Sóng xung kích của vụ nổ ngày 18/9 lan rộng tới 320km, cường độ rung lắc như động đất. Thị trấn 11.000 dân của Nga khẩn cấp sơ tán.
Nổ như "bom hạt nhân"
Tạp chí Newsweek (Mỹ) đưa tin, cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) do Ukraine tiến hành nhằm vào kho đạn dược ở vùng Tver của Nga trong ngày 18/9 đă được mô tả như "cuộc tấn công đơn lẻ lớn nhất" nhằm vào Nga kể từ khi Moscow phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine tháng 2/2022.
H́nh ảnh vụ nổ ở Toropets, vùng Tver (Ảnh: MK)
H́nh ảnh được chia sẻ trên mạng xă hội cho thấy một quả cầu lửa khổng lồ sau cuộc tập kích nhằm vào kho vũ khí của Cục Tên lửa và Pháo binh (GRAU) Nga ở thị trấn Toropets, vùng Tver, cách Moscow khoảng 386km về phía tây. Theo hăng tin Reuters (Anh), đây là thị trấn 1.000 năm tuổi, có dân số hơn 11.000 người.
Căn cứ vào h́nh ảnh quả cầu lửa h́nh nấm bốc lên, nhiều ư kiến cho rằng lượng vũ khí phát nổ đă giải phóng năng lượng tương đương với một quả bom hạt nhân chiến thuật.
Cố vấn Bộ Nội vụ Ukraine Anton Gerashchenko dẫn các báo cáo cho biết, vụ nổ tại Toropets có sức công phá tương đương 1,3 đến 1,8 kiloton thuốc nổ TNT, với sóng xung kích lan rộng tới 320km.
Trong khi đó, theo ước tính của chuyên gia George William Herbert thuộc Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury tại Monterey (bang California), vụ nổ này có sức công phá tương đương 200 - 240 tấn thuốc nổ mạnh.
Cận cảnh nổ kho đạn dược ở Toropets. Nguồn: The Times and The Sunday Times
Các vệ tinh của Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) đă phát hiện nhiều nguồn nhiệt phát ra từ Toropets, trong khi các trạm theo dơi động đất đă ghi nhận tín hiệu từ các cảm biến xác định mức độ rung lắc tương đương một trận động đất nhỏ trong khu vực.
Theo cổng thông tin về núi lửa Volcano Discovery, cường độ của các cơn địa chấn đạt tới 2,8 độ Richter.
"Một trận động đất có cường độ 2,8 độ tương đương với vụ nổ đồng thời của 8.000 - 9.000 tấn thuốc nổ TNT đă được ghi nhận" - chuyên gia về thuốc nổ Ivan Baranov nói với tờ Newizv (Nga).
Theo Newsweek, vụ nổ được cho là bắt đầu từ 3h30 sáng ngày 18/9 (theo giờ địa phương) và tới chiều cùng ngày, khoảng 30.000 tấn đạn pháo đă phát nổ hoặc vẫn đang phát nổ. Đám cháy lớn vẫn tiếp diễn chưa có dấu hiệu dừng lại.
Tờ MK (Nga) cho hay, để đảm bảo an toàn cho cư dân ở các khu vực lân cận, một cuộc di tản đă được tiến hành.
Tờ Kyiv Indepedent dẫn một nguồn tin trong Cơ quan an ninh Ukraine (SBU) tuyên bố, máy bay không người lái của Ukraine "đă xóa sổ hoàn toàn một nhà kho lớn chứa tên lửa và đạn pháo" được quân đội Nga sử dụng.
Nguồn tin đồng thời tiết lộ rằng, các cuộc tấn công tương tự và các cơ sở quân sự khác của Nga đang được Ukraine lên kế hoạch nhằm "tiếp tục giảm thiểu tiềm năng tên lửa của Moscow một cách bài bản".
Có ǵ bên trong kho đạn của Nga?
