Người Ba Lan có câu tục ngữ: "Sukces ma wielu ojców, porażka zawsze jest sierotą”. Câu này chắc cũng có trong nhiều ngôn ngữ khác. Đại ư là, thành công có nhiều người cha, c̣n thất bại luôn mồ côi.
Khi thất bại th́ người ta tránh né như hủi hết, nhưng thành công tí th́ bu vào, ai cũng muốn dây máu ăn phần: Từ bà tỉ phú Việt Rét, tới mấy em người mẫu thiếu vải, cho đến dàn quan chức và cựu quan chức của VFF, cả cái anh ǵ đứng trên mui xe ḥ hét phất cờ như đúng rồi ấy; và tất nhiên thiếu sao được anh đầu ngoẹo ngoẹo và chị ǵ phốp pháp mặc áo dài kể cả xoa đầu các cháu; rồi nữa, ông cụ trong lăng cũng không được yên...
Lên đồng thể đủ rồi, mới có cái huy chương bạc của U-23 thôi, chưa là ǵ so với thiên hạ đâu. Hăy để yên cho các cháu tĩnh tâm luyện tập, quư vị đi lo việc khác đi là vừa
Mạc Việt Hồng
Trận chung kết giải bóng đá U23 Châu Á đă kết thúc. U23 Việt Nam thua trong tiếc nuối. Thua vào phút thứ 119 của trận đấu đá thêm giờ, 120 phút. Là chỉ cần đúng 1 phút nữa th́ sẽ đến giai đoạn đá luân lưu 11 mét mà Việt Nam đă thành công liên tiếp 2 trận trước đó. Thắng Iraq, thắng Qatar để vào đến chung kết, làm fan Việt vui mừng điên cuồng, tràn ngập đường phố. Lần nầy th́ lấy nước mắt của nhiều fan. Tuy là nước mắt nhưng măn nguyện, v́ U23 Việt Nam đă lập được kỳ tích.
Ngay trước khi đá trận chung kết, U23 đă đón nhận 2 tin đặc biệt:
- Thư của Thủ tướng ca ngợi “bản lĩnh kiên cường, tinh thần sáng tạo trong từng đường bóng lăn...” và “... khơi dậy t́nh yêu tổ quốc và ḷng tự hào dân tộc”! Quả thật đây là loại văn chương đặc sản của thủ tướng, khó có thể t́m thấy ở ai khác! “Sáng tạo trong từng đường bóng lăn”? C̣n, nếu thua, th́ chắc không có “khơi dậy t́nh yêu tổ quốc và ḷng tự hào dân tộc” chăng?
- Chủ tịch nước tặng “huân chương lao động hạng nhất cho đội tuyển”, “huân chương lao động hạng ba” cho 2 cầu thủ xuất sắc và huấn luyện viên Park Hang-seo.
Như vậy lănh đạo cao cấp nhất đă đem chính trị vào thể thao!
Olympic, với lá cờ 5 ṿng tṛn 5 màu trên nền xanh, tượng trưng cho màu da và 5 lục địa thế giới. Là biểu tượng b́nh đẳng và phi chính trị! V́ không phân biệt thể chế nên đội tuyển các nước tham dự được sự bảo trợ của các tổ chức dân sự, các tập đoàn thương mại. Do đó dù thắng hay thua chính phủ cũng vô can. Và muốn giữ được thể diện quốc gia th́ một Ủy ban kiểm tra chống doping là điều rất quan trọng.
Thế nhưng với các nước cộng sản th́ chuyện doping gần như là một chiến lược, được chế độ tổ chức rất tinh vi. V́ thế số lực sĩ Nga, Trung cộng trong Olympic dính doping nhiều nhất. C̣n với các nước khác chỉ là chuyện cá nhân. Tay đua xe đạp nổi tiếng Amstrong của Mỹ là ví dụ.
Dứt khoát không đem chính trị vào thể thao đến như thế mà cũng không tránh được bị khủng bố!
Hoa Kỳ là một nước tôn trọng quyền tự do cá nhân nhưng với sự kiện thể thao đều tránh việc cá nhân biểu lộ thái độ chính trị. Ví dụ việc cầu thủ bóng bầu dục (football) nhà nghề nổi tiếng quarterback Colin Kaepernick của đội San Francisco 49ers là người đầu tiên ngồi, sau đó quỳ một gối, thay v́ đứng như đồng đội trong lễ chào cờ trước các trận đấu để phản đối việc “cảnh sát kỳ thị”. Đây là vấn đề gai góc, tưởng sẽ bùng nổ lớn, v́ có một số cầu thủ khác hưởng ứng. Nhưng khi nhận được phản ứng chung của xă hội và sự dàn xếp riêng, nội vụ đă lặng lẽ chấm dứt. Hậu quả là Colin Kaepernick đang thất nghiệp. (Diễn tả theo kiểu quan chức đảng viên th́... phải ở nhà “đi buôn chổi đót, làm việc thối móng tay” kiếm tiền để xây biệt phủ!)
