thăm viếng thường xuyên: Nếu nhà đông con cháu thì không nên đến thật đông một lần rồi sau đó nhiều ngày không có ai đến. Nếu được, nhất là trong vài tháng đầu, luân phiên nhau tới, mỗi ngày một lần một vài người. Làm lịch trình ai đi thăm ngày nào, giờ nào...

* Nên làm một cuốn sổ "thông tin" (communication book) để cạnh giường. Trong cuốn sổ này mỗi khi ai đến thăm thì viết ngày giờ, tên người đến thăm, và nhận xét xem bệnh nhân có vấn đề gì cần lưu ý, giải quyết. Nếu không có vấn đề gì thì cũng nên viết vào là không có hoặc cho nhận xét về vui, buồn, than thở của bệnh nhân...

* Cuối tuần hay ngày lễ: nên có người vào hoặc mang bệnh nhân về nhà nửa buổi để được sống với không khí gia đình dù ngắn ngủi, hay đưa ra khỏi VDL để làm đầu, tóc hoặc tới tiệm ăn cho khuây khỏa...

* Nên sắp xếp để bệnh nhân có sách báo, băng nhạc bằng tiếng Việt cho bệnh nhân giải trí.

* Cho dù có những bệnh nhân bị hôn mê bất tỉnh lâu dài, nhưng khi đến thăm hãy cứ thì thầm bên tai họ những lời yêu thương, những kỷ niệm cũ. Nắm tay, xoa dầu để tỏ tình thương yêu. Tuy họ không có thể cảm thấy được 100% nhưng chắc chắn họ vẫn còn một chút nhận thức, làm họ hạnh phúc hơn, mặc dù mình không nhận thấy. Để bên đầu giường những băng nhạc, câu kinh mà khi còn khỏe họ đã thích nghe.

* Một điều chót mà theo kinh nghiệm của tôi, rất có hiệu quả: đối xử tốt nhưng nghiêm túc với nhân viên của VDL:

- Đối xử tốt: lịch sự, nhẹ nhàng, không thiếu những lời cám ơn cho những nhân viên phục vụ tốt. Thỉnh thoảng mua một vài món quà nhỏ cho họ (tôi xin nhấn mạnh “nhỏ thôi”– đừng nên coi đây là hối lộ) như đồ ăn, thức uống ... để bày tỏ lòng biết ơn của mình. Mình tốt với họ thì họ sẽ quan tâm đến mình nhiều hơn. Người mình vẫn nói: "Có qua có lại mới toại lòng nhau").

- Tuy nhiên đối xử tốt không có nghĩa là mình chấp nhận những sai trái của họ. Thí dụ mình đã báo cáo những thay đổi về sức khỏe của bệnh nhân cho họ mà không ai quan tâm giải quyết thì mình phải lịch sự nêu ra liền. Nếu cần thì gặp ngay những người có trách nhiệm như charge nurse, nursing director và ngay cả giám đốc của VDL để được giải quyết. Nên nhớ là phải lịch sự, nhã nhặn nhưng cương quyết thì họ sẽ nể phục mình. Tôi đã thấy nhiều trường hợp đạt yêu cầu một cách rất khả quan.


Trên đây là những kinh nghiệm của tôi xin chia sẻ với quý bạn. Dĩ nhiên là không hoàn toàn đầy đủ tất cả những gì quý bạn mong muốn, nhưng hy vọng cũng đáp ứng được phần nào những ưu tư, lo lắng cho người thân của quý bạn.







Bs. Trần Công Bảo

Ai Mê Massage?? Hãy Cẩn Thận !!




Ai mê Massage?? Xin mời đọc






Thân gởi các bạn,

Dr.Tri Tang Nguyen.

SÀI GÒN (NV) - Trung bình mỗi năm có ít nhất 5 người được đưa vào bệnh viện Chợ Rẫy cứu chữa vì bệnh... mê massage. Ðó là nhận định của khoa Ngoại Thần Kinh bệnh viện này.

Vietnam Net cho biết, trường hợp mới nhất xảy ra hôm 22 tháng 5 vừa qua. Nạn nhân là ông Trần Văn N. 53 tuổi, cư dân quận Tân Bình, Sài Gòn bị liệt cả hai chân đến nỗi không đi đứng được chỉ vì thường xuyên đi massage.

Bác Sĩ Nguyễn Ngọc Khang, phó trưởng khoa Ngoại Thần Kinh bệnh viện Chợ Rẫy, người trực tiếp điều trị bệnh ông N. quả quyết rằng cứ vài tháng lại có một-hai người được đưa vào bệnh viện để chữa trị “di chứng” của những lần đi massage “xoa bóp chữa bệnh.” Bác Sĩ Khang cũng cho rằng còn nhiều người khác nữa không dám đến bệnh viện điều trị vì e ngại.




Bác Sĩ Khang kể lại trường hợp của ông N. và nói rằng ông N. đã được nhân viên massage dùng chân nhấn các đốt sống. Khi thấy đau, ông N. mới yêu cầu nhân viên massage dừng lại và tự động bỏ về nhà. Chỉ bốn tiếng đồng hồ sau thì hai chân của ông N. bị yếu hẳn, sau đó thì ông không đi đứng được nữa.




Theo các bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy, ông N. bị “chèn ép ở tủy xương ngực” và bị tụ máu ở màng cứng từ đốt sống số 6 đến đốt sống số 10.

Ông N. đã được mổ cắt bỏ hai cung của hai đốt sống và lấy máu bầm tụ. Ðến nay, ông N. đã thoát khỏi nguy cơ tàn phế. Ông có thể cử động được hai chân trở lại và hiện còn tiếp tục chữa bệnh tại trung tâm y tế ở gần nhà.




Một nạn nhân khác của nạn “mê massage” là một cư dân quận 5, Sài Gòn khoảng 40 tuổi. Ông này bị “giãn dây chằng cổ và tổn thương khớp đốt sống ngực” mà lỗi hoàn toàn thuộc về nhân viên massage.

Bác Sĩ Khang chỉ trích việc nhân viên massage dùng ngón chân nhấn vào khớp nối giữa các đốt sống để làm giãn dây chằng, mang lại cảm giác dễ chịu cho khách hàng. Theo ông, động tác đó là phản khoa học.




Bác Sĩ Khang hô hào người dân đừng để nhân viên massage giẫm lên lưng và cũng không nên bảo trẻ em chạy nhảy trên lưng của mình. Theo ông, điều đó có thể làm tổn thương cột sống và biến người khỏe mạnh thành kẻ tật nguyền.

Bác Sĩ Nguyễn Văn Thắng của bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình tại Sài Gòn nói: “Giẫm lưng không đúng cách có thể làm hai mấu gai đốt sống dập lên nhau, nát mô mềm, vỡ mạch máu, làm tổn thương dây thần kinh.”




Theo ông, người được massage kiểu phản khoa học nói trên có thể bị liệt tạm thời nếu bị nhẹ và nếu bị đứt ngang tủy sống thì coi như sẽ lâm vào tình trạng liệt suốt đời.





Sưu tầm

7 Thói Quen Cần Tránh Sau Bữa Ăn









Khi ăn bữa chính xong, nhiều người thường dùng trái cây tráng miệng, hút điếu thuốc, nhâm nhi ly trà hoặc đi tắm... Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, những thói quen này cần bỏ ngay vì có hại cho sức khỏe.



Các chuyên gia dinh dưỡng trên trang The Health liệt kê 7 việc không nên làm sau khi ăn gồm:




1. Tráng miệng bằng trái cây

Thông thường sau mỗi bữa ăn, nhiều người thích nhâm nhi vài miếng trái cây tráng miệng. Đây là một thói quen có hại cho sức khỏe.

Các nhà nghiên cứu lý giải, thức ăn sau khi đưa vào dạ dày sẽ phải lưu lại từ một đến hai giờ mới tiêu hóa xong. Lúc này dạ dày đang phải căng ra để chứa thức ăn. Nếu trong khoảng thời gian "cao điểm" này, bạn tiếp tục ăn thêm trái cây sẽ làm tăng thêm gánh nặng cho dạ dày. Hơn nữa trong thành phần trái cây có chứa một số lượng lớn các loại axit, đường, glucose, fructose, tinh bột... càng làm tăng thêm sự lưu trệ tại cơ quan tiêu hóa.




