Nhận biết người sống giả tạo để không bị tổn thương
Tác giả: Thảo Viên
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Nhận biết người sống giả tạo để không bị tổn thương
Những người sống giả tạo có thể khiến bạn tổn thương v́ bị lừa dối, thậm chí là bị chơi xấu khi cạnh tranh mà không hề hay biết. Làm sao bạn có thể sớm tháo mặt nạ của kiểu người nguy hiểm này?
Các nhà khoa học cho biết con người sẽ có xu hướng nói dối khi muốn vượt trội ai đó, giữ ǵn ḥa b́nh hay tránh để người khác bị tổn thương (*). Một số người th́ nói dối để tự bảo vệ bản thân trong những t́nh huống nguy hiểm hoặc bảo vệ ḷng tự trọng của ḿnh. Ngay cả một đứa trẻ mới vài tháng tuổi cũng biết “lừa dối” mẹ khi khóc mặc dù chẳng có vấn đề ǵ cả để thu hút sự quan tâm. Động vật có thể dùng các chiêu tṛ “lừa dối” nhau để tranh giành thức ăn hoặc bạn t́nh giao phối.
Tuy nhiên, con người sống giả dối th́ có thể xem sự lừa dối như một loại mặt nạ tâm lư để âm thầm gây tổn hại cho mọi người xung quanh. Bạn cần biết cách phân biệt người giả dối và người tử tế để tránh bị tổn thương. Đồng thời, sự nhạy bén trong cách nh́n người cũng sẽ giúp bạn trân trọng hơn những người yêu mến bạn một cách chân thành.
Dấu hiệu của người sống giả dối
sống giả tạo
Cuộc sống này quá ngắn ngủi để bạn bận tâm về những người sống giả dối. V́ thế, bạn nên nhận biết những người này qua 10 dấu hiệu sau đây:
1. Người sống giả tạo nói không giữ lời: Nếu t́nh trạng “nói được mà không làm được” lặp lại quá nhiều lần, đây có thể là dấu hiệu chứng tỏ người ấy đang nói dối.
2. Người sống giả tạo xuất hiện khi có lợi: Bạn sẽ thấy kiểu người này luôn vắng mặt mỗi khi bạn cần có sự giúp đỡ, nhưng lại có mặt mỗi khi có lợi ích cho bản thân.
3. Người sống giả tạo không lắng nghe bạn: Họ chỉ giả vờ ngồi đó nhưng không nắm bắt thông tin bạn đề cập, sau này nhắc lại sẽ không nhớ.
4. Người sống giả tạo thường tỏ ra vui vẻ: Dạng người này có biệt tài có thể cười nói vui vẻ với cả người mà họ ghét hoặc ngay sau khi bị sếp phê b́nh!
5. Người sống giả tạo nói xấu sau lưng bạn: Không có ai hoàn hảo, song họ luôn cố ư “vạch lá t́m sâu” để nói những điều tiêu cực về bạn, thậm chí nói sai sự thật về bạn.
6. Người sống giả tạo thích khoe thành tích: Những giá trị cuộc sống hiện đại có thể khiến họ thích chạy theo danh vọng và các mối quan hệ có lợi cho ḿnh.
7. Người sống giả tạo thường biện minh: Thay v́ thừa nhận lỗi lầm hoặc sai sót, họ có xu hướng đưa lư do biện minh để tự bảo vệ ḿnh.
8. Người sống giả tạo thích đổ lỗi: Để đánh lạc hướng đối phương khi xung đột, họ sẽ t́m cách đổ lỗi cho người khác.
9. Người sống giả tạo thường tám chuyện: Họ thường tụ tập buôn dưa lê về người thứ ba. Nếu đang túm tụm nói chuyện mà tản ra khi bạn đến th́ có thể đang nói về bạn đấy.
10. Người sống giả tạo hay lấy ḷng cấp trên: Kiểu người này sẽ rất chú ư xây dựng mối quan hệ với cấp trên bằng cách khen ngợi, tặng quà, mời đi ăn…
Thói quen nói dối cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn
Chúng ta có thói quen nói dối như một bản năng để tự bảo vệ bản thân mà không hề biết rằng điều này gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của chính ḿnh.
Rơ ràng, chúng ta chẳng ai cảm thấy tự hào khi nói dối cả. Đây chính là lư do tại sao bạn luôn che giấu sự thật rằng “ḿnh đang nói dối” ngay từ khi thốt ra lời nói. Không dừng lại ở đó, chúng ta c̣n t́m mọi cách để biện minh và bảo vệ cho chính ḿnh thay v́ thừa nhận sự yếu đuối của bản thân.
Nói dối đă trở thành bản năng tự vệ
Ngay từ khi c̣n bé, chúng ta đều đă được “huấn luyện” rằng ngoan ngoăn th́ sẽ được người lớn khen ngợi và cho ăn bánh kẹo; hư hỏng th́ sẽ bị la mắng và thậm chí bị phạt. Nỗi sợ hăi của kịch bản “bị phạt” khiến trẻ con phải nói dối, đơn giản chỉ để tự bảo vệ ḿnh khỏi cơn giận dữ của người lớn.
Ngay cả khi chúng ta trưởng thành, lời nói dối vẫn được biện minh bằng những lư lẽ khá thuyết phục. Có thể bạn sẽ nghĩ rằng, ḿnh cảm thấy hơi tội lỗi về điều này nhưng dù sao cũng không thể làm khác được… Liệu cảm giác có lỗi sẽ khiến bạn trở thành một “người tử tế’ hơn? Hay bạn có thể thoải mái với cái tên gọi hay ho “lời nói dối có thiện chí”?
Tuy nhiên, lời nói dối không chỉ khiến bạn dằn vặt nội tâm v́ cảm giác có lỗi mà c̣n dẫn đến nhiều hậu quả khác bao gồm cả t́nh trạng sức khỏe.
Sức khỏe cải thiện khi bạn ngưng nói dối
Trong nghiên cứu “A life without lies: How living honestly can affect health” (tạm dịch: “Một cuộc sống không nói dối: Sự chân thành ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn như thế nào”) của tiến sĩ Anita Kelly và thạc sĩ Lijuan Wang, lối sống thật thà cũng tác động đến sức khỏe của con người. Theo đó, họ đă thực hiện khảo sát trên 110 người trong 10 tuần. Kết quả cho thấy, khi một nửa số người ngưng nói dối dù chỉ là lời nói dối vô hại, t́nh trạng sức khỏe của họ được cải thiện một cách rơ rệt.
Những bí mật tạo nên cuộc sống thực tế chúng ta đang trải qua. Bạn che giấu sự thật v́ bạn muốn nó biến mất đi. Tuy nhiên, chính điều này lại dẫn đến hậu quả ngược lại. “Cái kim bọc lâu ngày rồi cũng ḷi ra”, bạn giấu sự thật kỹ đến thế nào cũng sẽ đến lúc phải đối diện với nó.
Và khi ấy, t́nh h́nh có thể sẽ xấu hơn v́ bạn đă nói dối.
Chỉ riêng khoảng thời gian dằn vặt v́ nói dối cũng khiến bạn ăn không ngon, ngủ không yên khi bộ năo căng thẳng t́m cách che giấu sự thật. Một lời nói dối nghiêm trọng sẽ trở thành một gánh nặng tâm lư khiến bạn luôn trong t́nh trạng lo lắng có thể dẫn đến stress. Và điều tệ hại nhất, bạn có thể sẽ phá vỡ một mối quan hệ quan trọng trong cuộc đời ḿnh.
Học cách nói ra sự thật mà không làm mất ḷng người khác là cả một nghệ thuật trong giao tiếp ứng xử hàng ngày. Nếu có thể cảm nhận sự khác biệt khi ḿnh nói dối và nói thật, bạn sẽ có được quyết định tỉnh táo nhất. Sống chân thành cũng là một cách đơn giản để bảo vệ sức khỏe của bạn nữa đấy!
Nói dối là biểu hiện rất thường gặp trong cuộc sống hằng ngày. Chắc chắn rằng mỗi người trong đời đều nói dối dù ít hay nhiều. Vậy tại sao chúng ta lại nói dối?
Ai cũng biết rằng nói dối là hiện tượng nói không đúng sự thật. Có thể bạn cho rằng nói dối là xấu nhưng đôi khi lời nói dối lại là vô hại.
Trên thực tế, nhiều người hầu như nói dối mọi lúc. Các nhà khoa học gọi đây là những kẻ nói dối cưỡng bách hay kẻ thái nhân cách. Họ luôn nói dối cho dù thực sự không cần thiết. Thậm chí ngay cả một đứa trẻ cũng nói dối, đặc biệt khi chúng không nhận thức được tác hại của việc nói dối và khi nào cần tránh nói dối.
Nh́n chung, khi bắt đầu nói dối, rất ít người nghĩ đến tác hại của lời nói dối đó, tại sao ḿnh lại nói dối và làm sao để không nói dối. Trước khi t́m hiểu lư do tại sao chúng ta lại nói dối, hăy bắt đầu với một số câu hỏi tự đánh giá sau nhé:
•Chỉ trong tuần rồi, bạn đă nói dối bao nhiêu lần?
•Bạn nói dối với ai?
•Bạn có thực ḷng muốn nói dối không?
•Sau khi nói dối, bạn cảm thấy như thế nào?
•Bạn cảm thấy như thế nào về lời nói dối của ḿnh?
Tại sao mọi người đều nói dối?
Hẳn sẽ có lúc bạn tự hỏi rằng ḿnh có đang sống trong một thế giới lừa dối hay không v́ hầu như ai cũng nói dối. Thực chất, không phải ai cũng cố t́nh nói dối, nhưng nh́n chung, nói dối là h́nh thức để thỏa măn mục đích nào đó của chúng ta.
Sau đây là một số nguyên nhân chính khiến chúng ta nói dối.
Sợ hăi. Sở dĩ chúng ta phải nói dối v́ sợ những ǵ ḿnh không biết, sợ những ǵ người khác nghĩ về ḿnh và sợ đối diện với sự thật. Bạn nói dối có thể v́ bạn muốn che đậy sự thật khi đă làm điều ǵ sai trái và không muốn đối mặt hậu quả.
Thao túng. Một lư do nữa khiến chúng ta nói dối là sự thúc đẩy với mong muốn giúp người khác làm hoặc tránh làm điều ǵ đó cũng như khi quyết định ủng hộ một người nói dối trước đó. Tác giả của một cuốn sách cho biết: “Tuy tôi c̣n trẻ nhưng tôi sớm nhận ra những người lười biếng biết làm thế nào để đạt được những ǵ họ muốn, ngay cả khi nói dối với bạn về cảm giác thực sự của họ”. Có lẽ từ “yêu” được sử dụng để lừa dối nhiều hơn bất kỳ từ nào khác. Một chàng trai hay một cô gái sẽ nói “yêu” đối phương cho dù không thật ḷng, đơn giản chỉ để khiến người kia rung động. V́ vậy, họ có thể dễ dàng thao túng trong t́nh cảm hơn.
Tự cao. Trong nhiều trường hợp, người ta nói dối chỉ v́ tính tự cao. Họ thường dùng những lời nói dối như một công cụ để tạo ra h́nh ảnh đẹp cho chính ḿnh. Điều này là một h́nh thức dối trá bởi v́ nó sẽ dẫn đến sự phóng đại quá mức. Thường th́ mọi người sẽ tạo ra các câu chuyện hấp dẫn nhưng hoàn toàn sai để cải thiện h́nh ảnh của họ.
