HƯỚNG DẪN SƠ CỨU (FIRST AID)
KHI BỊ CÔN TRÙNG, ĐỘNG VẬT VÀ NGƯỜI CẮN TRONG LÚC SINH HOẠT NGOÀI TRỜI Lynn Ly phỏng dịch theo "The Everything First Aid"
Những hoạt động ngoài trời như làm việc, vui chơi, giải trí, du ngoạn ở trong một số hoàn cảnh , khí hậu , và thời tiết . Khí hậu nóng và lạnh đều có thể gây ra những hệ quả đối lập (adverse consequences), và những sinh vật (critters) sống bên ngoài thỉnh thoảng gây dị ứng (ngứa ngáy khó chịu) hoặc tổn thương . Cơ thể bị thiếu nước hoặc ở cao độ (thí dụ lên đỉnh núi) và ở trong một số điều kiện ngoài trời khác cũng có thể làm bạn cảm thấy suy yếu đi .
Cho dù không có vấn đề ǵ khi bạn hoạt động ngoài trời, nhưng thật quan trọng bạn biết làm ǵ để chăm sóc hoặc trợ giúp những người bị chấn thương, bị bệnh tật bất ngờ .
I) BỊ CÔN TRÙNG, LOÀI VẬT VÀ NGƯỜI CẮN
Nhiều loại côn trùng và các sinh vật khác, bao gồm cả con người, gây ra các vết cắn và vết châm chích có thể cho cảm giác không thoải mái hoặc đe dọa tính mạng từ nhẹ nhẹ đến trung b́nh. Điều quan trọng là biết làm ǵ, làm thế nào để trị liệu, và khi nào th́ cần t́m kiếm đến trợ giúp từ chuyên gia y tế để trị liệu bất kỳ thương tổn tàng ẩn bên trong.
1) B̉ CẠP CẮN (SCORPION BITES)
Ḅ cạp là loại côn trùng nhiều chân có h́nh dạng giống tôm hùm (lobster-like arthoropods) nằm trong xếp loại côn trùng có nọc độc (arcahnid class, cùng loài nhền nhện = spider class), có một ng̣i / kim xoăn ở phần cuối nơi đuôi, và chúng thường được t́m thấy ở vùng sa mạc phía Tây Nam của Mexico (nước Mễ Tây Cơ). Những vết chích / đốt của bọ cạp dường như không có khả năng gây tử vong và dễ dàng điều trị, nhưng lại nguy hiểm cho trẻ nhỏ và người già hơn . Những triệu chứng bao gồm đau nhức ngay lập tức (immediate pain), nóng rát (burning), sưng tấy chút chút (minor swelling) và cảm giác tê (numb) hoặc ngứa ran (tingling sensation).
Những buớc sau đây cần nên thực hiện để trị liệu vết ḅ cạp cắn:
1. Rửa vùng bị ḅ cạp cắn bằng xà pḥng / xà bông và nước
2. Dùng túi trườm lạnh đặt lên vùng bị ḅ cạp cắn trong ṿng 10 phút , nếu cần thiết th́ lập đi lập lại việc trườm lạnh vùng bị cắn với khoảng cách giữa các lần trườm lạnh là 10 phút .
3. Gọi điện thoại đến trung tâm kiểm soát chất độc (the Poison Control Center), hay đi bệnh viện khi có bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng ǵ
2) BỌ VE CẮN (TICK BITES)
Những người sống vùng rừng cây hay đồng cỏ, hay những người dành thời gian vui chơi giải trí ở những khu vực này th́ dễ bị bọ ve cắn . Loài côn trùng nho nhỏ này sống bằng cách hút máu các loài động vật có vú (mammals) thí dụ như hươu nai (deer), loài gậm nhấm (rodents), thỏ (rabbits) và có thể truyền bệnh từ động vật sang người .
Việc sơ cứu (first aid) những vết bọ ve cắn bao gồm loại bỏ con bọ ve đang bu bám ngay lập tức để tránh những phản ứng từ vết cắn và giảm thiểu tối đa các loại bệnh nhiễm trùng do bọ ve gây ra thí dụ bệnh Lyme, bệnh nóng sốt Colorado bọ ve (Colorado tick fever), bệnh nóng sốt được phát hiện ở núi đá (Rocky Mountain Spotted fever)
Để tháo bỏ con bọ ve bu bám trên người , hăy làm như sau:
1. Dùng cây nhíp (tweezers) hay cây kẹp nhỏ nhỏ cong cong hay thẳng thẳng (small curl or flat forcepts) kẹp lấy đầu con bọ ve và càng cận sát nơi da đang bị con bọ ve cắn càng tốt, rồi nhẹ nhàng kéo ra, đừng bóp nát hay xoay vặn con bọ ve
2. Rửa vùng bị bọ ve cắn bằng xà pḥng / xà bông và nước.
3. Bôi thuốc Antihistamine hoặc loại 1% hydrocortisone cream (loại kem chứa 1% chất hydrocortisone)
Cần phải có sự chăm sóc y tế chuyên nghiệp , nếu con bọ ve cắn quá sâu và bạn không thể tháo gỡ nó ra được, hoặc bạn đang ở trong khu vực được thông báo là có nhiều nguy cơ bị bệnh lyme, hoặc bạn có triệu chứng nóng sốt hay triệu chứng cảm cúm , hoặc bạn có trải nghiệm bắp thịt trở lên suy nhược, tê liệt (paralysis) , hoặc nổi vết tṛn đỏ trên da gọi là "phát ban mắt ḅ" (the bull's eye rash) là đặc chưng của bệnh Lyme .
CẢNH BÁO !!!
Đừng bao giờ bôi petroleum jelly (vaseline), rượu cồn ( alcohol ) ahy ammonia lên con bọ ve - chúng sẽ cắn chặt sâu vào da hơn. Nếu bạn đang ở trong vùng cảnh báo có nhiều nguy cơ bệnh Lyme mà bị bọ ve cắn, bạn nhất định phải phone báo bác sĩ để được tư vấn và ngay lập tức được chăm sóc và điều tri bao gồm việc sử dụng thuốc kháng sinh
pḥng khám acc
Bác sĩ kiểm tra cột sống cho nhân viên văn pḥng
T́nh trạng căng cơ, đau nhức xương khớp do ít vận động có thể được cải thiện nhanh chóng bằng các phương pháp phục hồi chức năng trị liệu đau mỏi cơ chuyên sâu, vật lư trị liệu hay trị liệu thần kinh cột sống tùy từng trường hợp.
Một trong những pḥng khám cơ xương khớp điều trị thành công nhiều căn bệnh liên quan đến cột sống, cơ, khớp cấp tính và mạn tính với nhiều trang thiết bị hiện đại là pḥng khám ACC. Với phương châm “Chữa đau tận gốc không dùng thuốc hay phẫu thuật”, các bác sĩ giàu chuyên môn tại ACC luôn cố gắng thiết kế các liệu pháp điều trị cụ thể cho từng bệnh nhân, giúp chữa lành tận gốc căn nguyên bệnh. Đồng thời, các chuyên gia vật lư trị liệu cũng hướng dẫn các bài tập tại nhà để tăng hiệu quả điều trị.
Đặc biệt, pḥng khám ACC c̣n sở hữu công nghệ phục hồi chức năng Pneumex hiện đại nhất Đông Nam Á, với 4 loại máy giảm áp với 4 tư thế khác nhau mang lại hiệu quả hơn những phương pháp giảm áp thông thường. Hơn nữa, tỷ lệ thành công trên 95% chính là lư do khiến nhiều người bệnh tin tưởng lựa chọn đồng hành cùng pḥng khám ACC từ trước cho đến nay.
Vai là khớp linh hoạt nhất trong cơ thể người, và liên quan đến nhiều hoạt động hàng ngày, từ việc bạn chải tóc hay đến việc cầm một cốc nước. V́ vậy, thật dễ hiểu tại sao bạn muốn “tống khứ” cơn đau vai ngay lập tức. Đau vai có thể do thoái hóa khớp, rách cơ, viêm gân và một số nguyên nhân khác.
đau vai
Nguồn: BSIP/UIG/Universal Images Group/Getty Images
Rất nhiều cấu trúc giải phức tạp làm cho vai có khả năng hoạt động linh hoạt. Vai bao gồm ba xương – xương cánh tay (humerus), xương bả vai (scapular) và xương đ̣n (clavivle). Phần đầu trên của xương cánh tay (có h́nh dạng giống như quả bóng) khớp vào một hốc nông (ổ chảo) trên xương bả vai. Trong khi các dây chằng giữ cho “quả bóng” nằm trong hốc, th́ các cơ chóp xoay (cũng bao phủ phần xương cánh tay) cho phép bạn nâng và xoay cánh tay. Nếu có vấn đề nào với bất kỳ phần nào của nhóm cấu trúc này có thể khiến bạn bị đau vai.đau vai
H́nh minh hoạ các cấu trúc giải phẫu chính của vai (Nguồn: AAOS)
Nguyên nhân
Đau vai là một vấn đề cực kỳ phổ biến. Ở Việt Nam, tai nạn giao thông do xe gắn máy xảy ra nhiều nên bạn hay có nguy cơ bị các t́nh trạng do găy xương. Tuy nhiên, do giải phẫu vai th́ phức tạp, nên nó có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn. Các nguyên nhân nào ngoài găy xương gây đau vai? Chúng ta cùng t́m hiểu nhé!
Đau bên ngoài vai
Nguyên nhân thường thấy nhất của cơn đau ngoài vai là do gặp vấn đề về các cơ chóp xoay.
Vấn đề về các cơ chóp xoay
Có 4 cơ chóp xoay quan trọng giúp di chuyển vai. Đây không phải là những cơ bắp lớn giúp nâng vật nặng, nhưng chúng rất quan trọng để di chuyển vai b́nh thường.
Có ba vấn đề chính của cơ chóp xoay: viêm gân, viêm bao hoạt dịch và rách chóp xoay. Viêm bao hoạt dịch và viên gân chóp xoay xảy ra khi túi hoạt dịch (một khoang chứa đầy chất lỏng) và gân (kết nối các cơ vai của bạn với xương cánh tay của bạn) bị viêm. Rách chóp xoay xảy ra khi các gân cơ chóp xoay tách rời khỏi xương.
Về mặt triệu chứng, vấn đề về các cơ chóp xoay thường gây đau đớn khi thực hiện các hoạt động như với, chạm hoặc ném. Ngoài ra, đau nhức sâu trong vai do gặp vấn đề về cơ chóp xoay có xu hướng trở nên tồi tệ hơn hoặc bùng phát vào ban đêm. Nó có thể làm cho bệnh nhân bị thức giấc hoặc khó ngủ.