Hơn nữa, trong các loại trái cây như nho, cam, quýt, lê... có chứa nhiều plavon. Chất này dễ dàng bị vi khuẩn đường ruột phân giải thành axit tioxianic làm ức chế công năng của tuyến giáp trạng, về lâu dài sẽ gây bệnh ở tuyến này. Vì thế tốt nhất nên ăn trái cây sau khi dùng bữa từ 2 đến 3 giờ, sau khi thức ăn ở dạ dày đã tiêu hóa gần hết.




2. Nằm nghỉ

"Căng da bụng, chùng da mắt" là câu nói quen thuộc dùng để chỉ tình trạng sau khi ăn, thông thường mọi người đều cảm thấy buồn ngủ, kèm theo cảm giác uể oải. Điều này được lý giải là do vào thời điểm đó, lượng máu được huy động phần lớn tập trung vào hệ tiêu hóa nên lượng máu ở não bộ giảm đi đáng kể. Chính lý do này khiến cho não và các cơ quan khác đều "buồn ngủ".

Tuy nhiên, nếu ăn xong mà ngủ ngay thì não sẽ rơi vào trạng thái ức chế, kéo theo sự ngưng nghỉ của toàn bộ cơ thể, trong đó có hệ tiêu hóa. Hệ quả thức ăn không được tiêu hóa triệt để, thậm chí thực phẩm còn sót lại trong cơ quan tiêu hóa bị vi khuẩn tấn công gây ra bệnh về dạ dày, đường ruột.




3. Vận động mạnh

Vận động mạnh sau khi ăn dễ dẫn đến bệnh đau dạ dày. Bởi trong thời gian từ 1 đến 3 tiếng, máu phải đổ dồn về cơ quan tiêu hóa để làm nhiệm vụ "xử lý" thức ăn. Khi ta vận động mạnh trong khoảng thời gian này, buộc lượng máu phải phân bổ nhiều cho cơ bắp, dẫn đến máu không đủ cho cơ quan tiêu hóa, ảnh hưởng đến công năng của dạ dày, dễ gây bệnh đau dạ dày.




4. Hút thuốc lá

Nghiên cứu lâm sàng cho thấy, sau khi ăn, quá trình tuần hoàn máu tăng nhanh. Nếu hút thuốc ngay trong thời gian này, lượng chất độc hại cực lớn trong thuốc lá sẽ thấm vào máu nhanh hơn và nhiều hơn gấp 10 lần so với bình thường. Tình trạng này kéo dài có thể làm rối loạn công năng của dạ dày, ức chế hoạt động của tuyến tụy và gây ra các bệnh về phổi, tim mạch, dạ dày.

5. Uống trà

Nếu bạn có sở thích nhâm nhi một ly trà nóng sau khi ăn cơm, hãy đợi 30 phút rồi mới uống nhé. Bởi trong thành phần trà có chất tanin vào dạ dày sẽ kết hợp với protein, vitamin B1 và sắt trong thức ăn hình thành những hợp chất khó hấp thụ. Ngoài ra chất tanin và chất theocin được tìm thấy trong các loại trà có tác dụng ức chế sự bài tiết dịch vị và dịch ruột, không tốt cho việc tiêu hóa.




6. Đọc sách

Trong khoảng thời gian từ 1 đến 3 tiếng, máu phải đổ dồn về cơ quan tiêu hóa để làm nhiệm vụ "xử lý" thức ăn. Nếu đọc sách ngay trong thời điểm này, máu sẽ được huy động về mắt, làm giảm công năng của dạ dày, mặt khác khi máu tập trung không đủ để mắt hoạt động có thể làm giảm thị lực, dễ gây các bệnh về mắt.




7. Đi tắm

Quá trình kỳ cọ khi tắm gội sẽ làm mạch máu ngoài da giãn nở, máu lưu thông mạnh đến các chi nên lượng huyết dịch ở cơ quan tiêu hóa và nội tạng sẽ giảm. Tình trạng này làm cho quá trình tiêu hóa bị trì trệ, ảnh hưởng xấu đến dạ dày.

Người Cao Tuổi Tập Ði Bộ: Lợi Và Hại! - BS Hùynh Bá Lĩnh









Trong chúng ta, nhiều người thường nhầm lẫn vấn đề phòng bệnh với chữa bệnh. Phòng bệnh là các phương pháp được áp dụng cho những người khỏe mạnh hoặc có yếu tố nguy cơ của một bệnh nào đó. Còn chữa bệnh là những phương pháp được áp dụng để chữa khỏi các căn bệnh đã thể hiện ra. Ví dụ, người ta phòng ngừa loãng xương bằng cách uống sữa từ khi còn trẻ, chứ không phải đợi đến lúc bị loãng xương rồi mới tìm sữa để uống.





Ði bộ được xem là một phương pháp phòng bệnh hơn là chữa bệnh. Nó tiện lợi vì bất cứ ai cũng có thể luyện tập được, không cần trang bị dụng cụ gì ngoài một đôi giày; không cần thể lực cường tráng cũng như năng khiếu. Vì thế được những người cao tuổi rất ưa chuộng.




Người Cao Tuổi Có Nên Tập Ði Bộ ?

Giống như mọi môn thể thao khác, đi bộ giúp tăng cường sức khỏe cho cơ thể. Nó thích hợp cho những bệnh nhân tim mạch vì không cần tốn nhiều sức lực, động tác đơn giản, có thể tự điều chỉnh cường độ và thời gian luyện tập. Tuy nhiên không phải ai tập đi bộ cũng cho kết quả tốt. Có nhiều người càng đi lại càng bị đau nhiều hơn, đặc biệt là những bệnh nhân đau khớp.




Với những khớp gối bình thường, khi duỗi gối, lực ép lên khớp chè đùi gần bằng 0. Khi đi bộ, lực ép này bằng 1/2 trọng lượng cơ thể, tức vào khoảng 25-40kg. Người càng béo thì tải trọng này càng lớn và lực càng tăng khi thời gian đi càng dài. Ðiều này giải thích nguyên nhân vì sao một số người cảm thấy đau gối sau khi tập đi bộ. Cơn đau này không giảm đi mà ngày một tăng dần, tỷ lệ thuận với thời gian đi bộ, trọng lượng cơ thể và mặt dốc, độ gập ghềnh của đường tập.




Trên thực tế, nhiều bệnh nhân đau khớp dù thấy đau cũng cố gắng tiếp tục tập đi bộ, vì vậy có thể dẫn đến hậu quả là khớp ngày càng tổn thương nhiều hơn. Mà đau chính là dấu hiệu báo động của cơ thể, khi đó cần phải giúp cơ quan bị bệnh được nghỉ ngơi để hồi phục trở lại. Khớp xương cũng vậy, khi đau nhức là do bị viêm khớp, sự nghỉ ngơi lúc này rất cần thiết và cũng là phương pháp giúp giảm đau. Nếu cứ đi bộ trong khi viêm khớp gối, chắc chắn bệnh nhân sẽ bị đau hơn.




Ða số người cao tuổi ai cũng bị thoái hóa khớp gối (osteoarthritis). Thực chất của bệnh là tình trạng lão hóa của khớp gối qua nhiều năm; Các lớp sụn khớp bị hư hỏng, trục xương cong vào trong. Càng đi nhiều sẽ càng làm khớp hư thêm. Lý do là khi đi đứng, sẽ tạo một sức đè ép lên các mặt sụn khớp đã bị thoái hóa. Lớp sụn đó có tác dụng hấp thu lực đè ép. Nay tác dụng này giảm đi hoặc không còn nên sẽ tạo những sang chấn trên hai đầu xương, gây ra hiện tượng viêm khớp. Từ đó dẫn đến cơn đau khớp khi bệnh nhân đứng hay đi. Vì thế với những bệnh nhân này, người ta khuyến cáo phải hạn chế đi lại. Khi đi bộ, cần phải có nạng hay gậy nâng đỡ để giúp giảm tải trọng lên bề mặt khớp hư.

Với những lý do trên, các chuyên gia về xương khớp đã đánh giá đi bộ không phải là môn thể thao tốt đối với người cao tuổi.




Tập Luyện Môn Gì Thích Hợp Cho Người Cao Tuổi ?

Những người cao tuổi không có triệu chứng đau gối vẫn có thể tập đi bộ, nhưng cần lưu ý đến cường độ và thời gian tập luyện sao cho phù hợp với cơ thể. Khi có triệu chứng đau nhức, cần giảm bớt mức độ tập luyện hay nghỉ ngơi một thời gian rồi mới tập lại. Có nhiều người tập đi bộ từ thời còn trẻ không có vấn đề gì, nhưng một ngày nào đó khi tuổi đã cao bỗng thấy có vấn đề ở đầu gối. Ðó là vì họ không biết giảm bớt sự vận động cho phù hợp với tuổi tác. Chỉ cần đi ít lại, chậm hơn một chút sẽ giúp cơ thể dễ chịu ngay.