Theo EuroNews, kho đạn ở Toropets được cải tạo vào năm 2018, ước tính lưu trữ hàng tấn đạn dược quân sự, trong đó có thuốc nổ, đạn pháo và tên lửa đạn đạo.
Cựu Thứ trưởng Quốc pḥng Nga Dmitry Bulgakov - người vừa bị bắt v́ cáo buộc tham nhũng vào đầu năm nay - cho biết, sau khi cải tạo, cơ sở này đă đáp ứng "tiêu chuẩn quốc tế cao nhất" và có khả năng chống lại nhiều loại tên lửa, "thậm chí là một cuộc tấn công hạt nhân quy mô nhỏ". Thông tin này hiện đang làm dấy lên nhiều tranh căi ở Nga về mức độ bảo vệ thực sự của kho đạn.
Theo các nguồn tin của Ukraine, kho đạn ở Toropets c̣n chứa các thùng nhiên liệu, cũng như tên lửa dành cho hệ thống tên lửa Iskander, hệ thống tên lửa Tochka-U, bom dẫn đường trên không và nhiều loại đạn pháo khác nhau.
Người đứng đầu Trung tâm Chống thông tin sai lệch của Ukraine Andriy Kovalenko cho biết, Nga cũng đă bắt đầu lưu trữ đạn dược của Triều Tiên tại Toropets, trong đó có tên lửa đạn đạo KN-23.
Theo h́nh ảnh được chia sẻ bởi ông George Barros - Trưởng nhóm mảng Nga tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW, trụ sở tại Washington), những cột khói lớn bao phủ phần lớn khu vực kho đạn ở Toropets, trong khi quan sát kỹ hơn khu vực lưu trữ đạn dược sẽ thấy đám cháy tiếp tục bùng phát trong và gần một số boongke.
Ông Barros cho biết, phần lớn đạn dược có lẽ được lưu trữ dưới ḷng đất. Hiện tại, quy tŕnh đánh giá thiệt hại đầy đủ vẫn chưa thể thực hiện được do khói dày đặc phía trên khu vực. Tuy nhiên, việc các boongke có thể bị phá hủy cũng có thể là do Nga bố trí các boongke quá gần nhau.
Theo tờ Gazeta (Nga), cuộc tấn công của Ukraine bao gồm ít nhất 15 UAV. Các nhân chứng cho biết, những ngôi nhà của họ rung chuyển theo chu kỳ, cứ mỗi 10-15 phút một lần, do những vụ nổ lớn.
Nửa giờ sau báo cáo đầu tiên về vụ cháy nổ, các cư dân tại Toropets đă được sơ tán một phần. Trên mạng xă hội, chính quyền Toropets đă nhiều lần kêu gọi mọi người rời đi ngay lập tức, lối vào thị trấn bị phong tỏa.
Trong khi đó, theo Bộ Quốc pḥng Nga, Ukraine đă sử dụng 54 UAV trong vụ tập kích vào tối 17/9 và rạng sáng 18/9. Cuộc tấn công diễn ra đồng thời ở 5 khu vực của Nga.
Theo Thống đốc vùng Tver Igor Rudenya, lực lượng pḥng không địa phương đă được kích hoạt để đánh chặn UAV Ukraine, đồng thời cho biết mảnh vỡ từ UAV Ukraine rơi xuống đă gây ra hỏa hoạn lớn ở Toropets, cơ quan dịch vụ khẩn cấp của Nga phải khẩn trương ứng phó.
Tờ EuroNews nhận định, thị trấn Toropets nằm cách biên giới Ukraine khoảng 470 km về phía bắc. Do đó, việc phá hủy kho đạn dược được lưu trữ ở đó rất có thể sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nhóm tác chiến phía bắc của quân đội Nga, bao gồm cả nguồn cung cấp cho quân đội ở Kursk, Belgorod và Bryansk.
VietBF@ Sưu tập