Nga giáng đòn quyết định tại Kursk, chơi “canh bạc" tất tay với Ukaine

[Romano]

Sau nhiều tháng chiếm giữ vùng lãnh thổ rộng lớn ở tỉnh Kursk của Nga sau cuộc đột kích táo bạo vào mùa hè năm nay, Tổng thống Zelensky cho biết, lực lượng Ukraine đang giao tranh với 50.000 binh sỹ Nga tại vùng biên giới này. Việc triển khai nguồn lực lớn như vậy cho thấy Moscow đang chơi "canh bạc" tất tay với Ukraine.
Nga chơi “canh bạc" tất tay tại Kursk
Cuộc tấn công tỉnh Kursk đánh dấu lần đầu tiên biên giới Nga bị xâm nhập kể từ Thế chiến 2. Ukraine đã khiến Moscow và các đối tác thân cận nhất của họ bất ngờ.Bất chấp thành công của quân đội Ukraine trong việc tiến sâu vào các vị trí tại tỉnh Kursk, cuộc tấn công làm dấy lên phản ứng trái chiều từ các nhà phân tích. Một số người đặt câu hỏi liệu đây có phải chiến lược đúng đắn khi Ukraine rút lực lượng phòng thủ quan trọng ra khỏi các chiến tuyến ở khu vực Donbass phía Đông nước này, nơi lực lượng Nga đã đạt được những bước tiến vững chắc trong nhiều tháng qua.

Hồi tháng 8 vừa qua, các quan chức cấp cao của Ukraine tiết lộ với The Independent rằng họ coi cuộc tấn công Kursk là một công cụ "tâm lý" quan trọng để buộc Tổng thống Putin phải ngồi vào bàn đàm phán. Với mục tiêu này, các đơn vị của Ukraine đã thành công trong việc cố thủ tại Kursk lâu hơn nhiều so với dự đoán ​​ban đầu của một số nhà phân tích.

Tuy nhiên, Moscow đang thúc đẩy chiến dịch phản công để giành lại những vùng lãnh thổ bị mất. Một số nguồn tin chưa xác định cho biết, hàng nghìn binh sỹ Triều Tiên đã đồn trú tại Kursk để hỗ trợ nỗ lực chiến đấu của Nga. Trong khi đó, Kiev tuyên bố Nga đã phải chịu tổn thất kỷ lục liên tiếp trong 2 ngày qua, cho thấy cuộc chiến ngày càng ác liệt hơn.

Nhà sử học Mark Galeotti, tác giả của cuốn “Lịch sử quân sự Nga” cho rằng, những báo cáo về mức độ tổn thất ngày càng lớn của Nga không chỉ phản ánh sự leo thang trong giao tranh mà còn cho thấy Moscow sẵn sàng chấp nhận rủi ro để đạt được mục đích - "chính xác là vì họ đang hành động theo một mốc thời gian nhất định”.

Những diễn biến mới tại Kursk xảy ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump sắp sửa nhậm chức vào tháng 1/2025 tới. Điều này đã dẫn tới câu hỏi về cách tiếp cận của Washington đối với sự hỗ trợ dành cho Ukraine, cũng như việc liệu Kiev có phải đưa ra bất cứ nhượng bộ tiềm năng nào cho Moscow trong tương lai hay không. Trước đó, ông Trump từng tuyên bố sẽ “chấm dứt xung đột Nga-Ukraine chỉ trong một ngày”.

"Dự đoán về một lệnh ngừng bắn tiềm năng có khả năng đóng băng các tiền tuyến dưới thời chính quyền Trump, Tổng thống Putin có lẽ quyết tâm phải đẩy lui các lực lượng Ukraine ra khỏi Kursk trước thời điểm ông Trump nhậm chức. Tôi nghĩ đây là điều mà ông ấy đang thực hiện”, nhà sử học Mark Galeotti nhận định

Theo ông Galeotti: "Nga không thể duy trì tỷ lệ thương vong đó lâu dài. Nhưng xét đến những gì có thể đạt được trong phần còn lại của năm, họ sẵn sàng chịu rủi ro để xem có thể đẩy các chiến tuyến xa tới đâu”.

Tuy nhiên, nhà phân tích Emil Kastehelmi thuộc Tập đoàn Black Bird có trụ sở tại Phần Lan, cho rằng ngay cả khi ông Trump không chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ, "Nga vẫn sẽ cố gắng phản công tại Kursk" và họ dường như đã vạch ra kế hoạch này trước đó rất lâu.