Hay, vào đầu năm nay, tranh giải vô địch quốc gia, là giải thể thao đại học lớn nhất hàng năm, giữa 2 đội bóng football đại học Alabama Climson Tide và Georgia Bulldogs có Tổng Thống Trump tham dự. TV chỉ chiếu chừng 15 đến 20 giây lúc ông đứng dưới sân cỏ chào cờ, tiếp theo ngay sau đó là quảng cáo thương mại dài, điều chưa từng xảy ra. Mục đích họ muốn tách rời h́nh ảnh Tổng Thống Trump ra khỏi trận đấu. Đó là thông điệp trực tiếp gửi đến 30.7 triệu khán giả đang xem và cho người Mỹ. Họ không muốn, dù vô t́nh, quảng cáo chính trị cho bất cứ ai.
Trong trận chung kết bóng tṛn World Cup bà Thủ tướng Đức hay lănh đạo các nước khác ngồi xem trên khán đài cũng chỉ là việc cá nhân ủng hộ đội nhà.
Rất tiếc lănh đạo Việt Nam, tưởng là ủng hộ tinh thần thầy tṛ Park Hang-seo và t́m cách lấy ḷng người Việt lại đem chính trị vào thể thao. Một việc làm thiếu hiểu biết!
Trong lúc đó th́ Việt Nam đang “đoạt 2 giải nhất” về lượng tiêu thụ bia rượu và phá thai! Bóng đá đơn giản chỉ là game... c̣n bia rượu và phá thai là tai họa băng hoại về đạo đức. Lănh đạo đảng đă làm ǵ?
Riêng với cổ động viên th́ những ḍng nước mắt tiếc nuối đă thể hiện được tính nhạy cảm dành cho U23. Nhưng liệu có giọt nước mắt nhạy cảm nào c̣n sót lại dành cho những mảnh đời bất hạnh? Dành cho những người mất nhà cửa ruộng vườn phải lê lết trên đường phố đi t́m công lư? Dành cho thân phận của những nông dân, công nhân bị bóc lột hay phải đi làm lao nô ở xứ người? Dành cho thảm cảnh điêu đứng v́ môi trường bị đầu độc?
Và trên hết, có giọt nước mắt nhạy cảm nào dành cho thảm họa cả trăm năm, v́ quê hương đang đứng chênh vênh trên bờ vực thẳm bị Tàu cộng nô lệ?
Mặc bikini chụp h́nh với hành khách trên chuyến bay không được coi là “hành vi có khả năng uy hiếp an toàn hoạt động hàng không dân dụng”, tuy nhiên điều này có thể xem xét theo Điều 12 của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam: “Thực hiện nhiệm vụ của nhân viên hàng không mà không có giấy phép, chứng chỉ phù hợp”.
Báo chí đưa tin: Cô gái có tên Lại Thanh Hương có mặt trên chuyến bay từ Hà Nội sang Trung Quốc để đón các tuyển thủ U23 Việt Nam về nước.
H́nh ảnh được trang tin điện tử Kênh 14 (sau đó tin ảnh và clip vụ việc này đă được gỡ xuống) đăng tải cho thấy cô người mẫu Lại Thanh Hương trong trang phục bikini nóng bỏng đi lại trên khoang hành khách, chủ động xin chụp ảnh cùng hành khách đă gây nhiều sự chú ý.
Cô cùng một số tiếp viên đă chụp h́nh với các tuyển thủ U23 cùng Huấn luyện viên Trưởng Park Hang-seo như là một tiếp viên, mà không gặp bất kỳ sự can thiệp nào của cơ trưởng, và trưởng đoàn tiếp viên chuyến bay.
Loạt hình ảnh của cô người mẫu Lại Thanh Hương xuất hiện trên những trang mạng gây nhiều ý kiến trái chiều, nhiều người cho rằng đó là một cách thể hiện quá lố và phản cảm trong chiêu tṛ tiếp thị của Vietjet Air.
Vài tiếng sau đó, báo chí tiếp tục đăng thư xin lỗi và yêu cầu báo chí “không sử dụng những h́nh ảnh đă nêu và không mở rộng thông tin này”, nội dung như sau:
“VietjetAir xin có đôi lời cùng Đoàn bóng đá U23 Việt Nam, với quư vị và các bạn:
Trên chuyến bay đón Đoàn bóng đá U23 Việt Nam từ Trung Quốc về nước, do một diễn viên tham gia tiết mục múa đă tự ư rời vị trí quy định đến xin chữ kư của HLV và cầu thủ U23 VN.