Xét về vận động, biên độ vận động bị giới hạn là triệu chứng điển h́nh khi gặp vấn đề về các cơ chóp xoay. Khi cơ bị tổn thương hoặc bị viêm, bạn sẽ khó có thể làm công việc một cách b́nh thường, vai thường cảm thấy cứng. Tuy nhiên, nếu ai đó giúp bạn nhấc cánh tay lên, vai có thể vận động b́nh thường.
Đông cứng vai
C̣n được gọi là “viêm dính bao khớp vai”, đông cứng vai là một t́nh trạng thường gặp, trong đó khớp bị cứng và đau dai dẳng hoặc không thoải mái khi đưa tay về phía sau lưng hay qua đầu. Bất kỳ cơn đau vai nào cuối cùng cũng dẫn tới đông cứng vai. Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra t́nh trạng này là viêm gân cơ chóp xoay.
Cuối cùng, bệnh nhân bị đông cứng vai sẽ giảm biên độ vận động thụ động (phạm vi vận động bác sĩ có thể làm khi vận động vai của bạn), cũng như giảm biên độ vận động chủ động (phạm vi vận động mà bạn có thể tự làm một ḿnh).
Hội chứng chèn ép
Hội chứng chèn ép xảy ra khi mỏm cùng vai chèn lên mô mềm bên dưới lúc bạn dạng vai. Khi bạn dạng vai, mỏm cùng vai chà xát lên túi hoạt dịch và gân cơ chóp xoay bên dưới, có thể dẫn đến viêm túi hoạt dịch, viêm gân và rách gân cơ chóp xoay, gây ra đau và giới hạn vận động vai.
Viêm gân vôi hóa
Viêm gân vôi hóa được mô tả là một t́nh trạng mà các tinh thể canxi lắng đọng trong gân, phổ biến nhất là trong các gân cơ chóp xoay. T́nh trạng này thường gây ra đau vai từ từ tăng lên, tồi tệ hơn vào ban đêm và khi chuyển động đưa tay qua đầu, như mặc áo sơ mi. Bạn có thể có đợt đau dữ dội khi canxi phóng thích ra mô xung quanh. Một số người sẽ phát triển đau vai thành măn tính, nhiều người có các triệu chứng tự biến mất sau hơn 3–6 tháng.
Nếu bạn không chắc chắn nguyên nhân gây ra đau vai hoặc nếu bạn không biết các khuyến nghị điều trị cụ thể cho t́nh trạng của ḿnh, bạn nên đến gặp bác sĩ.
Một số dấu hiệu cho thấy bạn nên đi khám bác sĩ bao gồm:
•Không có khả năng mang vác hoặc sử dụng cánh tay
•Một chấn thương gây biến dạng khớp
•Đau ở vai xảy ra vào ban đêm hoặc khi nghỉ ngơi
•Đau vai kéo dài sau vài ngày
•Không có khả năng nâng cánh tay
•Sưng hoặc bầm tím đáng kể xung quanh khớp hoặc cánh tay
•Dấu hiệu nhiễm trùng, bao gồm sốt, nóng, đỏ da
•Bất kỳ triệu chứng bất thường nào khác đi kèm với đau vai như đau bụng hoặc khó thở
Chẩn đoán
V́ có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây đau ở vai, nên bác sĩ sẽ xem xét cẩn thận các triệu chứng, kiểm tra thể chất và đôi khi chẩn đoán h́nh ảnh để thực hiện chẩn đoán thích hợp cho bạn.
Thăm khám lâm sàng
Sau khi xem xét các triệu chứng và bệnh sử, bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc kiểm tra kỹ lưỡng vai. Họ sẽ ấn vào những vùng khác nhau trên vai để t́m điểm đau nhói hoặc biến dạng. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra sức mạnh cánh tay và biên độ vận động vai của bạn.
Các nghiệm pháp lâm sàng: bác sĩ có thể thực hiện các nghiệm pháp lâm sàng đặc biệt để t́m ra nguyên nhân gây đau vai và các vấn đế khác.
Để loại trừ các nguyên nhân không liên quan đến đau ở vai, bác sĩ cũng có thể kiểm tra các vùng khác trên cơ thể như cổ hoặc bụng.
Chẩn đoán h́nh ảnh
Ngoài việc khám lâm sàng, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm h́nh ảnh để xác nhận chẩn đoán.
X-quang: X-quang vai có thể phát hiện có hay không có bất kỳ chấn thương trong xương khớp vai, cũng như t́m kiếm manh mối như gai xương, điều đó có thể gợi ư chẩn đoán thoái hóa khớp.
MRI: MRI (chụp cộng hưởng từ) phần vai có thể cung cấp h́nh ảnh chi tiết về gân, dây chằng và các cơ xung quanh khớp vai. Ví dụ như MRI có thể cung cấp thông tin về vị trí, kích thước của rách gân cơ chóp xoay.
EMG (electromyogram): đo điện cơ để đánh giá chức năng của các dây thần kinh và có thể loại trừ nguyên nhân do bệnh lư rễ cổ.
Nội soi khớp: trong thủ thuật này, bác sĩ có thể quan sát khớp của bạn bằng camera để nh́n thấy tổn thương mô mềm mà không phát hiện ra khi khám lâm sàng, X-quang và các nghiệm pháp khác. Ngoài giúp t́m nguyên nhân gây ra đau vai, nội soi có thể điều trị luôn nguyên nhân gây đau.
Các chẩn đoán khác
Thông thường, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng đau vùng vai và đưa ra chẩn đoán bạn bị đau vai. Tuy nhiên, điều này không phải luôn luôn đúng. Đau ở vùng vai chung chung khó xác định vị trí, có thể liên quan đến vấn đề không phải do cơ xương, như thoát vị đĩa đệm ở cổ hoặc bệnh túi mật. Đáng lo ngại hơn, đau vai có thể là một triệu chứng của một cơn đau tim hoặc chảy máu từ gan hoặc lá lách.
Nếu bác sĩ tin rằng cơn đau vai của bạn do nguyên nhân khác hoặc để đảm bảo rằng không bỏ lỡ chẩn đoán đe dọa tính mạng, họ có thể yêu cầu một số xét nghiệm khác nhau. Ví dụ như điện tâm đồ (ECG) cùng với các enzyme ở tim có thể được chỉ định nếu bác sĩ nghi ngờ một cơn đau tim, trong khi siêu âm bụng có thể được yêu cầu do họ nghi ngờ bệnh túi mật.
Việc t́m hiểu nguyên nhân gây đau vai thường phức tạp và không đơn giản như bạn nghĩ. Tốt nhất là bạn hăy đến đúng bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán cho bạn.
Điều trị
Việc điều trị đau ở vai phụ thuộc hoàn toàn vào nguyên nhân gây đau. Mặc dù một phương pháp có thể hữu ích điều trị nguyên nhân này, nhưng nó có thể gây hại (hoặc không hoàn toàn hữu ích) khi điều trị nguyên nhân khác. Điều quan trọng nhất là bạn nên t́m tư vấn bác sĩ để biết ḿnh đang điều trị vấn đề ǵ và cần làm ǵ trước khi bắt tay vào một quá tŕnh điều trị.
Không phải tất cả các phương pháp điều trị được liệt kê ở đây đều phù hợp với mọi điều kiện nhưng có thể hữu ích trong hoàn cảnh của bạn.
Nghỉ ngơi
Việc điều trị đầu tiên cho các t́nh trạng đau vai phổ biến là nghỉ ngơi khớp và làm giảm viêm cấp tính. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn sử dụng khớp thận trọng khi nghỉ ngơi, v́ cố định khớp kéo dài có thể gây ra đông cứng vai.
Chườm lạnh và chườm nóng
Túi đá thường được sử dụng để giảm sưng và đau do chấn thương vai cấp tính, nhưng chúng cũng có thể được sử dụng để điều trị chấn thương vai do hoạt động quá mức (ví dụ như viêm gân chóp xoay hoặc viêm bao hoạt dịch). Trong những trường hợp này, chườm đá được áp dụng ngay sau hoạt động tay liên tục trên đầu để làm giảm sự khởi phát của bất kỳ t́nh trạng viêm nào.
Miếng đệm nhiệt cũng được sử dụng để điều trị các t́nh trạng vai măn tính, nhưng thường trước khi thực hiện những hoạt động đưa tay qua đầu. Nhiệt có thể làm giăn cơ, giảm cứng và giảm đau.
Trước khi chườm lạnh hoặc nóng, bạn hăy nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia vật lư trị liệu. Xây dựng một kế hoạch cụ thể về thời gian thực hiện mỗi lần điều trị và thời gian điều trị kéo dài bao lâu là điều quan trọng để tối ưu hóa việc chữa khỏi vai của bạn
Vật lư trị liệu là một khía cạnh quan trọng trong điều trị hầu hết các vấn đề trong chấn thương chỉnh h́nh. Các nhà trị liệu vật lư sử dụng các phương thức khác nhau để tăng cường sức mạnh, khôi phục vận động và giúp đưa bệnh nhân trở lại mức độ hoạt động trước chấn thương của họ.
Thuốc
Hai loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng để giảm đau vai và sưng là thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) và tiêm steroid.
Thuốc kháng viêm không steroid NSAIDs
Một số thuốc NSAIDs có thể mua không kê toa (ví dụ như ibuprofen) và những loại khác phải được kê toa, như Voltaren (diclofenac). Các thuốc này thường được sử dụng để điều trị các vấn đề về vai như viêm khớp, viêm bao hoạt dịch và viêm gân.
Điều quan trọng là bạn chỉ sử dụng chúng trong một thời gian ngắn và dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. NSAIDs có liên quan đến một số rủi ro, v́ vậy bạn hăy chắc chắn thông báo cho bác sĩ nếu bạn đang mang thai hoặc có bất kỳ vấn đề sức khỏe như huyết áp cao, hen suyễn, tiền sử bệnh thận, bệnh gan hoặc viêm loét dạ dày.
Tiêm steroid
Khi tiêm steroid, bác sĩ sẽ tiêm cortisone – một loại thuốc steroid mạnh để điều trị viêm – vào vùng vai của bạn, nơi bạn đang bị đau. Thuốc tiêm không chỉ làm giảm đau, mà c̣n giúp bạn trị liệu vật lư dễ dàng hơn.
