Ông Howard Brown đang vặn kim cho các đồng hồ trong tiệm Brown’s Old Time Clock Shop 6 tháng 3/2007 tại Plantation, Florida. (Joe Raedle/ Getty Images)
Vào hai thời điểm trong năm, tháng 3 và tháng 11, người Mỹ phải điều chỉnh lại kim đồng hồ theo giờ tiết kiệm ánh sáng. Và sáng Chủ nhật này, ngày 6 tháng 11 cuối tuần này là ngày chúng ta phải vặn lui kim đồng hồ một tiếng, chấm dứt
"Daylight saving time" (DST) tức đổi giờ để có thêm ánh sáng mặt trời.
Có ba tiểu bang của Hoa Kỳ là Arizona, Hawaii và một số lănh thổ thuộc Hoa Kỳ không áp dụng chương tŕnh này v́ đă xin được miễn trừ khỏi đạo luật
Uniform Time Act (Giờ Thống Nhất)
Vào năm tới, việc điều chỉnh thời gian này có thể sẽ chấm dứt. Trong tháng 3 năm 2022, Thượng Viện đă bỏ phiếu thông qua
Đạo Luật Bảo Vệ Ánh Nắng Mặt Trời, đạo luật giữ
"Daylight saving time" (DST) vĩnh viễn. Nếu dự luật được thông qua ở Hạ Viện, nơi dự luật hiện đang được "giữ tại bàn làm việc", v́ có một luật tương tự đang được xem xét và được Tổng Thống Joe Biden kư thành luật, th́ sau khi đổi giờ vào tháng 3 năm sau, dân Mỹ sẽ không cần đổi lại.
DST vĩnh viễn sẽ có hiệu lực vào ngày 5 tháng 11, 2023.
Lịch sử ngắn gọn của việc đổi giờ
-
Năm 1784: Benjamin Franklin không phải là người đưa ra sáng kiến
DST, nhưng trong một bức thư cho tạp chí
Journal de Paris, ông khuyên nên đổi giờ để đón nhiều ánh nắng Mặt trời hơn, tiết kiệm tiền mua nến và dầu đốt đèn.
-
1895: Chuyên gia về côn trùng học người Tân Tây Lan, George Hudson, đề nghị thay đổi hai giờ để có thêm ánh nắng đi săn... bọ sau giờ làm việc.
-
Năm 1907: Kiến trúc sư người Anh William Willett đề nghị vặn đồng hồ sớm 20 phút vào mỗi ngày của bốn Chủ nhật của tháng 4 và chuyển chúng trở lại bằng cùng một số lượng phút vào mỗi Chủ nhật trong tháng 9, để tiết kiệm điện, nhiên liệu, nến,...
-
1908:
DST lần đầu tiên được giới thiệu trên thế giới ở một vùng của Canada: Port Arthur, Ontario.
-
1916: Hai năm sau Thế Chiến thứ nhất, Đức và Áo trở thành những quốc gia đầu tiên áp dụng
DST để tiết kiệm nhiên liệu phục vụ cho chiến tranh. Trong ṿng vài tuần sau, Anh, Pháp và những quốc gia khác đă làm theo.
-
1918:
Đạo Luật Giờ Chuẩn và
DST được giới thiệu ở Hoa Kỳ
-
1942: Quốc Hội Hoa Kỳ thông qua luật
DST của liên bang với sự cảnh cáo rằng, luật này sẽ kết thúc sáu tháng sau khi chiến tranh kết thúc. Sau đó, các thành phố và tiểu bang đă quyết định múi giờ của riêng họ.
-
1966:
Đạo luật Thời Gian Thống Nhất được thông qua để áp dụng
DST trên các tiểu bang của Hoa Kỳ
-
1973: Sự khủng hoảng năng lượng khiến cho Tổng thống Richard Nixon và Quốc Hội ban hành
DST quanh năm trên toàn quốc Hoa Kỳ.
