Theo như Mỹ và Hà Lan mới đây đưa ra thông báo tăng cường thắt chặt kiểm soát xuất khẩu các công nghệ mũi nhọn, như linh kiện máy tính lượng tử, máy sản xuất chíp bán dẫn thế hệ mới nhất, khiến bộ Ngoại Giao Trung Quốc liền phản ứng lên tiếng lấy làm tiếc về quyết định của Mỹ và Hà Lan như trên.
H́nh minh họa: Một bảng chíp điện tử dùng cho máy tính do công ty Trung Quốc Kunlunxin chế tạo, tại một cuộc triển lăm điện tử tại Thượng Hải, ngày 05/07/2023. AP - Ng Han Guan
Chỉ một hôm sau khi Mỹ thông báo thắt chặt kiểm soát xuất khẩu các công nghệ mũi nhọn, như linh kiện máy tính lượng tử, máy sản xuất chíp bán dẫn thế hệ mới nhất, chính phủ Hà Lan hôm 06/09/2024 tuyên bố siết chặt thêm nữa các biện pháp hạn chế xuất khẩu ra ngoài Liên Hiệp Châu Âu các loại máy sản xuất chịp điện tử, chẳng hạn như máy sản xuất của tập đoàn ASML hàng đầu thế giới về chế tạo thiết bị phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn.
Bộ Thương Mại Mỹ sẽ kiểm soát việc xuất khẩu các công nghệ mũi nhọn này và có thể cấm nếu thấy việc xuất khẩu sẽ gây hậu quả cho an ninh quốc gia Mỹ. Trong khi đó, phó thư kư chuyên trách Cục Công nghiệp và An ninh Mỹ nhấn mạnh biện pháp mới nhằm bảo đảm là các công cụ kiểm soát của Mỹ thích ứng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và sẽ đạt hiệu quả nhất khi Washington phối hợp với các đối tác quốc tế của Mỹ.
Theo AFP, đây là một biện pháp bổ sung của Washington nhằm hạn chế khả năng Trung Quốc, Iran và Nga tiếp cận các thiết bị công nghệ tiên tiến, giúp Mỹ kiểm soát và hạn chế tốt hơn nguy cơ các nước này lách lệnh trừng phạt hoặc lệnh cấm xuất khẩu. Châu Âu và Mỹ đặc biệt lo ngại Trung Quốc sẽ sử dụng máy sản xuất chip cho mục đích quân sự hoặc gián điệp kinh tế.
Liên quan đến Hà Lan, bộ trưởng Ngoại thương Reinette Kleve cho biết Amsterdam đưa ra quyết định v́ « an ninh » của Hà Lan, đặc biệt là trong bối cảnh « địa chính trị hiện nay ». Từ hôm nay 07/09 trở đi, việc hạn chế xuất khẩu có hiệu lực với thêm nhiều loại thiết bị sản xuất tân tiến : các công ty kinh doanh máy móc sản xuất chip điện tử phải xin giấy phép quốc gia để có thể xuất khẩu.
Phản ứng của Trung Quốc
Khi được AFP hỏi, bộ Ngoại Giao Trung Quốc hôm qua lấy làm tiếc về quyết định của Mỹ và Hà Lan. Bắc Kinh khẳng định « luôn phản đối phương pháp chính trị hóa các quan hệ kinh tế - thương mại b́nh thường và việc liên hệ chúng với các vấn đề an ninh quốc gia ». Bắc Kinh cảnh báo : « Trung Quốc sẽ theo dơi sát sao t́nh h́nh và quyết tâm bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của ḿnh ».