Người cao tuổi rất cần có sự vận động nhưng phải phù hợp với thể trạng. Nguyên tắc vận động ở người cao tuổi là nhẹ nhàng, chậm và liên tục. Tại sao phải như vậy? Vì cơ thể người cao tuổi như một cái máy cũ kỹ, quá trình lão hóa khiến các hệ thống cơ bắp, dây chằng không còn tính đàn hồi tốt nữa. Những cử động vừa nhanh, vừa mạnh có thể làm tổn thương các cơ bắp và dây chằng vốn dĩ đã chai cứng, tính giãn nở đã yếu nhiều. Sự cử động chậm và nhẹ sẽ giúp co giãn từ từ các dây chằng và cơ bắp. Nếu luyện tập liên tục và đều đặn, nó sẽ giúp cải thiện rất nhiều sự dẻo dai của các khớp xương

Với người cao tuổi, đi xe đạp tốt hơn đi bộ. Tốt nhất là tập võ dưỡng sinh. Ðặc điểm của các động tác trong bài quyền được thực hiện thật chậm rãi, phong thái nhẹ nhàng, đặt ý nghĩ và hơi thở đi theo động tác của tay chân. Nguyên lý này hoàn toàn phù hợp với thể chất của người cao tuổi. Thực tế cho thấy nhiều người tập đã cảm thấy cơ thể ngày càng khỏe hơn, ít bệnh tật đau ốm vặt. Tuy nhiên cần lưu ý môn võ dưỡng sinh hiện nay đã bị người ta cải biến rất nhiều. Mỗi người thêm thắt một chút khiến nó không còn giữ được cái thần khí nguyên thủy của người xưa. Ví dụ người ta cho các cụ ông, cụ bà tập những bài tập khởi động của các môn thể dục thể thao phương Tây như xoay gối, cúi gập người, bẻ lưng, thậm chí chạy nhảy tại chỗ. Những động tác này rất hại cho các khớp, đặc biệt là cột sống thắt lưng và khớp gối. Chúng chỉ thích hợp cho thanh niên luyện tập các môn thể thao mạnh mẽ, chứ không phù hợp với cơ thể người cao tuổi.




Bệnh Nhân Tim Mạch Có Nên Tập Ði Bộ ?

Với những bệnh nhân trẻ tuổi, hệ thống khớp xương gân cơ còn tốt, thì đi bộ là môn vận động hàng đầu được chọn lựa để luyện tập, có thể giúp nâng cao sức chịu đựng và sức làm việc của tim. Tuy nhiên, sự vận động quá mức cũng sẽ làm xấu thêm tình trạng suy tim và bệnh thiếu máu cơ tim. Ðã có những bệnh nhân tử vong trong khi đi bộ do cố gắng tập quá sức. Thời gian đi bộ và quãng đường đi cần được theo dõi và giám sát bởi bác sĩ.




Với người cao tuổi bị bệnh tim mạch thì sao? Sở dĩ bác sĩ khuyên những bệnh nhân tim mạch nên đi bộ vì đây là một môn vận động nhẹ nhàng, không tốn nhiều sức. Ai tập cũng được vì nó đơn giản, không cần sân tập và trang thiết bị kèm theo. Nhưng một khi đã có vấn đề xương khớp, tại sao bạn không chọn lựa những môn khác tốt hơn như tập võ dưỡng sinh, thể dục tay không, đạp xe đạp, bơi lội? Khi tập đi bộ, cần cân nhắc cường độ theo tuổi tác; Thời gian tập và quãng đường đi cần phải giảm dần theo thời gian (là điều căn bản khác với khi còn trẻ). Ði tập vào buổi sáng cần giữ ấm và mang giày thích hợp với bàn chân. Khi có triệu chứng đau gối hay đau lưng thì lập tức phải nghỉ ngơi hoặc giảm ngay thời gian đi.

Uống Nước Nhớ Nguồn - Nguyễn Thượng Chánh











Từ vài chục năm nay, kỹ nghệ nước đóng chai đã không ngừng phát triển một cách rất mạnh mẽ trên khắp thế giới.


Chỉ riêng trong khoảng thời gian từ 2002 đến 2010, sự tiêu thụ nước đóng chai trên thế giới đã tăng 7,6% mỗi năm., từ 130,95 tỉ lít lên 188,8 tỉ lít.

Năm 2012, Canada tiêu thụ 23 tỉ lít.

Hoa kỳ tiêu thụ 33,4 tỉ lít,




Tại Canada, năm 1999 mỗi người dân tiêu thụ trung bình 24,4 lít/năm. Đến năm 2005 tăng lên 60 lít/năm, và có một thương vụ là 652,7 triệu dollars.


* * *


Qua kết quả thăm dò của Leger Marketing, có lối 30 % dân Canada không còn tin tưởng và tính nhiệm vào việc dùng nước máy để uống nữa. Hiện tượng ô nhiễm môi sinh là lý do chánh của quyết định nầy.




Theo International Bottled Water Association (IBWA) dân chúng ưa chuộng nước đóng chai vì nó không gắt mùi chlorine như nước máy. Ngoài ra nó cũng có vẻ tinh khiết và bổ dưỡng cho sức khỏe nữa (?).




Bên cạnh các loại nước đóng chai đa dạng, đủ kiểu, đủ cỡ, đồng thời chúng ta cũng thấy xuất hiện các ngành kỹ nghệ phụ thuộc, như những máy lọc, những máy làm lạnh nước, những dụng cụ khử trùng và khử chất bẩn trong nước uống.




Nước được đựng trong các chai rất đẹp mắt, tiện lợi, dễ mang theo và cũng rất dễ tìm. Bởi những lý do nầy, nên nhiều người đã chọn nước đóng chai hoặc nước lọc để uống, tuy vậy cũng có một số người thì lại nghĩ rằng uống nước đóng chai hay uống nước máy thì cũng vậy thôi, không có gì khác biệt với nhau hết…




Ngoài ra cũng có người còn nói là chất plastic của chai nước rất độc hại cho sức khỏe và việc sản xuất quá quy mô của kỹ nghệ nưóc đóng chai có thể làm tổn hại đến môi trường thiên nhiên…




THẾ NÀO GỌI LÀ NƯỚC ĐÓNG CHAI?

Đây là nước uống đã được vô chai sẵn, đóng nút kỹ lưỡng và có nhãn hiệu đàng hoàng. Tại Canada, danh xưng của các nước đóng chai được luật quy định rõ rệt, và gồm có nhiều loại:




Nước suối thiên nhiên (natural spring water). Được khoan rút từ các suối ngầm chảy trong lòng đất. Nước phải trong lành và chứa một nồng độ chất khoáng không được hơn 500 ppm/lít.




Nước khoáng thiên nhiên (natural mineral water), cũng được hứng từ những mạch ngầm dưới đất, và có một nồng độ chất khoáng rất cao. Canada ấn định nồng độ nầy phải từ 500 ppm/lít trở lên (còn ở Hoa kỳ thì trên 250 ppm/lít). Thông thường nồng độ khoáng chất hòa tan trong loại nước nầy thường ở vào khoảng 700-800 ppm, tuy nhiên cũng có loại có thể chứa trên 3000 ppm chất khoáng. Đối với 2 loại nước suối và nước khoáng vừa kể, nhà sản xuất không có quyền làm thay đổi thành phần chất khoáng tiên khởi có sẵn trong nước ngầm, ngoại trừ họ có thể cho thêm khí CO2 (carbon dioxide), hoặc thêm chất fluoride. Ngoài ra họ cũng có thể sử dụng phương pháp khử trùng bằng ozone.




Nước đã qua giai đọan gạn lọc (treated water). Đây không phải là những loại nước lấy từ nguồn nước ngầm, nhưng là nước của thành phố, tức được hứng từ vòi robinet.

Thông thường là nước sông hoặc nước ao hồ được lắng lọc, làm cho trong, và khử trùng bằng nhiều phương pháp khác nhau như dùng tia cực tím (ultra violet), ozone, thẩm thấu ngược (reverse osmosis) hoặc sử dụng cách lọc đặc biệt gọi là absolute micron filtration.




Lọai nước này có thể là nước cất (distilled water), nước vô khoáng (demineralized water), và nước có gaz (carbonated water)...




