Ngay từ những năm 1940, Liên Xô đă phát hiện ra một mỏ vàng lớn với trữ lượng khoảng 4.500 tấn. Tuy nhiên, điều khó hiểu là không một ai dám khai thác khu mỏ này.
Trên thực tế, mỏ vàng lớn chưa được khám phá này được gọi là mỏ vàng Kupol và nó được coi là một trong những khoáng sản khó khai thác nhất trên thế giới. Nó nằm ở phía đông Siberia, gần Ṿng Bắc Cực, nhiệt độ vào mùa đông có thể lên tới âm 50 độ C, được bao phủ bởi lớp đất cứng đóng băng quanh năm. Chính v́ môi trường khắc nghiệt mà dù có vàng ở khắp mọi nơi nhưng không ai dám khai thác vàng tại đây.
Nằm sâu trong vùng hoang vu phủ đầy tuyết trắng của Siberia, mỏ vàng Kupol ẩn chứa trữ lượng vàng khổng lồ ước tính lên đến 4.500 tấn. Nơi đây được mệnh danh là "mỏ vàng cô đơn nhất thế giới" bởi sự khắc nghiệt của điều kiện tự nhiên và sự hiểm trở trong việc khai thác.
Phải đến năm 2008, mỏ vàng Kubol mới được mọi người chú ư trở lại. Để khai thác mỏ vàng này, Nga đă mở một con đường nhưng đáng tiếc con đường này đă sớm bị bỏ hoang do băng tuyết. V́ vậy thông thường mọi người chỉ có thể đến đây bằng máy bay.
Mỏ Kupol tọa lạc tại khu tự trị Chukotka, vùng cực Đông Bắc của Nga, cách bờ biển Thái B́nh Dương khoảng 700 km. Nơi đây chịu ảnh hưởng của khí hậu địa cực, với mùa đông kéo dài và khắc nghiệt, nhiệt độ trung b́nh có thể xuống tới -50°C. Mùa hè ngắn ngủi và mát mẻ, chỉ kéo dài khoảng 2 tháng. Địa h́nh nơi đây gồ ghề, hiểm trở, bao phủ bởi lớp băng dày quanh năm.
Để tuyển đủ công nhân, Nga không chỉ đưa ra mức lương cao mà trước điều kiện khai thác khắc nghiệt ở địa phương, họ c̣n bắt đầu cải thiện điều kiện sống ở đây và xây dựng các khu sinh hoạt, nghỉ ngơi dành riêng cho công nhân, bao gồm thư viện, pḥng tập thể dục, nhà thờ và các cơ sở hạ tầng khác.
Nhưng dù vậy, vẫn không có nhiều người sẵn sàng làm việc ở mỏ vàng Kubol. Trên thực tế, môi trường ở đây không chỉ khắc nghiệt mà c̣n rất xa xôi hẻo lánh - cách thành phố gần nhất hơn 200 km. Làm việc ở đây về cơ bản sẽ tương tự với việc cắt đứt liên lạc với thế giới bên ngoài.
Bên cạnh cái lạnh thấu xương, Kupol c̣n phải đối mặt với những cơn băo tuyết dữ dội, có thể cắt đứt mọi liên lạc với thế giới bên ngoài trong nhiều ngày. Địa h́nh nơi đây cũng vô cùng hiểm trở, với những ngọn núi cao chót vót và những thung lũng sâu hun hút. Mỏ vàng Kupol được phát hiện vào đầu những năm 1940 bởi các nhà địa chất Liên Xô. Tuy nhiên, do điều kiện thời tiết khắc nghiệt và vị trí địa lư xa xôi, việc khai thác mỏ vàng tại đây gặp nhiều khó khăn.
Thứ hai, v́ có điều kiện môi trường đặc biệt nên việc ra vào mỏ vàng ở đây thường diễn ra không thuận tiện nên công nhân khai thác đến đây mỗi lần phải ở lại rất lâu. Và để nâng cao hiệu quả khai thác, các thợ mỏ làm việc ở đây liên tục 12 tiếng mỗi ngày.
Tính đến thời điểm hiện tại, có hơn 1.200 thợ mỏ ở mỏ vàng Kubol. Họ ở lại khu vực khai thác hai tháng một lần. Sau khi làm việc liên tục trong hai tháng mùa hè, những người thợ mỏ có thể trở về nhà và nghỉ ngơi trong vài tháng tiếp theo trước khi lặp lại công việc của ḿnh.
Mặc dù tiềm ẩn nhiều nguy hiểm và thách thức, mỏ vàng Kupol vẫn được xem là một nguồn tài nguyên quư giá của Nga. Với trữ lượng vàng khổng lồ và công nghệ khai thác hiện đại, Kupol được dự đoán sẽ tiếp tục hoạt động trong nhiều thập kỷ tới. Tuy nhiên, việc đảm bảo an toàn cho công nhân và bảo vệ môi trường xung quanh mỏ vàng vẫn là những vấn đề cần được quan tâm hàng đầu.
Trên Trái Đất, ngoài mỏ vàng Kubol, thực tế c̣n có một mỏ vàng có độ khó khai thác tương tự, đó là mỏ vàng Mbonige ở Nam Phi. Là mỏ vàng nóng nhất thế giới, mỏ vàng Mbonige cũng là mỏ vàng lớn nhất được nhân loại biết đến. Chỉ riêng năm 2010, hơn 23 tấn vàng đă được khai thác tại mỏ vàng này.
Trái ngược với cái lạnh cực độ của mỏ vàng Kupol, nhiệt độ tối đa ở đây có thể lên tới 57°C. Do không thể lắp đặt điều ḥa không khí trong mỏ nên thợ mỏ có thể bất tỉnh bất cứ lúc nào do sốc nhiệt khi hoạt động liên tục. Đồng thời, họ phải đối mặt với lớp tro bụi khắp bầu không khí và nước thải liên tục rỉ ra từ các vết nứt trên đá.
Điều nghiêm trọng hơn nữa là độ sâu của mỏ vàng Mbonige vẫn đang ngày càng tăng và hiện tại nó đă lên tới 4.350 mét. Các công nhân phải mất gần 90 phút mới đi thang máy từ mặt đất để đến đây làm việc.
Khai thác vàng có thể gây ra một số tác động tiêu cực đến môi trường, bao gồm ô nhiễm nước, ô nhiễm không khí và phá rừng. Mỏ vàng Mbonige đă thực hiện một số biện pháp để giảm thiểu tác động môi trường của ḿnh, bao gồm sử dụng các công nghệ khai thác tiên tiến và xử lư nước thải hiệu quả. Tuy nhiên, vẫn c̣n một số lo ngại về tác động môi trường lâu dài của mỏ vàng này.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng dù là mỏ vàng Kubol cực lạnh hay mỏ vàng Mbonige cực nóng, nơi có điều kiện khai thác khá khắc nghiệt th́ nguồn tài nguyên phong phú mà nó chứa đựng lại là điều không thể phủ nhận.
VietBF@sưu tập