Tác hại của lời nói dối
Nói dối tưởng chừng như đơn giản và vô hại. Tuy nhiên, điều này cũng giống như một liều thuốc gây nghiện. Một khi đă nói dối th́ chắc hẳn bạn sẽ không thể dừng lại và sẽ tiếp tục những lần nói dối khác nữa.
Mỗi người chúng ta thường rất quan tâm những ai họ có thể tin tưởng được nên họ rất nhạy cảm và dễ dàng phát hiện ra lời nói dối. V́ vậy, bạn có thể gặp nhiều rắc rối không ngờ với chính lời nói dối của ḿnh.
Trong nhiều trường hợp, việc nói dối nhiều lần sẽ làm phá vỡ các mối quan hệ của bạn, làm tổn thương người khác, gây mất đoàn kết và làm mất đi sự tin tưởng của người khác vào bạn,…
Làm sao để khắc phục tác hại của việc nói dối?
Sự thật chính là kẻ thù đáng sợ nhất của những kẻ nói dối. Khi nói dối, bạn sẽ rơi vào một ṿng xoáy dữ dội và không bao giờ có kết cục tốt đẹp.
Bạn có muốn thoát khỏi ṿng xoáy này không? Hăy chọn cách sống chân thành ngay bây giờ để cải thiện chất lượng cuộc sống của ḿnh hơn. Bản thân câu nói “tôi không bào giờ nói dối” hay “tôi sẽ không bao giờ nối dối nữa” lại là một lời nói dối. Không ai có thể không nói dối và dừng nói dối trong suốt cả cuộc đời cả. Tuy nhiên, để cuộc sống trở nên nhẹ nhàng hơn, bạn hăy hạn chế nói dối và cân nhắc kỹ càng liệu lời nói dối của bạn có gây ảnh hưởng nghiêm trọng ǵ không.
Bạn thường cảm thấy ám ảnh với những lời nói dối của ḿnh và cố t́m cách để che đậy chúng. Tuy nhiên, hăy thành thật với bản thân, t́m cách khắc phục lời nói dối trước khi quá muộn bởi v́ khi đó bạn sẽ cảm thấy không c̣n lo lắng với những hậu quả từ lời nói dối.
Như vậy, mỗi người chúng ta nói dối v́ những nguyên nhân khác nhau. Có thể bạn nói dối chỉ để mang đến tiếng cười. Tuy nhiên, hăy hạn chế nói dối và tránh nói dối bởi v́ điều này không chỉ gây ảnh hưởng đến người khác mà c̣n làm hại đến chính bạn thân bạn.
Làm thế nào để bắt bài người đang nói dối?
Bằng cách quan sát những dấu hiệu xuất phát từ nhận thức và tiềm thức ở một người, chúng ta có thể biết được liệu người đó có đang thêu dệt nên câu chuyện họ đang nói hay không. Chỉ cần dựa trên những mẹo nhỏ sau, bất kỳ ai cũng có thể bắt bài những kẻ đang nói dối ḿnh.
Cụ thể hơn, nếu bạn muốn xác định một người có đang nói dối với ḿnh hay không, hăy chú ư đến những dấu hiệu về thể chất, dấu hiệu về âm thanh và cảm xúc khi người đó nói chuyện.
Một doanh nhân thành đạt hoạt động trong lĩnh vực môi giới và có khả năng phát hiện các mánh khóe lừa đảo một cách chuyên nghiệp đă kể lại trải nghiệm của ḿnh. Khi một nhân chứng trong một vụ nổ súng ngồi trước mặt ông ấy và cố gắng biện minh rằng khi nghe thấy tiếng súng, cô ta không nh́n mà chỉ chạy thôi, lúc ấy ông biết cô này đang nói dối.
Vậy bằng cách nào ông ấy có thể đưa ra kết luận như vậy? Nhờ quan sát những dấu hiệu thường thấy ở một người không trung thực, chẳng hạn như sự không nhất quán giữa các câu nói, những hành vi khác lạ hay những lời giải thích dông dài để cố biện minh cho lời nói của ḿnh. Nghe có vẻ khá phức tạp vậy thôi, nhưng bạn đừng lo bởi chỉ cần dựa trên những mẹo nhỏ sau, bất kỳ ai cũng có thể bắt bài những kẻ đang nói dối ḿnh. Hăy cũng Hello Bacsi t́m hiểu đó là những mẹo ǵ nhé!
Sự mâu thuẫn trong lời nói
Doanh nhân trong câu chuyện kể trên − người đă hành nghề môi giới trong 30 năm và đă từng là một cảnh sát trong 5 năm − nói rằng, khi bạn muốn biết một người có đang nói dối hay không, hăy chú ư đến sự mâu thuẫn qua lời nói của họ bởi chắc chắn sẽ có điều vô lư. Quay trở lại trường hợp của nhân chứng trong câu chuyện của ḿnh, ông nói: “Cô ấy nghe thấy tiếng súng nhưng lại không nh́n ư? Rơ ràng điều đó hoàn toàn mâu thuẫn với phản ứng tự nhiên của một người khi gặp phải t́nh huống tương tự”. V́ vậy, khi cô này không chú ư, ông đă đập bàn thật mạnh để tạo ra âm thanh thật lớn. Ngay lập tức cô ấy giật bắn người nh́n ông.
Theo đó, ông rút ra kết luận: “Khi nghe thấy một tiếng động nào đó, người ta sẽ hướng tầm nh́n về phía âm thanh ấy, đó là một phản xạ tự nhiên” và chắc chắn nhân chứng này khi nghe tiếng súng đă ngoảnh lại, nh́n thấy tay súng và rồi bỏ chạy. Bạn thấy đấy, nếu phân tích kỹ chúng ta sẽ t́m thấy được sự mâu thuẫn trong lời nói, từ đó phát hiện một người có đang nói dối hay không.
Đặt những câu hỏi bất ngờ
Thay v́ bị cuốn theo ḍng suy nghĩ của người đối diện, bạn có thể bất ngờ đặt những câu hỏi mà người đó có thể chưa chuẩn bị trước.
Nếu ai đó nói với bạn rằng họ đă đánh mất ví tiền của bạn và bạn nghĩ rằng họ đang nói dối, trong khi người đó đang giải thích một cách rất rơ ràng mạch lạc với bạn th́ bạn hăy đặt một câu hỏi bất ngờ không liên quan đến những ǵ người đó đang cố giải thích. Nếu bạn nhận được câu trả lời nhanh chóng và mạch lạc th́ có thể người đó không nói dối bạn, nhưng nếu ngược lại, người đối diện bỗng trở nên ấp úng, lúng túng th́ có khả năng họ đang nói dối như bạn dự đoán.
Theo dơi biểu hiện
Nếu bạn nghi ngờ một người đang nói dối, hăy để ư, khi nói dối thông thường người ta sẽ vừa trả lời “đúng” vừa lắc đầu và ngược lại vừa gật đầu vừa nói “không”. Theo quy tắc, khi cử chỉ và lời nói không ăn khớp với nhau hay biểu hiện và lời nói trái ngược nhau, chắc chắn người đó đang nói dối.
Bạn cũng có thể chú ư đến nụ cười để biết được người đó đang nói dối hay không. Nụ cười thật và nụ cười giả rất khác nhau. Thông thường chúng ta cười bằng mắt và cả khuôn mặt một cách thoải mái, nhưng khi đang nói dối, người ta trở nên căng thẳng khiến nụ cười trở nên gượng ép. Hơn nữa, mọi cảm xúc vui, buồn, giận dữ, hạnh phúc,… đều biểu hiện qua ánh mắt, do vậy nếu nh́n vào mắt, chúng ta có thể biết được liệu một người có đang nói thật hay không. Một người khi nói dối rất khó để nh́n thẳng vào mắt người đối diện, v́ vậy nếu một người liên tục né tránh ánh nh́n của bạn, có khả năng là họ đang nói dối đấy!
Cảm giác bất an
Theo một nhà tâm lư học, khi một người có những phản ứng khác lạ so với ngày thường như bồn chồn, đổ mồ hôi, luôn trong tư thế cảnh giác, mặt đỏ lên hay nh́n chằm chằm vào người đối diện, có khả năng là người đó đang nói dối.
Quá nhiều chi tiết
Khi một người cung cấp quá nhiều chi tiết trong câu trả lời có nghĩa là họ đă chuẩn bị trước cách ứng phó khi bị hỏi tới, họ suy diễn những ǵ định nói và luyện tập nó trong đầu. Đến khi bị hỏi tới, mọi thứ sẽ tuôn ra như dự định mà họ cho rằng đó là giải pháp.
Ví dụ như, khi bạn hỏi một ai đó rằng họ đi đâu quá lâu. Nếu đó là người nói dối, thay v́ trả lời dứt khoát địa điểm mà đến th́ họ lại dễ sa vào kể lể dài ḍng như: “Tôi đến cửa hàng tạp hóa gần đây v́ tôi cần mua trứng, sữa, đường, sau đó tôi gặp phải một con chó dữ nên tôi phải đi chậm lại…”. Họ sẽ giải thích vô cùng dông dài và đề cập đến những chi tiết bạn không hỏi đến.
Cuộc sống ngày càng phức tạp, nếu trang bị cho ḿnh những kỹ năng giúp phân biệt lời thật ḷng và lời giả dối sẽ giúp ích cho bạn rất nhiều. Tuy nhiên, không phải v́ vậy mà chúng ta trở nên đa nghi và luôn cảnh giác với mọi người xung quanh, v́ những mối quan hệ được vun trồng và nuôi dưỡng từ sự tin tưởng.
Bạn sẽ có đôi lần cảm thấy ngượng ngùng hay xấu hổ v́ những câu hỏi của bác sĩ và không muốn trả lời đúng sự thật. V́ vậy dưới đây là những câu nói dối điển h́nh, tưởng chừng như vô hại nhưng chúng có ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của bạn.
“Tôi luôn uống thuốc đúng giờ”
Nếu bạn không như vậy th́ hăy thành thật “khai báo”. Bởi v́ sự thật là không phải lúc nào bạn cũng có thể uống thuốc đúng giờ. Bạn có thể nghĩ rằng thật khó xử khi nói với bác sĩ bạn đă làm như vậy. Tuy nhiên, nếu nói dối, không những bạn đă bỏ qua một bước trong quá tŕnh chữa bệnh cho chính ḿnh mà bạn c̣n đưa những thông tin sai lệch cho bác sĩ. Điều này dễ dẫn đến những tác hại khó lường.
Việc liều lượng thuốc tăng giảm không đều dễ gây nên các hậu quả như làm tăng nhịp tim, chóng mặt và mệt mỏi. V́ thế lời nói dối đă phá hoại sức khỏe của bạn, việc hoàn toàn trái ngược với những ǵ bạn mong đợi khi t́m đến bác sĩ.
Thông thường, bác sĩ vẫn có thể biết được rằng bạn đă uống thuốc đúng cách hay chưa bằng việc để ư huyết áp cao hay kết quả xét nghiệm máu chứa nhiều cholesterol. Vậy nên hăy trung thực khi bác sĩ hỏi rằng bạn đă dùng thuốc đúng theo hướng dẫn hay chưa. Nếu bạn lỡ không uống thuốc đúng cách, bác sĩ sẽ t́m hướng giải quyết kịp thời.
“Tôi chưa ăn hay uống bất cứ thứ ǵ trước ca phẫu thuật này”
Việc bệnh nhân thành thật thông báo lần họ ăn uống gần nhất trước ca phẫu thuật là vô cùng quan trọng, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch gây mê. Bệnh nhân trước khi phẫu thuật không được ăn uống bất cứ thứ ǵ.