*Nước cất có được qua phương pháp làm bốc hơi và sau đó làm cô động lại thành nước. Nước cất không có chứa chất khoáng hoặc chỉ chứa một nồng độ chất khoáng thật thấp dưới 10 ppm/lít...




*Nước vô khoáng là nước đã được rút bớt chất khoáng ra bằng một phương pháp nào đó ngoại trừ cách cất nước. Nồng độ chất khoáng của nó rất ư là thấp và phải dưới 10 ppm/lít. Nước vô khoáng có thể được dùng để uống, để chế vô các dụng cụ điện như bàn ủi, bình batterie, để gội đầu các trẻ sơ sinh, tráng phim hoặc để dùng trong các phòng thí nghiệm. Tại Canada, loại nước vô khoáng thường thấy bán trong các pharmacies …




* Nước có gaz để tạo bọt nhỏ li ti (sparkling) gây the the chích lưỡi và coi rất đẹp mắt

NƯỚC ĐÓNG CHAI CÓ CHỨA VI KHUẨN KHÔNG?

Nước đóng chai không phải là nước hoàn toàn vô trùng (sterile)... Nó vẫn có thể có chứa một ít vi khuẩn nào đó, nhưng điều quan trọng nhất là nó không được chứa các loại vi khuẩn có hại cho sức khỏe.




NƯỚC ĐÓNG CHAI CÓ TỐT HƠN NƯỚC MÁY KHÔNG?

Trên nguyên tắc, nhà sản xuất cũng như nhà nhập cảng phải chịu trách nhiệm và bảo đảm sản phẩm của họ phải đáp ứng đầy đủ các quy định về vệ sinh cũng như tính chất trong lành ấn định bởi cơ quan Health Canada. Điều kiện nầy cũng áp dụng cho cả nước robinet của thành phố nữa. Đến nay, tại Canada chưa thấy có báo cáo nào nói lên các trường hợp bệnh hoạn gây nên bởi nước đóng chai cả.




NÊN DÙNG LOẠI NƯỚC ĐÓNG CHAI NÀO?

Các cụ lớn tuổi, các người bệnh hoạn lâu ngày, có hệ miễn dịch bị suy yếu sẵn, và các cháu bé nhỏ tuổi nên uống nước đóng chai đã được khử trùng bằng phương pháp ozone...Để thay thế, họ cũng có thể dùng nước có gaz. Loại nước nầy có tính hơi acid nên vi khuẩn khó phát triển được trong đó…Bình thường, chúng ta nên mua những loại nước có nồng độ sodium thật thấp, trên chai có đề câu sans sodium / sodium free hoặc faible en sodium / low in sodium.




TRÊN CHAI NƯỚC CẦN PHẢI CÓ GHI NHỮNG CHI TIẾT GÌ?

Theo luật Canada, cần phải có: tên sản phẩm, thành phần và nồng độ các loại khoáng chất, cách lọc và phương pháp khử trùng ra sao, như ozone, thẩm thấu ngược (reverse osmosis), v.v… và có thêm chất fluoride vào hay không. Nguồn nước lấy từ đâu và địa chỉ nơi sản xuất.




NƯỚC ĐÓNG CHAI CÓ CHỨA NHỮNG CHẤT GÌ?

Tạp chí Protégez vous cho biết nước đóng chai bán tại Québec không có chứa hoặc chứa rất ít chất Arsenic (As), Đồng (Cu), Kẽm (Zn) và Potassium (K). Các chất sau đây thường được thấy ghi trên nhãn hiệu:


Calcium (Ca): tốt cho xương, ngừa chứng loãng xương (osteoporosis). Các hiệu sau đây có chứa những lượng calcium đáng kể: Abenakis (540 ppm), Ferrarelle (368 ppm), San Pellegrino (208 ppm), Perrier (147 ppm) và Vichy Celestins (94 ppm).


Sodium (Na): đa số nước suối thiên nhiên đều chứa rất ít sodium. Ngược lại, nước khoáng thiên nhiên lại chứa rất nhiều sodium. Abenakis (4300 ppm), Vichy celestin (1196 ppm). Bởi lẽ nầy, các loại nước khoáng thường có vị hơi mặn. Đôi khi chúng ta thấy có đề câu Sans sodium/ Sodium free, đây không có nghĩa là hoàn toàn không có sodium, nước vẫn có thể có chứa chút ít sodium nhưng chất nầy phải ít hơn 5 mg cho 100 ml. Các người có bệnh tim, cao áp huyết, hoặc đau thận thì không nên dùng nước có chứa trên 10mg sodium trong 1 lít.


Chorure, Chloride (Cl): Nước suối chứa rất ít chloride, trung bình 18 ppm, ngược lại nước khoáng chứa rất nhiều chloride, thường ở vào khoảng 350 ppm.


Magnesium (Mg) & Sulfate (SO4): Sulfate thường kết hợp với Calcium hoặc với Magnesium…Sulfate có tính nhuận trường. Uống nhiều có thể làm xót ruột và gây ra tiêu chảy. Magnesium giúp củng cố sức miễn dịch, giúp tim hoạt động tốt và điều hòa áp huyết động mạch. Luật Quebec, Canada ấn định nước suối không được chứa hơn 500 ppm sulfate. Tuy vậy, 2 hiệu sau đây đều có chứa một lượng sulfate rất cao, đó là Abenakis (750 ppm), và San Pellegrino (459 ppm).

Nitrate (NO3): Ngược với Sulfate, Nitrate rất độc và có thể gây hại cho sức khỏe. Trong cơ thể Nitrate chuyển thành Nitrite (NO2) và ngăn trở việc chuyển vận oxy trong máu, gây ngạt thở và làm tím da, thường là vùng quanh miệng, và da ở 2 bàn tay và ở 2 bàn chân. Hiện tượng nầy thường xảy ra ở các cháu bé dưới 6 tháng tuổi, người ta gọi đây là Blue baby syndrome hay methemoglobinemia. Dùng nước có chứa quá nhiều Nitrate để pha sữa có thể đưa đến hiện tượng nầy. Phụ nữ đang mang thai cũng cần nên để ý tới Nitrate… Có người còn nghi Nitrate có thể gây ra cancer nữa. Đa số nước đóng chai đều không có hoặc có rất ít Nitrate… Nitrate cũng hiện diện khá nhiều trong một số rau cải, như carrot, và rau mồng tơi.


Bicarbonate (HCO3): Đây là chất kháng acid (antacid), làm giảm độ chua của bao tử. Ở nồng độ 600ppm, Bicarbonate có thể làm giảm thiểu chứng xót dạ dầy và bụng đầy hơi. Bicarbonate có rất nhiều trong các loại nước khoáng, dẫn đầu là Vichy celestins (3026 ppm Bicarbonate).


Fluoride (F): giúp vào sự phát triển của xương cũng như ngăn ngừa sâu răng ở trẻ em. Việc lạm dụng hay thặng dư Fluoride sẽ dẫn đến tình trạng các men răng có đóm trắng đóm nâu làm mất vẻ thẩm mỹ, khoa học gọi tình trạng nầy là dental fluorosis. Ở người lớn không thấy xảy ra hiện tượng nầy, nhưng nếu tiêu thụ quá nhiều fluoride trong một thời gian lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng đau nhức xương và khớp. Nên nhớ là fluoride cũng hiện diện trong kem đánh răng và trong một số thực phẩm nữa. Thường thì nước đóng chai có rất ít chất fluoride ngoại trừ một vài hiệu như Vichy celestin (6.1 ppm fluoride).




NHÀ SẢN XUẤT CÓ THỂ DÙNG NƯỚC MÁY ĐỂ VÔ CHAI HAY KHÔNG?

Canada cho phép. Nhưng trường hợp nầy không thể sử dụng danh từ nước suối hay nước khoáng thiên nhiên được. Nhà sản xuất có quyền được dùng nước máy (tap water), đem cất, lọc, khử trùng, làm cho bớt mùi chlore và sau đó vô chai đem bán.





NƯỚC ĐÓNG CHAI CÓ THỂ TỒN TRỮ ĐƯỢC TRONG BAO LÂU?


Để giữ sự trong lành, một khi chai nước đã được khui ra, uống không hết nên cất vào tủ lạnh ngay. Vì thời gian tồn trữ nước đóng chai thường trên 90 ngày, nên luật Canada không bắt buộc nhà sản xuất phải ghi ngày vô chai và ngày giới hạn sử dụng (Best before).