Phẫu thuật
Trong một số trường hợp, phẫu thuật sẽ cần thực hiện nếu các biện pháp trên không có tác dụng hoặc chấn thương vai quá nghiêm trọng ngay từ đầu. Nếu vai của bạn cần phẫu thuật, bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật chỉnh h́nh sẽ tư vấn cho bạn.
Bạn cần nhớ rằng:
Quá tŕnh bác sĩ khám để t́m ra “lư do” tại sao bạn bị đau vai có thể là một quá tŕnh đầy thách thức, nhưng hăy cố gắng kiên nhẫn. Vai là một cấu trúc phức tạp và việc chẩn đoán đúng là ch́a khóa sau cùng cho sự phục hồi của bạn.
Cuối cùng, nếu đang bị đau nhức vai, bạn có thể yên tâm rằng đa số mọi người hồi phục hoàn toàn, miễn là họ khám đúng bác sĩ chuyên khoa và tuân theo kế hoạch điều trị.
Bạn đă từng tự điều trị sẹo lồi tại nhà nhưng không hiệu quả? Đă đến lúc bạn cân nhắc đến các phương pháp điều trị sẹo lồi chuyên nghiệp tại các trung tâm thẩm mỹ rồi đấy!
Sẹo lồi là một bệnh xơ hóa lành tính gây biến dạng thẩm mỹ, khiến bạn có cảm giác đau và ngứa. Nếu bạn điều trị sẹo lồi tại nhà sẽ gặp nhiều khó khăn với tỷ lệ tái phát cao do khó ức chế khả năng phát triển của sẹo lồi. Đây cũng chính là lư do tại sao nhiều người t́m đến các phương pháp điều trị sẹo lồi chuyên nghiệp sau đây.
1. Tiêm corticosteroid nội thương tổn
Tiêm corticosteroid là lựa chọn ưu tiên của các bác sĩ trong ngăn ngừa và điều trị sẹo lồi và sẹo ph́ đại. Corticosteroid làm giảm tổng hợp collagen và glycosaminoglycan, ức chế tăng sinh nguyên tế bào sợi, ngăn chặn sự phát triển của sẹo lồi.
Khi sử dụng phương pháp tiêm corticosteroid nội thương tổn, các bác sĩ thường dùng triamcinolone acetonide để tiêm trực tiếp vào sẹo lồi. Phương pháp điều trị sẹo lồi này có thể đạt hiệu quả từ 50 – 100%, với tỷ lệ tái phát từ 9 – 50% trong ṿng 5 năm.
Phương pháp tiêm corticosteroid kết hợp với liệu pháp làm lạnh sẽ mang đến hiệu quả điều trị tốt hơn. Khi đó, các bác sĩ có thể sẽ sử dụng lidocaine (xylocaine) kết hợp với tiêm corticosteroid để giảm đau.
Trong suốt quá tŕnh điều trị, bệnh nhân thông thường phải tiêm từ 2 – 3 mũi. Quá tŕnh tiêm mất khoảng 15 phút, không cần gây mê, mỗi mũi được tiêm cách nhau khoảng một tháng. Tuy nhiên, quá tŕnh trị liệu có thể kéo dài liên tục trong sáu tháng hoặc lâu hơn.
Phương pháp này hiệu quả với sẹo lồi đang hoạt động (những vết sẹo c̣n đỏ, ngứa và đau) hơn là sẹo lồi cũ. Tiêm corticosteroid cũng có hiệu quả hơn khi kết hợp với phẫu thuật. Bạn áp dụng càng sớm, khả năng trị khỏi sẹo lồi hoàn toàn càng cao. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm teo da, giăn mao mạch h́nh mạng nhện và giảm sắc tố.
2. Tiêm verapamil để điều trị sẹo lồi
điều trị sẹo lồi hiệu quả
Phương pháp tiêm verapamil (2,5 mg/ml) kết hợp với miếng dán silicone sẽ giảm tỷ lệ tái phát sẹo lồi đến 90% sau 18 tháng (54% bệnh nhân khôi phục hoàn toàn; 36% đă khôi phục một phần). Chỉ có 18% trường hợp cải thiện được t́nh trạng sẹo lồi khi dùng miếng dán silicone.
Verapamil thuộc nhóm thuốc hệ tim mạch và tạo máu, phân nhóm thuốc đối kháng canxi. Chúng làm giảm sản xuất collagen và có thể là sự thay thế an toàn cho việc tiêm corticosteroid trị sẹo lồi trong tương lai.
3. Tiêm fluorouracil để ngăn chặn sẹo lồi
Fluorouracil là một loại thuốc hóa trị, được dùng để tiêm trực tiếp vào sẹo lồi với liều dùng 50 mg/ml, 2 – 3 lần/tuần. Fluorouracil ngăn sự sao chép DNA, từ đó ngăn chặn sự phát triển quá mức của các mô tế bào h́nh thành sẹo lồi. Tuy nhiên, khoảng 50% số bệnh nhân điều trị bằng phương pháp này bị tái phát trong ṿng 1 năm. Phương pháp tiêm Fluorouracil có thể được kết hợp với tiêm corticosteoid để trị sẹo lồi hiệu quả hơn.
Fluorouracil có thể giảm kích thước sẹo lồi một cách an toàn, tránh xảy ra t́nh trạng teo mô và giăn mao mạch h́nh mạng nhện như khi tiêm corticosteroid nhiều lần. Việc kết hợp tiêm fluorouracil, corticosteroid và laser nhuộm xung mang điến hiệu quả vượt trội hơn hẳn so với chỉ tiêm corticosteroid hoặc corticosteroid với fluorouracil.
Kết quả quan sát các trường hợp trong nghiên cứu ở tuần thứ 12 cho thấy 15% cải thiện tốt với triamcinolone acetonide, 40% với tiêm triamcinolone kết hợp fluorouracil và 70% khi áp dụng kết hợp cả ba phương pháp điều trị sẹo lồi.
Kết hợp tiêm corticosteroid và fluorouracil c̣n làm giảm tác dụng phụ của corticosteroid. Các biến chứng hiếm gặp của fluorouracil bao gồm tăng sắc tố da và loét vết thương. Không có trường hợp nào xảy ra t́nh trạng tác dụng phụ toàn thân (ví dụ: thiếu máu, giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu) trong nghiên cứu này.
4. Phương pháp điều trị sẹo lồi bleomycin
phương pháp điều trị sẹo lồi
Bleomycin thường được sử dụng để điều trị ung thư. Bleomycin ức chế TGF – β và lysyl oxidase để giảm tổng hợp collagen nhằm giảm kích thước sẹo lồi. Phương pháp tiêm bleomycin có thể gặp tác dụng phụ như tăng sắc tố da, teo da (trường hợp hiếm gặp).
Liều dùng tiêm bleomycin mức tiêu chuẩn là 0,1ml (loại 1.5IU/ml) vào sẹo lồi trong 2 – 6 buổi. Liều dùng tối qua không quá 6 ml/lần tiêm, tối đa 4 lần tiêm, mỗi lần cách nhau khoảng 1 tháng.
So với tiêm triamcinolone kết hợp phương pháp phẫu thuật lạnh, tiêm bleomycin cho kết quả tốt hơn trên sẹo lồi lớn hơn 10cm2. Tác dụng phụ của bleomycin là có khả năng gây xơ hóa phổi (ở liều lớn hơn 400 U) và các phản ứng khác (ở liều 200 đến 300 U) như rụng tóc, tăng sắc tố, xơ hóa và co thắt mạch máu. Ở bất kỳ trường hợp nào gây ảnh hưởng sức khỏe, người thực hiện liệu pháp này đều phải ngừng điều trị.
Interferon alpha – 2b là các protein được tế bào sản sinh nhằm tăng cường hệ thống miễn dịch. Interferon-alpha được tiêm sau phẫu thuật cắt bỏ sẹo lồi để ngăn ngừa sẹo tái phát. Phương pháp tiêm interferon alfa-2b (1,5 triệu IU hai lần/ngày trong bốn ngày) sẽ làm giảm kích thước sẹo lồi xuống 50% sau 9 ngày, hiệu quả vượt trội so với tiêm corticosteroid.
Interferon alfa-2b cũng hiệu quả hơn corticosteroid về tác dụng ngăn ngừa tái phát sẹo lồi sau phẫu thuật cắt bỏ. Nhược điểm của phương pháp này gây đau đớn khi tiêm và chi phí quá cao (khoảng 100USD/lần điều trị). Hiện nay, một số viện nghiên cứu đang t́m cách sản xuất interferon alfa-2b dạng kem dùng trong điều trị sẹo lồi.
6. Điều trị sẹo lồi bằng gel silicone
trị sẹo lồi bằng gel silicone
Gel silicone tự khô là một phương thức điều trị mới được nghiên cứu nhằm thay thế cho miếng dán silicone. Gel silicone gồm những chuỗi dài silicone polymer (polysiloxanes), silicone dioxide và thành phần dễ bay hơi. Trong đó chuỗi dài silicone polymer sẽ liên kết chéo với silicone dioxide tạo thành một lớp màng bảo vệ siêu mỏng, có tác dụng bảo vệ suốt 24 giờ mỗi ngày.
Gel silicone sẽ tự khô trong 4 – 5 phút sau khi bôi lên vết sẹo. Theo kết quả nghiên cứu của NCBI (National Center for Biotechnology Information), gel silicone có hiệu quả tốt trong điều trị sẹo lồi. Chúng làm giảm đến 86% kết cấu, 84% màu sẹo và 68% độ nhô lên của sẹo lồi.
Tác động của gel silicone lên sẹo lồi bao gồm:
• Gel silicone cấp nước đầy đủ cho lớp sừng, làm giảm sự sản xuất quá mức nguyên tế bào sợi và collagen là nguyên nhân gây sẹo lồi. Chúng làm mềm và làm phẳng mô sẹo, giúp da thông thoáng hơn.
• Gel silicone bảo vệ mô sẹo khỏi sự xâm nhập của các vi khuẩn và ngăn chặn sự sản sinh quá nhiều collagen trong mô sẹo.
• Gel silicone điều chỉnh sự phát triển của các yếu tố tăng trưởng nguyên tế bào sợi (FGF β) và yếu tố tăng trưởng khối u (TGF β).
• Gel silicone làm giảm đau và ngứa ở vết sẹo lồi.
Gel silicone rất dễ sử dụng, kể cả trên da nhạy cảm và da em bé. Bạn có thể dùng một tuưp gel silicone 15gram, bôi 2 lần/ngày cho vết sẹo lồi có kích thước từ 7,5 – 10 cm trong khoảng 90 ngày.