Sự việc này càng đáng tiếc hơn khi bị một số người trên chuyến bay chụp h́nh bằng điện thoại di động và đưa lên mạng xă hội. H́nh ảnh thuộc phạm vi của không gian múa trước đó nhưng khi diễn viên tự ư xin chữ kư và bị chụp h́nh đưa lên mạng xă hội, sự việc đă đi quá đà, tạo bức xúc cho nhiều người.
Dù những lư do vừa nêu, xuất phát từ hành vi bột phát của cá nhân th́ Ban lănh đạo VJA cũng thấy rất lấy làm đáng tiếc và day dứt. Ban lănh đạo VJA xin nghiêm khắc kiểm điểm, chân thành nhận lỗi cùng Đoàn Bóng đá U23 Việt Nam cùng quư vị và các bạn.
Vietjet rất mong các cơ quan báo chí không sử dụng những h́nh ảnh đă nêu và không mở rộng thông tin này trên báo chí.
Một lần nữa xin cáo lỗi và mong được sự lượng thứ của quư vị và các bạn!
Thay mặt Ban lănh đạo VJ
TGĐ Nguyễn Thị Phương Thảo”.
Khó có thể tin rằng đây là sự cố ngoài ư muốn, khi mà trước đó hăng hàng không này nổi tiếng bởi chiêu tṛ đưa người mẫu bikini lên khoang hành khách để đánh bóng thương hiệu Vietjet Air.
Dưới góc độ xă hội, th́ đây là một xu hướng đang phát triển trong thương mại, quảng cáo, tiếp thị và việc sử dụng phụ nữ để tiếp thị không phải là mới mẻ. Tuy nhiên việc mặc bikini mà hăng Vietjet Air đă nhiều lần khai thác có thể coi là “hiện tượng xă hội mới”. Nó thách thức quan niệm văn hoá truyền thống của Việt Nam về trang phục của phụ nữ và thái độ đối với thân thể phụ nữ.
Phụ nữ Việt Nam vốn được trông đợi là phải ăn mặc kín đáo ở nơi công cộng, th́ nay lại sử dụng trang phục tối thiểu để tham gia hoạt động thương mại ở chốn đông người.
Một câu hỏi đặt ra là, sao Vietjet Air lại sử dụng bikini? Nếu như dịch vụ bay tốt, sao nhà kinh doanh Vietjet Air không t́m cách nhấn mạnh vào chất lượng của dịch vụ mà lại lôi kéo sự chú ư của khách hàng vào... thân thể người phụ nữ?
Nền thương mại của Việt Nam đă có từ hàng ngàn năm trước nhưng chưa bao giờ những chiêu thức tiếp thị tương tự được sử dụng, cho dù cạnh tranh th́ thời nào cũng có. Đây có thể coi là một chiêu thức kinh doanh, nhưng nó có sống lâu hay không c̣n phụ thuộc vào công chúng.
Nếu như nó không phù hợp th́ công chúng sẽ phản ứng, tẩy chay ngay – kiểu như ngay sau vụ cô người mẫu Lại Thanh Hương mặc bikini chụp h́nh với các tuyển thủ U23, người ta đă gọi là hăng hàng không này là “VietSex Air”.
Nếu công chúng thấy không có vấn đề ǵ, th́ những sáng kiến này sẽ vẫn tiếp tục và ngược lại. Các nhà quản lư th́ nên rà soát lại các quy định pháp lư cho trường hợp này nhằm đưa ra cách xử lư nhất quán. Không nên nơi th́ phạt nơi th́ không.
Ngoài ra, cần thiết xem xét trách nhiệm của cơ trưởng chuyến bay VietjetAir, về việc đă không có biện pháp thích hợp để dừng ngay những hành động của cô người mẫu Lại Thanh Hương.
Nói thêm, Chủ tịch HĐQT VietJet Air là con gái của cố Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và là chị gái của Thứ trưởng Bộ Quốc pḥng Nguyễn Chí Vịnh.
C̣n bà Nguyễn Thị Phương Thảo, tính đến ngày 22/1/2018, tài sản của bà đă tăng lên 3.1tỷ Mỹ kim, được cho là ngang ngửa tài sản của tổng thống Mỹ Donald Trump. Bà c̣n được xếp vào danh sách những người phụ nữ quyền lực nhất thế giới đứng thứ 55 hơn bà Hillary Clinton (cựu ứng cử viên tổng thống Mỹ) 10 bậc.