Thông thường thời gian tồn trữ nước đóng chai là 2 năm kể từ ngày vô chai với điều kiện là nắp chai vẫn còn nguyên vẹn và nước được cất giữ ở nơi tối, mát mẻ…

Đối với những loại nước mà chúng ta tự hứng vô bình tại các siêu thị, thì cần nên sử dụng càng sớm càng tốt.

Tránh cất giữ nước đóng chai nơi ẩm nóng, dưới ánh sáng mặt trời hoặc để gần nơi cất giữ xăng dầu, savon và các loại hóa chất chùi rửa…

Canadian Bottled Water Association (CBWA) khuyên chúng ta không nên dùng các chai plastic đựng nước để đựng các loại thức uống khác. Các chai nầy chỉ nên sử dụng một lần duy nhất mà thôi (usage unique) vì chất plastic có chứa chất polyethylene terephthalate (PET). Xài đi xài nhiều lần, plastic sẽ biến ra thành những chất độc có hại cho sức khỏe.


Đối với các bình lớn, loại 18 lít, chúng được làm từ chất polycarbonate rất cứng chắc nên nhà máy có thể sử dụng đi sử dụng lại 40-50 lần để đựng nước. Tại nhà máy, bình được rửa lại cẩn thận, tiệt trùng, chăm đầy nước và niêm nấp lại kỹ lưỡng trước khi đem bán cho người tiêu thụ.




ĐẮT NHƯ VÀNG

Chai nước có màu xanh lơ, nhãn hiệu cũng cùng một màu, và kèm theo lời quảng cáo thật là hấp dẫn: Nước xử lý có chứa muối khoáng, một món giải khát thật tinh khiết (Pure refreshment - Mineralized Treated Water), được lọc và khử trùng qua phương pháp thẩm thấu ngược hay phương pháp ozone. Đó chẳng qua là nước robinet mà thôi, do Cty Coca Cola sản xuất và mang tên là Dasani, giá bán 1$/1 lít...Vậy, nguồn nước đã được lấy từ đâu? Xin thưa, tại Canada, nước lấy tại thành phố Calgary (Alberta) và tại thành phố Brampton (Ontario), còn ở Hoa Kỳ nước được hứng tại một thành phố nào đó ở Kansas và Pennsylvania. Tất cả đều đúng luật định, không có gì sai trái cả.


Những năm gần đây, thị trường nước ngọt có mòi xuống dốc vì thiên hạ sợ uống ba cái thứ nước ngọt nhiều đường, nhiều caffeine sẽ không tốt cho sức khỏe. Thôi thì uống nước lã đóng chai là thượng sách rồi. Các Cty nước ngọt chụp lấy thời cơ xoay qua việc sản xuất nước đóng chai. Bán 1 vốn 10 lời.

Năm 2001, Hoa Kỳ đã tiêu thụ 20 tỉ lít nước vô chai.Theo Bewerage Digest, kỹ nghệ nước đóng chai Hoa Kỳ đã thu vào trên 7.5 tỉ $ / năm…Riêng Canada, với khoảng 31 triệu dân, từ năm 1995 đến năm 2000 lượng nước tiêu thụ đã nhảy vọt từ 527 triệu lít lên 850 triệu lít /năm. Nước đóng chai đắt gấp cả trăm lần hơn nước robinet...Tại Canada, phần lớn các hiệu nước đóng chai đều nằm trong tay của các đại công ty quốc tế như: Nestlé (Montclair, Perrier), Danone (Labrador, Evian, Naya), CocaCola (Dasani) và PepsiCola (Aquafina, sản xuất từ nước robinet của thành phố).


Mấy năm gần đây, kỹ nghệ nước uống còn sáng tạo thêm những loại nước uống rất đặc biệt. Đó là những thứ nước uống có “trị giá tăng thêm” (à valeurs additionnelles), nghĩa là được trộn thêm những chất dinh dưỡng, chất khoáng, vitamines, hydrogen(?), oxygen, hoặc cả chất chlorophylle nữa.


Hiệu Oxygizer là loại nước có thêm oxygen và được nhập cảng từ Áo quốc. Giá bán rất “bình dân”, chỉ có 4.50$ cho một chai ½ lít mà thôi. Nước có thêm oxygen (oxygenatad water) nhờ được trình bày rất đẹp mắt, quảng cáo tinh vi nên đã trở thành một mặt hàng rất phổ thông à la mode nhất là đối với giới trẻ. Thấy có ăn, rất nhiều công ty đã nhảy ra sản xuất mặc hàng nầy.

Quảng cáo của các nhà sản xuất rất táo bạo, thí dụ như nước có oxygen sẽ giúp tăng thành tích của những người chơi thể thao… Có thật vậy không? Sự thật thế nào thì phải hỏi lại! Theo tạp chí Journal of American Association Nov 2003, thì dù cho có uống nước pha oxygen đi nữa thì thành tích của một người vận động viên cũng không thấy gì thay đổi hết!




NHỮNG MÁY LỌC NƯỚC TẠI NHÀ

Để giải quyết phần nào vấn đề ô nhiễm của nước uống, bạn cũng có thể sử dụng các máy lọc hiện có bán trên thị trường. Mỗi loại máy đều có tính chất và đặc điểm riêng rẽ, và giá cả cũng khác biệt nhau. Không có điều luật nào của chính phủ chi phối và kiểm soát sự công hiệu của các loại máy nầy hết.

Chúng ta chỉ còn biết trông cậy vào những lời quảng cáo mà thôi. Nhưng có một điều chắc chắn, là nếu sử dụng không đúng cách và không năng chùi rửa, tẩy trùng thường xuyên các bộ phận chứa nước thì chắc chắn rong rêu và vi khuẩn sẽ bám đầy trong đó và máy lọc sẽ trở nên một ổ chứa vi trùng khổng lồ mà thôi.




NƯỚC ROBINET HAY NƯỚC MÁY

Tại các thành phố và thị trấn lớn, nước sông, rạch, ao hồ được đưa về trữ trong những bể khổng lồ tại các nhà máy nước. Sau đó, nước được lắng lọc, pha trộn hóa chất để làm trầm hiện các chất hữu cơ, giúp nước được trong, đồng thời để khử các loại vi khuẩn, virus và ký sinh trùng.

Chlore (Chlorine) là chất thường được dùng nhiều nhất để khử trùng nước uống. Trở ngại chính của chlore là làm cho nước có mùi gắt, uống không ngon.


Ngoài ra hóa chất nầy cũng có thể tác dụng với các chất hữu cơ, chẳng hạn như lá cây mục rác rến, để tạo ra những phế chất nhóm Trihalomethanes (THM). Người ta nghi về lâu về dài THM có thể gây ra cancer (ruột và bọng đái) hoặc gây xảo thai...


Để làm mất mùi chlore, chúng ta có thể đun nước cho sôi lên để làm mùi bay đi. Chúng ta cũng có thể hứng nước vào bình, không đậy nấp và đem cất qua đêm trong tủ lạnh, hôm sau sẽ bớt mùi chlore...Health Canada cho phép nước robinet có thể chứa một nồng độ THM tối đa là 0.1mg/lít.

Cũng có một số ít nhà máy sử dụng ozone để khử trùng nước uống. Phương pháp nầy rất hữu hiệu nhưng rất tốn kém. Trở ngại chính là ozone dần dần sẽ mất tác dụng trong hệ thống phân phối nước, trong khi chất chlore rất ổn định và bền bỉ trong nước suốt từ nhà máy đến nơi tiêu thụ.




Tại Canada, 40% thành phố đã cho thêm chất Fluoride vào nước robinet. Phương pháp nầy nhầm giúp ngừa sâu răng đồng thời cũng giúp cho răng phát triển tốt hơn. Tuy nhiên, cũng có nhiều người không đồng ý và chống đối phương pháp thêm Fluoride vào nước. Họ sợ một sự thặng dư Fluoride sẽ ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe thậm chí còn có thể gây ra cancer nữa. Health Canada cho phép nước robinet được chứa một nồng độ Fluoride là 1.0 mg trong 1 lít...




Các tests xét nghiệm về vi trùng học, virus, ký sinh trùng học, kim loại nặng và các hóa chất độc vẫn thường được thực hiện tại các nhà máy nước uống. Kết quả cho thấy là nước robinet ở Canada rất tốt và có thể uống được một cách an toàn không nguy hiểm.