7. Phẫu thuật lạnh – cryotherapy điều trị sẹo lồi
Phẫu thuật lạnh – cryotherapy là phương pháp điều trị sẹo lồi sử dụng nitơ lỏng (hoặc carbon dioxide và argon) làm lạnh thương tổn (sẹo lồi) của bạn. Sau khi kết thúc quá tŕnh đóng băng, bác sĩ sẽ dùng băng gạc vô trùng để băng sẹo lồi lại.
Sau khi làm phẫu thuật lạnh, trừ một số trường hợp sẹo lồi trên diện rộng phải nằm viện theo dơi, hầu hết các trường hợp đều được xuất viện về nhà trong ngày. Bạn sẽ được bác sĩ kê thuốc giảm đau và hướng dẫn thay băng đúng cách tại nhà.
Sau một tuần, sẹo lồi sẽ xuất hiện t́nh trạng hoại tử và khô lại. Từ 2 – 8 tuần tiếp theo, lớp sẹo đă hoại tử sẽ bong ra và bắt đầu tái tạo lớp mô biểu b́. Liệu tŕnh của phương pháp này thường kéo dài từ 3 – 10 tuần tùy vào từng trường hợp cụ thể.
Phẫu thuật lạnh là phương pháp an toàn trong điều trị sẹo lồi. Tuy nhiên, phương pháp điều trị sẹo lồi này có thể gây đau đớn hậu phẫu hoặc tác dụng phụ là giảm sắc tố da.
8. Phẫu thuật cắt bỏ sẹo lồi bằng xạ trị bổ trợ
điều trị sẹo lồi bằng laser
Một nghiên cứu trên NCBI về hiệu quả của phương pháp phẫu thuật cắt bỏ sẹo lồi bằng xạ trị bổ trợ cho thấy sử dụng bức xạ bên ngoài – HDR brachytherapy giúp xóa sẹo lồi hiệu quả và tỷ lệ tái phát thấp hơn (trung b́nh 10,5%) so với các phương pháp khác.
Khi áp dụng liệu pháp xạ trị HDR này trong ṿng 7 giờ sau khi phẫu thuật cắt bỏ sẹo, tỷ lệ tái phát sẽ ở mức thấp nhất. Tuy nhiên, phương pháp này không được sử dụng trên những trường hợp phụ nữ mang thai, trẻ em dưới 12 tuổi hoặc những sẹo lồi ở vị trí đặc biệt không được phép chiếu xạ (như tuyến giáp).
Phẫu thuật cắt bỏ sẹo lồi bằng xạ trị bổ trợ tốn chi phí cao nên được xem là phương pháp điều trị cuối cùng với những sẹo lồi lớn (recalcitrant) khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.
9. Phương pháp dùng laser xung nhuộm
Phương pháp sử dụng laser xung nhuộm (pulsed dye laser) có bước sóng 585nm để điều trị sẹo lồi cho kết quả cải thiện từ 57 – 83%. Phương pháp điều trị sẹo lồi bằng laser xung nhuộm đặc biệt có hiệu quả hơn các loại laser dùng trong trị liệu khác. Sẹo lồi càng được điều trị sớm hoặc được kết hợp thêm với các kỹ thuật khác, tỷ lệ hồi phục sẽ càng cao.
Các vết sẹo lồi có màu đỏ hoặc đỏ sẫm sau khi được điều trị bằng laser xung nhuộm khoảng 6 tháng sẽ nhạt màu đi, giảm ngứa và phẳng hơn. Hiệu quả của phương pháp này vẫn c̣n gây tranh căi, tuy nhiên, kết quả các nghiên cứu khác đều cho thấy sẹo lồi được cải thiện đáng kể. Nhược điểm của phương pháp này là chi phí tốn kém và chỉ được thực hiện bởi các chuyên gia da liễu.
Ngoài laser xung nhuộm, c̣n nhiều loại laser xâm nhập khác như laser CO2, laser Er: YAG được sử dụng trong điều trị sẹo lồi ph́ đại không c̣n hoạt động. Tuy nhiên, điều trị bằng laser khá tốn kém. Trong một số trường hợp, chúng có thể khiến vết sẹo lồi đỏ hơn, đóng vảy tiết, rỉ dịch hoặc thay đổi sắc tố da sau điều trị
4 cách dùng tinh dầu tràm trà trị sẹo lồi hiệu quả bất ngờ
Tác giả: Vơ Châu Khoa
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
.
4 cách dùng tinh dầu tràm trà trị sẹo lồi hiệu quả bất ngờ
Tinh dầu tràm trà có rất nhiều lợi ích cho da. Với những bạn bị sẹo lồi, chỉ cần kiên nhẫn áp dụng 4 cách dùng tinh dầu tràm trà trị sẹo lồi dưới đây, t́nh trạng sẹo lồi sẽ được cải thiện một cách bất ngờ.
Sẹo lồi là ǵ?
Sẹo lồi là những vết sẹo bất thường, chúng phát triển vượt ra khỏi ranh giới vết thương ban đầu, thường nổi cao lên trên bề mặt da, có màu hồng, đỏ hoặc màu tím, bề mặt trơn nhẵn. Khi chạm vào vết sẹo lồi, bạn thường cảm thấy ngứa, châm chích và hơi đau.
Lợi ích của tinh dầu tràm trà
Tinh dầu tràm trà được chiết xuất từ lá cây tràm trà – Melaleuca Alternifolia có nguồn gốc từ Úc. Một số kết quả nghiên cứu cho thấy, tinh dầu tràm trà có tác dụng điều trị các vấn đề về da như mụn trứng cá, mụn mủ, mụn đầu trắng, thâm mụn và sẹo lồi. Tinh dầu tràm trà có tính sát trùng, kháng viêm và kháng khuẩn mạnh. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ư kiến bác sĩ da liễu trước khi bắt đầu sử dụng, đặc biệt nếu da bạn dễ bị dị ứng.
Tinh dầu tràm trà c̣n dùng để điều trị các bệnh lư như:
•Nhiễm trùng như mụn trứng cá.
•Nhiễm nấm móng (nấm mốc da).
•Nhiễm khuẩn âm đạo, tái phát herpes.
•Nhiễm trùng miệng và mũi, đau họng.
•Nhiễm trùng tai như viêm tai giữa và viêm tai ngoài.
•Ho, phổi tắc nghẽn mạn tính và viêm phổi.
4 cách dùng tinh dầu tràm trà trị sẹo lồi hiệu quả
1. Dùng aspirin và tinh dầu tràm trà trị sẹo lồi
Công dụng
Aspirin là một salicylate và là thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs). Nhờ BHA (Beta Hydroxy Acida), aspirin thường được sử dụng trong điều trị mụn và làm mờ sẹo.
aspirin trị sẹo lồi
Chuẩn bị
•4 viên aspirin
•1/2 – 1 muỗng cà phê nước cất
•2 – 3 giọt tinh dầu tràm trà
Cách thực hiện
•Nghiền nát thuốc aspirin dạng viên trong chén sạch, sau đó cho thêm vài giọt nước cất vào. Trộn đều cho đến khi được một hỗn hợp nhăo mịn.
•Thoa hỗn hợp thuốc lên sẹo lồi của bạn, để khô tự nhiên trong 15-30 phút.
•Rửa sạch hỗn hợp thuốc bằng nước mát.
•Thoa 2 – 3 giọt tinh dầu tràm trà lên vết sẹo lồi, massage nhẹ nhàng.
•Thực hiện đều đặn mỗi ngày một lần.
2. Hỗn hợp tinh dầu hoa oải hương và tinh dầu tràm trà trị sẹo lồi
Công dụng
Tinh dầu tràm trà trị sẹo lồi nhờ có khả năng khử trùng, kháng viêm, giảm sưng. Tinh dầu hoa oải hương có công dụng trẻ hóa da, trị vết thâm, giảm kích thước mô sẹo và ức chế sự phát triển của chúng.
tinh dầu hoa oải hương trị sẹo lồi
Chuẩn bị
•2-3 giọt tinh dầu tràm trà
•2-3 giọt tinh dầu hoa oải hương
Cách thực hiện
•Trộn đều hỗn hợp hoa oải hương và tinh dầu tràm trà.
•Thoa hỗn hợp này lên vết sẹo lồi như bôi thuốc mỡ thông thường.
•Massage nhẹ nhàng vùng bị sẹo lồi trong 2 – 5 phút để da hấp thụ tốt hơn.
•Sử dụng mỗi ngày cho đến khi sẹo lồi mờ đi.
3. Hỗn hợp muối biển, gel nha đam và tinh dầu tràm trà trị sẹo lồi
Công dụng
Công dụng của muối biển là sát trùng vết thương, tẩy tế bào chết, trị mụn, trị sẹo. Gel nha đam kết hợp với tinh dầu tràm trà có khả năng làm mềm mô sẹo, giúp giảm đau, giảm sưng sẹo lồi hiệu quả.
muối biển trị sẹo lồi
Chuẩn bị
•1 muỗng cà phê muối biển
•2 muỗng canh nước cất
•3 – 5 giọt tinh dầu tràm trà
•1/2 muỗng cà phê gel nha đam
•Bông y tế
Cách thực hiện
•Cho muối biển vào nước đă đun nóng, khuấy tan ra.
•Nhúng bông y tế vào dung dịch nước muối rồi đắp lên vết sẹo lồi.
•Giữ nguyên trong khoảng 5 phút.
•Gỡ bông y tế ra, thấm khô rồi thoa tinh dầu tràm trà lên.
•Đợi trong 5 phút cho tinh dầu khô đi.
•Thoa tiếp gel lô hội lên vết sẹo lồi, để khô.
•Thực hiện mỗi ngày cho đến khi lành sẹo.
4. Hỗn hợp vitamin E và tinh dầu tràm trà trị sẹo lồi
Công dụng
Vitamin E vừa có tác dụng dưỡng ẩm, vừa có khả năng phục hồi các tổn thương trên da, trị vết rạn trên da và sẹo lồi. Sử dụng hỗn hợp vitamin E và tinh dầu tràm trà trị sẹo lồi không chỉ giúp mô sẹo mềm đi, giảm kích thước sẹo mà c̣n làm mờ màu sẹo, giúp da đều màu hơn.
vitamin E trị sẹo lồi
Chuẩn bị
•1/2 muỗng cà phê tinh dầu tràm trà
•1/2 muỗng dầu vitamin E
Cách thực hiện
•Trộn đều hỗn hợp vitamin E và tinh dầu tràm trà.
•Vừa thoa hỗn hợp lên vùng sẹo lồi vừa massage nhẹ nhàng.
•Sau đó giữ nguyên để hỗn hợp ngấm vào da.