Nguyên nhân là khi bệnh nhân ch́m vào hôn mê bằng khí gây mê, cơ ṿng thực quản cũng không c̣n hoạt động. Trong quá tŕnh này, thực phẩm từ dạ dày có thể tràn lên miệng và khí quản của bệnh nhân, từ đó tràn vào phổi. Một khi đă tràn vào phổi, các thực phẩm có chứa axit sẽ khiến phổi bị viêm và gây nên các bệnh về phổi.
“Tôi đă bỏ hút thuốc”
Có thể bạn cảm thấy vô hại khi không nói ra nhưng thật sự bác sĩ rất cần được biết bạn c̣n hút thuốc hay không. Thuốc lá có thể tác dụng với nhiều loại thuốc và là nguyên nhân của những triệu chứng bạn gặp phải. Nếu biết được bạn có hút thuốc hay không, bác sĩ có thể tư vấn bạn một số liệu pháp hay loại thuốc để từ bỏ thói quen xấu này.
“Tôi vẫn thường ăn rau”
Nếu việc ăn rau là bắt buộc hoặc cần thiết cho việc điều trị bệnh th́ bạn không nên nói dối bác sĩ về vấn đề này. Kết quả điều trị của bạn sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều nếu bạn không nói đúng sự thật về chế độ dinh dưỡng của ḿnh. Do đó bạn nên thành thật với bác sĩ về thói quen ăn uống của bạn, để họ có thể đưa ra lời khuyên tốt nhất.
“Tôi không mắc bệnh về t́nh dục”
Nếu như bạn nghĩ có thể ḿnh mắc, đang có bệnh hay đă từng mắc bệnh lây nhiễm qua đường t́nh dục, hăy mạnh dạn chia sẻ với bác sĩ. Dù có hơi khó nói nhưng nhiều bệnh t́nh dục sẽ vô cùng nguy hiểm nếu không được chữa trị kịp thời. Một phút khó xử với bác sĩ có thể cứu lấy cả một quăng thời gian khó xử bên người t́nh của bạn.
“Tôi không dùng thực phẩm bổ sung”
Bạn cảm thấy ngại khi cùng bác sĩ phân tích các loại vitamin mà bạn đă mua ở hiệu thuốc. Đừng ngại v́ bác sĩ cần phải biết chuyện này. Một số loại thực phẩm chức năng sẽ khá nguy hiểm khi dùng chung với thuốc kê đơn hoặc khi bạn đang ở trong t́nh trạng sức khỏe không thích hợp.
Bạn đừng nên nói dối với bác sĩ về những triệu chứng của ḿnh v́ lư do ǵ đi chăng nữa. Một khi không nói đủ triệu chứng, bạn sẽ gây khó khăn cho bác sĩ trong quá tŕnh chẩn đoán bệnh.
Một số câu hỏi của bác sĩ có thể làm bạn cảm thấy ngại ngùng hay xấu hổ. Tuy nhiên, để việc chữa trị thật hiệu quả, bạn không nên nói dối bác sĩ bất ḱ điều ǵ nhé
Mẹo để 1-3 phút khám bệnh của bạn có hiệu quả nhất
Xă hội phát triển kéo theo chất lượng cuộc sống của con người được nâng cao. V́ nhu cầu có một cuộc sống đầy đủ và hạnh phúc, con người ngày càng quan tâm đến việc chăm sóc sức khỏe cho ḿnh và người thân. Tuy nhiên, không phải ai cũng có điều kiện để có thể đến pḥng mạch tư, bệnh viện quốc tế hay dịch vụ khám chất lượng cao để có thể nhận được những lời khuyên chi tiết và cụ thể về sức khỏe của ḿnh. Bài viết sau đây sẽ giúp cho bạn t́m cách nâng cao mối quan hệ với những người thầy thuốc để có thể t́m hiểu chi tiết triệu chứng và cách chữa trị đối với bệnh t́nh của ḿnh trong khoảng thời gian ngắn ngủi tại pḥng khám thông thường.
Tại sao bạn lại cần nói chuyện với bác sĩ?
Nếu không có những cuộc tṛ chuyện t́m hiểu giữa bệnh nhân và bác sĩ, bác sĩ có thể chẩn đoán sai hoặc đưa ra những xét nghiệm không cần thiết. Và nếu việc trao đổi về bệnh, cách điều trị căn bệnh của bạn và bác sĩ bị hạn chế, bạn có thể rất khó hiểu được hoặc làm theo quá tŕnh điều trị. Chính v́ thế, mối quan hệ của bạn với bác sĩ thực sự là nền tảng vững chắc của việc chăm sóc sức khỏe.
Bạn nghĩ rằng các thầy thuốc không quan tâm đến người bệnh?
Sự thật th́ hầu hết các bác sĩ đều muốn đem hết khả năng của ḿnh để chữa trị cho bệnh nhân. Tuy nhiên, thời gian không cho phép họ làm điều đó. Một bác sĩ hàng ngày có thể khám đến hàng chục, thậm chí hàng trăm bệnh nhân, v́ vậy họ chỉ có tối đa 5-10 phút cho mỗi bệnh nhân. Thậm chí một số bác sĩ ở các bệnh viện có thể chỉ có 2-3 phút. V́ vậy, thật khó để các bác sĩ dành nhiều thời gian để quan tâm, chăm sóc, trả lời chi tiết cho mọi câu hỏi của người bệnh. Chính v́ thế, việc bạn có thể đưa ra những câu hỏi súc tích, ngắn gọn giúp cho việc chẩn đoán chính xác hơn và mất ít thời gian hơn vô cùng quan trọng.
Làm sao để việc trao đổi giữa bạn và bác sĩ trở nên hiệu quả hơn chỉ trong ít phút khám bệnh?
Những mẹo tṛ chuyện dưới đây sẽ khiến việc điều trị của bạn trở nên hiệu quả hơn:
•Liệt kê 3 điều chính mà bạn muốn biết khi đi khám và hăy tập trung hỏi bác sĩ những điều này;
•Luyện tập kể chuyện để bạn có thể kết hợp các thông tin có liên quan nhất. Và nhớ cho bác sĩ biết những ǵ đang xảy ra và tại sao nó liên quan đến bạn;
•Giả dụ rằng bạn bị đau vai. Thay v́ nói “vai tôi đau và tôi muốn làm MRI”. Bạn có thể nói rằng “Em gái tôi bị ung thư mà lan vào trong xương và vai cô ấy. Bây giờ tôi thực sự lo lắng về cơn đau ở vai tôi”. Điều này sẽ giúp tăng khả năng chú ư của bác sĩ đối với bạn;
•Đặt câu hỏi đồng thời lồng vào quyết định của bạn: “Liệu có phải là tác dụng phụ từ thuốc gây ra các triệu chứng của tôi?” hoặc “Điều trị này sẽ giúp tôi cải thiện t́nh trạng này được bao nhiêu?”. Hăy đặt ḿnh vào vị trí nhân vật trung tâm của các cuộc hội thoại, thay v́ bày tỏ rằng “Tôi nghe nói là…” hoặc thắc mắc: “Sao người khác bị như thế này?”.
Những cách khiến bác sĩ lắng nghe bạn chăm chú hơn
Nếu bạn cảm thấy bác sĩ không thật sự chú tâm nghe những ǵ bạn đang nói, hăy mạnh mẽ, kiên quyết lên nhưng phải vui vẻ và lịch sự, ví dụ như “Tôi biết bác sĩ đang rất bận rộn và không có nhiều thời gian, nhưng tôi sẽ rất cảm kích nếu bác sĩ cho tôi ư kiến vềt́nh trạng này”; hoặc “Có vẻ như bác sĩ đang có nhiều bệnh nhân quá. Liệu tôi có cần chờ đợi cho đến khi bác sĩ có thể lắng nghe tôi?”…
Bất kỳ lời bày tỏ nào trong tất cả những điều vừa tŕnh bày cũng có thể đủ để làm cho bác sĩ hiểu được ư nghĩ, cảm xúc của bạn. Nếu không, bạn có thể đề nghị cuộc hẹn lần khác.
Khi nào bạn nên quyết định chuyển sang thăm khám ở một bác sĩ khác?
Các bác sĩ có thể chịu rất nhiều áp lực khi trong một ngày mà phải gặp quá nhiều người trong thời gian quá ít. Nhưng nếu họ không cho phép bạn đặt câu hỏi, chia sẻ trong việc ra quyết định hoặc tham gia vào việc chăm sóc của bạn, đó là lúc bạn nên t́m một bác sĩ khác.
Bất ḱ người chăm sóc bệnh nhân đột quỵ nào cũng đều có mong muốn là người thân của ḿnh sẽ hồi phục tốt và sớm lấy lại được khả năng tự sinh hoạt. Những lời khuyên dưới đây có thể sẽ rất hữu ích cho bạn.
Vệ sinh cá nhân
•Khi giúp đỡ họ trong việc chải răng, bạn nên chọn bàn chải với tay cầm dài và ống kem đánh răng dạng nắp bật. Bên cạnh đó, nên ưu tiên sử dụng chỉ nha khoa thay cho tăm xỉa răng bởi chúng có thể được sử dụng chỉ với một tay.
•Hăy thiết kế những chai lọ và công cụ vệ sinh cá nhân thuận tiện cho việc sử dụng bằng một tay. Bạn có thể giữ cố định chúng trên kệ bằng một miếng đệm hút hoặc chọn sử dụng những chai lọ với kích thước dùng cho du lịch (kích cỡ nhỏ) để có thể cầm và mở được chỉ với một tay.
•Máy cạo râu sẽ là lựa chọn an toàn hơn so với việc sử dụng lưỡi dao cạo.
Tắm rửa
•Người bệnh đột quỵ sử dụng bồn tắm khó khăn hơn là ṿi sen. Trong trường hợp phải sử dụng bồn tắm, hăy đặt một chỗ ngồi chuyên dụng cho bồn tắm ở vành bồn để họ có thể di chuyển ra vào bồn tắm thuận tiện hơn. Để đảm bảo an toàn, bồn tắm và ṿi sen nên có các thanh vịn, sàn nhà tắm không trơn trượt, bố trí thêm một cái ghế đẩu và một ṿi cầm tay.
•Hăy kiểm tra chắc chắn rằng hệ thống phanh xe lăn luôn sẵn sàng và nơi để chân luôn có sẵn trước khi di chuyển đến nơi tắm. Hăy để họ từ từ thực hiện. Nếu họ muốn tự tắm rửa, hăy ở gần đó pḥng trường hợp họ cần sự giúp đỡ.
•Chuẩn bị các dụng cụ tắm rửa sẵn trước khi bắt đầu. Nên chọn một bàn chải với tay cầm dài để có thể giúp việc sử dụng trở nên dễ dàng hơn. Hăy cho họ mặc áo choàng vải thấm nước và vớ chống trượt (hoặc vớ chống thấm nước) sau khi tắm để không cần phải lau khô bằng khăn. Sau đó, hăy bôi sữa dưỡng ẩm cho họ để giữ cho da không bị khô.
Mặc quần áo
•Trước khi giúp người bệnh đột quỵ mặc quần áo, hăy nói với họ về điều này để tránh khiến họ hoảng sợ. Nếu họ muốn tự mặc quần áo cho ḿnh, hăy giúp họ trải quần áo ra cũng như hỗ trợ họ trong quá tŕnh thực hiện. Nên trang bị một bệ để giày và tất. Bệnh nhân đột quỵ nên sử dụng phía cánh tay mạnh hơn để mặc và cởi quần áo cho bên cánh tay yếu hơn.