Tuy vậy, thỉnh thoảng chính quyền địa phương vẫn ra thông báo khuyên người dân phải đun nước cho sôi rồi hãy uống với lý do là nước đã bị nhiễm vi trùng đường ruột (coliformes) khá cao trên mức quy định...Còn nhớ, tháng 5 năm 2000, tại thành phố Walkerton Ontario cũng đã xảy ra vụ tai tiếng nước robinet bị nhiễm khuẩn E.coli 0157:H7, còn gọi là khuẩn bệnh Hamburger. Biến cố nầy đã khiến trên 2000 dân địa phương phải đến bệnh viện để được điều trị chứng đau bụng và tiêu chảy. Cuối cùng cũng có 7 nạn nhân chẳng may đã thiệt mạng, đa số là những người lớn tuổi...




Bên cạnh vi khuẩn ra, nước cũng có thể bị nhiễm bởi 2 loại ký sinh trùng thuộc nhóm nguyên sinh vật (protozoa), đó là Giardia và Cryptosporum. Các ký sinh trùng nầy, dưới dạng bào tử (spores), có thể sống rất dai trong môi sinh...Giardia được tìm thấy trong phân người, chó, hải ly (castor, beaver) và chuột xạ. Bị nhiễm Giardia, chúng ta sẽ bị đau bụng và tiêu chảy dây dưa cả tuần lễ... Cryptosporum cũng được thấy trong phân người và trong phân của gia súc như bò chẳng hạn. Cryptosporum có thể nhiễm vào nguồn nước, kể cả nước giếng. Đau bụng và tiêu chảy là triệu chứng chính của nước đã bị nhiễm Cryptosporum. Bệnh có thể rất nặng ở các cháu bé nhỏ tuổi và ở các bác lớn tuổi.

Đun nước cho sôi là cách hữu hiệu nhất để diệt vi khuẩn, virus và ký sinh trùng trong nước uống.

Nhưng điều e ngại nhứt của mọi người vẫn là các hóa chất ô nhiễm trong kỹ nghệ và canh nông có thể có trong nước sông và từ đó mà nhiễm vào hệ thống nước robinet của thành phố…

Chất diệt cỏ Atrazine là một trong nhiều loại ô nhiễm hóa học được phát hiện trong nước sông ở Québec... Atrazine có thể gây ung thư...




Nhiễm chì (Pb) cũng là một vấn đề quan trọng của nước robinet. Nước máy có thể bị nhiễm chì từ hệ thống ống nước bằng chì thường thấy ở các nhà được xay cất cách nay 5-6 chục năm. Cũng may là ngày nay, luật Canada cấm sử dụng ống nước bằng chì trong việc xây dựng nhà cửa. Nhiễm chì trong thời gian lâu dài rất có hại cho hệ thần kinh trung ương, nhất là đối với các cháu bé. Để ngăn ngừa vấn đề nầy, người ta khuyên chúng ta mỗi buổi sáng nên mở xả bỏ nước robinet cho chảy tự do trong vòng một phút rồi hãy uống.




Nước robinet đôi khi cũng có màu sắc khác thường, như hơi đỏ nâu. Đây có thể là thùng nước nóng đã bị rỉ sét, hoặc có người đang sửa chữa hệ thống ống dẫn nước trong khu vực của mình.




Vào những ngày mùa đông lạnh lẻo, khi mở robinet, đôi lúc nước có màu trắng đục. Đây là hiện tượng rất bình thường mà thôi. Bọt khí được giữ trong ống, lúc được mở ra, nhiệt độ cũng như áp suất bị thay đổi đột ngột làm cho nước tạo ra những bọt nhỏ li ti. Hứng trong ly, nước có màu trắng đục, nhưng để yên một lúc thì nước sẽ lần lần trong trở lại bắt đầu từ dưới đáy ly lên trên.




Nên nhớ là đừng bao giờ sử dụng nước nóng hứng từ robinet để uống, để pha sữa hoặc để nấu ăn, vì nước nóng có thể tích lũy nhiều chất kim loại, như chì và đồng cũng như các chất rỉ sét xuất phát từ bồn chứa.



UỐNG NƯỚC GIẾNG CÓ BẢO ĐẢM KHÔNG?


Tại Canada, dân sống xa thành thị, bắt buộc phải đào giếng để có nước mà xài. Có 2 loại giếng: giếng cạn dưới 30 mét, và giếng sâu từ 30 mét trở lên. Giếng cạn dễ bị ô nhiểm hơn giếng sâu. Như nước sông, nước giếng tự nó củng không hoàn toàn tinh khiết trong lành. Các loại vi khuẩn, như E.coli, và ký sinh trùngCryptosporidiu m từ phân gia súc có thể nhiễm vào đất và ngấm vào thủy cấp... Chất nitrate có thể xuất phát từ tác động của vài loại vi khuẩn trên các chất phế thải gốc thực vật và động vật, củng như nitrate từ phân bón hóa học tan trong nước mưa và sau đó nhiễm vào nước giếng. Các hóa chất nông dược, thuốc trừ sâu, và thuốc diệt cỏ đều là nhửng mối đe doạ cho nước giếng. Tính chất và độ trong lành của nước giếng cũng rất thay đổi tùy theo nơi. Có nơi nước giếng có thể chứa 1 tỉ lệ muối calcium, magnesium và sắt khá cao. Người ta gọi đây là nước cứng (hard water), uống không ngon, giặt rửa quần áo củng khó sạch vì làm savon ít tạo bọt được.

Nước nặng vì chứa nhiều muối khoáng nên thường làm đóng quầng bồn tắm và lavabo. Để giải quyết vấn đề nầy, người ta phải dùng mọt loại máy để khử bớt chất khoáng cho nước trở nên mềm (soft water) rồi mới xài. Đôi khi nước giếng có mùi hôi thum thũm như trứng gà ung. Hiện tượng này do nước có quá nhiều chất lưu hùynh (sulfur) hoặc do khí hydrogen sulfide ( H2S ) tạo nên bởi 1 số vi khuẩn. Mổi năm, mẩu nước giếng cần nên được gởi đi xét nghiệm về mặt hóa học và vi trùng học. Tốt hơn hết là nên đun sôi nước giếng rồi hãy uống.




LẠY TRỜI MƯA XUỐNG LẤY NƯỚC TÔI UỐNG.

Tại nông thôn Vn củng như tại các quốc gia đang phát triển, nước mưa thường được người dân hứng lấy để uống. Riêng tại Canada, người gõ chưa bao giờ nghe ai nói đến việc uống nước mưa hết.

Xét cho kỹ thì nước mưa thật sự không hoàn toàn tinh khiết như mọi người lầm tưởng. Nước bốc hơi từ ao hồ, sông rạch và bể cả, tạo thành mây. Từ trên cao mưa rớt xuống xuyên qua biêt bao tầng lớp không khí đầy bụi bậm, rồi rớt lên mái nhà, chảy vào máng xối đầy chất bẩn.


Đó là chưa kể vô số chất ô nhiểm từ khói xe hơi, từ các óng khói các khu kỹ nghệ, v.v… quyện vào mây và nhiễm vào nước mưa. Nước mưa củng có thể nhiễm khuẩn như bất cứ loại nước nào khác.

Nước mưa thuộc loại nước mềm, nhờ chứa ít muối khoáng nên nó rất thích hợp để dùng pha trà hoặc để tưới hoa kiểng trong nhà. Để cẩn thận, nước mưa cần được đun sôi trước khi uống

NƯỚC ĐÓNG CHAI TẠI VIỆT NAM THÌ SAO?

Theo các báo bên nhà cho biết:

“Tại Việt Nam, thị trường nước uống đóng chai chủ yếu có hai loại là nước tinh khiết và nước khoáng. Trong đó thị trường nước uống tinh khiết đóng chai chiếm 22% sản lượng toàn bộ sản lượng thị trường nước giải khát ở Việt Nam. Dự báo cuối năm 2014, thị trường nước uống đóng chai Việt Nam sẽ đạt tổng doanh thu khoảng 279 triệu USD, tăng trưởng 6%/năm trong giai đoạn 2009-2014.” (Ngưng trích Xuân Đức-Thị trường nước uống đóng chai Việt Nam sẽ đạt tổng doanh thu khoảng 279 triệu USD-*********** 10/7/13)

“TP - Năm lần bảy lượt bị xử phạt, nhiều cơ sở nước uống đóng chai, đóng bình tại TPHCM vẫn tìm mọi cách luồn lách cho ra thị trường những bình nước bẩn. Ngay cả nước uống nhiễm trực khuẩn mủ xanh cực độc, gây bệnh tiêu chảy, nhiễm trùng hô hấp… còn hiện diện ở bệnh viện và trường học, dù đã bị đình chỉ.” (Ngưng trích, Lê Nguyễn- Tái xuất hiện nước đóng chai bẩn,Tiền Phong online


http://www.*********.vn/xa-hoi/54341...i-ban-tpp.html)


“Sài Gòn: Nước Uống Vỉa Hè Khó Có Bảo Đảm Vệ Sinh”-(Vietbao.com 11/17/13)




KẾT LUẬN

Thật ra, sống tại Canada và Hoa kỳ thì vấn đề nước uống cũng không đến đổi nào tệ lắm.