•Sử dụng mỗi ngày để làm mờ sẹo nhanh chóng.
Một số phương pháp điều trị sẹo lồi chuyên nghiệp
Tiêm corticosteroid nội thương tổn
Khi sử dụng phương pháp tiêm corticosteroid nội thương tổn, các bác sĩ thường dùng triamcinolone acetonide để tiêm trực tiếp vào sẹo lồi. Phương pháp điều trị sẹo lồi này có thể đạt hiệu quả đến 70%. Nhưng cũng gần 50% sẹo lồi tái phát trong ṿng 5 năm.
Tiêm interferon – alpha
Interferon-alpha là các protein được tế bào sản sinh nhằm tăng cường hệ thống miễn dịch. Interferon-alpha được tiêm sau phẫu thuật cắt bỏ sẹo lồi để ngăn ngừa sẹo tái phát. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu y học cụ thể nào chứng minh hiệu quả của phương pháp điều trị này nên nó không được khuyên dùng.
Tiêm fluorouracil
Fluorouracil là một loại thuốc hóa trị, được dùng để tiêm trực tiếp vào sẹo lồi. Fluorouracil ngăn sự sao chép DNA, từ đó ngăn chặn sự phát triển quá mức của các mô tế bào h́nh thành sẹo lồi. Tuy nhiên, khoảng 50% số bệnh nhân điều trị bằng phương pháp này bị tái phát trong ṿng 1 năm. Tiêm Fluorouracil có thể được kết hợp với phương pháp corticosteoid để trị sẹo lồi.
Tiêm bleomycin
Bleomycin ức chế TGF – β và lysyl oxidase để giảm tổng hợp collagen nhằm giảm kích thước sẹo lồi. Tiêm bleomycin có thể gặp tác dụng phụ như tăng sắc tố da, teo da (trường hợp hiếm gặp).
Pulsed Dye Laser – laser xung nhuộm
Laser xung nhuộm được có khả năng cải thiện sẹo lồi, đặc biệt các sẹo lồi có màu đỏ hoặc đỏ sẫm. Phương pháp laser là phương pháp phổ biến được nhiều người áp dụng bởi tính hiệu quả và an toàn của chúng.
trị sẹo lồi bằng lazer nhuộm xung
Ngoài laser xung nhuộm, c̣n nhiều loại laser xâm nhập khác như laser CO2, laser Er: YAG được sử dụng trong điều trị sẹo lồi. Tuy nhiên, điều trị bằng laser khá tốn kém. Trong một số trường hợp, chúng có thể khiến vết sẹo lồi đỏ hơn, đóng vảy tiết, rỉ dịch hoặc thay đổi sắc tố da sau điều trị.
Miếng dán silicone
Tuy cơ chế hoạt động cũng như hiệu quả thực sự từ miếng dán silicone chưa được xác định rơ ràng nhưng bạn có thể thử áp dụng phương pháp điều trị này trong ṿng 6 tháng.
Miếng dán silicone sẽ được cắt theo kích thước vết sẹo của bạn. Khi dán, nó sẽ giúp bạn giảm cảm giác đau ngứa, ngăn sẹo lồi phát triển kích thước. Bạn nên vệ sinh miếng dán silicone mỗi ngày và thay mới sau từ 10 – 14 ngày.
Phẫu thuật cắt bỏ sẹo lồi
Khi dùng phương pháp phẫu thuật cắt bỏ sẹo lồi, các bác sĩ thường kết hợp với các biện pháp khác để pḥng ngừa sẹo lồi tái phát. Phẫu thuật cắt bỏ sẹo lồi thường được tiến hành sau khi tiêm corticosteroid nội thương tổn, băng ép, bôi imiquimod, dán silicone… Hiệu quả của phương pháp này từ khoảng 50 – 80% tùy vào từng trường hợp.
Phẫu thuật lạnh – cryotherapy
Phẫu thuật lạnh – cryotherapy là phương pháp sử dụng nitơ lỏng (hoặc carbon dioxide và argon) làm lạnh thương tổn (sẹo lồi) của bạn. Liệu tŕnh của phương pháp này thường kéo dài từ 3 – 10 lần, mỗi lần cách nhau 3 – 4 tuần.
Sau thời gian điều trị, vết sẹo lồi sẽ xẹp xuống và ít có biến chứng xảy ra. Tuy nhiên, ở một số trường hợp người có làn da sẫm màu, điều trị bằng phương pháp phẫu thuật lạnh – cryotherapy có thể khiến màu da của bạn sáng hơn hoặc tối hơn trước.
Phương pháp xạ trị thường được sử dụng sau khi thực hiện phẫu thuật cắt bỏ sẹo lồi. Tùy thuộc vào mỗi trường hợp sẽ có khả năng tái phát khác nhau.
Tuy nhiên, phương pháp này không được dùng cho trẻ em. Hiện nay, phương pháp này ít được sử dụng do xuất hiện khả năng ung thư tế bào vảy ở da tại vùng điều trị
Nặn mụn là một trong những cách loại bỏ mụn nhanh nhất. Nhưng nếu bạn mắc phải những sai lầm khi nặn mụn, t́nh trạng mụn có thể tệ hơn và dễ bị sẹo thâm. Hăy cùng Hello Bacsi kiểm tra xem bạn có đang mắc phải điều nào trong “11 sai lầm khi nặn mụn khiến da dễ bị sẹo” bên dưới không nhé!
1. Nặn mụn chưa “chín”
Khi thấy một nốt mụn xuất hiện trên mặt, chắc chắn nhiều bạn sẽ bị kích thích muốn nặn nó ra ngay. Đặc biệt, nếu đó c̣n là một “con quái vật khổng lồ”, nh́n cứ như là trung tâm của vũ trụ trên mặt bạn th́ bạn càng muốn tiêu diệt nó thật nhanh. Tuy nhiên, nếu làm việc này th́ bạn đă mắc phải sai lầm khi nặn mụn rồi đấy!
nặn mụn chưa chín
Khi nốt mụn chưa h́nh thành nhân mụn (cồi mụn), đừng cố gắng nặn nó ra. Theo tiến sĩ Adarsh Vijay Mudgil: “90% các trường hợp cố nặn các nốt mụn chưa chín đều tạo thành sẹo.” Bạn chỉ nên nặn mụn khi thấy các nốt mụn đă h́nh thành đầu trắng (hoặc vàng), khô lại và lỗ chân lông không c̣n bị sưng đỏ. Khi đó, bạn chỉ cần ấn nhẹ th́ sẽ dễ dàng nặn được cồi mụn ra ngoài.
2. Cạy mụn bằng móng tay
Một sai lầm khi nặn mụn rất tệ hại là cạy mụn hoặc nặn mụn bằng móng tay, đặc biệt khi mụn c̣n đau và sưng đỏ. Bác sĩ da liễu Tsippora Shainhouse khẳng định: “Tốt nhất là bạn không nên cạy mụn v́ nó có thể khiến t́nh trạng viêm nặng hơn, lâu lành hơn và có thể gây sẹo”.
Nếu được, hăy để yên cho đến khi cồi mụn khô lại, hiện rơ ra ngoài. Bạn cũng có thể đi khám da ở các trung tâm da liễu và xin tư vấn từ các bác sĩ.
3. Làm vỡ mụn mủ
Nhiều bạn có thói quen sờ mụn, bóp mụn cũng dễ khiến nốt mụn mủ vỡ ra trước khi chúng chín hẳn. Tuy nhiên, thói quen sai lầm này sẽ khiến bạn dễ bị sẹo lơm sau mụn hơn những người khác.
Bác sĩ Shainhouse cảnh báo rằng: “Khi bạn cạy hoặc bóp nốt mụn khiến chúng bị vỡ, vết thương sau khi lành lại có thể tạo thành sẹo”.
4. Nặn mụn nang
Bạn có biết về những nốt mụn h́nh thành sâu bên dưới da do vi khuẩn gây nhiễm trùng, tạo thành cục u chứa đầy mủ và gây đau ngứa không? Đó là mụn nang, một loại mụn rất khó trị và bạn tuyệt đối không được tự nặn chúng.
Bác sĩ Shainhouse chia sẻ thêm: “Khi mụn nang làm ổ sâu dưới da hoặc không có đầu mụn rơ ràng, việc nặn mụn không chỉ gây đau đớn mà c̣n dễ dẫn đến t́nh trạng viêm nang lông, làm vỡ mao mạch máu, khiến mụn nang lớn hơn và sưng tấy thêm.
Ngoài ra, những sai lầm khi nặn mụn nang c̣n có thể khiến nó phát triển lan rộng dưới da. Việc này có thể gây nhiễm trùng cục bộ (hay c̣n được gọi là viêm mô tế bào), sẽ có màu đỏ, sưng và đau ít nhất trong nhiều ngày.
Kể cả khi không bị nổi mụn, bạn cũng không nên sờ tay lên mặt. Trên bàn tay chúng ta có rất nhiều vi khuẩn ẩn nấp, khi bạn tiếp xúc với các vật dụng xung quanh, các vi khuẩn có hại cũng sẽ bám vào tay bạn. Việc hay sờ tay lên mặt sẽ khiến vi khuẩn này lây sang da mặt và gây mụn hoặc khiến t́nh trạng mụn nặng hơn.
sờ tay lên mặt
Khi chúng ta vô ư chạm tay vào một nốt mụn đă bị vỡ, vi khuẩn bên trong (thường là vi khuẩn tụ cầu) sẽ có cơ hội theo tay chúng ta xâm nhập được vào các lỗ chân lông xung quanh đó, gây nhiễm trùng da thứ cấp. Việc này sẽ kéo dài quá tŕnh lành vết thương, làm hỏng da và tạo thành sẹo.
6. Nặn dịch mủ
Sự thật là khi bạn nặn được một lượng dịch mủ ra ngoài th́ một lượng dịch mủ tương đương cũng đă vỡ ra bên dưới da của bạn. Sai lầm khi nặn mụn này sẽ khiến nốt mụn vừa nặn mủ có thể nhanh chóng tái phát, thậm chí bạn có thể bị nổi mụn mới ở vùng da xung quanh hoặc bị sẹo rỗ sau mụn.
Trong trường hợp bị nổi mụn mủ, bạn hăy kiên nhẫn chờ mụn hết sưng đỏ. Khi mụn chín, bạn có thể tiến hành nặn mụn hoặc đến các trung tâm da liễu để điều trị.