Trong khi các cầu thủ Uzbekitan được đích thân tổng thống ra tận sân bay đón, và tặng mỗi người một bó hoa hồng rất đẹp, được chụp ảnh với tổng thống, tổng thống nhường cho các em đứng trước, sau đó được về nhà nghỉ ngơi, hôm sau mới dự lễ chúc mừng th́ các cầu thủ U23 VN phải đứng trên xe mấy tiếng đồng hồ, rồi phải vào lăng báo công với xác chết, xong lại phải gặp thủ tướng khệnh khạng, chụp ảnh th́ phải nhường chỗ cho các vị lănh đạo, sau đó lại phải ra sân vận động đến đêm mới được về, rồi gặp hết cơ quan này đến tỉnh kia.
Người Việt mê bóng đá, điều đó quá rơ. Chỉ có điều bóng đá VN bao nhiêu lâu nay dưới sự điều hành, quản lư của Liên đoàn bóng đá VN (viết tắt VFF từ chữ tiếng Anh Vietnam Football Federation) vẫn cứ lẹt đẹt trong vùng trũng Đông Nam Á (Southeast Asian Games), bất chấp kinh phí đổ vào không ít cho việc thuê thầy ngoại, bất chấp t́nh yêu cuồng nhiệt của các cổ động viên VN. Biết bao nhiêu lần người Việt khóc, cười, lên đồng, rồi x́u nghỉu, thất vọng… khi đội tuyển VN thắng hoặc thua trong những trận đấu ở SEAGames, đặc biệt trước đối thủ mạnh hơn và có nhiều “ân oán” là Thái Lan.
Cho nên không có ǵ ngạc nhiên khi lần đầu tiên đội bóng U23 Việt Nam vào được chung kết giải U23 châu Á, hàng ngàn hàng vạn thanh niên VN ở Sài G̣n, Hà Nội, và nhiều thành phố khác ùa ra đường “đi băo”, và như thường lệ, cờ đỏ, tiếng ḥ reo tràn ngập đường phố. Có nhiều cô gái cởi trần, quấn lá cờ quanh ngực, mặc quần đùi ngắn ngủn, có cô phơi ngực trần và thậm chí...hơn nữa, ngay giữa phố!
Ừ th́ vui. Ừ th́ lâu lâu có một dịp được quậy, được xả stress, được la hét cuồng nhiệt giữa đường phố mà không bị ai cấm đoán. Người dân cuồng lên đă đành. Báo chí cũng cuồng. Có những bài báo giật những cái tít kiểu như “Hành tŕnh rung chuyển châu Á của U23 Việt Nam” (Tiền Phong) “Người hâm mộ châu Á vỡ ̣a, chúc mừng U23 Việt Nam vào chung kết” (Dân Trí), rồi th́ “U23 VN gây địa chấn”, “U23 Việt Nam đi vào lịch sử”, thậm chí “Không thể tin nổi! U23 VN đặt cả châu Á dưới chân bằng chiến thắng để đời”, Trí thức Trẻ) ?!…Rồi những ông lănh đạo cấp cao nhất của đảng và nhà nước VN cũng hồ hởi phấn khích quá mức.
Cái status “đặt cả châu Á dưới chân” lập tức bị nhiều người chỉ trích.
Nhạc sĩ, nhà văn, nhà phê b́nh âm nhạc Hoàng Ngọc Tuấn viết: “...Bọn con gái th́ cởi truồng ngay trên đường phố. Báo chí th́ nổ rằng "Việt Nam đặt cả châu Á dưới chân". Thủ tướng th́ gáy nhảm "với tinh thần quả cảm, ư chí và bản lĩnh của con người Việt Nam... đội tuyển U23 Việt Nam lần đầu tiên vào chung kết U23 châu Á"! -- Than ôi, nếu cho rằng bóng đá thể hiện "tinh thần quả cảm, ư chí và bản lĩnh" của một dân tộc, th́ dân tộc Việt Nam hiển nhiên chưa bằng một hạt cát so với dân tộc Brazil. Phải vậy chăng?”
Trúc Giang
Nhà báo Mạnh Kim:
“Báo chí luôn có những cơn động kinh. C̣n nhớ hồi Đinh La Thăng mới vào Sài G̣n, không biết bao nhiêu bài báo đă ca ngợi họ Đinh. Một tờ báo c̣n lập chuyên trang riêng về "hoạt động của bí thư thành ủy”. Một tờ báo khác “nguyện làm cầu nối cho bí thư thành ủy với nhân dân thành phố”. Thế rồi, sự lên đồng bị cắt cơn đột ngột. Khi một tay phó quận đi giải tỏa vỉa hè đập phá lung tung, báo chí cũng tung hô vang dội. Chẳng riêng vụ “ngài bí thư”, chẳng riêng vụ đập vỉa hè, chẳng riêng ǵ bóng đá, báo chí đă trở thành con kênh thải những cảm xúc hỗn loạn mất kiểm soát, với mức độ quá trớn c̣n hơn mạng xă hội. Khi khóc (như trường hợp Vơ Nguyên Giáp hoặc Fidel Castro), báo chí khóc rất vật vă. Khi sướng, báo cười sằng sặc như những đứa trẻ bị tăng động. Thời của báo chí động kinh là đây!”