•Chọn sử dụng quần áo rộng với các loại vải mềm mại, giày lười, thắt lưng co giăn, cà vạt và hoa tai clip-on( một loại hoa tai chỉ cần gắn vào mà không cần bấm lỗ tai).
Trong khi ăn
•Hăy lựa chọn thực phẩm xay nhuyễn hoặc chuẩn bị thức ăn mềm như khoai tây nghiền, trứng, phô mai, và súp nếu họ gặp khó khăn khi nuốt hoặc nhai. Trong trường hợp người bệnh đột quỵ không thể ăn nhiều, hăy cho họ dùng thực phẩm bổ sung dạng lỏng hoặc những đồ uống bổ dưỡng.
•Trang bị các công cụ hỗ trợ cho họ. Nếu người bệnh đột quỵ gặp khó khăn trong việc sử dụng các loại đồ dùng thông thường, hăy trang bị đĩa và dao với tay cầm lớn và miếng đệm cao su giúp giữ chặt dĩa.
•Khi chuẩn bị bữa ăn, hăy chế biến theo lời khuyên của đội ngũ y tế nếu họ cần phải giảm cân hay giảm nồng độ cholesterol hoặc huyết áp.
Các hoạt động
•Bạn có thể không cần phải giúp họ khi luyện tập thể dục. Tuy nhiên, hăy ở gần bên cạnh để giúp đỡ trong trường hợp họ gặp vấn đề khi đọc hoặc ghi nhớ một bài tập.
•Chơi bài, tṛ chơi trí nhớ, tṛ chơi ô chữ, và câu đố cũng sẽ giúp họ rèn luyện trí nhớ và kỹ năng tư duy.
•Hăy chơi nhạc ở bên cạnh phía yếu hơn của cơ thể họ (phía đối diện của phần năo bị tổn thương), việc làm này giúp phần cơ thể bị tổn thương có cơ hội vận động. Một máy tính với h́nh ảnh đầy màu sắc cũng có thể gây sự chú ư cho họ, giúp kích thích ư thức của họ ở phía đó.
Chữa bệnh tai biến mạch máu năo cần thời gian và sự kiên nhẫn. Quá tŕnh tiến triển có thể sẽ diễn ra trong ṿng một tháng, một năm hoặc lâu hơn. Là một người chăm sóc, bạn có thể giúp cho người thân duy tŕ niềm tin, giải quyết rắc rối cũng như sáng tạo ra được những phương thức mới mẻ hơn để thực hiện mọi việc.
Cơn đột quỵ thường xảy ra vô cùng đột ngột và nhanh chóng. Đây là một t́nh trạng cấp cứu và bệnh nhân cần được điều trị ngay lập tức để giảm thiểu thiệt hại đến mức tối đa. Tuy nhiên, quá tŕnh phục hồi thường rất chậm và khó khăn.
Đột quỵ là ǵ?
Đột quỵ là một loại bệnh có quá tŕnh tích tụ qua một thời gian dài. Tiếp sau đó là năo bị tổn thương đột ngột và hệ quả là gây ra những thiếu hụt chức năng thần kinh trầm trọng. Một cơn đột quỵ diễn ra rất bất ngờ, và gây ra tổn thương nhanh chóng trong vài giờ đầu tiên. Trong vài ngày đầu, tổn thương năo sẽ nhanh chóng đạt đến đỉnh điểm và sau đó bắt đầu ổn định.
Phá hủy nhanh chóng nhưng phục hồi lâu dài
Tổn thương do đột quỵ gây ra vô cùng nhanh chóng và dữ dội. Việc phục hồi diễn ra chậm, khó phát hiện và theo từng giai đoạn. Tuy nhiên, nhờ những biện pháp can thiệp y tế mà ta có thể hỗ trợ việc chữa trị và phục hồi chức năng. Tóm lại, việc điều trị sẽ giúp cải thiện kết quả điều trị cuối cùng, nhưng sẽ không làm tăng tốc độ phục hồi.
Phục hồi sau đột quỵ
Phù năo
Ổn định sinh hiệu (dấuhi ệu sinh tồn, bao gồm: nhiệt độ, mạch, nhịp thở, huyết áp) là bước đầu tiên trong việc chữa bệnh. Sau cơn đột quỵ, hầu hết những người sống sót đều trải qua những biến chứng từ viêm năo đến phù năo sau tổn thương, những hiện tượng này là một phần của cơ chế cơ thể tự bảo vệ ḿnh. Dịch phù bao gồm hỗn hợp các dịch và tế bào viêm. Bởi v́ bộ năo nằm trong hộp sọ nên khả năng chịu phù nề chỉ có giới hạn. Như vậy, phù nề lượng nhiều xuất hiện sau một cơn đột quỵ có thể gây chèn ép năo, làm cho các triệu chứng đột quỵ càng nặng hơn. Đôi khi phù năo chỉ diễn ra tạm thời và các triệu chứng phù năo bắt đầu giảm dần từ 24-48 giờ sau khi bị đột quỵ và tiếp tục tiến triển tốt trong nhiều tuần.
Thông thường, việc giám sát chặt chẽ lượng dịch trong cơ thể tại các bệnh viện sẽ giúp làm giảm tổn thương năo.
Huyết áp
Huyết áp thường dao động trong và sau đột quỵ. Hiện nay, các phương pháp điều trị sự dao động của huyết áp trong vài ngày đầu tiên sau khi bị đột quỵ chủ yếu chỉ là theo dơi và đôi khi chỉ can thiệp rất ít vào chỉ số huyết áp. Lư do của việc hạn chế điều trị huyết áp là do việc tăng huyết áp tự phát và giảm trong và sau một cơn đột là cách tự nhiên để duy tŕ sự cân bằng dịch và lưu lượng máu đến năo tại thời điểm quan trọng này. Chỉ nên dùng thuốc để điều chỉnh huyết áp khi huyết áp tăng quá cao hoặc giảm quá thấp và có thể ảnh hưởng đến tiến tŕnh hồi phục. Nói chung, sự dao động của huyết áp sẽ chấm dứt sau 2 đến 3 ngày đầu bị đột quỵ.
Đường huyết
Những xáo trộn trong lượng đường trong máu và hormone cũng có thể xảy ra sau đột quỵ. Những thay đổi này dần ổn định trong vài ngày đầu tiên và sau đó tiếp tục b́nh thường trong ṿng vài tuần đầu tiên.
Phục hồi năo
Một khi sinh hiệu của cơ thể đă ổn định, thường là nhờ vào sự theo dơi và điều trị chặt chẽ, năo bộ bắt đầu tiến tŕnh hồi phục. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào việc ngăn chặn sự tiến triển nặng hơn của các cơn đột quỵ. Bằng cách cân bằng các yếu tố trong cơ thể, chẳng hạn như kiểm soát dịch, kiểm soát huyết áp và điều ḥa lượng đường trong máu sẽ giúp bảo vệ tế bào thần kinh một cách tối đa sau khi bị đột quỵ. Phục hồi chức năng của năo và phục hồi tế bào năo sau đột quỵ bắt đầu trong ṿng vài ngày và sẽ tiếp tục diễn ra trong nhiều tháng và thậm chí nhiều năm trước khi đạt đến sự ổn định.
Điều trị bằng cách kích thích các quá tŕnh phục hồi tự nhiên của hệ thần kinh rất quan trọng trong việc giúp năo phục hồi. Trị liệu ngôn ngữ và ăn uống, vật lư trị liệu và hỗ trợ trị liệu có tác dụng giúp các chức năng của bệnh nhân b́nh thường trở lại. Khó khăn lớn nhất trong quá tŕnh phục hồi là giúp bệnh nhân vượt qua được biến chứng thờ ơ nửa người. Tâm trạng của bệnh nhân cũng ảnh hưởng đến quá tŕnh phục hồi sau đột quỵ. Đột quỵ có thể ảnh hưởng đến tâm trạng, do đó cần lưu ư đến chứng trầm cảm và lo âu, điều này rất cần thiết cho quá tŕnh chữa bệnh.
Khó nhận diện khuôn mặt (hay c̣n gọi là Di chứng không nhận ra người quen sau đột quỵ hoặc chứng “mù mặt”) là sự mất khả năng nhận diện những khuôn mặt quen thuộc. Những người bị chứng khó nhận diện khuôn mặt có thể nói với bạn rằng cái họ đang thấy chính là một khuôn mặt, và họ có thể nhận dạng được từng phần của khuôn mặt (như mắt, mũi, miệng…). Tuy nhiên, họ không thể nhận ra được rằng họ đang nh́n vào khuôn mặt của ai.
Khó nhận diện khuôn mặt thường là do đột quỵ xảy ra ở những bộ phận nhất định trên vùng ranh giới giữa thùy chẩm và thùy thái dương của năo.
Khó nhận diện khuôn mặt bẩm sinh là ǵ?
Chứng khó nhận diện khuôn mặt, thường gọi là “mù mặt”, có thể xảy ra từ bé (gọi là chứng mù mặt bẩm sinh).
Những người mắc bệnh này thường không nhận ra họ bị bệnh cho đến khi họ lớn hơn và bắt đầu không thể nhận diện được khuôn mặt giống như những đứa trẻ cùng lứa có thể làm được. Một số nhà nghiên cứu tin rằng bệnh bẩm sinh này có thể do di truyền, v́ nó xuất hiện theo gia đ́nh. Vào năm 2005, nhà nghiên cứu người Đức t́m thấy bằng chứng về một gene căn bản gây rối loạn bằng cách nghiên cứu những người mắc chứng này ở bảy gia đ́nh.
Chứng khó nhận diện khuôn mặt bẩm sinh cũng hiện diện ở những trẻ em bị tự kỷ và có hội chứng Asperger. Những trẻ em bị rối loạn này thường phát triển những kỹ năng xă hội bị lệch lạc, và chứng bệnh này có thể gây trở ngại cho những đứa trẻ mắc bệnh khi chúng phải tiếp xúc với những người khác.
Chứng khó nhận diện khuôn mặt mắc phải
Chứng khó nhận diện khuôn mặt mắc phải có thể xảy ra sau khi năo bị hủy hoại do tổn thương đầu, đột quỵ, hoặc bệnh thoái hóa thần kinh. Những người bị bệnh này có khả năng nhận diện khuôn mặt b́nh thường trước đây, nhưng nay đă bị sút kém hoặc mất do tổn thương năo.
Những nguyên nhân chung gây ra chứng khó nhận diện khuôn mặt là ǵ?
Những nguyên nhân về thần kinh gây chứng khó nhận diện khuôn mặt hiện chưa được hiểu rơ. Một giả thuyết cho rằng nó là kết quả của dị dạng, tổn thương hoặc hư hỏng trong vùng năo phải. Người ta nghĩ rằng phần năo này phối hợp với hệ thần kinh kiểm soát nhận thức và trí nhớ. Nghiên cứu đă cho thấy quy tŕnh nhận diện h́nh ảnh khuôn mặt của năo có sự khác biệt so với việc nhận diện các loại vật thể khác. Có một số bất đồng trong tài liệu khoa học về chứng khó nhận diện khuôn mặt là rối loạn tổng quát của cơ thể hay chỉ là vấn đề cụ thể ở khuôn mặt. Có thể là có nhiều loại chứng khó nhận diện khuôn mặt khác nhau và mỗi loại có những triệu chứng khác nhau đi kèm với việc khó khăn trong nhận diện khuôn mặt.