7. Sử dụng kim để chích mụn
Việc lấy kim để chích mụn là cách mọi người thường làm khi tự nặn mụn tại nhà, cách này giúp bạn dễ nặn mụn hoặc dịch mủ ra ngoài hơn. Tuy nhiên, bạn chỉ nên thực hiện thao tác này nếu thực sự am hiểu về nó.
Bởi một khi bạn làm sai cách sẽ gây thương tổn nghiêm trọng cho da. Đồng thời, trong điều kiện dụng cụ không được khử trùng tốt sẽ dẫn đến nhiễm trùng cục bộ, khiến các nốt mụn sưng viêm nặng hơn.
8. Để người khác nặn mụn cho bạn
Nếu một vài người thân thiết có sở thích nặn mụn muốn thay bạn “trừ khử” nốt mụn trên mặt th́ hăy khéo léo từ chối lời đề nghị này nhé! Việc đồng ư lời đề nghị này chỉ khiến bạn phạm phải sai lầm khi nặn mụn một cách gián tiếp thôi.
Việc nặn mụn tại nhà luôn vướng phải nguy cơ nhiễm trùng da cao do không đảm bảo được điều kiện vô trùng. Khi để một người khác nặn mụn cho bạn, nguy cơ này sẽ càng lớn hơn. Vi khuẩn từ tay hoặc móng tay của họ có thể xâm nhập vào vào nốt mụn gây mủ và có thể khiến vùng nổi mụn bị lan rộng.
9. Sử dụng kem có thành phần gây kích ứng da
Nhiều người cứ thấy da nổi mụn là ngay lập tức bôi kem đặc trị mụn hoặc các sản phẩm làm khô nốt mụn lên chúng. Trên thực tế, đây không phải là một biện pháp hay. Khi bạn chưa biết chắc chắc chúng thuộc loại mụn nào, việc sử dụng kem điều trị mụn sai có thể gây phản tác dụng.
thoa kem trị mụn sai
Bạn nên xác định kỹ loại mụn ḿnh đang gặp phải, sau đó mới bắt đầu tiến hành điều trị. Bên cạnh đó, bạn nên tránh dùng các sản phẩm có thành phần alcohol, hydrogen peroxide…
10. Soi gương phóng đại
Khi nổi mụn, bạn không nên sử dụng gương phóng đại. Gương phóng đại sẽ khiến bạn lầm tưởng t́nh trạng mụn của ḿnh nặng hơn trên thực tế. Chúng sẽ thôi thúc bạn muốn nặn mụn, ngay cả những nốt mụn chưa đến lúc nặn.
Khi bạn cố tiêu diệt nốt mụn trong khi chúng chưa chín sẽ dễ gây tổn thương da và để lại sẹo thâm. Việc soi gương phóng đại cũng dễ khiến bạn mất tự tin v́ luôn tưởng rằng da ḿnh có quá nhiều khuyết điểm.
Nếu bạn đă thực hiện đúng các bước để nặn mụn an toàn nhưng vẫn không lấy được cồi mụn ra th́ nốt mụn này của bạn có thể chưa đủ chín hoặc cần phải đến trung tâm da liễu mới xử lư được.
Việc bạn cố nặn đi nặn lại một nốt mụn chỉ gây tổn thương lớp biểu b́, làm mụn sưng đỏ, lâu lành hơn.
Trong hầu hết trường hợp, bác sĩ da liễu không khuyến khích bạn trị mụn bằng cách nặn v́ có nguy cơ dẫn đến một số biến cố khó lường. Tuy nhiên, đôi khi nặn mụn cũng có thể đem lại kết quả khả quan, chỉ cần bạn nặn mụn đúng cách.
Những nốt mụn xuất hiện trên da trông rất chướng mắt. Điều này khiến không ít người muốn giải quyết chúng ngay lập tức bằng cách nặn mụn, thay v́ chờ chúng chín và tự rụng.
Thực tế, các bác sĩ da liễu chưa bao giờ khuyến khích mọi người nặn mụn. Theo họ, đây là biện pháp cuối cùng để điều trị mụn v́ thao tác nặn mụn có thể can thiệp vào cơ chế tự chữa lành của cơ thể. Điều này dẫn đến nguy cơ để lại vết thâm, sẹo cũng như nhiễm trùng sau khi nặng mụn cao hơn.
Nhiều chuyên gia cũng cho biết, bạn không nên tự thử bất kỳ cách nặn nào đối với một số loại mụn, ví dụ như mụn bọc. Mặt khác, đối với những nốt mụn lành hơn như mụn đầu trắng hay đầu đen, bạn có thể loại bỏ chúng nhanh chóng bằng biện pháp nặn mụn. Tuy nhiên, hăy đảm bảo bạn nặn mụn đúng cách, nhằm giảm thiểu rủi ro liên quan có nguy cơ phát sinh.
Làm thế nào để nặn mụn đúng cách?
Mụn là “tổ hợp” vi khuẩn cùng bụi bẩn, dầu thừa… mắc kẹt trong lỗ chân lông. Khi bạn nặn mụn, vi khuẩn sẽ lan đến những khu vực khác trên da. Do đó, biện pháp điều trị mụn an toàn nhất là chờ nó tự biến mất. Theo nghiên cứu, da có khả năng tự giải quyết các nốt mụn tốt hơn so với sự can thiệp từ bên ngoài của bạn.
Tuy nhiên, phương pháp này cần nhiều thời gian để thực hiện. Nếu bạn cần nhanh chóng điều trị các loại mụn như mụn đầu trắng hoặc đầu đen, những hướng dẫn dưới đây sẽ giúp bạn nặn mụn đúng cách.
Nặn mụn đầu đen
Vi khuẩn và mủ trong mụn sẽ chuyển sang màu đen khi tiếp xúc với không khí. Do đó, mọi người gọi loại mụn này là mụn đầu đen. Một trong các đặc tính của mụn đầu đen là lỗ chân lông hở, nên mụn đầu đen dễ nặn hơn so với các loại mụn c̣n lại.
Nặn mụn đúng cách 1
Bạn có thể muốn t́m hiểu: 3 cách trị mụn đầu đen tại nhà bằng mặt nạ tự nhiên.
Cách thực hiện
•Hăy bắt đầu bằng cách thoa dung dịch chứa axit salicylic hoặc benzoyl peroxide vào khu vực bạn sẽ nặn mụn. Bạn có thể chọn dùng toner (nước hoa hồng) hoặc serum chứa axit salicylic. Benzoyl peroxide thường có trong các sản phẩm đặc trị mụn.
•Lưu ư bạn cần rửa tay kỹ bằng xà pḥng và nước ấm trước khi để tay tiếp xúc với da mặt.
•Sử dụng tăm bông và nhẹ nhàng ấn hai bên mụn đầu đen cùng lúc. Lưu ư là không trực tiếp ấn lên mụn nhé.
•Lúc này, dưới tác dụng của axit salicylic hoặc benzoyl peroxide cùng áp lực từ tăm bông, mụn đầu đen sẽ dễ dàng trồi ra khỏi lỗ chân lông.
•Tiếp đến, hăy sử dụng toner chứa chiết xuất cây phỉ để làm se da, đồng thời khử trùng khu vực nặn mụn. Ngoài ra, bước này c̣n có công dụng ngăn ngừa mụn tái phát.
Có thể bạn chưa biết: Toner cho da mụn liệu có thật sự cần thiết?
Nặn mụn đầu trắng
Mụn đầu trắng c̣n được xem là mụn trứng cá dạng nhẹ. Những nốt mụn đầu trắng lớn (có thể thấy phần mủ trắng kẹt trong lỗ chân lông) thường khiến bạn cảm thấy tự ti về ngoại h́nh của ḿnh do sự hiện diện của chúng trên da rất bắt mắt người đối diện. Nhằm nhanh chóng giải quyết vấn đề này, các cô gái sẽ muốn biết làm thế nào để nặn mụn đầu trắng đúng cách.
Cách thực hiện
•Đầu tiên, bạn nên rửa tay kỹ trước khi nặn mụn để giúp ngăn ngừa t́nh trạng lây nhiễm chéo giữa vi khuẩn gây mụn trên da và vi khuẩn ở tay.
•Tương tự phương pháp nặn mụn đầu đen, trước hết bạn sẽ cần dùng dung dịch benzoyl peroxide hoặc axit salicylic lên khu vực xuất hiện mụn đầu trắng. Đây là những thành phần có khả năng giảm viêm, đồng thời hỗ trợ quá tŕnh nặn mụn diễn ra thuận lợi hơn.
•Đối với mụn đầu trắng, bạn sẽ cần đến sự hỗ trợ từ kim y tế để “mở đường” lấy nhân mụn ra ngoài. Bởi v́ kim y tế đă tiệt trùng nên bạn có thể bỏ qua bước khử trùng kim. Tuy nhiên, sau khi dùng bạn cần vứt kim ngay, không tái sử dụng.
•Cẩn thận đâm kim vào phần mủ trắng theo chiều ngang và nhẹ nhàng kéo đầu kim ra.
•Kẹp bông g̣n hoặc bông tẩy trang tiệt trùng giữa hai ngón tay để lấy hết mủ cũng như nhân mụn từ hai bên nốt mụn. Điều này hạn chế t́nh trạng vi khuẩn bị đẩy lại vào lỗ chân lông.
•Cuối cùng, đừng quên sát trùng miệng vết thương và chất kháng khuẩn như tinh chất cây phỉ nhé.
Các biện pháp điều trị mụn khác
Nặn mụn đúng cách là phương pháp tương đối an toàn đối với các cô gái muốn giải quyết vấn đề mụn nhọt trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn khuyến nghị trước khi tiến hành nặn mụn, bạn nên xem xét những lựa chọn thay thế sau:
Đến gặp bác sĩ da liễu
Khi người tiến hành nặn mụn là bác sĩ da liễu, họ sẽ thực hiện quy tŕnh này bằng các dụng cụ đặc hiệu. Ngoài ra, công đoạn nặn mụn cũng sẽ diễn ra trong môi trường vô trùng. Hai yếu tố trên có khả năng giảm thiểu nguy cơ tái nhiễm trùng da hiệu quả hơn hẳn so với biện pháp tự nặn mụn đúng cách ở nhà.
Áp dụng biện pháp nhiệt
Một chiếc túi chườm nóng hoặc miếng vải tiệt trùng nhúng qua nước nóng và vắt khô có thể làm dịu cơn đau ở khu vực nổi mụn do viêm. Đồng thời, nhiệt c̣n giúp mở lỗ chân lông dễ dàng. Khi lỗ chân lông mở ra, da có thể tự giải phóng những tác nhân gây hại mắc kẹt ở đây.