Bóng đá thắng, ừ th́ mừng cũng đúng thôi, nhưng có lẽ cũng nên cẩn trọng trong cách sử dụng ngôn từ, cách biểu lộ niềm vui.
Mà mới chỉ là bóng đá, chứ nếu VN mà sản xuất hay làm được cái ǵ đáng kể, ví dụ như sản xuất vũ khí hạt nhân hay phóng được cái tên lửa như Bắc Hàn chắc c̣n vênh vang, nổ banh xác gấp mười lần tay Kim Jong-un, lúc đó chắc là giật tít "VN ngồi lên đầu cả thế giới"??
Mới chỉ là bóng đá, c̣n bao nhiêu lĩnh vực khác chúng ta thua xa các nước châu Á, ngay trong khu vực Đông Nam Á về nhiều mặt chúng ta cũng thua Indonesia, Philippines, Singapore, Thái Lan. Đó là chưa nói trên thực tế, VN vẫn đang phải đi xin đi vay Nhật Bản. Hàng ngàn thanh niên VN chạy chọt, xếp hàng mơ một xuất đi lao động xuất khẩu ở Hàn Quồc, Malaysia…Bao nhiêu cô gái VN ở những vùng quê nghèo khó, tỉnh lẻ, mong được lấy chồng Hàn chồng Đài để đổi đời (dù không biết có đổi hay lắm khi c̣n bất hạnh hơn). Thậm chí về một số khía cạnh Cambodia bây giờ cũng hơn VN. Thế mà chỉ thắng một trận bóng đá, chúng ta lại nghĩ có thể “đặt châu Á dưới chân”.
Nh́n hàng ngàn thanh niên VN ở Sài G̣n, Hà Nội, Hải Pḥng, Nghệ An, Cần Thơ, Vũng Tàu… đổ ra đường ḥ hét cuồng nhiệt khóc cười cùng bóng đá, người viết lại nghĩ đến những cuộc biểu tỉnh chống Trung Quốc hung hăng gây hấn trên biển Đông, biểu t́nh tưởng niệm ngày mất Hoàng Sa, Trường Sa, phản đối vụ thảm họa môi trường Formosa…với số lượng người ít hơn gấp nhiều lần, và quanh đi quần lại cũng chỉ những khuôn mặt dũng cảm quen thuộc. Là bởi biểu t́nh v́ những vấn đề có liên quan đến chính trị xă hội th́ sẽ bị đàn áp, xách nhiễu, bị đủ thứ phiền ḥa, kể cả vào tù! C̣n xuống đường ăn mừng bóng đá th́ được cả nhà nước, cả báo chí ủng hộ. Nhà nước này rất cần những chiến thắng bóng đá hay một sinh viên VN đạt thành tích cao trong khi đi thi quốc tế chẳng hạn, để làm cho dân chúng quên đi bao nhiêu chuyện bức bối, bất công khác của đời sống hàng ngày!
Trong khi đó ở bên kia nửa ṿng trái đất, ngày 20.1. 2018 đă diễn ra những cuộc xuống đường biểu t́nh của phụ nữ, gọi là Women’s March, kỷ niệm một năm ngày Women’s March 20.1.2017, thu hút hàng trăm ngàn người tham gia, ở hàng trăm thành phố, thị trấn và ngoại ô ở Hoa Kỳ, Canada, Anh, Nhật, Ư và các nước khác. Những cuộc biểu t́nh lớn nhất diễn ra tại New York, Washington, Los Angeles, Dallas, Philadelphia, Chicago, San Francisco và Atlanta…phản đối những chính sách của Donald Trump về vấn đề nhập cư, chăm sóc sức khoẻ, phân biệt chủng tộc và các vấn đề khác, cũng như phản đối nạn quấy rối t́nh dục, lạm dụng, hiếp dâm phụ nữ (sexual harassment, abuse, assault…) bắt đầu từ phong trào #MeToo vào tháng 1.2018.
Chúng ta thấy, ở các nước phát triển, những cuộc mít tinh, biểu t́nh không chỉ v́ những vấn đề thiết thực với con người như cơm áo gạo tiền, lương bổng… nữa mà lớn hơn, đ̣i những quyền tự do, dân chủ của con người.