Bệnh này có phổ biến không?
Chỉ có khoảng 100 trường hợp mắc chứng khó nhận diện khuôn mặt được ghi lại trong tài liệu y khoa thế giới. Những nhà khoa học ở Trung Tâm nghiên cứu chứng khó nhận diện khuôn mặt và Đại học London đă đặt câu hỏi rằng liệu căn bệnh này có thật sự hiếm. Họ đă thiết kế những xét nghiệm để chẩn đoán bệnh, và năm 2006 đă báo cáo rằng sau khi xét nghiệm 1600 cá nhân, họ phát hiện được chỉ 2% số người trong cộng đồng này có thể mắc chứng khó nhận diện khuôn mặt. Trong năm 2004, những nhà nghiên cứu tại viện Human Genetics ở Đức đă cho 576 sinh viên y sinh làm một trắc nghiệm chung về chứng khó nhận diện khuôn mặt, chỉ có gần 2% báo rằng họ có triệu chứng của bệnh “mù mặt”.
Bệnh này có chữa được không?
Những người bị chứng khó nhận diện khuôn mặt phải học cách khác để nhớ những khuôn mặt. Thường là thông qua mái tóc, giọng nói hoặc quần áo có thể giúp họ nhận diện ra người đó. Sự lúng túng trong các t́nh huống xă hội do chứng khó nhận diện khuôn mặt có thể gây cho người đó cảm giác xấu hổ và muốn từ bỏ. Rất nhiều người bị bệnh này đă nói rằng họ gặp khó khăn trong khi xem phim và ti vi v́ họ không thể nhận diện được những nhân vật trong phim khi phim đổi qua cảnh tiếp theo. Hiện nay các nhà khoa học đang t́m cách giúp đỡ những người này có thể nhận diện khuôn mặt được tốt hơn.
Bạn có biết kết hôn và ly hôn có thể dẫn đến đột quỵ?
Kết hôn là một trong những quyết định ư nghĩa nhất trong cuộc đời của người trưởng thành v́ nó kết nối căn bản với hầu hết các khía cạnh của cuộc đời. Kết hôn có thể là một phần của t́nh yêu, hạnh phúc và sự bảo vệ. Kết hôn có thể làm tăng sự căng thẳng, lo âu hoặc đau tim, và nhiều cuộc hôn nhân một cách bừa băi cuối cùng đă phải ly hôn. Một cuộc hôn nhân tốt đẹp và bền vững có tác động to lớn đến sức khỏe của bạn. Hơn thế nữa, nó cho thấy một vai tṛ quan trọng trong nguy cơ mắc bệnh đột quỵ, một sự kiện sức khỏe làm thay đổi cả cuộc đời.
Hôn nhân có ảnh hưởng đến nguy cơ đột quỵ không?
Thật thú vị là, sự bền vững trong hôn nhân ảnh hưởng không chỉ đến nguy cơ đột quỵ của cặp đôi, mà c̣n đến nguy cơ đột quỵ của con họ đang trong tuổi trưởng thành. Hơn thế nữa, mặt khác, một cơn đột quỵ có thể gây ra sự chuyển đổi trong tính cách của người bị đột quỵ, nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng và sự măn nguyên trong hôn nhân của cặp vợ chồng.
Ly dị có tác động thế nào đến nguy cơ đột quỵ?
Một nghiên cứu được xuất bản ở Thụy Điển đă báo cáo rằng sự tác động của đột quỵ tăng trong vài năm đầu sau khi hôn nhân tan ră. Cơn đột quỵ có chiều hướng xảy ra khi hôn nhân kết thúc v́ li dị hoặc cái chết của vợ (hoặc chồng).
Việc tăng tỉ lệ đột quỵ ảnh hưởng đến cả vợ và chồng, nhưng có một chú ư rằng đàn ông có thể có nguy cơ rơ hơn phụ nữ.
Có rất nhiều lời giải thích hợp lư cho sự tăng lên đột ngột của nguy cơ đột quỵ khi hôn nhân tan vỡ, bao gồm cả sự lo âu, buồn rầu và tự chăm sóc bản thân.
Hơn thế nữa, những thay đổi trong nếp sống sau hôn nhân có thể khác ở cả đàn ông và phụ nữ, nó có thể giải thích cho tỉ lệ mắc bệnh đột quỵ khác nhau giữa đàn ông và phụ nữ theo sau sự kết thúc trong hôn nhân.
Thú vị thay, người đàn ông chưa từng kết hôn khó mắc nguy cơ bị bệnh đột quỵ như những người đàn ông kết hôn ở cùng độ tuổi, điều này cho thấy rằng hôn nhân đă kết thúc có thể làm tăng nguy cơ tử vong hơn là thiếu hôn nhân.
Liệu cuộc hôn nhân không hạnh phúc có làm tăng nguy cơ đột quỵ?
Khi li hôn ảnh hưởng đến nguy cơ đột quỵ khác nhau giữa đàn ông và phụ nữ, cuộc hôn nhân không hạnh phúc cũng ảnh hưởng đến giới tính theo cách khác nhau. Một cuộc điều tra tại Đại học Colorado ở Boulder đă báo cáo rằng một cuộc hôn nhân không hạnh phúc, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh đột quỵ cho phụ nữ, không phải cho đàn ông.
Những nguy cơ nào cho trẻ em?
Thật ngạc nhiên, li hôn được ghi nhận có một tác động lâu dài đến nguy cơ bị đột quỵ nhiều hơn không chỉ cho cặp đôi li hôn. Một nghiên cứu xuất bản bởi tạp chí Quốc tế về Đột quỵ đă kết luận rằng sự li hôn của bố mẹ xảy ra trong thời ấu thơ của con trẻ có thể làm tăng nguy cơ đột quy cho nam giới khi trưởng thành lên ba lần.
Thú vị thay, không có sự liên quan nào giữa việc li hôn của bố mẹ thời thơ ấu với nguy cơ đột quỵ ở người nữ sau khi trưởng thành.
Cứ cho là bố mẹ li hôn không đưa ra một quyết định chia rẽ ngay lập tức, những đặc điểm của đứa trẻ về lâu dài có thể tăng cảm giác tội lỗi và xấu hổ. Tuy nhiên, chú ư quan trọng là nghiên cứu không chỉ ra nguyên nhân chính xác hoặc chức năng sinh lư phía sau việc tăng đột quỵ giữa những người đàn ông trưởng thành, đă từng trải qua tuổi thơ có bố mẹ li dị.
Đột quỵ có thể ảnh hưởng đến hôn nhân như thế nào?
Với những cặp đôi ở bên nhau, đột quỵ vẫn là một nguy cơ v́ nó là một bệnh tương đối phổ biến. Đột quỵ có thể gây nhiều thay đổi về thần kinh, bao gồm sự thay đổi trong khả năng của những người sống sót sau đột quỵ để hiểu được cảm xúc và những biểu hiện nét mặt của người khác. Thiếu hụt những phản ứng xă hội và cảm xúc thích hợp ở những người sống sót sau đột quỵ có thể rất khó khăn đối với người bạn đời, và làm giảm sự thỏa măn trong hôn nhân cho người bạn đời ấy sau đột quỵ, thường là người chăm sóc tận t́nh nhất.
Bạn nên nhớ điều ǵ?
Hôn nhân đóng một vai tṛ lớn trong cuộc đời. V́ thế không phải là một ngạc nhiên lớn, khi chất lượng của cuộc hôn nhân có ảnh hưởng đến đột quỵ, căn bệnh có nguyên nhân từ sự tương tác của rất nhiều yếu tố sức khỏe, xă hội, cảm xúc phức tạp. Đặc biệt thú vị khi hạnh phúc hôn nhân hay ly hôn của vợ chồng có ảnh hưởng đến đàn ông khác với phụ nữ – thậm chí ảnh hưởng đến con của họ cũng có sự khác nhau giữa trai và gái.
Động vật cắn là nguyên nhân gây ra đột quỵ không thường gặp. Ở một số vùng địa lư và khí hậu, các sinh vật độc hại phát triển rất mạnh và gây mối đe dọa cho con người ở các vùng lân cận. Vết cắn của một số loại rắn, nhện, ḅ cạp có thể gây ra thay đổi sinh lư trong cơ thể dẫn đến rối loạn thần kinh và đột quỵ. Các loại nọc độc đặc biệt của động vật cắn hoặc động vật chích có đặc tính hóa học phá vỡ chức năng đông máu b́nh thường, gây chảy máu nhiều, kích thích sản xuất hormone và biến đổi các mạch máu theo hướng dẫn đến đột quỵ.
Đột quỵ do vết căn hoặc đốt của động vật xảy ra đột ngột và rất nghiêm trọng nọc độc nhanh chóng lan truyền khắp cơ thể của nạn nhân.
Rắn cắn
Có nhiều trường hợp được báo cáo lại về việc rắn cắn dẫn đến đột quỵ. Rắn đuôi chuông được t́m thấy ở nhiều nơi trên thế giới, đă nhiều lần xác định là nguyên nhân gây đột quỵ ở người. Nọc độc từ vết cắn chứa những chất độc thâm nhập vào hệ tuần hoàn của nạn nhân gây ra sự tương tác phức tạp với cơ thể. Ảnh hưởng chất độc gây chảy nhiều máu, xuất huyết ở các bộ phận trên cơ thể nạn nhân. Đôi khi, độc tố trong nọc độc gây tác dụng ngược, dẫn đến tạo cục máu đông trong năo hoặc cơ quan khác của cơ thể. Các loại rắn độc khác, như rắn đuôi chuông, xả nọc độc vào cơ thể của nạn nhân bị cắn gây ra một sự kết hợp giữa chảy máu và đông máu trên khắp cơ thể. Protein như metalloproteinase, protease serine và C-type lentin, được t́m thấy trong nọc độc của rắn, vừa có tác động chống đông máu và tiền đông máu.
Phương pháp điều trị hiệu quả gồm thuốc kháng nọc độc và cấp cứu khẩn cấp, hỗ trợ hô hấp, tim mạch và thận. Thất bại trong điều trị đă được báo cáo trên những ca có chậm trễ trong xác định loài ḅ sát và tiêm kháng độc tố.
Nhện cắn
Nhện cắn thường đi liền với liệt cơ do ảnh hưởng trực tiếp của độc tố thần kinh lên đường dẫn truyền giữa thần kinh và cơ bắp. Bất kỳ cơ bắp nào trên cơ thể cũng đều có nguy cơ bị liệt, kể cả các cơ hỗ trợ chức năng sống như hít thở và co bóp tim. Tuy nhiên, nọc độc nhện cũng có thể gây ra rối loạn đông máu nặng, dẫn đến đột quỵ. Cục máu đông do nhện độc cắn có thể gây ra một hoặc nhiều một cơn đột quỵ trên bất cứ khu vực của năo bộ cùng lúc. Tương tự như xử trí cấp cứu những bệnh nhân bị rắn cắn, bệnh nhân bị nhện độc cắn cũng phải cần được sơ cứu các triệu chứng đột quỵ nhanh chóng và thận trọng xử trí những triệu chứng đột quỵ cùng với điều trị tiêm kháng độc tố.