Sử dụng thuốc không kê đơn
Một số sản phẩm điều trị mụn không kê đơn có khả năng đẩy nhanh tốc độ trị mụn của da. Điều này nhờ vào các hoạt chất như:
•Axit salicylic
•Lưu huỳnh
•Benzoyl peroxide
Nặn mụn đúng cách 3
Mặt khác, khi áp dụng biện pháp này, các chuyên gia khuyến nghị bạn nên bắt đầu với sản phẩm trị mụn chứa benzoyl peroxide với nồng độ thấp. Làm như vậy cũng sẽ giảm thiểu t́nh trạng da bị kích ứng với các thành phần trên.
Bạn có thể quan tâm: T́m hiểu về các sản phẩm trị mụn để lấy lại làn da mịn màng!
Dùng sản phẩm chăm sóc da mụn
Bên cạnh việc giải quyết các nốt mụn khó coi, chăm sóc da mụn cũng đóng vai tṛ quan trọng trong việc điều trị mụn. Một số sản phẩm chăm sóc da mụn thường được các cô gái tin dùng bao gồm:
•Baking soda
•Tinh dầu tràm trà
•Mặt nạ than hoạt tính
Theo nhiều chuyên gia, bạn không nên thử nặn một số loại mụn dưới đây, bao gồm:
•Mụn nhọt (một loại áp xe do nhiễm trùng nang lông)
•Mụn trứng cá dạng nang
•Mụn ẩn
Nếu không nh́n thấy đầu trắng hoặc đen ở nốt mụn, bạn tuyệt đối đừng cố gắng nặn chúng. Việc cố t́nh nặn những nốt mụn chưa chín hoặc thuộc các loại mụn trên có nguy cơ đẩy vi khuẩn đi sâu vào các lớp da bên trong. Điều này không chỉ khiến da tốn nhiều thời gian để chữa lành hơn mà c̣n có nguy cơ để lại sẹo mụn vĩnh viễn trên khuôn mặt.
Bạn có thể chưa biết: 7 sai lầm hàng đầu trong điều trị mụn trứng cá.
Trong một số trường hợp, đôi khi việc nặn mụn không đem lại kết quả tiêu cực, chỉ cần bạn nặn mụn đúng cách. Tuy nhiên, bạn không nên h́nh thành thói quen này và luôn ghi nhớ vấn đề vệ sinh trước khi thực hiện để tránh nhiễm trùng.
Nặn mụn đúng cách 4
Ngoài ra, bạn c̣n cần chú ư không trang điểm ở khu vực mụn vừa nặn. Điều này có nguy cơ tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ ở lỗ chân lông.
Nếu mặt thường xuyên nổi mụn, bạn hăy lên lịch hẹn với bác sĩ da liễu để nhanh chóng có biện pháp điều trị. Một số phương pháp sau có thể giúp bạn giảm thiểu sự xuất hiện của mụn, bao gồm:
•Sử dụng thuốc trị mụn theo toa
•Thay đổi chế độ ăn uống hợp lư
•Dùng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp
Mụn có xu hướng phát sinh nhiều ở những cô gái sở hữu làn da dầu. Để cải thiện t́nh trạng này, bạn nên t́m hiểu làm thế nào để chăm sóc da dầu mụn đúng cách.
Da dầu và các nốt mụn đi kèm là nỗi ám ảnh của nhiều cô gái, đặc biệt ở những quốc gia có khí hậu nhiệt đới như Việt Nam. Chúng ảnh hưởng tiêu cực đến vẻ bề ngoài của phụ nữ, khiến họ cảm thấy tự ti khi đứng trước người đối diện.
Thực tế, chăm sóc da là “ch́a khóa vàng” giúp bạn thoát khỏi t́nh cảnh khó chịu trên. Vậy, bạn đă biết chăm sóc da dầu mụn như thế nào chưa?
Bạn có thể quan tâm: Các bước chăm sóc da hàng ngày mà bạn cần thuộc ḷng.
Da dầu mụn là ǵ?
Một đặc điểm của da dầu hay da nhờn là độ bóng trên da, đặc biệt là ở vùng chữ T, bao gồm trán, mũi và cằm. Ngoài ra, lỗ chân lông trên da dầu cũng thường to và có nguy cơ cao phát sinh mụn. Những t́nh trạng này là do sự hoạt động quá mức cần thiết của tuyến bă nhờn.
Mặt khác, mụn trứng cá có thể xuất hiện ở nhiều khu vực bên cạnh mặt, chẳng hạn như cổ, vai, ngực và lưng. Sự hiện diện của những nốt sần này không chỉ gây kích ứng và viêm ở da mà để lại vết thâm hoặc thậm chí là sẹo.
Vết thâm đề cập đến vùng da chuyển màu sẫm. Đây là hệ quả của t́nh trạng viêm da do mụn hoặc chàm. Các vùng da tối màu có thể dần biến mất theo thời gian. Nếu bạn muốn đẩy nhanh quá tŕnh này, một số phương pháp chăm sóc da dầu mụn có thể hỗ trợ.
Làm thế nào để chăm sóc da dầu mụn đúng cách?
Thực tế, về mặt cơ bản, chu tŕnh chăm sóc da dầu mụn tương tự các bước chăm sóc da thông thường. Bạn chỉ phải lưu ư thêm một số quy tắc chăm sóc phù hợp với tính chất tiết nhiều dầu và có mụn của da, chẳng hạn như:
1. Mỗi ngày rửa mặt hai lần
Để giảm thiểu độ nhờn khó chịu trên da, bạn nên cố gắng giữ da mặt sạch. Quy tắc chăm sóc da dầu mụn cơ bản nhất là rửa mặt hai lần mỗi ngày, vào buổi sáng và tối.
Bạn có thể sử dụng xà pḥng tạo bọt hoặc sản phẩm rửa mặt dạng kem hoặc sữa để hỗ trợ làm sạch sâu từng lỗ chân lông trên da. Theo các chuyên gia, sản phẩm tạo bọt dường như hữu dụng hơn trong việc làm sạch dầu thừa cũng như đem lại cho làn da cảm giác tươi mát và sạch sẽ.
Chăm sóc da dầu mụn 1
Ngoài ra, bạn nên tập thói quen lau mặt (và cả cơ thể, nếu được) sau những buổi sinh hoạt ngoài trời hay rèn luyện thể chất. Mồ hôi do cơ thể tiết ra có khả năng tạo điều kiện thuận lợi cho mụn trứng cá phát sinh.
Trong trường hợp không có nước sạch và sản phẩm rửa mặt, bạn có thể làm sạch mặt bằng khăn ướt tiệt trùng. Hiện nay, loại sản phẩm này đă xuất hiện rất nhiều trên thị trường.
Một số người có thể bị ám ảnh về vấn đề sạch sẽ quá mức, dẫn đến t́nh huống một ngày họ rửa mặt nhiều hơn hai lần. Thực tế, điều này không tốt đối với làn da dầu có mụn. Mặt nhờn và bẩn chỉ là một trong nhiều yếu tố góp phần h́nh thành các nốt mụn trứng cá. Do đó, rửa mặt thường xuyên hơn không có tác dụng loại bỏ những nốt sần khó chịu này.
Thêm vào đó, rửa mặt quá nhiều có thể gây khô da. Từ đó, lượng dầu sẽ được tiết ra nhiều hơn, gây nên hiện tượng bóng nhờn trên da mặt.
Bạn có thể muốn t́m hiểu: Mẹo rửa mặt đúng cách cho làn da trắng sạch mịn màng.
2. Sử dụng astringent
Astringent là một loại toner (nước hoa hồng) có tác dụng kiểm soát tốt lượng dầu tiết trên da mặt. Cụ thể hơn, sản phẩm này giúp bạn “rửa mặt” lần hai bằng cách loại bỏ phần dầu thừa ra khỏi da, từ đó tạm thời thu nhỏ lỗ chân lông. Ngoài ra, một số sản phẩm astringent c̣n chứa thành phần axit glycolic hoặc axit salicylic vô cùng hữu dụng trong việc điều trị mụn trứng cá.
V́ những yếu tố trên, sự góp mặt của astringent là điều cần thiết trong chu tŕnh chăm sóc da dầu mụn.
Cách sử dụng astringent hiệu quả tương tự cách dùng toner. Trước tiên, bạn thấm dung dịch vào miếng bông tẩy trang tiệt trùng rồi dùng nó để lau toàn bộ vùng mặt và cổ. Bước chăm sóc da dầu mụn này được thực hiện sau bước rửa mặt và trước khi bạn dùng sản phẩm dưỡng ẩm hoặc trị mụn.
Bạn có thể muốn đọc thêm: 7 thói quen giúp bạn tự trị mụn hiệu quả.
3. Chọn dùng sản phẩm chăm sóc da chứa gốc nước và không cồn
Đối với các cô gái sở hữu làn da dầu, họ chắc chắn không hề muốn bôi thêm dầu lên da của chính ḿnh. V́ vậy, trong trường hợp này, bạn hăy chọn dùng các sản phẩm có đề cập “không dầu” (oil-free) trên nhăn, ví dụ như:
•Sản phẩm dưỡng ẩm
•Kem chống nắng
•Sản phẩm trang điểm như kem nền, phấn phủ…
Mặt khác, bạn cũng có thể muốn sử dụng các sản phẩm dán nhăn “không gây tắc nghẽn lỗ chân lông (non comedogenic). Những sản phẩm chăm sóc da này đă được công nhận không chứa thành phần làm tắc nghẽn lỗ chân lông, từ đó giảm thiểu nguy cơ phát sinh mụn trứng cá.
Ngoài ra, sản phẩm chứa gốc nước lại là một sự lựa chọn tuyệt vời khác dành cho những người da dầu và có mụn. Loại sản phẩm chứa gốc nước này thường có dạng gel với đặc tính dễ thấm thấu sâu vào trong tế bào và không để lại bất kỳ lớp phủ nặng nề nào trên da.
Các loại thuốc trị mụn cho da dầu cũng thường ở dạng gel, chẳng hạn như Difin, Retin-A… Nếu sản phẩm trị mụn hiện tại của bạn chứa nồng độ axit cao hoặc bạn cảm thấy da tiết ra nhiều dầu hơn b́nh thường, hăy hỏi ư kiến của bác sĩ da liễu về một sản phẩm điều trị dạng gel khác.
4. Không chà xát da quá mạnh
Đối với nhiều phụ nữ, chà xát da thể hiện bạn đă làm sạch da mặt, góp phần duy tŕ độ mịn màng của bộ phận này. Đặc biệt, một số người da dầu c̣n đem công việc này trở thành thói quen khó bỏ. Tuy nhiên, liệu công đoạn chà xát da này có thật sự giúp bạn làm sạch sâu lỗ chân lông, loại bỏ mụn và giảm nhờn không?