Chính người gõ đôi khi cũng thường hay uống nước robinet ở nhà. Lúc đi chơi xa thì dùng nước chai cho nó tiện.

Vòi nước uống miễn phí tại hải ngoại.

Ở sở, ở hãng thì có bình nước tự động. Tại các công viên, trong hội trường, trường học, thương xá, phi trường… hoặc các nơi công cộng cũng thường có các vòi nước để cho mọi người uống miễn phí, tuy hơi hôi ten một chút nhưng chả sao. Có cái lạ, là hầu như đa số vòi nước thường được dặt ngay phía ngoài và không mấy xa cửa ra vào khu toilet.

Chúng ta đi ăn tiệm, ly nước đá lạnh mà mình uống trong bữa ăn chắc chắn cũng là nước máy mà thôi...

Nếu bạn không ưa “gu”, ưa mùi của nước máy, không tin tưởng và tín nhiệm các nhà máy lọc của chánh phủ, và nhất là để được an tâm khỏi hồi hộp thì bạn nên uống nước chai hoặc nước lọc cho chắc ăn.

Còn muốn tiết kiệm và nếu siêng thì mỗi ngày bạn hãy nấu nước sôi đổ vào bình chứa và đem cất trong tủ lạnh để uống dần. Đây là phương pháp rẻ tiền và an toàn nhất.

Không ít nhà có trang bị máy làm lạnh nước, máy nấu nước tự động và cũng không thể quên nồi cơm điện.

Còn muốn tiện, thì mua vài thùng nước đóng chai loại nhỏ để dành uống từ từ. Thùng 24 chai giá 5-6$.

Trong xe, thì lúc nào mình cũng có thủ sẵn vài ba chai nước. Khi nào khát là có sẵn nước bên cạnh khỏi cần phải ghé vô tiệm mua coke hay pepsi, vừa hao tài và cũng vừa không tốt cho sức khỏe.

Chuyện nước nôi coi vậy mà rất quan trọng trong đời sống của chúng ta. Uống nước nào, chuộng loại nước nào, đó là tùy theo sở thích và quyền lựa chọn của mỗi người

Lời Khuyên Người Ốm Đau - ĐỨC ĐẠT-LAI LẠT-MA









Ngày nay y khoa đạt được những tiến bộ lớn lao. Tuy nhiên sức mạnh tinh thần vẫn giữ một vai trò then chốt trong việc phòng ngừa hay trong lúc điều trị. Ảnh hưởng của sức mạnh tinh thần đã được chứng minh rõ rệt.




Thân xác và tâm thức liên hệ chặt chẽ với nhau. Vì thế dù cho bịnh tình nguy kịch đến mấy đi nữa cũng không bao giờ nên thất vọng. Phải tự nhủ là luôn luôn sẽ có một phương thuốc để chữa chạy thì ta sẽ có cơ may được lành bịnh. Dù sao đi nữa, phải hiểu rằng sự lo buồn cũng chẳng ích lợi gì cả vì đấy chỉ là một cách rước thêm khổ đau vào đau khổ mà thôi. Tôi xin lập lại một lời khuyên hết sức thiết thực của một nhà hiền triết Ấn độ là ngài Tịch Thiên (1) như sau : Nếu đã có một phương thuốc thì lo âu để làm gì, cứ an tâm mà dùng phương thuốc ấy. Nếu không có thuốc chữa thì lo âu lại càng vô ích. Nó chỉ làm cho đớn đau trở nên nặng nề thêm mà thôi !




Phương thuốc tốt nhất là phòng ngừa. Phương thuốc ấy liên quan mật thiết với việc ăn uống và cách sống thường ngày của ta. Nhiều người lạm dụng rượu chè và thuốc lá. Chỉ vì một chút lạc thú nhỏ nhoi và phù du phát sinh từ mùi vị và sự chi phối của những thứ ấy mà họ hủy hoại cả sức khoẻ của mình. Một số người khác chỉ vì ăn quá nhiều mà phải mang lấy đủ thứ bệnh tật. Tôi từng biết có nhiều nhà tu Phật giáo khi còn ẩn cư trong hang động hẻo lánh trên núi thì hết sức khoẻ mạnh. Thế nhưng mỗi lần xuống núi để thăm gia đình hay bạn hữu vào dịp lễ đầu năm hay là các lễ lạc khác, họ không còn kiểm soát được sự tham ăn nữa và đã ngã bịnh. (Ngài cười to).




Đức Phật đã từng nói với các đồ đệ của Ngài rằng nếu ăn không đủ thì họ sẽ bạc nhược, nhưng Ngài cũng bảo rằng nếu sống một cuộc sống quá dư thừa thì ta sẽ phung phí hết những gì xứng đáng (2) của mình. Những lời trên đây nhắc nhở ta hãy giảm bớt những thèm khát, vui lòng với những gì đang có, cố gắng thăng tiến trên mặt tinh thần, và như thế sẽ giữ được sức khoẻ tốt. Ăn quá nhiều hay ăn không đủ đều đưa đến bệnh tật. Trong cuộc sống thường nhật hãy cố tránh đừng bị rơi vào một thái cực nào cả.




Ghi chú :

1- Tịch Thiên (Shantideva) là một đại sư Ấn độ thuộc Trung quán tông, sinh vào khoảng cuối thế kỷ thứ VII, từng tu học ở Đại học Na-lan-đà, tác giả của một tập luận bằng thi phú có thể xem như là một kiệt tác, đó là tập Nhập Bồ đề hành luận (Bodhicaryavatara).




2- Chữ « xứng đáng » trong Phật giáo có nghĩa là những hành vi tốt lành. Năng lực tích cực phát sinh từ những hành vi ấy in sâu vào « dòng tiếp nối liên tục » của tri thức, và sau đó trong một thời gian lâu hay mau, tùy thuộc chúng có bị ảnh hưởng của năng lực tiêu cực từ những vết hằn của những hành vi thiếu đạo hạnh ngăn chận và hoá giải hay không, sẽ làm phát sinh những xu hướng tinh thần mang đến hạnh phúc cho ta. Đồng thời qua quy luật tương liên (lý duyên khởi), những xu hướng tích cực ấy cũng sẽ đem đến cho ta sức khoẻ, sự giàu sang,...chẳng hạn.




Sưu tầm

Chẩn Đoán Nguyên Nhân Đau Bụng Qua Vị Trí Đau










Đau bụng là triệu chứng thường gặp, chúng xuất hiện đơn lẻ hoặc đi kèm với nhiều dấu hiệu khác. Bạn có thể chẩn đoán bệnh thông qua vị trí đau ở đâu.


Đau bụng là một danh từ chung chung vì bệnh của bất kỳ một cơ quan nào nằm trong ổ bụng đều có triệu chứng đau. Tuy vậy, tính chất đau bụng đôi khi không hoàn toàn giống nhau mà có đặc thù riêng của từng bệnh.


Danh từ bụng, người ta muốn ám chỉ là ổ bụng. Ổ bụng bao gồm từ mũi ức xuống tận đáy chậu. Bụng gồm có 2 vùng chính là thượng vị (trên rốn) và hạ vị (dưới rốn). Ổ bụng gồm có các tạng cơ bản như dạ dày - tá tràng, gan, lách, tuỵ tạng, hệ thống mật (đường dẫn mật và túi mật), ruột (đại tràng, ruột non, mạc treo, trực tràng, hậu môn), hệ tiết niệu (thận, niệu quản, bàng quang), với phụ nữ còn có tử cung, buồng trứng, vòi trứng, âm đạo.


Đôi khi, các cơn đau là do ăn quá no hoặc ăn quá nhiều một số loại thực phẩm (như thực phầm giàu chất béo, thực phẩm sinh hơi, hoặc người không dung nạp lactose ăn nhiều sản phẩm sữa). Đau bụng thường khỏi trong vài giờ hoặc kéo dài vài ngày. Đây là hiện tượng bình thường không nguy hiểm, nhưng cũng là dấu hiệu cảnh báo bạn cần chú ý đến sức khỏe hơn.