-
1975: Hoa Kỳ quay trở lại áp dụng
DST thông thường, từ tháng 5 đến tháng 10
-
2007: Tổng thống George W Bush kư thành luật thay đổi
DST chính thức như ngày nay
-
2021:
Đạo luật Bảo Vệ Ánh Nắng Mặt Trời đề xuất DST vĩnh viễn
Ai muôn phản đối việc đổi giờ?
Bộ Giao Thông Hoa Kỳ, cơ quan giám sát luật
DST của liên bang, đă ủng hộ
DST để tăng năng suất và tiết kiệm năng lượng. Số người ũng hộ việc thúc đẩy
DST rất nhiều. Họ đưa ra lập luận kinh tế rằng, có nhiều giờ ban ngày hơn sẽ dẫn đến nhiều chuyển động hơn, mang lại lợi ích cho các ngành như bán lẻ, du lịch, chơi gôn, đồ nướng và kẹo, và do đó hỗ trợ toàn diện cho nền kinh tế. Nhưng cách tiết kiệm năng lượng dường như không có đáng kể, tiền sưởi ấm và làm mát đôi khi c̣n tăng lên, và không phải tất cả các cơ sở kinh doanh đều được lợi.
Dưới đây là danh sách không đầy đủ các ngành và cá nhân không thích đổi giờ để tiết kiệm ánh sáng ban ngày:
-
Nông dân: Công việc đồng áng dựa vào Mặt trời mọc và sương, những thứ không thay đổi theo đồng hồ.
DST gây ra sự bất tiện cho họ bằng cách tŕ hoăn việc thu hoạch, thời gian vắt sữa và nhiều thứ khác. Và nếu họ chọn tiếp tục làm việc theo
DST th́ công nhân của họ phải đợi lâu hơn để bắt đầu công việc và về sớm hơn một giờ theo đồng hồ, và chợ th́ mở cửa muộn hơn một giờ.
-
Các hăng phim: Mọi người có ít khả năng đến một pḥng chiếu phim trong ánh sáng ban ngày. Một số người nói rằng sự đổi giờ đă khiến cho các rạp chiếu phim cho xe vào phải dẹp tiệm, với con số giảm từ 4,000 vào giữa những năm 60 xuống chỉ c̣n hơn 300 bây giờ. Bằng chứng cho thấy
DST cũng làm tụt cách xếp hạng truyền h́nh.
-
Trường học: Chuyển khung giờ có nắng từ sáng sang chiều tối đồng nghĩa với việc học sinh phải đợi xe buưt trong giờ c̣n tối, làm gia tăng nguy cơ phạm pháp và tai nạn. Thanh thiếu niên, những người có đồng hồ cơ thể chậm tự nhiên, có thể gặp khó khăn trong việc học hành. (Có một mặt lợi: việc tham gia vào các chương tŕnh thể thao ngoài giờ học đă tăng lên đáng kể.)
-
Cơ sở kinh doanh buôn bán: Chi phí cho thương mại giữa các tiểu bang và quốc tế vẫn chưa được nghiên cứu và tính toán kỹ lưỡng.
-
Tội phạm: Các thẩm phán khi buồn ngủ có xu hướng đưa ra các bản án dài hơn.
-
Các chuyên gia về giấc ngủ:
"Hiệu ứng DST" khi đồng hồ thay đổi lần đầu tiên gây ra t́nh trạng thiếu ngủ và mệt mỏi v́ đă làm rối loạn nhịp sinh học của nhiều người. Người già, trẻ nhỏ và thú nuôi đặc biệt khó điều chỉnh giờ giấc thích hợp. Nghiên cứu đă cho thấy có nhiều tai nạn gây chấn thương tại nơi làm việc và nhiều tai nạn xe cộ xảy ra hơn vào thứ Hai đầu tiên sau khi đổi giờ. Việc thiếu ngủ khi bắt đầu thực hiện
DST thậm chí có liên quan đến nguy cơ cao bị trầm cảm, đau tim, xảy thai ở phụ nữ đang điều trị IVF và thậm chí là ung thư.