“Lãnh thổ do Ukraine kiểm soát tại Kursk chỉ bao gồm vùng nông thôn ở khu vực biên giới với vài chục ngôi làng và một thị trấn nhỏ có 6.000 người dân. Các hoạt động trên bộ của Ukraine cũng không diễn ra ở những vị trí có thể đe dọa nghiêm trọng bất kỳ tuyến đường hậu cần, cơ sở quân sự, thành phố hay cơ sở hạ tầng quan trọng nào khác của Nga”, ông Kastehelmi nhận định. Đây là lý do tại sao Moscow không tập hợp một lực lượng lớn để đánh lùi quân đội Ukraine ra khỏi Kursk ngay khi Kiev thực hiện chiến dịch đột kích.

“Con dao hai lưỡi” đối với Ukraine
Ông Bulent Gokay, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Keele cho rằng, việc ông Trump đắc cử tổng thống Mỹ đã khiến nhu cầu giành lại các vùng lãnh thổ bị mất tại tỉnh Kursk của Nga ngày càng cấp thiết và điều này dường như cũng buộc quân đội Ukraine phải giữ vững các vị trí chiếm được để có “lá bài mặc cả” trong tay. Nhưng nhà phân tích này cảnh báo, việc cố gắng giữ những vùng đất đó sẽ rất khó khăn đối với quân đội Ukraine”.

Khi được hỏi liệu quân đội Nga có khả năng thành công trong việc giành lại toàn bộ tỉnh Kursk hay không, Tiến sĩ Galeotti cho rằng: “Vấn đề quan trọng nhất là nguồn lực. Tôi không tin họ có thể làm được điều đó nếu không điều động số lực lượng lớn các đơn vị từ mặt trận Donbass đến Kursk. Câu hỏi đặt ra là quyết tâm của Tổng thống Putin lớn đến mức nào? Nếu ông Putin quyết tâm phá hủy các cứ điểm của Ukraine tại Kursk cho đến đầu tháng 1/2025 và nếu ông ấy sẵn sàng chuyển giao các nguồn lực cần thiết, thì Nga có thể thành công”.

Tại mặt trận miền Đông Ukraine, nơi đang diễn ra nhiều cuộc giao tranh ác liệt, Tiến sĩ Galeotti cho rằng, mục tiêu của Nga ở đó cũng là chiếm được nhiều vùng lãnh thổ vào đầu năm mới.

Mặc dù đánh giá Nga khó có thể kiểm soát thêm bất kỳ thành phố hoặc thị trấn lớn nào ở miền Đông Ukraine, Tiến sĩ Galeotti cho rằng, Tổng thống Putin sẽ “khá hài lòng” với tiến triển của Nga nếu các mặt trận tạm thời bị đóng băng vào năm 2025, sau khi chiếm giữ số lượng lớn các vùng lãnh thổ nói tiếng Nga ở miền Đông Ukraine.

Đối với Ukraine, những tổn thất liên tiếp ở miền Đông có thể làm dấy lên sự hoài nghi về chiến lược của nước này khi tấn công Kursk. Tiến sĩ Patrick Bury, cựu chuyên gia phân tích của NATO, hiện đang làm việc tại Đại học Bath, cho rằng việc Tổng thống Zelensky thông báo hiện có 50.000 binh sỹ Nga ở Kursk là minh chứng cho thấy Ukraine đã đạt được mục tiêu buộc Moscow phải điều động lực lượng từ các nơi khác đến Kursk.

"Con dao hai lưỡi đối với Ukraine là Nga có thể có lợi thế gấp năm lần về nhân lực so với nước này, vì thế Kiev có thể vừa phải đối mặt với cuộc tấn công lớn của Nga ở Kursk, lại vừa đối mặt với đợt tấn công khác ở miền Đông. Mặc dù Nga đã triển khai nhiều nguồn lực hơn cho mặt trận Kursk, nhưng điều đó không khiến lực lượng của họ tại miền đông Ukraine bị suy yếu nghiêm trọng theo cách mà Kiev dự đoán”.

Sự tập trung lực lượng lớn như vậy cho thấy Nga sẽ cố gắng tung cú đòn áp đảo tại Kursk trước các cuộc đàm phán tiềm năng, Tiến sĩ Bury nhận định, đồng thời lưu ý, triển vọng giữ vưng vùng lãnh thổ đã chiếm được của Ukraine phụ thuộc vào tinh thần, chất lượng và sự gắn kết của các đơn vị chiến đấu tại đó

"Ukraine có một số vị trí phòng thủ khá tốt và họ có một số bờ sông để bảo vệ cứ điểm tại Kursk. Nếu họ quyết tâm chiến đấu, họ sẽ khiến Nga phải trả giá đắt cho mỗi bước tiến mà Moscow đạt được. Nếu họ bị áp đảo hoặc suy yếu về mặt tinh thần của họ suy yếu, thì thất bại sẽ đến nhanh hơn. Đáng lưu ý, trong những trận chiến tiêu hao, Nga dù chịu nhiều tổn thất nhưng vẫn đẩy lui được Ukraine”.