Nhưng trong một số trường hợp, đau có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của một rối loạn nặng hơn, có thể cần điều trị thuốc. Việc xác định nguyên nhân gây đau bụng thường rất phức tạp. Xác định vị trí đau sẽ giúp bác sĩ phát hiện nguyên nhân sâu xa gây nên.


Vì nhiều tạng trong bụng cần cho sự sống và tín hiệu chúng gửi đi khá phức tạp, nên việc xác định nguyên nhân đau bụng có thể rất khó khăn và đôi khi có thể xác định sai. Dưới đây là một số vị trí và nguyên nhân dẫn đến đau bụng:



- Vùng rốn: Đau gần rốn có thể liên quan tới rối loạn ruột non hoặc viêm ruột thừa. Viêm ruột thừa là một cấp cứu ngoại khoa. Nếu không điều trị, ruột thừa bị viêm có thể vỡ và gây viêm phúc mạc. Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm ruột thừa bao gồm buồn nôn, nôn, chán ăn, sốt nhẹ, có nhu cầu trung tiện hoặc đại tiện.


- Trên rốn: Ngay trên rốn ở vùng trên-giữa của bụng là vùng thượng vị. Đây là nơi bạn có thể có cảm giác đau liên quan tới a-xít dạ dày. Đau kéo dài ở vùng này có thể báo hiệu rối loạn tá tràng, tụy hoặc túi mật.


- Dưới rốn: Đau dưới rốn và lan sang bên có thể báo hiệu rối loạn đại tràng. Với phụ nữ, nguyên nhân hay gặp của đau vùng này là viêm đường tiết niệu và viêm tiểu khung






- Bụng trên bên trái: Ít khi đau vùng này. Khi bị đau, có thể là rối loạn đại tràng, dạ dày hoặc tụy.


- Bụng trên bên phải: Đau dữ dội bụng trên bên phải thường liên quan tới viêm túi mật. Đau có thể lan ra giữa bụng và xuyên ra sau lưng. Đôi khi, viêm tụy hoặc tá tràng cũng có thể đau vùng này.


- Bụng dưới bên trái: Đau ở đây thường là rối loạn đại tràng xuống, nơi phân được thải ra. Các rối loạn có thể gồm viêm túi thừa hoặc viêm đại tràng - bệnh Crohn hoặc viêm loét tá tràng.


- Bụng dưới bên phải: Viêm đại tràng có thể gây đau bụng dưới bên phải. Một nguyên nhân khác có thể và có lẽ nặng hơn là viêm ruột thừa.


- Đau di chuyển: Một trong những đặc điểm bất thường của đau bụng là khả năng di chuyển dọc theo đường dẫn truyền thần kinh sâu và đau ở các vị trí xa nơi gây bệnh. Thí dụ: đau do viêm túi mật có thể lan lên ngực và dọc vai phải. Đau do rối loạn tụy có thể lan giữa hai vai.




Đối với nữ giới, viêm tử cung, buồng trứng, vòi trứng cũng gây đau bụng dưới, đặc biệt là đau bụng dưới do u nang buồng trứng xoắn hoặc chửa ngoài dạ con vỡ, nếu ở bên hố chậu phải thì rất dễ nhầm với viêm ruột thừa cấp tính. Cũng như đau thượng vị, để chẩn đoán chính xác đau hạ vị rất cần có sự hỗ trợ tích cực của cận lâm sàng. Ngoài đau bụng khu trú ở thượng vị hay hạ vị thì có thể gặp đau bụng không thấy khu trú rõ ràng ở một vùng nào nhất định như xoắn ruột, tắc ruột, viêm phúc mạc...




Khi nào cần khám bệnh?




Mặc dù phần lớn đau bụng không trầm trọng, một số triệu chứng có thể báo hiệu một bệnh nặng. Tuy nhiên, thường không thể chẩn đoán nguyên nhân đau bụng dựa theo triệu chứng hoặc vị trí đau. Hãy đến bệnh viện nếu thấy:




- Đau nặng, tái phát hoặc kéo dài.

- Đau ngày càng nặng hơn.

- Đau kèm theo thở gấp, chóng mặt, xuất huyết, nôn hoặc sốt cao.

- Nhất là đối với trẻ nhỏ khi đau bụng không biết nói nên rất khó chẩn đoán và xác định vị trí đau vì vậy việc đưa đến bênh viên là hết sức cần thiết.

Chỉ Khi Đối Diến Với Cái Chết, Người Ta Mới Nghiệm Ra Ý Nghĩa Nhân Sinh






Ông Kha Văn Triết, thị trưởng Đài Bắc, Đài Loan, Trung Quốc.




Chỉ khi đối diện với cái chết, khi đứng trên ranh giới sinh tử, người ta mới nhìn lại đời người là gì, ý nghĩa nhân sinh đích thực là chi?




Ngày 29/11/2014, bác sĩ Kha Văn Triết chính thức đắc cử Thị trưởng thành phố Đài Bắc – Đài Loan với 840.000 phiếu bầu. Dù là một thị trưởng đầy quyền lực nhưng ông vẫn thường nói: "Vinh hoa phú quý đời người rốt cuộc cũng chỉ là một đống rác mà thôi".

Trong thời gian còn là bác sĩ ngoại khoa, ông Kha Văn Triết chính là người tạo ra quy trình cấy ghép tạng tiêu chuẩn của Đài Bắc và đưa vào ứng dụng phương pháp cấp cứu Oxy hóa máu bằng màng ngoài cơ thể (ECMO).

Không chỉ giỏi về chuyên môn, ông còn là người có ảnh hưởng lớn, có khả năng truyền cảm hứng, giác ngộ đông đảo người Đài Loan với những bài diễn thuyết ấn tượng.




Một trong số đó là bài diễn thuyết mang tên "Trí tuệ của sự sống và cái chết" được ông Kha Văn Triết trình bày tại buổi hội thảo của giới trí thức về công nghệ, thiết kế và giải trí TED 1 năm trước khi ông chính thức tham gia vào sự nghiệp chính trị.

Với tôi, câu nói đáng nhớ nhất trong bài phát biểu đó là: "Chỉ khi đối diện với cái chết, khi đứng trên ranh giới giữa sự sống và cái chết, người ta mới nhìn lại đời người là gì, ý nghĩa nhân sinh đích thực là chi?"




Bài diễn thuyết gân ấn tượng của ông Kha Văn Triết về sinh tử

Có lẽ tôi là bác sĩ Đài Loan đã từng nhìn thấy người chết nhiều nhất, vậy nên rất thích hợp để bàn luận về vấn đề sinh tử. Hãy để tôi bắt đầu nói từ "Diệp Khắc Mạc" – Oxy hóa máu bằng màng ngoài cơ thể (ECMO).




Có một người nông dân chạy đến bệnh viện Kì Mỹ Liễu Doanh, nói muốn được gặp bác sĩ Diệp. Người ở phòng cấp cứu nói, không có đâu, chỗ chúng tôi đây không có bác sĩ nào họ Diệp cả. Người nông dân nọ vẫn khẳng định chắc nịch tên bác sĩ ấy là Diệp Khắc Mạc (ECMO).

Diệp Khắc Mạc thật ra không phải là bác sĩ nào cả, nó chỉ là một phương pháp trị liệu. Vận hành của nó cũng rất đơn giản, chính là dẫn máu từ trong tĩnh mạch ra, trải qua một cái bơm huyết dịch (tim nhân tạo), rồi lại thông qua một thiết bị tạo ô-xy (buồng phổi nhân tạo), đưa vào cơ thể. Nó được dùng để thay thế chức năng tạm thời của phổi và tim.




ECMO chính là một máy chủ làm trái tim nhân tạo, bên cạnh là một buồng phổi nhân tạo, đưa máu trở về. Đúng là đã có những trường hợp vô cùng thành công.

Một vũ công trong nhóm múa của Châu Kiệt Luân, một ngày nọ bị viêm cơ tim đột ngột, tim không còn đập nữa. Lúc đó, con mắt của cô ấy mở to nhìn trừng trừng vào màn ảnh. Tín hiệu trên màn hình toàn bộ đều là một đường thẳng băng.

Nhưng 9 ngày sau, cô ấy đã tiến hành cấy ghép tim và phổi. Chưa đến 1 tháng, đã có thể trở về tiếp tục nhảy múa rồi. Tất cả là nhờ ECMO.