Chợt ao ước, bao giờ VN có những cuộc xuống đường không phải chỉ để mừng thắng một trận bóng đá, bao giờ th́ chúng ta có được những cuộc biểu tỉnh quy mô cỡ chừng vài ngàn thôi, chứ chưa nói đến hàng trăm ngàn, bắt đầu từ những đ̣i hỏi thiết thực như minh bạch trong vụ đóng thuế BOT, chống tham nhũng, phản đối nạn con ông cháu cha, nạn chạy chức chạy quyền, phản đối độc quyền giá xăng dầu…cho tới những vấn đề lớn hơn như đ̣i hỏi những quyền tự do, dân chủ, quyền con người, quyền tự do ngôn luận, đ̣i những cải cách về mô h́nh thể chế chính trị?
Hăy tỉnh lại đi, những ai c̣n quan tâm đến vận mệnh đất nước!
Không người Việt Nam nào có thể phủ nhận chiến thắng của đội bóng U23 qua những trận đấu vừa rồi, nhưng cái ǵ cũng phải có mức độ của nó.
Người dân Việt Nam vui mừng cũng có lư do chính đáng v́ từ trước đến giờ bóng đá Việt Nam, kể cả đội tuyển quốc gia cũng chưa hề giành được thắng lợi như vậy, nhưng bóng đá không phải là tất cả và đội tuyển U23 không phải là đội tuyển quốc gia. Ở các nước Châu Âu, rất ít ai quan tâm đến thắng lợi của những đội tuyển trẻ như vậy và tại các cuộc đấu quốc tế cũng không mấy người quan tâm.
Kết quả bóng đá mang lại niềm vui, niềm tự hào cho mọi người nhưng nó không mang lại hạnh phúc, ấm no cho đồng bào của ḿnh. Đừng lấy thắng lợi của bóng đá để che đi những sự thật bi đát đang hàng ngày diễn ra trong xă hội Việt Nam. Bóng đá không thể vực nền kinh tế của Việt Nam đứng dậy và phát triển. Bóng đá không mang lại nền dân chủ cho đồng bào ḿnh. Một sự thật cho chúng ta thấy, trong những năm Argentina hay Chile chịu sự thống trị độc tài tàn ác của chính phủ quân phiệt, nền bóng đá của hai nước đó vẫn luôn là hai đội bóng nổi tiếng trên thế giới.
Đừng v́ thắng lợi trong vài trận đấu trên trường quốc tế của U23 mà cho rằng Việt Nam chiến thắng trong mọi lĩnh vực, có thể dẫm đạp các dân tộc khác dưới đôi chân trần đi dép tổ ong của ḿnh. Đội tuyển U23 chiến thắng chứ không phải đất nước Việt Nam chiến thắng.
Sau những giờ phút ngây ngất th́ nên tỉnh lại đi và nh́n vào bát cơm của ḿnh, nh́n vào cuộc sống của gia đ́nh ḿnh, nh́n vào b́nh xăng đang ngày càng trống rỗng của ḿnh. Hăy nh́n ra biển đảo, đất đai đang bị lấn dần. Hăy nh́n vào môi trường và con người Việt Nam đang bị hủy diệt để hỏi tại sao. Tại sao từ một đất nước có rừng vàng, biển bạc, có vựa lúa ở đồng bằng sông Cửu Long đủ sức nuôi sống cả nước đang ngắc ngoải với tốc độ khủng khiếp và dân tộc Việt Nam đang đứng trước nguy cơ bị đồng hóa, bị biến thành thuộc địa của lũ giặc Tàu Cộng?
Đó mới chính là những ǵ mà mọi người dân Việt Nam cần phải qauan tâm, kể cả những ai đang hưởng những bổng lộc của nhà cầm quyền. Một khi đất nước Việt Nam không c̣n trên bản đồ thế giới, th́ tất cả những ǵ gọi là “bổng lộc” cũng không c̣n tồn tại nữa.
Đoàn Phú Ḥa
Có bột mới gột nên hồ
Vẫn những chàng trai ấy cách nay chỉ vài tháng ở đấu trường SEA Games 29 bị truyền thông chửi cho tan nát, người hâm mộ quay lưng chẳng thèm đếm xỉa. Vậy mà hôm nay, cũng vẫn phần lớn đội h́nh ấy được truyền thông đưa lên tận mây xanh, người hâm mộ phát cuồng v́ họ. Vậy điều ǵ đă làm các chàng trai ấy đang từ những gă trai vụng về cách nay vài tháng thoắt biến ḿnh thành những thiên thần vụt sáng?
Nếu ai đă từng học quản trị chất lượng (hoặc quản trị kinh doanh) hẳn đều biết đến "Quy luật 80/20" do nhà kinh tế học người Ư Vilfredo Pareto phát hiện ra, quy luật đó phát biểu: "trong nhiều sự kiện, khoảng 80% kết quả là do 20% nguyên nhân gây ra".
Người Việt hay nói câu "Có bột mới gột nên hồ", nhưng hoàn toàn không biết rằng, để gột nên hồ th́ chỉ có khoảng 20% thành công là từ bột, c̣n lại 80% thành công tạo bột là do tay đầu bếp.