Ḅ cạp đốt
Nọc của một số giống ḅ cạp có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đe dọa tính mạng, như nhịp tim đập bất thường, liệt cơ và suy hô hấp. Chức năng tim và huyết áp có những thay đổi bất thường có thể gây ra đột quỵ xuất huyết năo. Ngoài ra, nọc độc bọ cạp có thể ảnh hưởng trực tiếp vào quá tŕnh chảy máu và đông máu b́nh thường, gây đột quỵ xuất huyết hoặc nhồi máu năo. Ḅ cạp đốt làm cho hormone kích thích, catecholamine hoạt động quá mức, gây ra đột quỵ do đường kính mạch máu thay đổi quá độ, co thắt mạch máu năo và phản ứng nhịp tim bất thường.
Bạn nên làm ǵ?
Động vật cắn có thể nguy hiểm cho các nạn nhân. Nạn nhân phải luôn được cấp cứu kịp thời v́ các triệu chứng đe dọa tính mạng có thể phát triển nhanh chóng. Các loài động vật bản địa khác nhau tùy theo môi trường và khí hậu ở địa phương. Luôn cần có các hệ thống chăm sóc y tế để chống lại tác dụng sinh lư của các thành phần độc hại trong nọc độc. Thường th́ tiêm thuốc kháng nọc độc có thể giúp ngăn chặn kéo dài hoạt động của chất độc được giải phóng qua vết đốt hoặc cắn.
Nghiên cứu đă cho thấy có đến 50% bệnh nhân nhập viện v́ đột quỵ thường bị thiếu dinh dưỡng trong khoảng thời gian họ chữa trị. Quan trọng hơn, nghiên cứu bổ sung khuyên rằng việc ngăn ngừa suy dinh dưỡng bằng cách cho người bệnh ăn qua ống nuôi ăn vào thời kỳ đầu của đột quỵ nặng có thể cải thiện khả năng phục hồi của họ, so với những bệnh nhân không được nuôi ăn giống vậy.
Ống nuôi ăn là một thiết bị được dùng để đưa chất dinh dưỡng trực tiếp vào dạ dày ở những người không thể tự nuốt thức ăn.
Những lư do thường gặp cần phải đặt ống nuôi ăn là:
•Cơ chế nuốt thức ăn hoạt động không hiệu quả.
•Bệnh nhân đang trong t́nh trạng hôn mê hoặc ở trạng thái sống thực vật.
•Bị ung thư đầu và cổ, làm hạn chế việc nhai thức ăn.
•Mất cảm giác ngon miệng mạn tính do một số loại bệnh hoặc do chấn thương ở năo.
Ba loại ống nuôi ăn chính là:
Ống từ mũi đến dạ dày: thường được gọi là ống NG, ống này ít xâm nhập hơn ống G và ống J (sẽ được tŕnh bày bên dưới) và chỉ được sử dụng tạm thời. Ống dẫn từ mũi đến dạ dày này rất thon, có thể dễ dàng xuyên vào từ mũi, qua thực quản, vào dạ dày, và có thể kéo ra khỏi mũi một cách dễ dàng. V́ những ống này thon nhỏ, nên nó thường bị tắc nghẽn bên trong ống, lúc đó cần phải thay một ống mới ngay. Hơn nữa, việc sử dụng ống này trong thời gian dài có thể liên gây viêm xoang hoặc các loại bệnh nhiễm trùng khác. Mặc dù vậy, ống này là loại tiện lợi nhất được dùng ở bệnh viện để giúp người bệnh ăn được khi họ không thể nuốt thức ăn.
Ống dạ dày: hay c̣n được gọi là ống G hoặc ống PEG, ống dạ dày là một loại ống dẫn đồ ăn có thể đặt vĩnh viễn trong người bệnh nhân được(nhưng cũng có thể rút ra được). Để đặt được ống G vào dạ dày cần phải thực hiện một vết cắt nhỏ trên thành bụng rồi luồn ống G qua thành bụng đi thẳng vào dạ dày. Ống được giữ bên trong dạ dày bằng một dây xoắn ốc, thường gọi là “đuôi sam” hoặc cũng có thể bằng một bong bóng khí nhỏ. Phẫu thuật này rất an toàn nhưng vẫn có một số trường hợp có thể dẫn đến các biến chứng, như chảy máu và nhiễm trùng.
Ống đặt thẳng vào ruột: c̣n được biết như ống J hoặc PEJ, ống đặt thẳng vào ruột cũng giống như ống G, nhưng đầu của nó nằm bên trong ruột non, ṿng qua dạ dày. Ống này dùng chủ yếu cho người có dạ dày không có khả năng đưa thức ăn xuống các phần c̣n lại của ruột v́ cơ dạ dày co không tốt. Ống này thường được sử dụng cho người bị trào ngược dạ dày thực quản nặng (GERD), và bị béo ph́ quá mức.
Khi nào nên sử dụng ống nuôi ăn?
Ống nuôi ăn đặc biệt có ích cho người không thể tự ăn sau khi bị bệnh cấp tính hoặc phẫu thuật và có khả năng phục hồi cao. Nó c̣n có ích cho những bệnh nhân không thể nuốt thức ăn tạm thời, hoặc lâu dài, và có các chức năng khác b́nh thường hoặc gần như b́nh thường. Trong những tĩnh huống trên, ống nuôi ăn thường là cách duy nhất để cung cấp những dưỡng chất cần thiết, và/hoặc các phương thuốc điều trị bệnh.
Ống nuôi ăn có tiện cho người bị đột quỵ hay không?
Vâng, câu trả lời là có. Loại ống nuôi ăn nên sử dụng trong 30 ngày đầu sau khi đột quỵ là ống NG.
Trong một số trường hợp dưới đây, bạn nên trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ trước khi quyết định cho bệnh viện đặt ống nuôi ăn cho người thân:
•Có nên đặt ống nuôi ăn lâu dài vào người đang hôn mê do mắc bệnh hiểm nghèo (chẳng hạn ung thư di căn) hoặc những bệnh sẽ sớm gây tử vong cho bệnh nhân.
•Có nên đặt ống lâu dài vào người bị bệnh khiến cho họ không thể nói lên ư muốn của họ, nhưng trước đó họ đă bày tỏ rằng họ không bao giờ muốn ăn qua ống nuôi ăn.
•Có nên đặt ống lâu dài vào bệnh nhân hôn mê do năo bị hủy hoại trên diện rộng và không thể chữa được, không có cơ hội để phục hồi, nhưng vẫn có thể kéo dài được mạng sống v́ cách cho ăn nhân tạo này.
•Có nên đặt ống nuôi ăn vào người đă kư vào giấy nguyện vọng rằng họ không muốn được cho ăn bằng ống dẫn.
Bệnh viêm gan C: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Điều trị viêm gan C hiện nay không c̣n quá khó khăn. Cùng t́m hiểu cách thoát khỏi căn bệnh nguy hiểm này qua bài viết dưới đây.
1.Viêm gan C là ǵ?
2.Các giai đoạn của viêm gan C
3.Các triệu chứng của viêm gan C là ǵ?
4.Điều trị viêm gan C
5.Thực phẩm người mắc viêm gan C nên và không nên ăn
6.Người viêm gan C nên ăn ǵ?
7.Người viêm gan C không nên ăn ǵ?
8.Pḥng ngừa bệnh viêm gan C
9.Không bao giờ dùng chung các loại kim
10.Tránh tiếp xúc trực tiếp với máu
11.Không chia sẻ các sản phẩm chăm sóc cá nhân
12.Chọn địa chỉ xăm ḿnh và xỏ khuyên uy tín
13.Quan hệ t́nh dục an toàn
Viêm gan C là ǵ?
Viêm gan C là một bệnh nhiễm trùng gan có thể khiến tổn thương gan nghiêm trọng, gây ra bởi virus viêm gan C. Khoảng 3,9 triệu người ở Hoa Kỳ mắc bệnh này. Nhưng triệu chứng của căn bệnh này rất ít, v́ vậy hầu hết bệnh nhân không biết họ mắc phải. Virus lây lan qua máu hoặc dịch cơ thể của người nhiễm bệnh.
Có nhiều dạng virus viêm gan C, phổ biến nhất ở Hoa Kỳ là loại 1. Các loại viêm gan C không khác nhau về mức độ nghiêm trọng, nhưng chúng cần những phương pháp điều trị khác nhau.
Cần t́m hiểu cách điều trị viêm gan C đúng đắn để nhanh chóng khỏi bệnh.
Các giai đoạn của viêm gan C
Virus viêm gan C ảnh hưởng đến mọi người theo nhiều cách khác nhau và có một số giai đoạn:
•Ủ bệnh: Đây là thời gian giữa lần tiếp xúc đầu tiên với lần khởi bệnh đầu tiên. Nó có thể tồn tại trong bất cứ khoảng thời gian nào từ 14 đến 80 ngày, nhưng trung b́nh là 45 ngày.
•Viêm gan cấp tính C: Đây là một căn bệnh ngắn hạn kéo dài trong 6 tháng đầu sau khi virus xâm nhập vào cơ thể. Sau đó, một số người có thể sẽ tự loại bỏ virrus này.
•Viêm gan măn tính C: Nếu cơ thể không tự diệt virus sau 6 tháng, nó sẽ trở thành một bệnh nhiễm trùng lâu dài. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như ung thư gan hoặc xơ gan.
•Xơ gan: Bệnh này dẫn đến t́nh trạng viêm, thay thế các tế bào gan khỏe mạnh bằng mô sẹo theo thời gian. T́nh trạng này mất từ 20 đến 30 năm để hoàn tất, nhưng nó có thể diễn ra nhanh hơn nếu bệnh nhân uống rượu hoặc bị nhiễm HIV.
•Ung thư gan: Xơ gan làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan. Bác sĩ cần đảm bảo bệnh nhân được kiểm tra thường xuyên v́ thường không có triệu chứng ở giai đoạn đầu.
Các triệu chứng của viêm gan C là ǵ?
Nhiều người bị viêm gan C mà không có triệu chứng. Nhưng trong khoảng từ 2 tuần đến 6 tháng sau khi virus xâm nhập vào máu, bệnh nhân có thể nhận thấy:
Các triệu chứng thường kéo dài trong 2 đến 12 tuần.
Điều trị viêm gan C
Điều trị viêm gan C hoàn toàn khả thi. Nhưng việc chữa lành căn bệnh này không phải lúc nào cũng dễ dàng.
Trong nhiều thập kỷ qua, người bệnh cần những mũi tiêm đau đớn của thuốc interferon và một loại thuốc uống tên là ribavirin. Những loại thuốc này đă không có tác dụng tiêu diệt virus gây bệnh. Thay vào đó, chúng sẽ cải thiện hệ thống miễn dịch để bệnh nhân chiến đấu với căn bệnh này. Nhưng việc điều trị không phải lúc nào cũng giúp bệnh nhân khỏe mạnh hoàn toàn. Tỷ lệ chữa khỏi dao động khoảng 50%. Và những người đă quen với việc điều trị kéo dài hàng năm sẽ phải sống với các tác dụng phụ giống như hóa trị.
Ngày nay, ngày càng có nhiều người có thể loại bỏ virus viêm gan C chỉ bằng cách uống thuốc tại nhà trong vài tuần.
Không có tùy chọn một kích cỡ phù hợp cho tất cả. Có nhiều loại khác nhau, hoặc "kiểu gen" của viêm gan C. Loại 1 là phổ biến nhất. Điều này rất quan trọng để hiểu khi bạn nói chuyện với bác sĩ của bạn. Không phải tất cả các meds hoạt động trên tất cả các loại. Loại thuốc nào là tốt nhất cho bạn cũng phụ thuộc vào mức độ sẹo gan (xơ gan) của bạn.
