Chiêm ngưỡng những tuyệt tác thiên nhiên kỳ vĩ. Sau đây là một phần kho báu của Trái Đất là các kiến tạo địa chất độc đáo, hoàn toàn là sản phẩm của tự nhiên và chưa bị con người tác động.
Địa mạo Đan Hà, Trung Quốc: Được h́nh thành từ các kết tụ và đá sa thạch màu đỏ trong Kỷ Phấn Trắng, nhiều dạng địa h́nh độc đáo được t́m thấy ở đông nam, tây nam và tây bắc Trung Quốc. Đặc điểm chính của các dạng địa h́nh này là vách đá dựng đứng và các thảm đỏ trải dài… Đây là nơi sinh sống của nhiều loại động thực vật, trong đó có 400 loài được coi là quư hiếm hoặc bị đe dọa... Năm 2010, một số cảnh quan ở miền nam Trung Quốc gọi chung là Đan Hà được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.
Những tảng đá tṛn, Argentina: Sự h́nh thành những tảng đá tṛn lớn độc đáo được t́m thấy ở thung lũng Mặt Trăng (c̣n được gọi là Ischigualasto), thuộc một vườn quốc gia gần biên giới với Chile. Những tảng đá tṛn và nhẵn là kết quả của quá tŕnh bào ṃn liên tục bởi gió và nước qua hàng triệu năm. Công viên Ischigualasto đă được UNESCO đưa vào Di sản Thế giới năm 2000.
Pamukkale, Thổ Nhĩ Kỳ: Pamukkale trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ có nghĩa là “lâu đài bông”. Pamukkale c̣n được gọi là “Hierapolis”, “Thành phố Thánh”, thuộc tỉnh Denizli, tây nam Thổ Nhĩ Kỳ. Qua hàng thiên niên kỷ, các bể bơi tự nhiên rất giàu canxi cacbonat và được tạo thành từ đá vôi trắng như tuyết. Khi ngày càng có nhiều khách du lịch đến thăm nơi này, các khách sạn được xây dựng vào giữa thế kỷ 20 đă thực sự gây tổn hại đến di tích tự nhiên. Năm 1988, các khách sạn đă bị phá bỏ khi UNESCO công nhận đây là Di sản Thế giới.
Hoodoos, Mỹ: Các thành tạo đá tại Vườn quốc gia Bryce Canyon có tên “Hoodoos” trông giống như một mô h́nh địa chất nhân tạo nhưng thực chất là những cột đá trầm tích được kết hợp giữa màu đỏ, cam và trắng không đều. Khu vực này có khí hậu lục địa với mùa hè ấm áp và khô ráo, nhiệt độ thấp nhất trong những tháng mùa đông là âm 17 độ C.
"Ống khói cổ tích", Thổ Nhĩ Kỳ: “Ống khói cổ tích” là những cột đá h́nh cây nấm, khẳng khiu nhô lên khỏi mặt đất được h́nh thành qua hàng triệu năm ở Anatolia, Thổ Nhĩ Kỳ. Phần mềm hơn của cột đă bị bào ṃn bởi quá tŕnh xói ṃn, c̣n phần cứng hơn vẫn c̣n nguyên tạo nên những "ống khói" cao tới 37 m.
Richat, Mauritania: Richat là cấu trúc địa chất được h́nh thành sau khi mái ṿm bị xói ṃn, lộ ra các lớp đá phẳng ban đầu bên dưới tại cao nguyên Sahara’s Adrar gần Ouadane, Mauritania (Châu Phi). Cấu trúc có đường kính 40 km với các ṿng đồng tâm là các lớp đá trầm tích xung quanh các lớp đá mácma ở trung tâm.
Núi Roraima, Venezuela: Núi Roraima là một ngọn núi với những vách đá cao 400m ở cả bốn phía, là điểm phân biệt ba quốc gia Venezuela, Brazil và Guyana. Nó nằm ở góc phía nam của Venezuela và là một phần của Vườn quốc gia Canaima. Các dăy núi trong đó có Roraima là một trong những thành tạo địa chất lâu đời nhất được biết đến - hai tỷ năm. Đây cũng là nơi có một số thác nước cao nhất thế giới, cũng là nguồn cảm hứng đằng sau cái tên "Thác Thiên đường" trong bộ phim Up của Pixar.
g kính thay đổi từ 4,5-6 m. Cột đá được công nhận là Di sản Thế giới từ năm 1986.
Cột đá, Bắc Ireland: Cột đá là khu vực của khoảng 40.000 cột đá bazan không đều, trông giống như những bậc thang xuống biển, cách Derry 40 km về phía đông bắc trên ŕa Cao nguyên Antrim, giữa Causeway Head và Benbane Head. Các bậc thang được h́nh thành cách đây khoảng 50-60 triệu năm trong Kỷ Paleogen khi dung nham chảy từ từ di chuyển về phía bờ biển, nguội dần và sau đó tiếp xúc với biển. Các lớp bazan đă tạo ra các cột và áp lực giữa các cột dẫn đến các h́nh dạng đa giác này. Các bậc thang cao tới 25 m và có đường kính thay đổi từ 4,5-6 m. Cột đá được công nhận là Di sản Thế giới từ năm 1986.
Đá h́nh sóng, Australia: Đá h́nh sóng trông giống như một con sóng biển cao, nằm gần thị trấn nhỏ Hyden, Perth, Australia và thổ dân bản địa gọi là cấu trúc “Kattar Kich”. Phần sóng của tảng đá cao 15m và dài 110m. Ngọn sóng là phần phía bắc của ngọn đồi có tên gọi là Hyden Rock.
Hang động Fingal, Scotland: Nằm ở ḥn đảo không có người ở Staffa, Inner Hebrides, Scotland, hang động Fingal được biết đến với hệ thống âm thanh tự nhiên được hỗ trợ bởi mái ṿm của nó. Fingal được cấu thành hoàn toàn bằng các cột đá bazan h́nh lục giác giống như Cột đá ở Bắc Ireland. Các cột đá bazan này được h́nh thành do quá tŕnh làm lạnh và áp suất xảy ra khi dung nham gặp nước biển. Fingal được tái phát hiện vào năm 1772 và đă thu hút rất nhiều khách du lịch kể từ đó.
Uluru, Australia: Uluru là một tảng đá sa thạch nguyên khối khổng lồ nằm cách thị trấn Alice Springs (phía nam của Bắc Australia) 334 km. Nó được cấu tạo từ sa thạch arkosic, nằm giữa sa mạc và cao hơn mực nước biển 860m, được nhà thám hiểm Ernest Giles phát hiện lần đầu tiên năm 1872. Một trong nét độc đáo là màu sắc của của tảng đá thay đổi theo vị trí của Mặt Trời. Lúc hoàng hôn nó có màu đỏ cam. Đây là một địa danh nổi tiếng kể từ những năm 1930 và được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 1987.
Tháp Quỷ, Mỹ: Tháp Quỷ, c̣n được gọi là "Nhà nghỉ Gấu xám" là một tháp đá tự nhiên, tàn tích của quá tŕnh xâm thực núi lửa do xói ṃn, nằm gần sông Belle Fourche (đông bắc Wyoming). Tháp được tạo thành từ đá mácma và có đỉnh bằng phẳng rộng 1,5 mẫu Anh và các cạnh có rănh. Tháp Quỷ cao 867m từ chân của nó và đỉnh phẳng, cao 1.560m so với mực nước biển./
Vietbf@ sưu tập