Cũng những con người thất bại tại SEA Games 29, vào tay huấn luyện viên Park Hang Seo đă trở thành những chiến binh quả cảm, biểu tượng của chiến thắng. Chính ông Park Hang Seo đóng góp tới 80% của sự lột xác ngoạn mục ấy. Quy luật Pareto cũng c̣n phát biểu rằng: trong thành công của một tập thể, một nhóm người, một cộng đồng dân chúng, người lănh đạo quyết định tới 80% sự đảm bảo cho thành công hay thất bại.
Từ hiện tượng Park Hang Seo, xem lại chuyện lănh đạo để thấy rơ cái 80% ấy nó ra sao. Bác TTS làm chủ tiệm nước 1 nhiệm kỳ 5 năm, làm UV BCT 4 nhiệm kỳ (20 năm). Nhưng kết quả là cái Bộ Chính trị quanh ông thành một ổ sâu, đất nước thành một vườn sâu, bản thân Bác TTS được dân chúng thân ái tặng biệt danh Tư Sâu.
Nếu đất nước có quyền lựa chọn đảng cầm quyền giống như đội tuyển bóng đá có quyền chọn HLV trưởng và ê-kíp, dân chúng có quyền thay họ như thay ê-kíp HLV bóng đá th́ vẫn với dân chúng này, Việt Nam chắc giờ này chẳng lẹt đẹt hửi đít thiên hạ, hửi đít láng giềng Lào, Cam như bây giờ.
Nguyên lư của "Quy luật 80/20" ở Việt Nam đang bị phát biểu ngược, đó là: 80% dân chúng phải chịu sự lănh đạo "muôn năm" của một nhúm 20% tự cho ḿnh là "quang vinh" để rồi kéo cả nước cứ búng giật lùi như loài tôm lộn cứt lên đầu.
Thay v́ từ hiện tượng bóng đá, nh́n lại thực trạng xă hội. Một bộ phận trí thức, truyền thông lại lên đồng với những đao to búa lớn: nào là tự hào dân tộc, nào là vận nước đă đến rồi, hay lịch sử 4000 năm sang trang mới từ đây, v.v... blo, bla, balap....
Thay v́ t́m ở đây một động lực để thay đổi cách nh́n về tầm quan trọng của việc chọn đúng lănh đạo th́ họ lại lợi dụng bơm thổi, khiến dân càng đê mê trong mớ bùng nhùng sáo ngữ bay bổng.
Liệu có ai tin rằng: ở TP.HCM, chiều tối 23/1 tại các giao lộ lớn, có rất nhiều nhóm đứng ra phát miễn phí, ấn vào tận tay người chạy xe trên đường những lá cờ đỏ sao vàng, cờ búa liềm, nón đỏ (giá ngày thường 30k) là do tự phát? Liệu có hay không việc Tuyên Giáo đă lợi dụng sở học về kinh tế quản trị của ḿnh để áp dụng "Quy luật 80/20" nhân sự kiện bóng đá: chỉ cần dùng 20% chi phí bỏ ra trong 1 ngày để kích thổi ḷng tự hào về chế độ, về màu cờ sắc áo bằng 80% kinh phí bỏ ra trong cả năm của cả guồng máy tuyên giáo?
Tôi, bạn, tất cả những ai người VN yêu bóng đá đều mong đội tuyển U-23 VN vô địch. Nhưng bảo đấy là "dân tộc", là "vận nước" với "lịch sử 4000 năm của dân tộc đă sang trang" th́ chẳng khác lợi dụng bóng đá để đá lên những cái... bong bóng.
Vũ Tuấn Anh
BÓNG ĐÁ LÀ “VAN XẢ” BỨC XÚC XĂ HỘI Ở VIỆT NAM
Tại các quốc gia dân chủ, luôn có cơ chế “van xả” giải tỏa các bức xúc xă hội nhằm cân bằng trạng thái đời sống cho người dân. Van xả được hoạt động thông qua các cuộc biểu t́nh tự do, hoặc các buổi lễ hội âm nhạc tự do ngoài trời, hay bất kỳ một hoạt động cộng đồng thu hút hàng ngàn người tham gia mà không bị kiểm soát hay kiểm duyệt bởi chính quyền.
Tại Việt Nam, hoàn toàn không có cơ chế để vận hành một “van xả” như vậy. Tất cả các bức xúc xă hội, các bất b́nh cuộc sống cứ dồn nén và tích luỹ lại trong mỗi người dân mà không biết “xả” đi bằng cách nào để không bị vướng vào ṿng lao lư.