Các loại thuốc này không thể dùng cho mọi trường hợp. Vậy nên cần được thăm khám cẩn thận trước khi cấp thuốc. Chúng phụ thuộc phần nhiều vào mức độ xơ gan của bệnh nhân.
Các bác sĩ gọi những loại thuốc mới này là thuốc chống siêu vi. Họ sẽ phóng to và kiểm tra loại virus gây bệnh và kê loại thuốc phù hợp. Mỗi loại thuốc hoạt động theo một cách khá khác nhau. Nhưng nh́n chung, thuốc can thiệp vào loại protein đang giúp virus phát triển hoặc lan rộng.
Trong hầu hết các trường hợp, những loại thuốc này sẽ loại bỏ tất cả dấu vết của virus trong máu trong ṿng 12 tuần. Điều này được gọi là “đáp ứng virus được duy tŕ” (SVR), và đó là những ǵ các bác sĩ cần khi tái khám để chắc chắn bệnh nhân đă khỏi. Khoảng thời gian điều trị phụ thuộc vào mỗi người, có thể dao động từ 8 đến 24 tuần.
Thực phẩm người mắc viêm gan C nên và không nên ăn
Người viêm gan C nên ăn ǵ?
•Rau, củ và quả: Các loại thực phẩm này có khả năng cung cấp chất xơ, axit folic, vitamin A, vitamin C, vitamin B6, vitamin B12. Bệnh nhân nên ăn ít nhất 5 phần mỗi ngày. Thường xuyên thay đổi loại rau củ quả để nhận được đa dạng chất dinh dưỡng. Khi mua rau củ quả đóng hộp, hăy lựa chọn những loại không được cho thêm muối hoặc đường.
•Chất đạm: Thực phẩm chứa protein rất quan trọng, chúng giúp sửa chữa và bổ sung các tế bào gan bị tổn thương do viêm gan C. Các lựa chọn tuyệt vời để cung cấp chất đạm bao gồm: cá, hải sản, gà không da, các loại hạt, trứng, các sản phẩm từ đậu nành, ...
•Sản phẩm bơ sữa: Loại thực phẩm này là một nguồn protein và canxi dồi dào. Người lớn nên tiêu thụ từ 1-3 phần sữa mỗi ngày
•Ngũ cốc nguyên hạt: Chúng chứa nhiều chất xơ, vitamin B, kẽm, iron. Nếu bạn mắc bệnh Celiac, chỉ nên ăn các loại ngũ cốc không chứa gluten. Các loại ngũ cốc nguyên hạt được khuyên dùng bao gồm: bánh ḿ ngũ cốc mọc mầm, lúa ḿ nguyên chất, kiều mạch, quinoa, gạo nâu, yến mạch
•Calo: Tăng calo đồng nghĩa với việc tăng cân hoặc béo ph́, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Để cắt giảm calo, bạn nên hạn chế các loại thực phẩm: chứa nhiều chất béo, được chế biến sẵn, đóng hộp, thức ăn nhanh.
•Muối: Thực phẩm mặn có thể dẫn đến giữ nước, do đó làm tăng huyết áp, vô cùng nguy hiểm cho người bị xơ gan.
•Đường: Các món ăn chứa đường thường có nhiều chất béo, dễ gây tăng cân.
•Sản phẩm thô hoặc chưa tiệt trùng: Sushi hoặc các thực phẩm tươi sống khác có thể chứa vi khuẩn làm nặng thêm bệnh viêm gan C. Bạn cũng cần tránh trứng sống, sữa chưa tiệt trùng và phô mai.
Pḥng ngừa bệnh viêm gan C
Không bao giờ dùng chung các loại kim
Những người phải tiêm tĩnh mạch có nguy cơ bị nhiễm viêm gan C cao nhất, v́ có nhiều người dùng chung kim tiêm. Ngoài kim tiêm y tế, virus có thể c̣n xuất hiện trong các kim tiêm sử dụng cho mục đích bất hợp pháp. Chia sẻ ống hút để hút cocaine cũng có thể lan truyền căn bệnh này.
Tránh tiếp xúc trực tiếp với máu
Nếu bạn là nhân viên y tế, tránh tiếp xúc trực tiếp với máu của bệnh nhân. Bất ḱ công cụ nào dùng để lấy máu cần được vứt bỏ vào nơi an toàn hoặc khử trùng để ngăn ngừa nhiễm trùng viêm gan C.
Không chia sẻ các sản phẩm chăm sóc cá nhân
Có nhiều vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày có thể sẽ dính máu, ví dụ như dao cạo râu hoặc bàn chải đánh răng. Ngay cả một lượng máu nhỏ cũng có thể lây nhiễm viêm gan C cho người khác. Vậy nên, không được chia sẻ các vật dụng cá nhân cho người khác.
Chọn địa chỉ xăm ḿnh và xỏ khuyên uy tín
Hăy chọn nghệ sĩ xăm và xỏ được cấp phép để thực hiện những tác phẩm nghệ thuật lên cơ thể bạn. Một chiếc kim mới, mực dùng một lần là yếu tố được đặt lên hàng đầu khi xăm ḿnh.
Quan hệ t́nh dục an toàn
Rất hiếm khi viêm gan C lây truyền qua quan hệ t́nh dục, nhưng nguy cơ mắc viêm gan C sẽ tăng cao nếu bạn nhiễm HIV.
Bí quyết ngủ ngon lành trong 2 phút của lính Mỹ:
96% người thành công sau 6 tuần áp dụng
Dù đă áp dụng mọi cách để nhanh chóng có được giấc ngủ ngon nhưng bạn vẫn không nào chợp mắt được, hăy tham khảo bí quyết ngủ ngon lành trong 2 phút của lính Mỹ.
Chỉ những ai bị khó ngủ, luôn rơi vào t́nh trạng trằn trọc và lăn lộn hàng giờ trên giường mà vẫn không thể nào chợp mắt nổi mới thấu hiểu được thấu hiểu sự khó chịu và mệt mỏi trong người.
Và căn bệnh khó ngủ, mất ngủ ảnh hưởng đến 1/3 đàn ông và phụ nữ trong độ tuổi 30 – 40 và gần 1/2 phụ nữ trên 65 tuổi trên toàn thế giới.
Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Sleep năm 2005, những người mắc chứng mất ngủ (ngủ ít hơn 8 tiếng/đêm) thường có xu hướng phát triển các triệu chứng của bệnh trầm cảm và lo lắng nhiều hơn gấp 10 lần so với những người không có vấn đề về giấc ngủ.
Và t́nh trạng thiếu ngủ kinh niên có liên quan đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tiểu đường, tim mạch và đột quỵ, và thậm chí nó c̣n gây ảnh hưởng đến cấu trúc năo bộ.
Dù đă áp dụng các cách để nhanh chóng có được giấc ngủ ngon như tắt hết đèn, đi ngủ trước 11h đêm, không dùng thiết bị điện tử, không suy nghĩ linh tinh, thực hiện kỹ thuật thở 4-7-8 của tiến sĩ người Mỹ Andrew Weil.... nhưng bạn vẫn không nào ngủ được, hăy tham khảo bí quyết của lính Mỹ.
Mới đây một cuốn sách mang tên Relax and Win: Championship Performance (Thư giăn và chiến thắng: Phong độ nhà vô địch) của tác giả Lloyd Bud Winter đă giới thiệu về một phương pháp “ru ngủ” đảm bảo sẽ giúp bạn rơi vào giấc ngủ trong 2 phút của quân đội Mỹ.
Theo Joe.co.uk, cuốn sách được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1981 nhưng gần đây, phương pháp ngủ này được lan truyền rầm rộn trên mạng xă hội. Bí quyết này giúp các phi công tránh sai sót trên chiến trường do thiếu ngủ và mệt mỏi.
Theo khảo sát, phương pháp này đạt tỷ lệ thành công tới 96% sau 6 tuần thực hành. Đó là sự kết hợp giữa việc thư giăn cơ bắp, kỹ thuật thở và h́nh dung.
Tác giả cuốn sách cho biết không chỉ được áp dụng cho binh lính, những người b́nh thường bị chứng khó ngủ cũng có thể học theo kỹ thuật này để giảm nguy cơ mắc các bệnh tiểu đường tuưp 2, bệnh tim và không thể tập trung do thiếu ngủ.
Cách thực hiện:
1. Thả lỏng các cơ trên mặt, bao gồm lưỡi, hàm và các cơ xung quanh mắt.
2. Buông thơng đôi vai thấp nhất có thể, rồi đến cổ, cánh tay trên và cẳng tay từng bên một.
3. Thở ra, thả lỏng phần ngực và cuối cùng là thả lỏng phần chân. Tốt nhất là bắt đầu với phần đùi, tiếp đến là phần chân bên dưới.
4. Bạn nên thư giăn toàn bộ cơ thể trong 10 giây để xóa sạch suy nghĩ trong đầu ngay lập tức.
Tác giả cuốn sách Lloyd Bud Winter gợi ư 3 cách để "làm sạch" suy nghĩ như sau: Hăy tưởng tượng ḿnh đang nằm trên một chiếc canô trên một hồ nước êm ả, không có ǵ ngoài bầu trời xanh.
Hoặc bạn có thể h́nh dung ḿnh nằm trên một chiếc vơng màu đen tuyền ở trong một căn pḥng tối đen. Và cuối cùng, bạn lặp đi lặp lại câu “đừng suy nghĩ, đừng suy nghĩ, đừng suy nghĩ” liên tục trong 10 giây.
Nếu phương pháp này vẫn không hiệu quả, chuyên gia về sức khỏe, bác sĩ Neil Stanley cho rằng yếu tố quan trọng nhất khi muốn ngủ ngon là tâm trí phải được thư giăn.
"Để ngủ được, bạn cần làm tốt 3 điều: Một pḥng ngủ có lợi cho giấc ngủ, một cơ thể thoải mái và quan trọng nhất là một tâm trí yên tĩnh. Bạn không thể ngủ nếu tâm trí vẫn đang "chạy nhảy" khắp nơi".
.(SKGĐ) Các hooc – môn gây căng thẳng có tác động tiêu cực đến bộ nhớ. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới cho thấy, cười có thể giúp giải tỏa căng thẳng và cải thiện trí nhớ, nhât là ở những người cao tuổi.
Một nghiên cứu đă phát hiện ra rằng cười là cách tốt nhất
để cải thiện trí nhớ ở những người cao tuổi.
Các nhà khoa học tại Đại học Loma Linda, California đă tiến hành nghiên cứu khoảng 20 người lớn khỏe mạnh, họ được xem một đoạn video hài trong ṿng 20 phút. Cũng với khoảng thời gian đó nhưng một nhóm khác được yêu cầu ngồi và không cần xem ǵ cả.
Sau đó, cả hai nhóm được kiểm tra bộ nhớ, mẫu nước bọt và kiểm tra các hoóc môn căng thẳng cortisol.
Kết quả cho thấy những người đă xem đoạn video hài thực hiện các bài kiểm tra trí nhớ ngắn hạn tốt hơn so với những người không được xem video hài.
Các nhà khoa học tiết lộ rằng mức độ cortisol trong nước bọt của những người đă cười thấp hơn nhiều so với những người không cười.
Tác giả nghiên cứu - Gurinder Bains - cho biết:
“Khả năng ghi nhớ trở nên khó khăn hơn khi chúng ta già. Cười với bạn bè hoặc xem một clip hài khoảng 20 phút sẽ giúp chúng ta giải tỏa căng thẳng. Những người ít căng thẳng hơn có xu hướng có bộ nhớ tốt hơn.”