Thực tế, câu trả lời là không. Chà xát da bằng những hoạt chất tẩy da chết, miếng rửa mặt hoặc khăn lau sẽ không làm cho da bạn bớt nhờn hay cải thiện t́nh trạng mụn trứng cá. Ngược lại, điều này có nguy cơ gây kích ứng da. Do đó, bạn nên chọn biện pháp chăm sóc da nhẹ nhàng hơn.
5. Dùng sản phẩm tẩy tế bào chết và thuốc đặc trị mụn định kỳ
Thuốc điều trị mụn trứng cá và các sản phẩm tẩy tế bào chết có công dụng giảm thiểu dầu thừa, từ đó cải thiện t́nh trạng nổi mụn cũng như lỗ chân lông to. Thông thường, lỗ chân lông ở những người da dầu có xu hướng “nở” rơ ràng. Tương tự mụn trứng cá, lỗ chân lông to cũng khiến không ít cô nàng cảm thấy tự ti về vẻ ngoài của bản thân.
Mặc dù se khít lỗ chân lông là điều bất khả thi, nhưng bạn vẫn có thể tạm thời “thu nhỏ” chúng trong mắt người đối diện bằng các bước chăm sóc da phù hợp, chẳng hạn như:
•Sử dụng thuốc trị mụn có thêm công dụng thu nhỏ lỗ chân lông. Retinoids là hoạt chất điển h́nh cho trường hợp này. Ngoài ra, axit salicylic cũng là lựa chọn không tệ đối với việc đối phó với mụn và lỗ chân lông to.
•Trong trường hợp mụn không phải là vấn đề nghiêm trọng và bạn chỉ muốn giải quyết t́nh trạng lỗ chân lông to, biện pháp tẩy tế bào chết hóa học sẽ hữu dụng. Các axit alpha hydroxy, như axit glycolic, có khả năng lấy đi những mảnh vụn da chết trong từng lỗ chân lông, giúp chúng trông nhỏ hơn đáng kể.
Chăm sóc da dầu mụn 3
Đối với việc sử dụng thuốc trị mụn, bạn nên tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ da liễu để hạn chế những tác dụng phụ có nguy cơ xảy ra. Ngoài ra, bạn chỉ cần tẩy tế bào chết mỗi tuần hai lần. Tẩy da chết quá nhiều có thể gây khô da, khiến các tuyến sản sinh dầu hoạt động mạnh trở lại.
Sữa rửa mặt cho da mụn, chọn sao cho đúng?
Đây là một bài viết được tài trợ. Để biết thêm thông tin về chính sách Quảng cáo và Tài trợ của chúng tôi, vui ḷng đọc thêm tại đây.
Tài trợ bởi
Tác giả: Hà Vũ
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
.
Sữa rửa mặt cho da mụn, chọn sao cho đúng?
Bạn nghĩ làm sạch da là công đoạn quan trọng nhất trong hàng tá bước chăm sóc da? Trên lư thuyết là vậy, nhưng nếu sản phẩm sữa rửa mặt bạn chọn không phù hợp với làn da ḿnh, nhất là khi da bạn có mụn, t́nh trạng mụn sẽ trở nên trầm trọng hơn.
Nên chọn loại sữa rửa mặt nào cho làn da mụn của ḿnh để vừa làm sạch da, vừa không gây kích ứng? Hăy tham khảo một số bí quyết sau:
Kết cấu sữa rửa mặt: bọt hoặc gel đều được
Hầu hết các làn da mụn đều đổ dầu nhiều quá mức b́nh thường. Thế nên, bạn gái có xu hướng chọn các loại sữa rửa mặt nhiều bọt để làm sạch dầu nhờn tối đa. Điều này là tốt, song nếu sản phẩm bạn chọn quá nhiều bọt, sẽ gây khô da. Lời khuyên cho bạn là theo dơi t́nh trạng da sau khi rửa mặt, nếu thấy thông thoáng dễ chịu th́ tốt, c̣n có vẻ căng rát th́ nên đổi sang loại sữa rửa mặt ít bọt hơn.
Dạng gel ít bọt sẽ an toàn và dịu nhẹ hơn cho làn da và đặc biệt phù hợp với tất cả các loại da. Dạng gel có khả năng làm sạch sâu mà hoàn toàn không khiến da khô đi, đồng thời cung cấp độ ẩm, cân bằng độ PH trên da vô cùng tốt.
Đừng chọn loại có cát
Sữa rửa mặt có những hạt cát nhỏ li ti chỉ thích hợp với da thường hoặc da khô. Nếu sử dụng cho da mụn, chúng sẽ chà xát lên các nốt mụn, khiến t́nh trạng viêm trở nên trầm trọng hơn.
Khi chọn sữa rửa mặt có cát, các bạn gái hy vọng hạt cát có tác dụng tẩy rửa mạnh sẽ cuốn trôi bă nhờn, làm da sạch bong kin kít. Họ không biết rằng điều này vừa không cần thiết vừa sai lầm. Da mụn là làn da đang bị tổn thương, lớp màng tự nhiên bảo vệ da đang bị hư tổn. Mụn càng nặng, bạn càng nên chọn các sản phẩm nhẹ nhàng trong bước làm sạch để chuẩn bị cho những bước dưỡng da kế tiếp.
Chọn sản phẩm có độ pH từ 4 đến 6,5
Không chỉ riêng da mụn mà đối với tất cả các loại da, bạn đều nên chọn sản phẩm rửa mặt có độ pH không quá cao v́ sẽ làm da khô, tróc. Thông thường, độ pH tự nhiên của da (được quyết định bởi các acid béo trong lớp nhờn tự nhiên trên da) dao động từ 4 đến 6,5. Nếu pH quá thấp, da quá nhiều dầu nên luôn trong t́nh trạng căng bóng, khiến lỗ chân lông bị tắc nghẽn – điều kiện thuận lợi để mụn sinh sôi nảy nở.
Ngược lại, độ pH quá cao sẽ làm mất lớp dầu cần thiết trên da, làm da bị mất nước trầm trọng. Điều này khiến các vi khuẩn có hại dễ xâm nhập vào da, trong đó có vi khuẩn P. Acnes gây mụn.
Chọn thành phần phù hợp với t́nh trạng da
Không phải tất cả các loại mụn đều có thể dùng một loại sữa rửa mặt như nhau. Mỗi loại mụn có đặc tính riêng và chỉ khi hiểu rơ đặc tính của từng loại, bạn mới chọn được sản phẩm làm sạch phù hợp.
√ Đối với các loại mụn không viêm, hăy chọn sữa rửa mặt chứa acid salicylic giúp tăng tốc độ đào thải tế bào chết và làm thông thoáng lỗ chân lông.
√ Nếu da đang bị nổi nhiều mụn viêm, sữa rửa mặt chứa thành phần benzoyl peroxide, AHA, BHA là lựa chọn phù hợp. AHA loại bỏ tế bào chết trên bề mặt da, BHA đi sâu vào các lỗ chân lông để lấy đi phấn trang điểm, dầu thừa, trong khi benzoyl peroxide giúp làm giảm vi khuẩn gây ra mụn trứng cá.
√ Nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc điều trị mụn trứng cá nào, như Retin-A hay Benzaclin, hăy làm sạch da mặt nhẹ nhàng bằng chất tẩy rửa nhẹ như Cetaphil.
Đối với các làn da đang bị tổn thương do mụn, bạn hăy chọn những thành phần làm sạch có khả năng làm dịu như trà xanh, gạo, nha đam, hoa cúc… để tránh cho da bị kích ứng hoặc mẩn ngứa. Các sản phẩm này đảm bảo độ an toàn tuyệt đối, cho hiệu quả rơ rệt trong việc làm sạch và chăm sóc làn da mụn.
Một thành phần rất được ưa chuộng khi chăm sóc da mụn, đó là nghệ vàng. Song bạn thường e ngại màu vàng dính ra quần áo sẽ khó giặt sạch. Mọi lo ngại đó đă hoàn toàn được giải quyết khi tinh chất nghệ vàng là curcumin được bào chế bằng công nghệ Nano hiệu đại giúp tăng cường khả năng thẩm thấu, tính kháng viêm, chống khuẩn tốt nhanh chóng tái tạo tổn thương da do mụn để lại. Cùng với đó là chiết xuất lá Neem ngăn ngừa h́nh thành vi khuẩn gây mụn hiệu quả. Các thành phần này đều có trong sản phẩm Gel rửa mặt ngừa mụn Decumar Clean. Bạn hoàn toàn có thể tin tưởng và sử dụng để chăm sóc làn da mỗi ngày.
sữa rửa mặt cho da mụn
Tránh các thành phần có nguy cơ gây kích ứng
Cồn
Đây là thành phần khá phổ biến trong các sản phẩm trị mụn, có tác dụng kiềm dầu và giúp các thành phần khác thẩm thấu nhanh hơn vào da. Tuy nhiên, những làn da dễ bị kích ứng thường không “ưa” cồn. V́ vậy nếu da bạn thuộc dạng “khó chiều”, hăy né thành phần này ra nhé!
Các chất bảo quản
Các chất này hiện diện trong hầu hết những sản phẩm có chứa thành phần nước. Ưu điểm của chúng là ngăn ngừa vi khuẩn tích tụ (và giữ cho sản phẩm có tuổi thọ lâu hơn) nhưng rất dễ gây phản ứng phụ, đặc biệt là trên những làn da nhạy cảm.
Hương liệu
Các hương liệu nhân tạo chính là nguyên nhân số một gây ra dị ứng cho da. Thậm chí nếu sản phẩm được gắn mác “không mùi”, nó vẫn chứa thành phần hương liệu để che giấu mùi của các hợp chất tạo thành.
Lời khuyên cho bạn là thử sản phẩm trước khi sử dụng bằng cách bôi lên phần da ở mặt trong cổ tay. Nếu không có phát ban hay mẩn đỏ xuất hiện sau 24 giờ, bạn có thể yên tâm sử dụng.
Dùng xà pḥng có ổn không?
Một số loại xà pḥng có thể được sử dụng để làm sạch da mặt. Tuy nhiên, bạn cần kiểm tra kỹ độ pH của chúng bởi các chất tẩy rửa thường có độ pH rất cao (chất kiềm), sẽ rất khô và có thể gây kích ứng da. Tốt nhất, bạn chỉ nên dùng xà pḥng để tắm.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
