Người tiêu dùng thuộc tầng lớp trung lưu đang tiêu thụ nhiều ḿ ăn liền hơn, khi sản phẩm này ngày càng đa dạng chủng loại và vẫn có giá rẻ trong cơn băo vật giá toàn cầu.
Khi Momofuku Ando sáng tạo ra món ḿ ăn liền trong nhà kho ở Osaka 65 năm trước, có lẽ ông không ngờ được món ăn đơn giản, tiện lợi, nhiều tinh bột này sẽ trở thành thực phẩm nổi tiếng toàn cầu, với ngày càng nhiều vị mới như cà chua cay, hải sản, gà teriyaki, thịt nướng Hàn Quốc, cà ri phô mai.
Ando, người qua đời năm 2007, thọ 96 tuổi, sống đủ lâu để chứng kiến công ty Nissin Foods của ông đột phá thành công thị trường quốc tế với hàng loạt loại ḿ ăn liền để phục vụ người dân khắp thế giới, kể cả những người cần tuân thủ quy tắc ăn uống của tôn giáo.
Theo số liệu công bố hồi tháng 5 của Hiệp hội ḿ ăn liền Quốc tế có trụ sở tại Osaka, năm 2022, người tiêu dùng ở 50 quốc gia đă tiêu thụ 121,1 tỷ khẩu phần ḿ ăn liền, con số cao nhất từ trước tới nay.
Những nước có mức tiêu thụ lớn nhất là nơi người dân vốn có truyền thống ăn ḿ lâu năm như Trung Quốc, Indonesia. Xếp thứ 4 và thứ 5 là Việt Nam và Nhật Bản, nhưng vị trí thứ ba là Ấn Độ, dấu hiệu cho thấy món ăn này ngày càng phổ biến tại những đất nước có nền ẩm thực ít gắn với ḿ.
Tại Mexico, nhu cầu tăng vọt 17,2% năm 2021, thời điểm nhiều người chuyển sang ḿ ăn liền v́ các lệnh phong tỏa Covid-19, và vẫn tăng 11% năm ngoái. Mức tiêu thụ ḿ ăn liền ở Mỹ năm 2022 cũng tăng 3,4% so với năm trước, nguyên nhân một phần được cho là để giảm bớt áp lực lên tài chính hộ gia đ́nh do cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt.
"Những người tiêu dùng thuộc tầng lớp trung lưu ngày trước không dùng ḿ ăn liền bây giờ đang sử dụng chúng trong cuộc sống thường ngày", Nissin Foods cho hay.
Kết quả là Nissin và đối thủ Toyo Suisan quyết định xây thêm nhà máy ở Mỹ và Mexico năm 2025 để đáp ứng nhu cầu tăng vọt. "Số người tiêu dùng thường xuyên tiêu thụ ḿ ăn liền đang tăng, chúng tôi quyết định tăng cường chủng loại hương vị", Toyo Suisan tuyên bố.
Nissin cũng sẽ chi 228 triệu USD mở rộng hiện diện ở Mỹ, trong đó có xây nhà máy mới ở Nam Carolina ngoài các nhà máy đang hoạt động ở California và Pennsylvania.
"Nissin Foods ghi nhận doanh số bán hàng tăng trưởng bền vững theo năm, đặc biệt trong 5 năm qua, do nhu cầu với các sản phẩm của chúng tôi tăng lên mức chưa từng có", Michael Price, chủ tịch Nissan Foods tại Mỹ, nói.
Ando đă để lại triết lư cho tập đoàn Nissin là "Yên b́nh sẽ đến với thế giới khi mọi người đủ ăn". Yên b́nh là thứ khó đoán trước, nhưng phát minh của ông ngày càng được thế giới ưa chuộng.
Ando tung ra thị trường loại ḿ ăn liền đầu tiên là Chikin Ramen (ḿ gà ăn liền) đựng trong túi bóng kính hồi tháng 8/1958. Sợi ḿ được nấu chín, cho thêm nước súp gà, gia vị, cuối cùng chiên gịn trong dầu cọ để ḿ khô lại. Ban đầu, ḿ ăn liền đắt hơn ḿ tươi nhưng tiện lợi hơn v́ chỉ cần nấu trong ba phút và dễ dàng dùng tại nhà. Sau một năm thành công ở khu vực Osaka, Chikin Ramen được giới thiệu với người yêu ḿ khắp nước Nhật. Ḿ cốc xuất hiện năm 1971 và sau đó càng phổ biến nhờ hệ thống cửa hàng tiện lợi.
Nhiều thập kỷ sau khi ra đời, ḿ ăn liền trở thành "món ăn toàn cầu", theo Ichiro Yamato, 55 tuổi, chuyên gia về ḿ ăn liền tại Osaka, nói.
"Hăy nh́n vào lịch sử thời hậu chiến, rơ ràng khi lực lượng lao động tăng lên, mức tiêu thụ ḿ ăn liền cũng tăng", Yamato, người ngày nào cũng ăn ḿ ăn liền, nói. "Đó là chuyện xảy ra ở Nhật Bản thời kỳ kinh tế hậu chiến, khi lực lượng lao động tăng và thế hệ sinh ra trong thời kỳ bùng nổ dân số bắt đầu dùng ḿ ăn liền, đồng thời cho con cái sử dụng".
Phần lớn các loại thực phẩm ở Nhật Bản đă tăng giá trong thời kỳ khủng hoảng giá sinh hoạt. Giá ḿ ăn liền tăng 20% trong hai năm qua, nhưng ḿ cốc và ḿ gói vẫn được coi là nguồn cung cấp thực phẩm rẻ tiền dù giá trị dinh dưỡng không quá cao.
Người Nhật Bản năm 2022 sử dụng gần 6 tỷ khẩu phần ḿ ăn liền, Theo Yamato, mỗi năm có khoảng 1.000 chủng loại mới được đưa ra thị trường Nhật Bản, nhưng chỉ một số ít tồn tại được trong thị trường cạnh tranh khốc liệt.
Một buổi chiều tháng 11, trong bảo tàng Ḿ Cốc ở Ikeda, ngoại ô Osaka, các nhóm học sinh và khách du lịch t́m hiểu lịch sử ḿ ăn liền. Các gói ḿ được phát triển trong hơn 60 năm xếp dọc tường và trần nhà, c̣n 900.000 du khách đến bảo tàng hàng năm có thể tự làm món ḿ cốc nổi tiếng của Nissin theo cách riêng. Công ty đă bán ra hơn 50 tỷ phần ḿ cốc từ khi đưa ra thị trường.
Yamato chỉ ra các nhà sản xuất đă cố gắng thu hút thêm khách hàng bằng cách tập trung vào khẩu vị địa phương, từ phiên bản halal dành cho người Hồi giáo ở Indonesia tới ḿ có vị nước mắm ở Thái Lan, garam masala ở Ấn Độ hay nấm mỡ ở Pháp.
Yamato cho rằng Nhật Bản vẫn kiếm lời nếu các nhà sản xuất tiếp tục mở rộng ở nước ngoài. "Khắp thế giới, ḿ ăn liền sẽ phát triển mạnh hơn, dẫn đầu là Ấn Độ và những nước có dân số trẻ đang tăng lên ở châu Phi và châu Á", ông nhấn mạnh.
|
|