Điều này là do tiếng cười làm tăng mức độ endorphin trong cơ thể và năo tiết ra dopamine khiến chúng ta có cảm giác hạnh phúc và hưng phấn.
Nước ngọt đường ăn kiêng có thể làm bạn giảm tuổi thọ
Nhiều người lựa chọn nước ngọt có đường nhân tạo để giảm béo, hay nguy cơ có hại nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy thực tế đường ăn kiêng cũng gây hại tương tự như nước ngọt có đường tự nhiên.
Kết quả từ một nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới về nước ngọt cho thấy chỉ cần 2 ly nước ngọt ăn kiêng mỗi ngày có thể làm giảm tuổi thọ của bạn.
Nghiên cứu được tiến hành trên 450000 người tại 10 quốc gia ở Châu Âu. Những người tử vong trong 16 năm nghiên cứu có xu hướng uống nhiều nước ngọt hơn. Tác giả chưa đưa ra khuyến cáo cuối cùng và đề nghị cần phải nghiên cứu sâu hơn về vấn đề này.
Nghiên cứu cũng cho thấy nguy cơ ở những người dùng các thức uống ngọt nhân tạo cao hơn đáng kể so với nước ngọt dùng đường tự nhiên.
Các nhà khoa học tại Cơ quan nghiên cứu Ung thư Quốc tế của WHO tại Lyon khuyến cáo mọi người rằng việc dùng nước lọc để thay thế các loại nước ngọt là lựa chọn khôn ngoan.
Các chuyên gia chỉ ra rằng rằng việc đánh thuế cao các loại nước có đường – đă thực hiện tại Anh- có thể làm tăng lương tiêu thụ các loại nước ngọt ăn kiêng, trong khi ảnh hướng của những loại nước ngọt này đối với sức khỏe vẫn chưa được hiểu biết đầy đủ.
Tại hội nghị Tim mạch của Cộng đồng Châu Âu tổ chức tại Paris đưa ra khuyến cáo người dân cần hạn chế tối thiểu các loại nước ngọt trong chế độ ăn.
Nghiên cứu đă được đăng trên tạp chí JAMA Internal Medicine Journal, là nghiên cứu lớn nhất t́m hiểu về mối liên hệ của lượng nước ngọt tiêu thụ và tỷ lệ tử vong. Các nghiên cứu trước đây đă đưa ra mối liên hệ này, nhưng chưa có bằng chứng đủ thuyết phục. Nghiên cứu này chỉ ra những người tiêu thụ hơn hai cốc ( khoảng hơn 250 ml) nước ngọt ăn kiêng một ngày có tỷ lệ tử vong cao hơn đến 26% trong ṿng 16 năm. Tỷ lệ tử vong do các bệnh liên quan đến tim mạch lên đến 52%.
Ở những người sử dụng hai ly nước ngọt có đường hoặc nhiều hơn mỗi ngày, tỷ lệ tử vong tăng lên khoảng 8%.
Nghiên cứu toàn cầu với hơn 450.000 người trưởng thành ở 10 quốc gia – cho thấy tiêu thụ hàng ngày của tất cả các loại nước ngọt có liên quan đến nguy cơ tử vong trẻ cao hơn.
Người đứng đầu nhóm nghiên cứu, tiến sỹ Neil Murphy cho biết: Điều đáng chú ư trong nghiên cứu của chúng tôi là mối liên quan chặt chẽ của cả nước ngọt dùng đường tự nhiên và chất ngọt nhân tạo với tỷ lệ tử vong. Cơ chế vẫn chưa được biết rơ, tuy nhiên các nghiên cứu trước đây cho rằng chất ngọt nhân tạo làm tăng dung nạp glucose, từ đó làm tăng lượng insulin trong huyết tương.
Tiến sỹ Murphy cho rằng cần nghiên cứu sâu thêm để đánh giá tác động lâu dài đối với sức khỏe của các chất ngọt nhân tạo có nhiều trong nước ngọt như aspartame hay kali acesulfame. Một số người bác bỏ kết quả từ các nghiên cứu trên v́ họ cho rằng những người dùng nước ngọt ăn kiêng thường đă có sẵn các vấn đề về sức khỏe. Nhưng nghiên cứu mới này cho thấy mối liên hệ giữa việc uống nước ngọt ăn kiêng và tỷ lệ tử vong ngay ở những người khỏe mạnh.
Nhóm nghiên cứu quan ngại về khuyến cáo tăng cường sử dụng các thức uống ăn kiêng thay cho thức uống có đường tự nhiên. Tác giả bài báo nêu rơ: “Đường hóa học với hàm lượng calories thấp đang thu hút sự chú ư của người dùng và được nhiều ưu tiên như mức thuế thấp”.
“Các chất tạo ngọt nhân tạo có ít hoặc không có calories, tuy nhiên tác động lâu dài của chúng đối với thể chất và tinh thần của con người vẫn chưa được biết rơ”.
Chuyên gia về đột quỵ, Giáo sư Michell Elkind, chủ tịch hội Tim mạch học Hoa Kỳ cho rằng: “Nghiên cứu này rất quan trọng, đây là một nghiên cứu lớn và đa quốc gia”. “Thông điệp gửi đi đó là hăy dùng nước lọc, hăy tránh dùng các loại nước ngọt và cảnh giác với các loại nước uống ăn kiêng”.
“Dùng nước lọc là biện pháp an toàn nhất. Bạn cũng có thể dùng trà hoặc cà phê. Hăy hạn chế thấp nhất việc sử dụng các loại nước uống có sắn”. “Việc thay đổi hành vi của người dùng rất khó khăn nhưng kết quả của nghiên cứu này có thể mang lại nhận thức mới”
Tại Hiệp hội Tim mạch châu Âu ở Paris, các chuyên gia phát biểu rằng: “Mọi người nên loại bỏ nước ngọt ra khỏi chế độ ăn uống của họ”.
Giáo sư Jeremy Pearson, chuyên gia tại Hội tim mạch Anh cho biết: “Chúng ta luôn biết rằng các loại nước ngọt có đường có hại cho răng miệng, lượng calories thừa gây tăng cân và làm tăng nguy cơ đột quỵ”. “Bất cứ lúc nào có thể, hăy dùng nước lọc hoặc trà, cà phê không đương, và chỉ dùng nước ngọt trong những trường hợp cần thiết”
Gavin Partingtton, giám đốc của Hiệp hội nước ngọt Anh Quốc cho rằng: Tuy nghiên cứ cho thấy mối liên hệ của việc tiêu thụ lượng lớn nước ngọt và tỷ lệ tử vong nhưng không cung cấp đủ bằng chứng để t́m nguyên nhân cụ thể”. “Sử dụng nước ngọt trong chế độ ăn kiêng rất an toàn”.
“Theo các nhà lănh đạo về Y tế trên thế giới, cũng như Hội nghiên cứu Ung thư ở Anh và Hội Đái Tháo Đường ở Anh, các chất ngọt ít calories hoàn toàn an toàn”.
Các nguy hiểm liên quan đến nước ngọt
Nước ngọt có đường
Sử dụng nhiều các loại nước ngọt có đường như pop, soda, nước trái cây có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiên trọng như tăng cân, sâu răng và Đái tháo đường”. Một số loại nước ngọt có chứa đến 40g đường, tương đương khoảng 10 muỗng cà phê đường và hơn 200 calories.
Các chuyên gia của NHS cho rằng hơn 20 phần trăm lượng đường ở người trưởng thành là từ nước ngọt và nước ép trái cây, điều này cũng tương tự ở nhóm trẻ em 11-18 tuổi.
Các nhà nghiên cứu của Đại học Oxford đă đánh giá ảnh hưởng của tiền thuế thu được từ đường, công bố vào tháng 4 năm 2018, với mức độ béo ph́ ở Anh.
Họ phát hiện rằng tỷ lệ báo ph́ giảm khoảng 9,8 phần trăm ở trẻ em từ 4 đến 10 tuổi.
Vào tháng Ba, Khoa Y tế công cộng Harvard đưa ra kết luận về tăng cân, đái tháo đường, bệnh tim mạch và đột quỵ, rằng những người dùng nhiều đường có nguy cơ cao chết sớm cao do các bệnh lư trên, đặc biệt là các bệnh lư tim mạch.
Một nghiên cứu trên tạp chí Circulation, quan sát ở 117,000 người Mỹ trong hơn 30 năm cho thấy những người uống hai hoặc nhiều hơn lon nước ngọt có đường mỗi ngày có nguy cơ tử vong do các bệnh tim mạch cao hơn 31 phần trăm, trong khi các loại nước khác làm tăng nguy cơ này khoảng 10 phần trăm.
Các chuyên gia tại trung tâm Myer Cancer tại Trường đại học Y khoa Weill Cornell, Mỹ cho biết họ đang nghiên cứu việc đường có thể dẫn đến ung thư không.
Các loại nước ngọt như cordial hay fizzy pop làm tăng nguy cơ ung thư đến 19 phần trăm, theo một nghiên cứu được thực hiện bởi các chuyên gia đến từ Đại học Paris 13, bệnh viện Avicenne và Cơ quan sức khỏe cộng đồng của Pháp vào tháng Bảy.
Các nhà nghiên cứu chưa xác định được việc sử dụng nước ngọt có đường trực tiếp làm tăng nguy cơ ung thư hay không. Tuy nhiên, những loại nước này gây ra béo ph́, là yếu tố nguy cơ của nhiều loại ung thư.
Nước uống có chất làm ngọt nhân tạo
Các chuyên gia vẫn c̣n tranh căi xem liệu rằng những chất làm ngọt nhân tạo như aspartame, saccharin và sucralose có an toàn không. Các nghiên chỉ ra rằng việc sử dụng nhưng chất này thông qua thức ăn hay nước uống ăn kiêng có thể dẫn đến đái tháo đường, thừa cân và ung thư.
Ngược lại các công ty thực phẩm phản đối v́ cho rằng tính an toàn của những chất này đă được nhà nước xác nhận.
Vào tháng Hai, nghiên cứu của Hội Tim mạch Hoa Kỳ và Hội Đột quỵ Hoa Kỳ công bố kết quả nghiên cứu cho thấy hai lon nước ngọt không đường mỗi ngày có thể làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ lên 1/3.
Một nghiên cứu được tiến hành trên 80.000 phụ nữ cho thấy những người sử dụng thường xuyên những loại nước này có tỷ lệ đột quỵ khoảng 31 phần trăm, và 29 phần trăm số người này có các bệnh lư về tim mạch, 16 phần trăm có tỷ lệ tỷ vong cao so với những người ít hoặc không sử dụng các loại thức uống này.
Một nghiên cứu khác vào tháng Hai được đăng trên tạp chí Environmental Science and Pollution Research International nghiên cứu về tác động của chất làm ngọt nhân tạo trên chuột.
Chuột mẹ mang thai được dùng chất làm ngọt nhân tạo, người ta quan sát thấy sự bất thường của tuyết vú vào tuần thai thứ 18, chuột con 4 tuần tuổi dùng chất làm ngọt nhân tạo có chiều dài cơ thể, các chi và đuôi ngắn hơn cho với b́nh thường.
Một nghiên cứu khác được đăng trên tạp chí Bệnh chuyển hóa ở năo vào tháng 5, đă quan ngại về tác động của chất làm ngọt này đối với sự phát triển của năo bộ
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