Cho nên đừng bất ngờ khi hàng triệu người dân VN đổ ra đường để ḥ hét, khua chiêng, gơ trống, thổi kèm, trần truồng chạy lon ton... với lư do ăn mừng chiến thắng của đội tuyển bóng đá Việt Nam, trong một giải đấu quốc tế mà trên khán đài vắng tanh khán giả.
Đơn giản v́ qua hoạt động “xuống đường” này, người dân Việt Nam có cơ hội để xả đi các bức xúc dồn nén trong cuộc sống, phá đi bức tường quản lư xă hội ngột ngạt nhằm tận hưởng hương vị và trạng thái của tự do.
Phạm Lê Vương Các
Giá trị và sự tự hào của Việt Nam ngày nay là ǵ?
Nói đến bóng đá th́ ai cũng biết, đại đa số là mê nó, không kể đàn ông hay đàn bà. Mà nói về sự khẳng định đẳng cấp của một đội bóng th́ lại càng khiến cho người ta trở nên cuồng vọng hơn, nhất là khi đội bóng đó đại diện cho một quốc gia.
Người dân vỡ ̣a trong niềm vui và sự thỏa măn cơn khát bóng đá nước nhà bất lâu nay. V́ thế, chúng ta không lạ ǵ với những màn ăn mừng và thể hiện sự tự hào về trận cầu Việt Nam thắng bán kết trong khuôn khổ U23 ṿng loại Châu Á. Chúng ta cám ơn sự cống hiến của các cầu thủ trẻ U23 đă đem đến một chiến thắng đáng nhớ cho đội tuyển Việt Nam.
Nhưng chúng ta ăn mừng như thế nào? Sự tự hào của người dân Việt Nam liệu đă đủ đầy hay chưa ? Giá trị đất nước Việt Nam trong mắt bạn bè thế giới ở tầm thức nào? Có bao giờ chúng ta đặt ra những điều đó trong lúc chúng ta say cơn thắng chóng qua và nhất thời.
Trong bóng đá có một chân lư để đời: “Phong độ là nhất thời, nhưng đẳng cấp là măi măi”. Giá trị một Quốc gia, sự tự hào có nên được cân đo đong đếm qua một trận bóng đá ? Giá trị và sự tự hào của một Quốc gia được người ta chấp nhận và ngưỡng vọng đó chính là giá trị phổ quát của từng cá thể người sống trong Quốc gia đó được tôn trọng và bảo đảm bởi Chính phủ của họ.
Sự tự hào Việt Nam có được?
Tôi không muốn nói đến giá trị làm người của công dân Việt Nam được chế độ này đối xử như thế nào. Tuy nhiên, tôi phải giật ḿnh đau xót khi nhận ra rằng giá trị là một công dân của nước Cộng Ḥa Xă Hội Chủ Nghĩa Việt Nam trong con mắt thế giới chỉ là con số không tṛn trỉnh, chưa nói đến là khinh miệt, e sợ.
Sự tự hào chúng ta có được là khi bạn cầm passport đi bất cứ đất nước nào trong khu vực Đông Nam á ( có lẽ trừ Lào ) chứ chưa nói đến trên toàn thế giới, bạn sẽ bị săm soi một cách kỹ càng. Khi nhập cảnh vào Sing, Indo, Mă Lai, Thái đều bị hỏi rất cặn kẽ, bạn vào đất nước họ làm ǵ, đi bao nhiêu lâu, đem theo bao nhiêu tiền…Trong khi các quốc gia khác th́ đi vèo vèo. Thấy ḿnh bị tụt hậu, khinh chê so với thiên hạ, vậy các bạn có tự hào chăng?
Sự tự hào của chúng ta là Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO) vào cuối tháng 11/2017 loan báo Việt Nam là 1 trong những quốc gia có t́nh trạng ô nhiễm không khí hàng đầu khu vực Đông Nam Á. Đặc biệt, các thành phố lớn như Sài G̣n, Hà Nội không ngừng gia tăng mức tồi tệ về ô nhiễm không khí trong những năm gần đây.
Đường vinh quang xây xác quân thù ....
Bạn và tôi, tất cả chúng ta đang sống trong một quốc gia có “quá nhiều sự tự hào”, những tự hào mà tôi chỉ thoáng qua trong bài viết ngắn này đủ để chúng ta thấy đất nước này đang ở tầm thức nào trong chuỗi giá trị của thế giới.
Bạn và tôi, tất cả chúng ta có thể biết và hiểu thực trạng đất nước ta tồi tệ đến mức chạm đáy. Nhưng tương lai nào cho Việt Nam th́ chính mỗi người chúng ta phải trả lời và hành động, nếu chúng ta muốn, giá trị và sự tự hào của một đất nước Việt Nam là măi măi th́ cần phải thay đổi.
Paulus Lê Sơn
Nguồn: Tổng hợp của nhiều tác giả yêu nước.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
